Oppositie wil nu van Rutte af, GL en PvdA bepleiten zakenpremier
DEN HAAG (ANP) - Demissionair premier Mark Rutte kan na de val van zijn vierde kabinet opnieuw een door de oppositie breed gesteunde motie van wantrouwen verwachten. Als zo'n motie wordt aangenomen, kan Rutte ook demissionair niet aanblijven. Voor een meerderheid is wel steun van een van de coalitiepartijen nodig en het is maar zeer de vraag of zij die stap willen nemen.
PvdA en GroenLinks zeggen bij Nieuwsuur met zo'n motie te komen, of deze te steunen. Oppositieleider Geert Wilders wil namelijk ook dat Rutte direct weggaat als premier. "Hij moet meteen opstappen", twitterde Wilders.
Wat PvdA-voorvrouw Attje Kuiken en GroenLinks-leider Jesse Klaver betreft, komt er een zakenpremier in de plaats totdat er verkiezingen zijn geweest en een nieuw kabinet wordt beëdigd. Die interim-premier moet afstand hebben tot de politiek. "Er zijn echt geschikte kandidaten", denkt Klaver. Kuiken wil "de politieke angel" eruit halen en "de politieke angel heet nu Mark Rutte".
Andere partijen
Deskundigen denken overigens niet dat een zakenpremier zomaar kan worden aangewezen. "Dat gaat zo maar niet", zegt historicus Bert van den Braak op Twitter. De Tweede Kamer moet dan een heel formatieproces opstarten, met een verkenner, een informateur en formatieonderhandelingen. Hoogleraar staatsrecht Wim Voermans sluit zich daarbij aan. Een interim-minister-president zonder een heel nieuw interim-kabinet kan niet zomaar, zegt hij: "Een nieuwe mp parachuteren in een demissionair kabinet kan niet in ons systeem."
Ook van partijen als de SP, de Partij voor de Dieren, BBB en kleinere rechtse partijen wordt verwacht dat zij een motie kunnen steunen. "Laat dit het einde zijn van het tijdperk Rutte", zei PvdD-leider Esther Ouwehand bij de val van het kabinet. SP-leider Lilian Marijnissen wil een "Nederland zonder Rutte". Tegen de Telegraaf bevestigt BBB-leider Caroline van der Plas haar steun voor de motie.
Coalitiepartners
Minder zeker is de vraag of ook D66, CDA of ChristenUnie een motie zullen steunen. Laatstgenoemde partij kwam deze week wel in harde aanvaring met Rutte. Onoverbrugbare tegenstellingen tussen voornamelijk ChristenUnie en VVD leidden tot de val van het kabinet. PvdA'er Kuiken wijst bovendien op de harde woorden die vooral het CDA uitsprak over de opstelling van de premier.
Ook is nog onduidelijk of de SGP voor zo'n motie zou stemmen. De kleine conservatief-christelijke partij is vaak loyaal aan het kabinet en steunt niet snel een motie van wantrouwen.
Kamerdebat maandag
De Tweede Kamer debatteert maandag de hele dag over de kabinetsval en de ontstane politieke crisis.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Alle universiteiten moeten "gezamenlijk een lijn trekken" als het gaat om demonstraties, vindt onderwijsminister Robbert Dijkgraaf. Na een bijeenkomst over antisemitisme in het Catshuis zei de demissionaire bewindsman: "Een lijn trekken van hoe ze omgaan met demonstraties, wat wel en wat niet geaccepteerd wordt, is ook goed voor politie, OM en burgemeesters om te weten wanneer en hoe ze kunnen ingrijpen."
46 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - Het is niet nodig om "naar wetgeving te grijpen" tegen Jodenhaat, zegt demissionair premier Mark Rutte na een gesprek met organisaties op het Catshuis over antisemitisme. Het is belangrijker normen te stellen over wat antisemitisch is, waaronder het aanspreken van Joodse Nederlanders op het handelen van Israël en het bestaansrecht van die staat ter discussie stellen. Het neerzetten van die normen maakt het volgens Rutte makkelijker voor het Openbaar Ministerie om te handhaven.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De partijen aan de formatietafel willen voorafgaand aan de onderhandelingen op maandag maar weinig kwijt. De deadline komt dichtbij: de informateurs moeten over twee dagen hun verslag inleveren. Maar of dat gepaard gaat met een concept-akkoord, is nog onduidelijk. Wel moeten er deze dagen knopen worden doorgehakt, aldus PVV-leider Geert Wilders. "Het moet nu wel gebeuren."
5 uur geleden
HARDENBERG (ANP) - De Overijsselse politicus Rick Brink is zaterdag op 38-jarige leeftijd overleden. Hij was van 2019 tot 2021 de eerste 'minister van gehandicaptenzaken', een functie van KRO-NCRV om mensen met een beperking te vertegenwoordigen.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Informateurs Richard van Zwol en Elbert Dijkgraaf zijn "iets optimistischer" over de kans van slagen van hun poging een rechts kabinet te smeden dan een dag eerder. Dat liet het tweetal weten na afloop van de onderhandelingen op zaterdag.
1 dag geleden
ROTTERDAM (ANP) - Politiek leider Frans Timmermans van GroenLinks-PvdA zal niet alleen het voortouw nemen in de kabinetsformatie als de huidige poging om tot rechtse samenwerking te komen mislukt. De verschillen in zetelaantal met VVD en NSC zijn zo klein, dat hij vindt dat de partijen het in dat geval samen moeten doen.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - De diskwalificatie van de Nederlandse songfestivalinzending Joost Klein is "een teleurstelling voor ons allemaal". Dat laat staatssecretaris Fleur Gräper van Cultuur en Media weten. Dat besluit valt "enorm zwaar. In de eerste plaats voor Joost."
2 dagen geleden