Onderzoekers: kabinet moet media sterker maken tegenover big tech
DEN HAAG (ANP) - Traditionele media zoals televisie en kranten hebben het lastig door de opkomst van grote techbedrijven achter bijvoorbeeld social media en het kabinet moet daar wat aan doen, vinden onderzoekers van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR). Anders komt de waakhondfunctie die de media spelen in de democratie in gevaar, valt te lezen in hun rapport. De raad stelt onder meer voor om ervoor te zorgen dat betrouwbare informatie hoger op de tijdlijnen van sociale media en in de resultaten van zoekmachines verschijnt.
"Een democratie functioneert bij de gratie van geïnformeerde burgers", schrijven de opstellers van het rapport. Zij zien een "gestage verdringing" van het werk van journalisten, dat steeds minder makkelijk te vinden is en dus minder mensen bereikt. "Daarmee staat in het huidige mediasysteem de democratische kwaliteit van de informatievoorziening onder druk." Temeer omdat veel informatie van "twijfelachtige kwaliteit" rondgaat die niet onafhankelijk of betrouwbaar is, of niet voorzien is van context.
De onderzoekers zien de "platformisering van de publieke ruimte" als een belangrijke oorzaak: het maatschappelijke debat verschuift van zaaltjes, opiniepagina's en radio- en televisiestudio's naar socialmediaplatforms. Deze techbedrijven hebben "een superieur advertentiemodel ontwikkeld en het overgrote deel van de advertentie-inkomsten naar zich toe weten te trekken." Traditionele media komen daar moeilijk tussen. Deze ontwikkeling kan volgens de WRR alleen gestopt worden als de overheid ingrijpt.
Communicatie
De onderzoekers wijzen ook op de verantwoordelijkheid van politici en bestuurders. Die moeten niet alleen communiceren via platforms die democratische waarden niet onderschrijven, vinden ze. Het sociale medium X krijgt op dit vlak veel kritiek, maar wordt desondanks veel gebruikt door ministeries en politici.
Vooral bij de lokale media vallen zware klappen volgens de WRR. In sommige regio's wordt het lokale bestuur niet of amper in de gaten gehouden door journalisten. De WRR pleit daarom voor meer ondersteuning door de overheid, onder meer financieel.
Europese wetgeving
Een andere aanbeveling is om meer gebruik te maken van al bestaande Europese wetgeving. Dan gaat het bijvoorbeeld om regels die moeten voorkomen dat media in handen zijn van slechts enkele bedrijven.
Minister Eppo Bruins (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) komt op een later moment met een reactie op de bevindingen.
Meer uit Binnenland
ACCRA (ANP) - Justitieminister Foort van Oosten heeft het Nederlandse verzoek om Jos Leijdekkers uit te leveren opnieuw "duidelijk overgebracht" aan de Sierra Leoonse minister van Binnenlandse Zaken, Morie Lengor. Dat deed de demissionaire VVD-minister op een topoverleg over drugscriminaliteit in Ghana, zei hij in een telefoongesprek tegen het ANP. "Nederland laat dit onderwerp niet los."
2 uur geleden
LELYSTAD (ANP) - Het Openbaar Ministerie heeft vrijdag bij de rechtbank in Lelystad celstraffen tot 25 jaar geëist tegen de drie verdachten van de moord op de 18-jarige Ryan Al Najjar. Het gaat om haar vader (53) en twee broers (23 en 25).
5 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - NRC rectificeert de berichtgeving over voormalig D66-informateur Hans Wijers. De krant zegt niet in te kunnen staan voor de totstandkoming van het artikel waarin de krant beweerde dat Wijers VVD-leider Dilan Yeşilgöz een leugenaar had genoemd. De onderbouwing van dit verwijt is volgens hoofdredacteur Patricia Veldhuis niet meer houdbaar.
6 uur geleden
PARAMARIBO (ANP) - Een groep prominente Afro-Surinamers eist dat koning Willem-Alexander en koningin Máxima een krans leggen bij het standbeeld van Kwakoe, het slavernijmonument in Paramaribo. Het koningspaar brengt volgende week een staatsbezoek aan Suriname. Een bezoek aan Kwakoe is vooralsnog niet opgenomen in het programma.
7 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - De politie heeft donderdagochtend een persoon aangehouden op verdenking van doodsbedreiging van de schrijfster en columniste Lale Gül. Dit laat Gül weten aan het ANP. De politie Midden-Nederland zegt hier geen uitspraken over te doen.
8 uur geleden
ARNHEM (ANP) - Het ziekenhuis Rijnstate in Arnhem treft een schikking met de mensen die in het verleden gedupeerd zijn door verkeerd gebruik van sperma in een vruchtbaarheidskliniek. Het ziekenhuis bevestigt de overeenkomst vrijdag naar aanleiding van berichtgeving in het programma Pointer van KRO-NCRV.
8 uur geleden
UTRECHT (ANP) - De deskundigengroep dierziekten, die het ministerie van Landbouw adviseert over vogelgriep, maakt zich "veel zorgen" over de huidige stand van de vogelgriep in Nederland. Dat zegt Arjan Stegeman, hoogleraar Gezondheid van Landbouwhuisdieren van de Universiteit Utrecht en voorzitter van de deskundigengroep. Stegeman waarschuwt ook dat de huidige methode om vogelgriep te bestrijden verouderd is.
8 uur geleden