Onderzoekers: kabinet moet media sterker maken tegenover big tech
DEN HAAG (ANP) - Traditionele media zoals televisie en kranten hebben het lastig door de opkomst van grote techbedrijven achter bijvoorbeeld social media en het kabinet moet daar wat aan doen, vinden onderzoekers van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR). Anders komt de waakhondfunctie die de media spelen in de democratie in gevaar, valt te lezen in hun rapport. De raad stelt onder meer voor om ervoor te zorgen dat betrouwbare informatie hoger op de tijdlijnen van sociale media en in de resultaten van zoekmachines verschijnt.
"Een democratie functioneert bij de gratie van geïnformeerde burgers", schrijven de opstellers van het rapport. Zij zien een "gestage verdringing" van het werk van journalisten, dat steeds minder makkelijk te vinden is en dus minder mensen bereikt. "Daarmee staat in het huidige mediasysteem de democratische kwaliteit van de informatievoorziening onder druk." Temeer omdat veel informatie van "twijfelachtige kwaliteit" rondgaat die niet onafhankelijk of betrouwbaar is, of niet voorzien is van context.
De onderzoekers zien de "platformisering van de publieke ruimte" als een belangrijke oorzaak: het maatschappelijke debat verschuift van zaaltjes, opiniepagina's en radio- en televisiestudio's naar socialmediaplatforms. Deze techbedrijven hebben "een superieur advertentiemodel ontwikkeld en het overgrote deel van de advertentie-inkomsten naar zich toe weten te trekken." Traditionele media komen daar moeilijk tussen. Deze ontwikkeling kan volgens de WRR alleen gestopt worden als de overheid ingrijpt.
Communicatie
De onderzoekers wijzen ook op de verantwoordelijkheid van politici en bestuurders. Die moeten niet alleen communiceren via platforms die democratische waarden niet onderschrijven, vinden ze. Het sociale medium X krijgt op dit vlak veel kritiek, maar wordt desondanks veel gebruikt door ministeries en politici.
Vooral bij de lokale media vallen zware klappen volgens de WRR. In sommige regio's wordt het lokale bestuur niet of amper in de gaten gehouden door journalisten. De WRR pleit daarom voor meer ondersteuning door de overheid, onder meer financieel.
Europese wetgeving
Een andere aanbeveling is om meer gebruik te maken van al bestaande Europese wetgeving. Dan gaat het bijvoorbeeld om regels die moeten voorkomen dat media in handen zijn van slechts enkele bedrijven.
Minister Eppo Bruins (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) komt op een later moment met een reactie op de bevindingen.
Meer uit Binnenland
DEN HAAG (ANP) - Ruim een op de tien jongeren wordt minstens een keer verdacht van een misdrijf. Dat staat in een donderdag gepubliceerd onderzoek in opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC). De kosten van criminaliteit per groep adolescenten die in hetzelfde jaar van de basisschool kwamen, worden geschat op bijna 2,6 miljard euro.
51 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - Demissionair minister-president Dick Schoof is donderdagavond in aanvaring gekomen met de Tweede Kamer over extra geld voor Oekraïne. Een meerderheid wil volgend jaar 2 miljard euro extra steun aan de regering in Kyiv geven, maar Schoof wil daar pas bij de voorjaarsnota over praten.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Dick Schoof heeft de Sierra Leoonse president Julius Maada Bio eerder deze week gevraagd om de uitlevering van Jos Leijdekkers, ook wel Bolle Jos. Dat bevestigt een woordvoerder van de demissionaire premier na berichtgeving door het AD.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Defensie treft geen maatregelen tegen medewerkers die betrokken waren bij het mortierongeval in Mali, waarbij in 2006 twee militairen om het leven kwamen en een derde zwaargewond raakte. Defensieminister Ruben Brekelmans (VVD) vindt het niet passend om "rechtspositionele maatregelen" te nemen. Want, zo redeneert hij in een Kamerbrief, veel van de onderliggende problemen zijn veroorzaakt door de manier waarop zijn ministerie is georganiseerd.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Asielminister Mona Keijzer (BBB) wil dat Oekraïense vluchtelingen met een baan huur en premie voor de ziektekostenverzekering gaan betalen, bevestigen ingewijden na berichtgeving van RTL Nieuws. Ook krijgen zij een speciale vluchtelingenstatus die erop gericht is dat ze terugkeren naar hun moederland als daar vrede is. Dat moet de Europese regeling voor deze groep vervangen, die in maart 2027 verloopt. Dat staat in een voorstel dat de demissionaire bewindsvrouw vrijdag voorlegt in de ministerraad.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De avondspits van donderdag is volgens de ANWB de drukste spits van het jaar. Op het hoogtepunt, rond 17.30 uur, stond 1218 kilometer file. Het is vooral druk op de A27 tussen Utrecht en Breda en op de wegen rond Rotterdam.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De NAM moet honderden miljoenen bijdragen aan de schadeafhandeling en versterkingsoperatie in Groningen. Dat heeft de rechter beslist in een tussenuitspraak, in de rechtszaak die het gaswinningsbedrijf begon om de heffingen aan te vechten. Energieminister Sophie Hermans (VVD) en staatssecretaris Eddie van Marum (Groningen, BBB) hebben de vonnissen in de rechtszaken hierover donderdag naar de Tweede Kamer verstuurd.
4 uur geleden