'Ongewoon gat in ozonlaag' ontstaan boven Noordpool
NOORDWIJK (ANP) - Boven de Noordpool is een gat in de ozonlaag ontstaan. Het Nederlandse ruimte-instrument Tropomi heeft dat ontdekt. De Europese ruimtevaartorganisatie ESA spreekt van een "ongewoon ozongat", omdat er meer ozon is afgebroken dan vorige jaren.
Het huidige gat komt niet door vervuiling, maar heeft een natuurlijke oorzaak. Tijdens de winter was het kouder dan anders in de lucht hoog boven de Noordpool. Koude lucht werd opgesloten door een 'polar vortex', een poolwervel. Toen de lange, donkere winter eindigde en de eerste zonnestralen verschenen, werd het ozon snel afgebroken. Het gat zal zich wel weer herstellen, waarschijnlijk is de hoeveelheid ozon over een paar weken weer normaal.
Het Noordpoolgat is bijna 1 miljoen vierkante kilometer groot. Dat is 25 keer zo groot als Nederland. Naar verhouding is dat nog klein, want het ozongat boven de Zuidpool is nog twintig keer groter.
Ozon is een gas in de dampkring. Het beschermt de aarde, en dus mensen, tegen schadelijke straling van de zon. De stof wordt gevormd rond de evenaar, op tien tot vijftig kilometer hoogte. Van daaruit verspreidt het zich over de rest van de wereld. Bij de polen wordt het elk jaar afgebroken aan het einde van de winter, wanneer het zonlicht terugkeert. Als de hoeveelheid ozon onder een bepaald niveau komt, wordt dat een gat genoemd, hoewel het niet echt een gat is. De afbraak van ozon is de vorige eeuw verslechterd door toedoen van de mens. De ozonlaag is zich daar nu van aan het herstellen.
Meer uit Buitenland
WASHINGTON (ANP/RTR/AFP) - Republikeins congreslid Marjorie Taylor Greene verlaat op 5 januari het Huis van Afgevaardigden, laat zij weten in een verklaring op X. De aankondiging volgt op een conflict met de Amerikaanse president Donald Trump. Taylor Greene bekritiseerde Trump recent omdat hij zich lang verzette tegen de publicatie van documenten in de Epstein-affaire.
3 uur geleden
BELÉM (ANP) - De klimaattop in Belém is bijna voorbij, maar in de teksten die tot dusver naar buiten zijn gekomen en de reacties van onderhandelaars daarop zijn geen grote doorbraken te bespeuren. Laat op de avond (lokale tijd) zijn onderhandelaars nog wel met elkaar in gesprek op de COP30. Eurocommissaris Wopke Hoekstra (Klimaat) is bijvoorbeeld gaan praten met de voorzitter van de top, André Corrêa do Lago.
3 uur geleden
KYIV (ANP) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft met NAVO-chef Mark Rutte gesproken over "de diplomatieke mogelijkheden" om de oorlog tussen Oekraïne en Rusland te stoppen. Hij zegt in een bericht op X dat hij met Rutte sprak over het 28-puntenplan van zijn Amerikaanse ambtgenoot Donald Trump. Zelensky beklemtoonde dat hij bereid is "snel, voortvarend en constructief" mee te werken om het plan een succes te maken.
9 uur geleden
MOSKOU (ANP/RTR) - De Russische president Vladimir Poetin noemt het conceptvoorstel voor vrede in Oekraïne van zijn Amerikaanse ambtgenoot Donald Trump een mogelijke basis om tot vrede in Oekraïne te komen. Hij zei dat het Kremlin het zogenoemde 28-puntenplan heeft ontvangen.
9 uur geleden
KYIV (ANP) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft met NAVO-chef Mark Rutte gesproken over "de diplomatieke mogelijkheden" om de oorlog tussen Oekraïne en Rusland te stoppen. Hij zegt in een bericht op X dat hij met Rutte sprak over het 28-puntenplan van zijn Amerikaanse ambtgenoot Donald Trump. Zelensky beklemtoonde dat hij bereid is "snel, voortvarend en constructief" mee te werken om het plan een succes te maken.
11 uur geleden
KYIV (ANP/AFP/RTR) - Oekraïne zegt met "alternatieven" te komen voor het Amerikaanse plan om de oorlog te beëindigen. Dat zegt Volodymyr Zelensky in een videoboodschap.
14 uur geleden
BELÉM (ANP) - Enkele tientallen landen roepen op de klimaattop in het Braziliaanse Belém vrijdagochtend (lokale tijd) op tot concrete afspraken over hoe de wereld een einde gaat maken aan het gebruik van fossiele brandstoffen. Het gaat om onder meer Colombia, Nederland, België, Australië, Chili, Mexico, Jamaica en Denemarken.
15 uur geleden