Onvoldoende aandacht bij AIVD voor risico's inzet journalisten
DEN HAAG (ANP) - Bij de inzet van journalisten als agent voor de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) en de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) is er nog onvoldoende aandacht voor de veiligheidsrisico's. Beide diensten moeten aanvullend beleid opstellen om de veiligheid van deze journalisten, met name in risicolanden, beter te verankeren. Dit staat in vrijdag gepubliceerde rapporten van de toezichthouder CTIVD.
De Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD) onderzocht alle operaties waarbij journalisten als agent door de MIVD en AIVD zijn ingezet in de jaren 2019 tot 2023. De journalisten in de kaartenbak van de AIVD hebben verschillende nationaliteiten en er zijn inlichtingen verzameld in en over verschillende landen. Journalisten die door de MIVD zijn ingezet, wonen in het buitenland en hebben een buitenlandse nationaliteit. Aantallen noemen de rapporten bewust niet.
Aanleiding voor het onderzoek van de toezichthouder was de publieke en politieke discussie die in 2022 ontstond of een verbod nodig is op het benaderen van journalisten door inlichtingen- en veiligheidsdiensten.
Incomplete dossiers
Volgens de toezichthouder is er geen aanleiding om te veronderstellen dat journalisten onder druk zijn gezet om te werken als agenten. Bij het rekruteren kan het zijn dat ze aanvankelijk niet weten dat ze met de AIVD spreken en daar onbewust van zijn. Dit mag alleen in uitzonderlijke situaties, staat in de aanbevelingen, omdat journalisten zelfstandig moeten afwegen of het samenwerken met de AIVD opweegt tegen de risico's.
Uit de toezichtsrapporten blijkt dat de medewerkers van de diensten zich inspannen om de inzet van journalisten zo zorgvuldig mogelijk te laten verlopen. Maar bij de MIVD stuitte de toezichthouder op incomplete dossiers over operaties. Er ontbrak informatie over de aansturing en verantwoording van agenten. Hier is de MIVD tekortgeschoten, vindt de toezichthouder. "Onvolledige dossiervoering levert risico's op voor het naleven van de zorgplicht voor de betreffende agenten."
De diensten moeten binnen zes maanden aanbevelingen opvolgen op het gebied van beleid en werkinstructies bij het inzetten van journalisten. Het mag niet bekend worden dat een journalist werkzaam is als agent voor de diensten. Voor de bronnen van de journalisten geldt dat beide diensten nog niet hebben vastgelegd hoe ze moeten omgaan met extra veiligheidsrisico's en de bescherming van de identiteit van deze bronnen.
Meer uit Binnenland
WINTERSWIJK (ANP) - De ijsbaan in Winterswijk gaat ook zondagochtend open. Zaterdag had de baan de primeur van de eerste keer schaatsen op natuurijs deze herfst.
17 minuten geleden
DE BILT (ANP) - Afgezien van de provincies Limburg en Zeeland geldt zondag in heel het land ergens gedurende de dag code geel door gladheid. In het zuidwesten en westen is het nu al plaatselijk glad door sneeuwval. De sneeuw en gladheid breiden zich de komende uren oostwaarts uit. Daardoor is het uiteindelijk in heel de westelijke helft van het land, met uitzondering van Zeeland, plaatselijk glad in de ochtend. Die gladheid verdwijnt pas halverwege de ochtend, meldt het KNMI.
56 minuten geleden
NOORDWIJK (ANP) - De Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij (KNRM) heeft tijdens haar jaarlijkse benefietgala in Noordwijk 1.848.000 euro opgehaald. Dat is ruim 30.000 euro meer dan vorig jaar en daarmee een nieuw recordbedrag. Het was de negentiende keer dat het benefietgala werd georganiseerd. Er schoven 650 gasten aan.
6 uur geleden
Het televisieprogramma Even tot hier heeft naast de Amerikaanse militaire begraafplaats Margraten de twee panelen teruggeplaatst die eerder deze maand door de Amerikaanse beheerder werden verwijderd. De panelen belichten de rol van 'zwarte bevrijders' in de Tweede Wereldoorlog. Ook maakten presentatoren Niels van der Laan en Jeroen Woe zaterdag aan het einde van hun uitzending bekend dat zij rondom de teruggeplaatste panelen ook een aanvullende "tentoonstelling" laten bouwen.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het vliegverkeer van en naar Eindhoven is zaterdagavond stilgelegd, nadat bij het vliegveld meerdere drones waren gesignaleerd. Het vliegveld van Eindhoven is niet alleen een luchthaven, maar op het terrein zit ook een luchtmachtbasis. Daarom is zowel het civiele als het militaire vliegverkeer opgeschort, laat demissionair minister Ruben Brekelmans (Defensie) weten.
10 uur geleden
JOHANNESBURG (ANP) - Demissionair premier Dick Schoof heeft zorgen over de beperkingen van het Oekraïense leger die in het zogenoemde 28-puntenplan staan, want "als het gaat over de veiligheid van Oekraïne, gaat het immers ook om de veiligheid van Europa." Dat zegt hij tegen het ANP nadat hij heeft gebeld met Oekraïense president Volodymyr Zelensky. Schoof wil "elk initiatief dat vrede dichterbij kan brengen serieus nemen."
16 uur geleden
DEURNE (ANP) - Frank van Pamelen heeft zaterdag bij de prominenten Het Groot Dictee der Nederlandse Taal gewonnen. De schrijver, dichter, cabaretier en columnist deed het met slechts vijf fouten beter dan de andere bekende deelnemers, onder wie cabaretier Katinka Polderman en zangeres Leoni Jansen.
17 uur geleden