Onderzoeker: BBB vaart op onbehagen dat opspeelt door stikstof
DEN HAAG (ANP) - De BoerBurgerBeweging (BBB) heeft haar verkiezingsoverwinning voor een belangrijk deel te danken aan onbehagen dat al langer leeft op het platteland en dat door de stikstofcrisis aan het oppervlak is verschenen, zegt Twan Huijsmans. De promovendus van de afdelingen Sociologie en Politicologie van de Universiteit van Amsterdam vermoedt dat de BBB niet alleen de proteststem op het platteland naar zich toe heeft getrokken. BBB-voorvrouw Caroline van der Plas spreekt volgens Huijsmans bijvoorbeeld ook de praktisch geschoolden aan die een grote afstand voelen tot de politiek.
Toen de Raad van State in 2019 een streep zette door het stikstofbeleid van het kabinet en daardoor voor boeren ingrijpende maatregelen in de lucht hingen, leidde dat tot massale boerenprotesten. In datzelfde jaar werd de BBB opgericht, die het ongenoegen van boeren en op het platteland tot een centraal thema maakte. In 2021 werd voorvrouw Van der Plas verkozen in de Tweede Kamer en woensdag boekte haar partij een klinkende overwinning in de Provinciale Statenverkiezingen.
De indruk genegeerd te worden door de politiek en de Randstad leeft volgens Huijsmans al langer op het platteland. "Dat gevoel is nu belangrijker voor kiezers dan ooit omdat er nu belangrijke vraagstukken spelen die gaan over regionale verdeling", aldus de onderzoeker. Zijn vermoeden is dat mensen zich buiten de grote steden ook genegeerd voelen op andere thema's, zoals het verdwijnen van buslijnen.
Juiste partij, op het juiste moment
De onderzoeker denkt dat de BBB de juiste partij op het juiste moment is voor veel kiezers omdat die zich juist profileert op plattelandsthema's die nu opspelen. Hij benadrukt wel dat er nog geen gegevens beschikbaar zijn over de achtergrond van de BBB-kiezer.
Het CDA heeft het thema stad en platteland ook naar zich toe proberen te trekken, maar heeft zo een historisch verlies niet kunnen voorkomen. Huijsmans denkt dat het CDA als regeringspartij achter het veel bekritiseerde stikstofbeleid moest staan en zich zo onvoldoende kon profileren. Wel verliest de partij al langer, ook voordat de stikstofproblematiek opspeelde.
Verschillen burgers onderling
De overwinning van de BBB is volgens Huijsmans niet alleen te verklaren door de gevoelde kloof tussen stad en platteland. Uit onderzoek blijkt dat de verschillen tussen burgers onderling binnen steden en dorpen groter zijn dan verschillen tussen inwoners van de stad en het platteland, bijvoorbeeld waar het aankomt op de afstand die praktisch geschoolden voelen tot de politiek. Deze groep weet Van der Plas ook buiten het platteland aan te spreken door de manier waarop ze praat en zich presenteert, vermoedt Huijsmans. Dat kan verklaren waarom de BBB ook in grote steden als Den Haag en Rotterdam veel stemmen heeft binnengehaald.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - De coalitiepartijen verwachten woensdag een nieuw voorstel te kunnen doen over de onderwijsbezuinigingen aan het 'monsterverbond' van oppositiepartijen, meldde Geert Wilders na een overleg met de partijleiders van VVD, NSC en BBB. "Maar ik ga u niet zeggen wat daar in staat, dat is niet onderhandelen", aldus de PVV-leider. De coalitie zet nog "de puntjes op de i" van het voorstel en legt dit daarna voor aan het verbond van D66, CDA, ChristenUnie, SGP en JA21.
8 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Een nationale richtlijn moet duidelijk maken hoeveel tijd achter een scherm verantwoord is voor verschillende leeftijden. Zo'n richtlijn voor "schermtijd" moet ook in een bijsluiter staan die bij de verkoop van digitale apparaten wordt meegegeven, vindt de Tweede Kamer. Moties met deze twee verzoeken kregen dinsdag steun van een meerderheid.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet moet met een plan komen om alle leerlingen van groep 8 dezelfde doorstroomtoets te laten maken, vindt een Kamermeerderheid. Nu kunnen basisscholen nog kiezen uit zes toetsen en staatssecretaris Mariëlle Paul (Funderend Onderwijs) noemde het vorige week bij een debat "geen optie" om terug te gaan naar één. Ze benadrukte dat op verzoek van het onderwijsveld en de Tweede Kamer zelf doorstroomtoetsen van verschillende aanbieders zijn.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De coalitiepartijen blokkeren wederom een verzoek van GroenLinks-PvdA om te debatteren over een mogelijke onderwijsdeal, waarover momenteel nog wordt onderhandeld met een verbond van oppositiepartijen. Het verzoek van Luc Stultiens (GL-PvdA) om het debat over de onderwijsbegroting na een akkoord met een ronde te verlengen werd naast door de coalitie ook afgewezen door oppositiepartijen SGP en CDA.
11 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - PVV-leider Geert Wilders herhaalt zijn oproep aan het kabinet en in het bijzonder partijgenoot en asielminister Marjolein Faber om vaart te maken met asielwetgeving. "Want we zitten er met smart op te wachten", aldus de radicaal-rechtse politicus. "Er zijn veel plannen en nog niet zoveel wetten."
12 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - Zorgminister Fleur Agema heeft tijdens haar eerste Europese Gezondheidsraad aangedrongen op Europese maatregelen tegen de grote verschillen in tabaksaccijnzen tussen EU-lidstaten. Ook pleitte ze in de vergadering met haar EU-collega's voor meer zorginnovatie om personeelstekorten aan te pakken.
13 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Oppositiepartijen zien beweging in de gesprekken met de coalitie over afzwakking van de voorgenomen onderwijsbezuinigingen. Zij hebben het openingsbod van de coalitiepartijen afgewezen, maar er is een nieuw voorstel in de maak. Dat zeiden de partijleiders Rob Jetten (D66) en Chris Stoffer (SGP) na afloop van een kort overleg.
14 uur geleden