Onvoldoende aandacht bij AIVD voor risico's inzet journalisten
DEN HAAG (ANP) - Bij de inzet van journalisten als agent voor de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) en de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) is er nog onvoldoende aandacht voor de veiligheidsrisico's. Beide diensten moeten aanvullend beleid opstellen om de veiligheid van deze journalisten, met name in risicolanden, beter te verankeren. Dit staat in vrijdag gepubliceerde rapporten van de toezichthouder CTIVD.
De Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD) onderzocht alle operaties waarbij journalisten als agent door de MIVD en AIVD zijn ingezet in de jaren 2019 tot 2023. De journalisten in de kaartenbak van de AIVD hebben verschillende nationaliteiten en er zijn inlichtingen verzameld in en over verschillende landen. Journalisten die door de MIVD zijn ingezet, wonen in het buitenland en hebben een buitenlandse nationaliteit. Aantallen noemen de rapporten bewust niet.
Aanleiding voor het onderzoek van de toezichthouder was de publieke en politieke discussie die in 2022 ontstond of een verbod nodig is op het benaderen van journalisten door inlichtingen- en veiligheidsdiensten.
Incomplete dossiers
Volgens de toezichthouder is er geen aanleiding om te veronderstellen dat journalisten onder druk zijn gezet om te werken als agenten. Bij het rekruteren kan het zijn dat ze aanvankelijk niet weten dat ze met de AIVD spreken en daar onbewust van zijn. Dit mag alleen in uitzonderlijke situaties, staat in de aanbevelingen, omdat journalisten zelfstandig moeten afwegen of het samenwerken met de AIVD opweegt tegen de risico's.
Uit de toezichtsrapporten blijkt dat de medewerkers van de diensten zich inspannen om de inzet van journalisten zo zorgvuldig mogelijk te laten verlopen. Maar bij de MIVD stuitte de toezichthouder op incomplete dossiers over operaties. Er ontbrak informatie over de aansturing en verantwoording van agenten. Hier is de MIVD tekortgeschoten, vindt de toezichthouder. "Onvolledige dossiervoering levert risico's op voor het naleven van de zorgplicht voor de betreffende agenten."
De diensten moeten binnen zes maanden aanbevelingen opvolgen op het gebied van beleid en werkinstructies bij het inzetten van journalisten. Het mag niet bekend worden dat een journalist werkzaam is als agent voor de diensten. Voor de bronnen van de journalisten geldt dat beide diensten nog niet hebben vastgelegd hoe ze moeten omgaan met extra veiligheidsrisico's en de bescherming van de identiteit van deze bronnen.
Meer uit Binnenland
AMSTERDAM (ANP) - In Amsterdam blijft er ruimte voor feesten tijdens Koningsdag in de binnenstad, maar een en ander moet "beter beheersbaar worden". Over een nieuwe aanpak schrijft burgemeester Femke Halsema dinsdag in een brief aan de gemeenteraad. Volgens haar is Koningsdag in het centrum van Amsterdam nu uitgegroeid tot een "moeilijk beheersbaar openluchtfestival" waarvan "de risico's te groot" zijn.
33 minuten geleden
TERNEUZEN (ANP) - Oud-minister Franc Weerwind (D66) wordt tijdelijk burgemeester van Terneuzen. Hij is op het stadhuis in Terneuzen benoemd door commissaris van de Koning Hugo de Jonge. Weerwind volgt Erik van Merrienboer (PvdA) op. Die maakte eind november zijn aftreden bekend, omdat de wethouders op advies van de gemeenteraad geen vergunning willen verstrekken voor de komst van een asielzoekerscentrum.
2 uur geleden
MAASTRICHT (ANP) - De provincie Limburg legt Arriva een boete van ruim 760.000 euro op, omdat bussen en treinen van de vervoerder in 2023 te vaak uitvielen of te laat kwamen. Dat was in strijd met de afspraken die de provincie met Arriva maakte over het regionale vervoer in de provincie.
2 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Ook de strafzaak tegen Raily B., verdacht van het leiden van een groep die een moordaanslag zou hebben voorbereid op Peter R. de Vries, heeft last van de problemen die advocaten hebben met de nieuwe toezichtsregels in de Extra Beveiligde Inrichting (EBI) in Vught. De zaak loopt daardoor mogelijk vertraging op.
2 uur geleden
LONDEN/DEN HAAG (ANP) - Juist nu de vredesplannen van Oekraïne, zijn Europese bondgenoten en de VS vaart lijken te krijgen, moet Oekraïne meer militaire hulp ontvangen, vindt defensieminister Ruben Brekelmans. Dan staat het sterker in de onderhandelingen met Rusland. Brekelmans deed die oproep tijdens een inzamelingsoverleg van een veertigtal landen dat Oekraïne helpt.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het demissionaire kabinet begrijpt dat het gevoel van onveiligheid onder de Joodse gemeenschap toeneemt, maar is van mening dat er momenteel al alles aan wordt gedaan om de gemeenschap in Nederland te beschermen. Dat zei demissionair veiligheidsminister Foort van Oosten (VVD) na vragen tijdens het wekelijkse vragenuurtje over de aanslag afgelopen zondag op een joods feest in Australië.
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft zwart op wit staan welk land bereid is om troepen te sturen na het ingaan van een staakt-het-vuren met Rusland, zei hij tijdens een persconferentie dinsdag met demissionair premier Dick Schoof. Hij is alleen niet van plan om te vertellen wat die toezeggingen zijn voordat het bestand van kracht is.
6 uur geleden