Onderzoekers: kabinet moet media sterker maken tegenover big tech
DEN HAAG (ANP) - Traditionele media zoals televisie en kranten hebben het lastig door de opkomst van grote techbedrijven achter bijvoorbeeld social media en het kabinet moet daar wat aan doen, vinden onderzoekers van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR). Anders komt de waakhondfunctie die de media spelen in de democratie in gevaar, valt te lezen in hun rapport. De raad stelt onder meer voor om ervoor te zorgen dat betrouwbare informatie hoger op de tijdlijnen van sociale media en in de resultaten van zoekmachines verschijnt.
"Een democratie functioneert bij de gratie van geïnformeerde burgers", schrijven de opstellers van het rapport. Zij zien een "gestage verdringing" van het werk van journalisten, dat steeds minder makkelijk te vinden is en dus minder mensen bereikt. "Daarmee staat in het huidige mediasysteem de democratische kwaliteit van de informatievoorziening onder druk." Temeer omdat veel informatie van "twijfelachtige kwaliteit" rondgaat die niet onafhankelijk of betrouwbaar is, of niet voorzien is van context.
De onderzoekers zien de "platformisering van de publieke ruimte" als een belangrijke oorzaak: het maatschappelijke debat verschuift van zaaltjes, opiniepagina's en radio- en televisiestudio's naar socialmediaplatforms. Deze techbedrijven hebben "een superieur advertentiemodel ontwikkeld en het overgrote deel van de advertentie-inkomsten naar zich toe weten te trekken." Traditionele media komen daar moeilijk tussen. Deze ontwikkeling kan volgens de WRR alleen gestopt worden als de overheid ingrijpt.
Communicatie
De onderzoekers wijzen ook op de verantwoordelijkheid van politici en bestuurders. Die moeten niet alleen communiceren via platforms die democratische waarden niet onderschrijven, vinden ze. Het sociale medium X krijgt op dit vlak veel kritiek, maar wordt desondanks veel gebruikt door ministeries en politici.
Vooral bij de lokale media vallen zware klappen volgens de WRR. In sommige regio's wordt het lokale bestuur niet of amper in de gaten gehouden door journalisten. De WRR pleit daarom voor meer ondersteuning door de overheid, onder meer financieel.
Europese wetgeving
Een andere aanbeveling is om meer gebruik te maken van al bestaande Europese wetgeving. Dan gaat het bijvoorbeeld om regels die moeten voorkomen dat media in handen zijn van slechts enkele bedrijven.
Minister Eppo Bruins (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) komt op een later moment met een reactie op de bevindingen.
Meer uit Binnenland
DEN HAAG (ANP) - De overheid moet zich inzetten voor betrouwbare informatie over het klimaat, vinden meer dan 120 wetenschappers. Ze roepen de formerende partijen D66 en CDA op tot maatregelen "die de kwaliteit van klimaatinformatie beschermen", zowel online als offline.
1 uur geleden
DELFT (ANP) - In het centrum van Delft woedt donderdagochtend vroeg brand, in een pand aan de Oost-Indiëplaats. Een persoon die mogelijk rook had ingeademd, is door ambulancepersoneel nagekeken, maar hoefde niet naar het ziekenhuis. Het vuur begon volgens de brandweer in een afvalcontainer op een binnenplaats en sloeg toen over naar het naastgelegen pand.
1 uur geleden
LEIDEN (ANP) - Negen demonstranten zijn woensdagavond aangehouden bij de Universiteit Leiden vanwege lokaalvredebreuk, bevestigt een politiewoordvoerder na berichtgeving van Omroep West. Pro-Palestijnse betogers begonnen daar eerder op de dag een actie in en buiten het Academiegebouw. Toen de demonstranten het pand niet verlieten nadat dat was verzocht, ging de politie rond 20.30 uur over tot aanhoudingen.
10 uur geleden
HOOGEVEEN (ANP) - Ruim 1500 fans en andere belangstellenden hebben woensdagmiddag in Theater De Tamboer in Hoogeveen afscheid genomen van de overleden volkszanger René Karst. Dat laat theaterdirecteur Pieter-Bas Rebers weten aan het ANP. Hij zegt onder de indruk te zijn van de hoge opkomst. Voor het podium, waar de kist van de zanger staat, is een groot eerbetoon ontstaan met honderden bloemen en kaartjes.
13 uur geleden
MAASTRICHT (ANP) - De provincie Limburg heeft geen reactie gehad op haar oproep om informatiepanelen over zwarte soldaten terug te plaatsen op de Amerikaanse begraafplaats in Margraten. Gouverneur Emile Roemer deed dat verzoek onlangs aan de Amerikaanse ambassadeur in Nederland, nadat duidelijk was geworden dat de borden waren verwijderd uit het bezoekerscentrum. De American Battle Monuments Commission (ABMC), de beheerder van de begraafplaats, liet later weten dat die niet langer in de "herdenkingsmissie" passen en dat er vaker gerouleerd wordt.
13 uur geleden
LEIDEN (ANP) - Pro-Palestijnse demonstranten voeren woensdag actie in het Academiegebouw van de Universiteit Leiden. In het gebouw aan het Rapenburg zou politicoloog Hélène Landemore een lezing houden. Haar Cleveringa-oratie is verplaatst naar een ander gebouw een eindje verderop.
15 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De EU-ministers van Buitenlandse Zaken zijn het eens over de koers die de EU moet volgen bij de vredesonderhandelingen over Oekraïne. Dat zei demissionair minister David van Weel (Buitenlandse Zaken) na een ingelast digitaal overleg over Oekraïne tegen het ANP. De EU moet Oekraïne op alle mogelijke manieren blijven ondersteunen en Europa moet een rol blijven spelen bij de onderhandelingen over vrede, zei Van Weel. Ook moet snel een besluit worden genomen over de inzet van Russische bevroren tegoeden.
19 uur geleden