Onderzoeker: BBB vaart op onbehagen dat opspeelt door stikstof
DEN HAAG (ANP) - De BoerBurgerBeweging (BBB) heeft haar verkiezingsoverwinning voor een belangrijk deel te danken aan onbehagen dat al langer leeft op het platteland en dat door de stikstofcrisis aan het oppervlak is verschenen, zegt Twan Huijsmans. De promovendus van de afdelingen Sociologie en Politicologie van de Universiteit van Amsterdam vermoedt dat de BBB niet alleen de proteststem op het platteland naar zich toe heeft getrokken. BBB-voorvrouw Caroline van der Plas spreekt volgens Huijsmans bijvoorbeeld ook de praktisch geschoolden aan die een grote afstand voelen tot de politiek.
Toen de Raad van State in 2019 een streep zette door het stikstofbeleid van het kabinet en daardoor voor boeren ingrijpende maatregelen in de lucht hingen, leidde dat tot massale boerenprotesten. In datzelfde jaar werd de BBB opgericht, die het ongenoegen van boeren en op het platteland tot een centraal thema maakte. In 2021 werd voorvrouw Van der Plas verkozen in de Tweede Kamer en woensdag boekte haar partij een klinkende overwinning in de Provinciale Statenverkiezingen.
De indruk genegeerd te worden door de politiek en de Randstad leeft volgens Huijsmans al langer op het platteland. "Dat gevoel is nu belangrijker voor kiezers dan ooit omdat er nu belangrijke vraagstukken spelen die gaan over regionale verdeling", aldus de onderzoeker. Zijn vermoeden is dat mensen zich buiten de grote steden ook genegeerd voelen op andere thema's, zoals het verdwijnen van buslijnen.
Juiste partij, op het juiste moment
De onderzoeker denkt dat de BBB de juiste partij op het juiste moment is voor veel kiezers omdat die zich juist profileert op plattelandsthema's die nu opspelen. Hij benadrukt wel dat er nog geen gegevens beschikbaar zijn over de achtergrond van de BBB-kiezer.
Het CDA heeft het thema stad en platteland ook naar zich toe proberen te trekken, maar heeft zo een historisch verlies niet kunnen voorkomen. Huijsmans denkt dat het CDA als regeringspartij achter het veel bekritiseerde stikstofbeleid moest staan en zich zo onvoldoende kon profileren. Wel verliest de partij al langer, ook voordat de stikstofproblematiek opspeelde.
Verschillen burgers onderling
De overwinning van de BBB is volgens Huijsmans niet alleen te verklaren door de gevoelde kloof tussen stad en platteland. Uit onderzoek blijkt dat de verschillen tussen burgers onderling binnen steden en dorpen groter zijn dan verschillen tussen inwoners van de stad en het platteland, bijvoorbeeld waar het aankomt op de afstand die praktisch geschoolden voelen tot de politiek. Deze groep weet Van der Plas ook buiten het platteland aan te spreken door de manier waarop ze praat en zich presenteert, vermoedt Huijsmans. Dat kan verklaren waarom de BBB ook in grote steden als Den Haag en Rotterdam veel stemmen heeft binnengehaald.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Informateur Sybrand Buma hoopt dinsdag het resultaat te kunnen presenteren van de onderhandelingen tussen D66 en CDA tot dusver. Dat heeft hij gezegd na weer een avond van gesprekken over een aantal belangrijke thema's waar de partijen zich de afgelopen weken over hebben gebogen.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - D66-leider Rob Jetten zou het "heel netjes" vinden als informateur Sybrand Buma met de fractievoorzitters van alle partijen in de Tweede Kamer gaat praten over het resultaat van de onderhandelingen van de afgelopen weken tussen zijn partij en het CDA. Dat zei hij net voordat hij een nieuwe overlegronde inging.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Vervroegde Tweede Kamerverkiezingen kunnen sneller na de val van een kabinet worden gehouden dan nu het geval is. De voorbereidingsperiode is nu ongeveer vijf maanden, en dat kan worden verkort naar drie maanden, mits bijvoorbeeld gemeenten en politieke partijen zorgen dat zij altijd klaarstaan voor verkiezingen. Dat schrijft de Kiesraad maandag in een advies.
7 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - D66 en CDA hopen nog deze week klaar te zijn met het schrijven van een document dat de kabinetsformatie verder moet helpen. "Dat is wel de ambitie", zei D66-leider Rob Jetten na afloop van een nieuwe onderhandelingsronde. Maar: "Het is af als het af is." De partijen praten maandagavond verder.
8 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het advies van het Nationaal Burgerberaad Klimaat kent "veel onderwerpen die tot actie kunnen leiden", vindt demissionair premier Dick Schoof. Hij herkent de wens van het kabinet voor een "haalbaar en betaalbaar" klimaatbeleid in de aanbevelingen van 175 burgers. "Maar ik hoor ook: 'denk groot', dus we gaan kijken hoe we dat gaan doen."
12 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Er is nog helemaal niemand afgevallen, zei D66-leider Rob Jetten maandag voordat hij opnieuw in gesprek ging met CDA-leider Henri Bontenbal over politieke samenwerking. "Het is aan de informateur om de komende week te gaan kijken welke partijen willen meedoen."
12 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het Nationaal Burgerberaad Klimaat heeft tien van zijn eigen voorstellen uiteindelijk niet aangenomen. Dertien aanbevelingen zijn wel in het eindadvies opgenomen. Bijvoorbeeld een voorstel voor een klimaatbonus voor iedereen, die betaald wordt door een meerprijs op luxeproducten.
12 uur geleden