'Ongewoon gat in ozonlaag' ontstaan boven Noordpool
NOORDWIJK (ANP) - Boven de Noordpool is een gat in de ozonlaag ontstaan. Het Nederlandse ruimte-instrument Tropomi heeft dat ontdekt. De Europese ruimtevaartorganisatie ESA spreekt van een "ongewoon ozongat", omdat er meer ozon is afgebroken dan vorige jaren.
Het huidige gat komt niet door vervuiling, maar heeft een natuurlijke oorzaak. Tijdens de winter was het kouder dan anders in de lucht hoog boven de Noordpool. Koude lucht werd opgesloten door een 'polar vortex', een poolwervel. Toen de lange, donkere winter eindigde en de eerste zonnestralen verschenen, werd het ozon snel afgebroken. Het gat zal zich wel weer herstellen, waarschijnlijk is de hoeveelheid ozon over een paar weken weer normaal.
Het Noordpoolgat is bijna 1 miljoen vierkante kilometer groot. Dat is 25 keer zo groot als Nederland. Naar verhouding is dat nog klein, want het ozongat boven de Zuidpool is nog twintig keer groter.
Ozon is een gas in de dampkring. Het beschermt de aarde, en dus mensen, tegen schadelijke straling van de zon. De stof wordt gevormd rond de evenaar, op tien tot vijftig kilometer hoogte. Van daaruit verspreidt het zich over de rest van de wereld. Bij de polen wordt het elk jaar afgebroken aan het einde van de winter, wanneer het zonlicht terugkeert. Als de hoeveelheid ozon onder een bepaald niveau komt, wordt dat een gat genoemd, hoewel het niet echt een gat is. De afbraak van ozon is de vorige eeuw verslechterd door toedoen van de mens. De ozonlaag is zich daar nu van aan het herstellen.
Meer uit Buitenland
BONN (ANP/AFP/BELGA) - Het jaar 2025 zal waarschijnlijk samen met 2023 op een gedeelde tweede plaats eindigen als warmste jaren ooit, achter recordjaar 2024. Dat stelt de Europese klimaatdienst Copernicus. Vorige maand kwam de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) al met eenzelfde voorspelling.
30 minuten geleden
PHNOM PENH (ANP/AFP) - Cambodja heeft militair ingegrepen na diverse aanvallen van buurland Thailand. Dat meldt de Cambodjaanse senaatsvoorzitter en oud-premier Hun Sen op Facebook, nadat Cambodja eerder had ontkend dat het had gereageerd op beschietingen uit Thailand.
32 minuten geleden
WASHINGTON (ANP/RTR/BLOOMBERG) - De Amerikaanse regering heeft chipconcern Nvidia toestemming gegeven om H200-chips voor kunstmatige intelligentie naar China te exporteren. Dat maakte president Donald Trump maandag bekend. De Amerikaanse regering zal 25 procent van de opbrengsten inhouden.
3 uur geleden
BRUSSEL (ANP/RTR) - In een overleg met de Oekraïense president Volodymyr Zelensky hebben NAVO-baas Mark Rutte en EU-Commissievoorzitter Ursula von der Leyen opnieuw hun steun uitgesproken voor Oekraïne. "Terwijl de vredesbesprekingen voortduren, blijft de EU Oekraïne onverminderd steunen", schreef Von der Leyen maandagavond op X.
3 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR) - De maker van een app die gebruikers laat zien waar zich agenten van de Amerikaanse immigratiedienst ICE bevinden, klaagt de regering van Donald Trump aan. De app werd in oktober op verzoek van de autoriteiten uit de appstore van Apple verwijderd.
3 uur geleden
PHILIPSBURG/DEN HAAG (ANP) - Premier Luc Mercelina van Sint-Maarten heeft maandag in Den Haag premier Dick Schoof gevraagd om tijdelijke militaire bijstand. Hij wil hulp bij het bestrijden van de stijgende criminaliteit op het eiland. Volgens Mercelina is er recent sprake van een toename van georganiseerde misdaad.
3 uur geleden
LONDEN/BRUSSEL (ANP/RTR) - Oekraïne verwacht de Verenigde Staten dinsdag een aangepast vredesplan voor te leggen, zegt president Volodymyr Zelensky. De jongste Amerikaanse vredesvoorstellen zijn maandag bijgesteld in overleg met Europese bondgenoten.
9 uur geleden