Onvoldoende aandacht bij AIVD voor risico's inzet journalisten
DEN HAAG (ANP) - Bij de inzet van journalisten als agent voor de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) en de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) is er nog onvoldoende aandacht voor de veiligheidsrisico's. Beide diensten moeten aanvullend beleid opstellen om de veiligheid van deze journalisten, met name in risicolanden, beter te verankeren. Dit staat in vrijdag gepubliceerde rapporten van de toezichthouder CTIVD.
De Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD) onderzocht alle operaties waarbij journalisten als agent door de MIVD en AIVD zijn ingezet in de jaren 2019 tot 2023. De journalisten in de kaartenbak van de AIVD hebben verschillende nationaliteiten en er zijn inlichtingen verzameld in en over verschillende landen. Journalisten die door de MIVD zijn ingezet, wonen in het buitenland en hebben een buitenlandse nationaliteit. Aantallen noemen de rapporten bewust niet.
Aanleiding voor het onderzoek van de toezichthouder was de publieke en politieke discussie die in 2022 ontstond of een verbod nodig is op het benaderen van journalisten door inlichtingen- en veiligheidsdiensten.
Incomplete dossiers
Volgens de toezichthouder is er geen aanleiding om te veronderstellen dat journalisten onder druk zijn gezet om te werken als agenten. Bij het rekruteren kan het zijn dat ze aanvankelijk niet weten dat ze met de AIVD spreken en daar onbewust van zijn. Dit mag alleen in uitzonderlijke situaties, staat in de aanbevelingen, omdat journalisten zelfstandig moeten afwegen of het samenwerken met de AIVD opweegt tegen de risico's.
Uit de toezichtsrapporten blijkt dat de medewerkers van de diensten zich inspannen om de inzet van journalisten zo zorgvuldig mogelijk te laten verlopen. Maar bij de MIVD stuitte de toezichthouder op incomplete dossiers over operaties. Er ontbrak informatie over de aansturing en verantwoording van agenten. Hier is de MIVD tekortgeschoten, vindt de toezichthouder. "Onvolledige dossiervoering levert risico's op voor het naleven van de zorgplicht voor de betreffende agenten."
De diensten moeten binnen zes maanden aanbevelingen opvolgen op het gebied van beleid en werkinstructies bij het inzetten van journalisten. Het mag niet bekend worden dat een journalist werkzaam is als agent voor de diensten. Voor de bronnen van de journalisten geldt dat beide diensten nog niet hebben vastgelegd hoe ze moeten omgaan met extra veiligheidsrisico's en de bescherming van de identiteit van deze bronnen.
Meer uit Binnenland
AMSTERDAM (ANP) - Natuurorganisaties Comité Schone Lucht en Biofuelwatch doen aangifte tegen energiebedrijf RWE om mogelijke fraude en valsheid in geschrifte. Ze wijzen op de miljoenen euro's aan subsidies die het bedrijf krijgt voor het importeren en verbranden van houtpellets in zijn energiecentrales. Dit moet aan Nederlandse duurzaamheidseisen voldoen, maar volgens de organisaties is dat niet het geval.
2 uur geleden
DEN BOSCH (ANP) - De actie Serious Request van NPO 3FM heeft na drie dagen 7.423.618 euro opgeleverd. Dat werd zondagavond bekendgemaakt. Dit jaar staat Serious Request in het teken van Spieren voor Spieren, een stichting die zich inzet voor kinderen met een spierziekte.
7 uur geleden
ZUIDOOST-POLEN (ANP) - De Nederlandse militairen die sinds anderhalve week het Poolse luchtruim bewaken, moesten al meermaals in actie komen. Het was wel steeds loos alarm, zegt de leiding van de missie. Het herhaalde alarm zette wel meteen "iedereen op scherp" en "maakt duidelijk hoe tastbaar de dreiging is", zegt commandant Wesley Dijkshoorn.
9 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Enkele honderden mensen hebben zondag op de Dam in Amsterdam het joodse feest Chanoeka gevierd. Tijdens de nationale chanoekaviering werd de achtste kaars van de chanoekia, een speciale negenarmige kandelaar, aangestoken. Er waren speeches van onder anderen demissionair vicepremier Mona Keijzer, waarnemend burgemeester van Tilburg Onno Hoes en rabbijn Shimon Evers. De viering verliep rustig.
9 uur geleden
APELDOORN (ANP) - De politie heeft bij een kleine extreemrechtse demonstratie in Apeldoorn vier betogers aangehouden. Drie van hen hadden fakkels afgestoken en een droeg gezichtsbedekking, laat een woordvoerder weten. Dat was in strijd met de voorwaarden voor het protest.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De kortste dag van het jaar is geweest. Vanaf nu worden de dagen langer en de nachten korter. Het wordt 's ochtends steeds iets vroeger licht en het wordt 's avonds steeds iets later donker.
10 uur geleden
UTRECHT (ANP) - Camiel Jansen is de nieuwe Componist der Nederlanden. Dat is zondag bekendgemaakt in TivoliVredenburg Utrecht tijdens de viering van het 10-jarig bestaan van de titel. De 34-jarige Jansen is de zesde Componist der Nederlanden en volgt Anne-Maartje Lemereis op, die de afgelopen twee jaar ambassadeur was van het Nederlandse muziekleven.
11 uur geleden