Onvoldoende aandacht bij AIVD voor risico's inzet journalisten
DEN HAAG (ANP) - Bij de inzet van journalisten als agent voor de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) en de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) is er nog onvoldoende aandacht voor de veiligheidsrisico's. Beide diensten moeten aanvullend beleid opstellen om de veiligheid van deze journalisten, met name in risicolanden, beter te verankeren. Dit staat in vrijdag gepubliceerde rapporten van de toezichthouder CTIVD.
De Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD) onderzocht alle operaties waarbij journalisten als agent door de MIVD en AIVD zijn ingezet in de jaren 2019 tot 2023. De journalisten in de kaartenbak van de AIVD hebben verschillende nationaliteiten en er zijn inlichtingen verzameld in en over verschillende landen. Journalisten die door de MIVD zijn ingezet, wonen in het buitenland en hebben een buitenlandse nationaliteit. Aantallen noemen de rapporten bewust niet.
Aanleiding voor het onderzoek van de toezichthouder was de publieke en politieke discussie die in 2022 ontstond of een verbod nodig is op het benaderen van journalisten door inlichtingen- en veiligheidsdiensten.
Incomplete dossiers
Volgens de toezichthouder is er geen aanleiding om te veronderstellen dat journalisten onder druk zijn gezet om te werken als agenten. Bij het rekruteren kan het zijn dat ze aanvankelijk niet weten dat ze met de AIVD spreken en daar onbewust van zijn. Dit mag alleen in uitzonderlijke situaties, staat in de aanbevelingen, omdat journalisten zelfstandig moeten afwegen of het samenwerken met de AIVD opweegt tegen de risico's.
Uit de toezichtsrapporten blijkt dat de medewerkers van de diensten zich inspannen om de inzet van journalisten zo zorgvuldig mogelijk te laten verlopen. Maar bij de MIVD stuitte de toezichthouder op incomplete dossiers over operaties. Er ontbrak informatie over de aansturing en verantwoording van agenten. Hier is de MIVD tekortgeschoten, vindt de toezichthouder. "Onvolledige dossiervoering levert risico's op voor het naleven van de zorgplicht voor de betreffende agenten."
De diensten moeten binnen zes maanden aanbevelingen opvolgen op het gebied van beleid en werkinstructies bij het inzetten van journalisten. Het mag niet bekend worden dat een journalist werkzaam is als agent voor de diensten. Voor de bronnen van de journalisten geldt dat beide diensten nog niet hebben vastgelegd hoe ze moeten omgaan met extra veiligheidsrisico's en de bescherming van de identiteit van deze bronnen.
Meer uit Binnenland
DEN HAAG (ANP) - Het is riskant wanneer de overheid openbare informatie over burgers gaat verzamelen om te controleren of ze zich aan de regels houden. Daarvoor waarschuwt de Autoriteit Persoonsgegevens (AP). De privacytoezichthouder wil daarom dat er strenge regels komen voor zulk onderzoek. Die moeten zorgen voor "het juiste evenwicht" tussen de belangen van de overheid en de rechten van burgers.
1 uur geleden
ZEERIJP (ANP) - Bij het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) zijn sinds de beving in Zeerijp van vorige week 2517 meldingen van schade binnengekomen, meldt de organisatie woensdag. Daarmee is het aantal met 400 toegenomen sinds dinsdag.
1 uur geleden
ZWOLLE (ANP) - Het Openbaar Ministerie heeft woensdag bij de rechtbank in Zwolle twintig jaar gevangenisstraf geëist tegen de 42-jarige Amanuel W., verdacht van het leiden van een grote, zeer gewelddadige bende mensensmokkelaars. Eritreeër W. zou op grote schaal landgenoten vanuit Libië naar Europa hebben gesmokkeld en daar grof geld mee hebben verdiend. "In omvang en ernst is dit een zaak van de buitencategorie", aldus de officier van justitie.
3 uur geleden
TERNEUZEN (ANP) - In het havengebied van het Zeeuwse Terneuzen zijn maandagavond vanaf 19.00 uur meerdere drones gesignaleerd. Dat bevestigt de politie op basis van berichtgeving van Omroep Zeeland.
4 uur geleden
LEIDSCHENDAM (ANP) - In natuurgebied de Nieuwe Driemanspolder tussen Den Haag en Zoetermeer zijn in de afgelopen week zeker 25 zwanen gevonden die vogelgriep hadden. Ongeveer 20 daarvan dreven dood in het water. De andere 5 leefden nog, maar kregen een spuitje. De plaatselijke Dierenambulance vreest dat het aantal dode zwanen in het gebied in de komende dagen zeker verdubbelt.
4 uur geleden
LEEUWARDEN (ANP) - Het Openbaar Ministerie heeft in hoger beroep acht jaar cel geëist tegen de verdachten van het mishandelen en vernederen van cliënten op de voormalige zorgboerderij Aurora Borealis in het Groningse Wedde. Ook eiste het OM een beroepsverbod van dertien jaar. "De verdachten hebben veel oog voor zichzelf, maar toonden geen enkele compassie met de bewoners", zei de aanklager woensdag in het gerechtshof in Leeuwarden.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Boerenorganisatie LTO Nederland wil dat een nieuw kabinet snel werk maakt van een spoedwet om Nederland van het stikstofslot te halen. Voorzitter Ger Koopmans wil per 1 juli 2026 een wet die volgens hem moet zorgen voor zekerheid voor duizenden boeren die nu geen geldige vergunning hebben. Dat zegt hij na zijn gesprek met D66 en CDA in aanloop naar een nieuw kabinet. "Tempo is noodzakelijk voor Nederland, maar ook voor de ondernemers."
6 uur geleden