'Ongewoon gat in ozonlaag' ontstaan boven Noordpool
NOORDWIJK (ANP) - Boven de Noordpool is een gat in de ozonlaag ontstaan. Het Nederlandse ruimte-instrument Tropomi heeft dat ontdekt. De Europese ruimtevaartorganisatie ESA spreekt van een "ongewoon ozongat", omdat er meer ozon is afgebroken dan vorige jaren.
Het huidige gat komt niet door vervuiling, maar heeft een natuurlijke oorzaak. Tijdens de winter was het kouder dan anders in de lucht hoog boven de Noordpool. Koude lucht werd opgesloten door een 'polar vortex', een poolwervel. Toen de lange, donkere winter eindigde en de eerste zonnestralen verschenen, werd het ozon snel afgebroken. Het gat zal zich wel weer herstellen, waarschijnlijk is de hoeveelheid ozon over een paar weken weer normaal.
Het Noordpoolgat is bijna 1 miljoen vierkante kilometer groot. Dat is 25 keer zo groot als Nederland. Naar verhouding is dat nog klein, want het ozongat boven de Zuidpool is nog twintig keer groter.
Ozon is een gas in de dampkring. Het beschermt de aarde, en dus mensen, tegen schadelijke straling van de zon. De stof wordt gevormd rond de evenaar, op tien tot vijftig kilometer hoogte. Van daaruit verspreidt het zich over de rest van de wereld. Bij de polen wordt het elk jaar afgebroken aan het einde van de winter, wanneer het zonlicht terugkeert. Als de hoeveelheid ozon onder een bepaald niveau komt, wordt dat een gat genoemd, hoewel het niet echt een gat is. De afbraak van ozon is de vorige eeuw verslechterd door toedoen van de mens. De ozonlaag is zich daar nu van aan het herstellen.
Meer uit Buitenland
ANKARA (ANP/RTR) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft in Ankara gepleit voor "een sterk en doelmatig leiderschap van de Verenigde Staten" om de oorlog te beëindigen. Hij zei dat na gesprekken met zijn Turkse ambtgenoot Recep Tayyip Erdogan over een eventuele hervatting van onderhandelingen met Rusland. Volgens Zelensky is het belangrijkste dat het bloedvergieten wordt gestopt en een duurzame vrede wordt bereikt "in samenspraak met onze partners" en een sterk en effectief Amerikaans leiderschap.
6 minuten geleden
MOSKOU (ANP/RTR) - Het Kremlin ziet nog steeds geen goede voorbereiding voor een eventuele vruchtbare topontmoeting van de presidenten Donald Trump (VS) en Vladimir Poetin (Rusland) over het einde van de oorlog in Oekraïne. Het is een reactie op berichten over een 28-puntenplan van Trump voor de beëindiging van de vijandelijkheden aan het front.
1 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - De lidstaten willen de invoering van de Europese wet tegen ontbossing uitstellen tot 30 december 2026. Voor kleine handelaren gaat de wet vanaf medio 2027 in. Dat hebben de lidstaten woensdag afgesproken. De Europese Commissie wil de wet op 1 juli 2026 invoeren voor grote bedrijven en op 30 december 2026 voor kleine bedrijven.
2 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR) - Amerikaanse en Russische functionarissen hebben een nieuw vredesplan opgesteld voor Oekraïne, schrijft de Financial Times. Daarin zou Oekraïne grote concessies moeten doen. Zo wordt er gesproken over het opgeven van grondgebied in het oosten van Oekraïne en een halvering van de krijgsmacht.
2 uur geleden
BEIROET (ANP/RTR/AFP) - De Israëlische krijgsmacht zegt aanvallen te hebben uitgevoerd op Hezbollah-doelen in het zuiden van Libanon. Israël kwam eerder op woensdag al met een waarschuwing voor de bewoners van twee dorpen. Op X werd opgeroepen specifieke gebouwen te evacueren, omdat deze in de buurt van panden zouden zijn "die door Hezbollah worden gebruikt".
5 uur geleden
WARSCHAU (ANP/RTR/AFP/BLOOMBERG) - Polen gaat 10.000 militairen inzetten om zijn kritieke infrastructuur te beschermen. Dat zegt minister van Defensie en vicepremier Wladyslaw Kosiniak-Kamysz. Topmilitair Wieslaw Kukula stelt dat vijanden van Polen de naderende feestdagen wellicht als opportuun moment beschouwen om sabotage te plegen.
6 uur geleden
KYIV (ANP) - Het Oekraïense parlement heeft ingestemd met het ontslag van de ministers van Justitie en Energie. Herman Haloesjtsjenko (Justitie) en Svitlana Hryntsjoek (Energie) raakten in opspraak door een groot corruptieschandaal rond Oekraïense staatsbedrijven, waaronder energieproducenten. Haloesjtsjenko was van april 2021 tot begin mei dit jaar minister van Energie, totdat president Volodymyr Zelensky hem per decreet benoemde tot voorzitter van de Nationale Veiligheidsraad.
7 uur geleden