Onderzoeker: BBB vaart op onbehagen dat opspeelt door stikstof
DEN HAAG (ANP) - De BoerBurgerBeweging (BBB) heeft haar verkiezingsoverwinning voor een belangrijk deel te danken aan onbehagen dat al langer leeft op het platteland en dat door de stikstofcrisis aan het oppervlak is verschenen, zegt Twan Huijsmans. De promovendus van de afdelingen Sociologie en Politicologie van de Universiteit van Amsterdam vermoedt dat de BBB niet alleen de proteststem op het platteland naar zich toe heeft getrokken. BBB-voorvrouw Caroline van der Plas spreekt volgens Huijsmans bijvoorbeeld ook de praktisch geschoolden aan die een grote afstand voelen tot de politiek.
Toen de Raad van State in 2019 een streep zette door het stikstofbeleid van het kabinet en daardoor voor boeren ingrijpende maatregelen in de lucht hingen, leidde dat tot massale boerenprotesten. In datzelfde jaar werd de BBB opgericht, die het ongenoegen van boeren en op het platteland tot een centraal thema maakte. In 2021 werd voorvrouw Van der Plas verkozen in de Tweede Kamer en woensdag boekte haar partij een klinkende overwinning in de Provinciale Statenverkiezingen.
De indruk genegeerd te worden door de politiek en de Randstad leeft volgens Huijsmans al langer op het platteland. "Dat gevoel is nu belangrijker voor kiezers dan ooit omdat er nu belangrijke vraagstukken spelen die gaan over regionale verdeling", aldus de onderzoeker. Zijn vermoeden is dat mensen zich buiten de grote steden ook genegeerd voelen op andere thema's, zoals het verdwijnen van buslijnen.
Juiste partij, op het juiste moment
De onderzoeker denkt dat de BBB de juiste partij op het juiste moment is voor veel kiezers omdat die zich juist profileert op plattelandsthema's die nu opspelen. Hij benadrukt wel dat er nog geen gegevens beschikbaar zijn over de achtergrond van de BBB-kiezer.
Het CDA heeft het thema stad en platteland ook naar zich toe proberen te trekken, maar heeft zo een historisch verlies niet kunnen voorkomen. Huijsmans denkt dat het CDA als regeringspartij achter het veel bekritiseerde stikstofbeleid moest staan en zich zo onvoldoende kon profileren. Wel verliest de partij al langer, ook voordat de stikstofproblematiek opspeelde.
Verschillen burgers onderling
De overwinning van de BBB is volgens Huijsmans niet alleen te verklaren door de gevoelde kloof tussen stad en platteland. Uit onderzoek blijkt dat de verschillen tussen burgers onderling binnen steden en dorpen groter zijn dan verschillen tussen inwoners van de stad en het platteland, bijvoorbeeld waar het aankomt op de afstand die praktisch geschoolden voelen tot de politiek. Deze groep weet Van der Plas ook buiten het platteland aan te spreken door de manier waarop ze praat en zich presenteert, vermoedt Huijsmans. Dat kan verklaren waarom de BBB ook in grote steden als Den Haag en Rotterdam veel stemmen heeft binnengehaald.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Er zijn volgens het demissionaire kabinet geen aanwijzingen dat Aruba, Bonaire en Curaçao meegesleept worden in een mogelijk gewapend conflict in de Cariben. De spanning is in de regio hoog opgelopen door Amerikaanse acties tegen vermeende drugsbootjes uit Venezuela.
7 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De ministerraad heeft vrijdag ingestemd met het besluit van landbouwminister Femke Wiersma om stroomstootapparatuur in de veehouderij te verbieden. Voordat het besluit formeel van kracht kan worden, moet de Koning het voorstel ondertekenen, een formaliteit.
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Minister Eelco Heinen (Financiën, VVD) is optimistisch dat er een oplossing wordt gevonden voor het gebruik van Russische tegoeden die op rekeningen in België staan. De Europese Commissie wil 90 miljard euro van die tegoeden gebruiken om Oekraïne te helpen.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het is goed dat experts aanraden om minder vlees te eten, vindt demissionair staatssecretaris Judith Tielen (Preventie, VVD). Stappen om dat advies kracht bij te zetten laat ze aan een volgend kabinet.
11 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het verhogen van de stikstofgrens is voor demissionair landbouwminister Femke Wiersma "een hele klus". Dat erkende de BBB-minister naar aanleiding van berichten dat invoering hoogst onzeker is. Deze maand moet daar een besluit over vallen. "In de tussentijd ben ik in overleg met de provincies."
12 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het nieuwe kabinet moet een minister van Digitale Zaken krijgen. Deze minister moet de "doorzettingsmacht" hebben om een nieuw digitaal systeem binnen de overheid van de grond te krijgen. Dat zei demissionair staatssecretaris Eddie van Marum na afloop van de ministerraad tegen het ANP. Behalve Binnenlandse Zaken gaat hij ook over digitalisering.
12 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Demissionair onderwijsminister Gouke Moes maakte na afloop van de ministerraad in eerste instantie grappen over doodsbedreigingen aan het adres van Niels van der Laan, de acteur die de Hoofdpiet speelt in het Sinterklaasjournaal. De mensen die dat doen, krijgen volgens de BBB-bewindsman op pakjesavond "gewoon een zakje zout".
12 uur geleden