Onderzoekers: kabinet moet media sterker maken tegenover big tech
DEN HAAG (ANP) - Traditionele media zoals televisie en kranten hebben het lastig door de opkomst van grote techbedrijven achter bijvoorbeeld social media en het kabinet moet daar wat aan doen, vinden onderzoekers van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR). Anders komt de waakhondfunctie die de media spelen in de democratie in gevaar, valt te lezen in hun rapport. De raad stelt onder meer voor om ervoor te zorgen dat betrouwbare informatie hoger op de tijdlijnen van sociale media en in de resultaten van zoekmachines verschijnt.
"Een democratie functioneert bij de gratie van geïnformeerde burgers", schrijven de opstellers van het rapport. Zij zien een "gestage verdringing" van het werk van journalisten, dat steeds minder makkelijk te vinden is en dus minder mensen bereikt. "Daarmee staat in het huidige mediasysteem de democratische kwaliteit van de informatievoorziening onder druk." Temeer omdat veel informatie van "twijfelachtige kwaliteit" rondgaat die niet onafhankelijk of betrouwbaar is, of niet voorzien is van context.
De onderzoekers zien de "platformisering van de publieke ruimte" als een belangrijke oorzaak: het maatschappelijke debat verschuift van zaaltjes, opiniepagina's en radio- en televisiestudio's naar socialmediaplatforms. Deze techbedrijven hebben "een superieur advertentiemodel ontwikkeld en het overgrote deel van de advertentie-inkomsten naar zich toe weten te trekken." Traditionele media komen daar moeilijk tussen. Deze ontwikkeling kan volgens de WRR alleen gestopt worden als de overheid ingrijpt.
Communicatie
De onderzoekers wijzen ook op de verantwoordelijkheid van politici en bestuurders. Die moeten niet alleen communiceren via platforms die democratische waarden niet onderschrijven, vinden ze. Het sociale medium X krijgt op dit vlak veel kritiek, maar wordt desondanks veel gebruikt door ministeries en politici.
Vooral bij de lokale media vallen zware klappen volgens de WRR. In sommige regio's wordt het lokale bestuur niet of amper in de gaten gehouden door journalisten. De WRR pleit daarom voor meer ondersteuning door de overheid, onder meer financieel.
Europese wetgeving
Een andere aanbeveling is om meer gebruik te maken van al bestaande Europese wetgeving. Dan gaat het bijvoorbeeld om regels die moeten voorkomen dat media in handen zijn van slechts enkele bedrijven.
Minister Eppo Bruins (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) komt op een later moment met een reactie op de bevindingen.
Meer uit Binnenland
UTRECHT (ANP) - Ziekenhuizen willen dat de politiek maatregelen neemt tegen privéklinieken. Een deel daarvan werkt "met een op productie en winst gericht verdienmodel, met behulp van een agressieve mediacampagne", stelt de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ).
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - In twee jaar tijd zijn 15,4 miljoen mensen in Turkije en Syrië geholpen met het door Giro555 opgehaalde geld na de aardbevingen in februari 2023. Meer dan 50.000 mensen kwamen toen om het leven. In Nederland werd nadien ruim 128 miljoen euro opgehaald, wat inmiddels allemaal is uitgegeven, meldt Giro555.
4 uur geleden
PHILIPSBURG (ANP) - Sint-Maarten heeft Nederland formeel om financiële steun gevraagd om problemen bij de politiefaciliteiten op het eiland aan te pakken, zo is zondag bekendgemaakt. Volgens minister-president Luc Mercelina is daarvoor 6,5 miljoen dollar (ongeveer 5,6 miljoen euro) nodig.
8 uur geleden
HOUTEN (ANP) - Het is zondag de warmste 7 december ooit gemeten, meldt Weeronline. Om 21.20 uur was het volgens het weerbureau in De Bilt 14,0 graden. "Het oude record was 13,8 graden en werd in 2007 gemeten. Mogelijk stijgt de temperatuur nog een paar tienden van een graad verder", aldus Weeronline.
8 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Omwonenden van een geitenstal hebben vaker een longontsteking, bevestigen ingewijden na berichtgeving van de NOS. Dat zou blijken uit een onderzoek dat de Gezondheidsraad heeft uitgevoerd in opdracht van het kabinet en deze week wordt gepresenteerd. Wie binnen een straal van 500 meter van een geitenhouderij woont, heeft 73 procent meer kans op een longontsteking dan andere Nederlanders.
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Na de herdenking van de fatale explosie aan de Tarwekamp in Den Haag zei burgemeester Jan van Zanen dat hij maatwerk blijft leveren aan alle getroffenen van de aanslag. "Wij laten niemand los, totdat die op eigen benen kan staan." Van Zanen zegt geen "generieke maatregelen" te willen inzetten.
13 uur geleden
VOLKEL (ANP) - Een drone is de reden dat de Koninklijke Luchtmacht zondagochtend twee gevechtsvliegtuigen heeft laten opstijgen vanaf de militaire vliegbasis in Volkel. De drone heeft het luchtruim weer verlaten en vormde geen directe dreiging, meldt het ministerie van Defensie. De F-35's zijn weer teruggekeerd naar de vliegbasis.
13 uur geleden