Onderzoekers: kabinet moet media sterker maken tegenover big tech
DEN HAAG (ANP) - Traditionele media zoals televisie en kranten hebben het lastig door de opkomst van grote techbedrijven achter bijvoorbeeld social media en het kabinet moet daar wat aan doen, vinden onderzoekers van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR). Anders komt de waakhondfunctie die de media spelen in de democratie in gevaar, valt te lezen in hun rapport. De raad stelt onder meer voor om ervoor te zorgen dat betrouwbare informatie hoger op de tijdlijnen van sociale media en in de resultaten van zoekmachines verschijnt.
"Een democratie functioneert bij de gratie van geïnformeerde burgers", schrijven de opstellers van het rapport. Zij zien een "gestage verdringing" van het werk van journalisten, dat steeds minder makkelijk te vinden is en dus minder mensen bereikt. "Daarmee staat in het huidige mediasysteem de democratische kwaliteit van de informatievoorziening onder druk." Temeer omdat veel informatie van "twijfelachtige kwaliteit" rondgaat die niet onafhankelijk of betrouwbaar is, of niet voorzien is van context.
De onderzoekers zien de "platformisering van de publieke ruimte" als een belangrijke oorzaak: het maatschappelijke debat verschuift van zaaltjes, opiniepagina's en radio- en televisiestudio's naar socialmediaplatforms. Deze techbedrijven hebben "een superieur advertentiemodel ontwikkeld en het overgrote deel van de advertentie-inkomsten naar zich toe weten te trekken." Traditionele media komen daar moeilijk tussen. Deze ontwikkeling kan volgens de WRR alleen gestopt worden als de overheid ingrijpt.
Communicatie
De onderzoekers wijzen ook op de verantwoordelijkheid van politici en bestuurders. Die moeten niet alleen communiceren via platforms die democratische waarden niet onderschrijven, vinden ze. Het sociale medium X krijgt op dit vlak veel kritiek, maar wordt desondanks veel gebruikt door ministeries en politici.
Vooral bij de lokale media vallen zware klappen volgens de WRR. In sommige regio's wordt het lokale bestuur niet of amper in de gaten gehouden door journalisten. De WRR pleit daarom voor meer ondersteuning door de overheid, onder meer financieel.
Europese wetgeving
Een andere aanbeveling is om meer gebruik te maken van al bestaande Europese wetgeving. Dan gaat het bijvoorbeeld om regels die moeten voorkomen dat media in handen zijn van slechts enkele bedrijven.
Minister Eppo Bruins (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) komt op een later moment met een reactie op de bevindingen.
Meer uit Binnenland
AMSTERDAM (ANP) - In Amsterdam blijft er ruimte voor feesten tijdens Koningsdag in de binnenstad, maar een en ander moet "beter beheersbaar worden". Over een nieuwe aanpak schrijft burgemeester Femke Halsema dinsdag in een brief aan de gemeenteraad. Volgens haar is Koningsdag in het centrum van Amsterdam nu uitgegroeid tot een "moeilijk beheersbaar openluchtfestival" waarvan "de risico's te groot" zijn.
38 minuten geleden
TERNEUZEN (ANP) - Oud-minister Franc Weerwind (D66) wordt tijdelijk burgemeester van Terneuzen. Hij is op het stadhuis in Terneuzen benoemd door commissaris van de Koning Hugo de Jonge. Weerwind volgt Erik van Merrienboer (PvdA) op. Die maakte eind november zijn aftreden bekend, omdat de wethouders op advies van de gemeenteraad geen vergunning willen verstrekken voor de komst van een asielzoekerscentrum.
2 uur geleden
MAASTRICHT (ANP) - De provincie Limburg legt Arriva een boete van ruim 760.000 euro op, omdat bussen en treinen van de vervoerder in 2023 te vaak uitvielen of te laat kwamen. Dat was in strijd met de afspraken die de provincie met Arriva maakte over het regionale vervoer in de provincie.
2 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Ook de strafzaak tegen Raily B., verdacht van het leiden van een groep die een moordaanslag zou hebben voorbereid op Peter R. de Vries, heeft last van de problemen die advocaten hebben met de nieuwe toezichtsregels in de Extra Beveiligde Inrichting (EBI) in Vught. De zaak loopt daardoor mogelijk vertraging op.
3 uur geleden
LONDEN/DEN HAAG (ANP) - Juist nu de vredesplannen van Oekraïne, zijn Europese bondgenoten en de VS vaart lijken te krijgen, moet Oekraïne meer militaire hulp ontvangen, vindt defensieminister Ruben Brekelmans. Dan staat het sterker in de onderhandelingen met Rusland. Brekelmans deed die oproep tijdens een inzamelingsoverleg van een veertigtal landen dat Oekraïne helpt.
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het demissionaire kabinet begrijpt dat het gevoel van onveiligheid onder de Joodse gemeenschap toeneemt, maar is van mening dat er momenteel al alles aan wordt gedaan om de gemeenschap in Nederland te beschermen. Dat zei demissionair veiligheidsminister Foort van Oosten (VVD) na vragen tijdens het wekelijkse vragenuurtje over de aanslag afgelopen zondag op een joods feest in Australië.
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft zwart op wit staan welk land bereid is om troepen te sturen na het ingaan van een staakt-het-vuren met Rusland, zei hij tijdens een persconferentie dinsdag met demissionair premier Dick Schoof. Hij is alleen niet van plan om te vertellen wat die toezeggingen zijn voordat het bestand van kracht is.
6 uur geleden