Onderzoeker: BBB vaart op onbehagen dat opspeelt door stikstof
DEN HAAG (ANP) - De BoerBurgerBeweging (BBB) heeft haar verkiezingsoverwinning voor een belangrijk deel te danken aan onbehagen dat al langer leeft op het platteland en dat door de stikstofcrisis aan het oppervlak is verschenen, zegt Twan Huijsmans. De promovendus van de afdelingen Sociologie en Politicologie van de Universiteit van Amsterdam vermoedt dat de BBB niet alleen de proteststem op het platteland naar zich toe heeft getrokken. BBB-voorvrouw Caroline van der Plas spreekt volgens Huijsmans bijvoorbeeld ook de praktisch geschoolden aan die een grote afstand voelen tot de politiek.
Toen de Raad van State in 2019 een streep zette door het stikstofbeleid van het kabinet en daardoor voor boeren ingrijpende maatregelen in de lucht hingen, leidde dat tot massale boerenprotesten. In datzelfde jaar werd de BBB opgericht, die het ongenoegen van boeren en op het platteland tot een centraal thema maakte. In 2021 werd voorvrouw Van der Plas verkozen in de Tweede Kamer en woensdag boekte haar partij een klinkende overwinning in de Provinciale Statenverkiezingen.
De indruk genegeerd te worden door de politiek en de Randstad leeft volgens Huijsmans al langer op het platteland. "Dat gevoel is nu belangrijker voor kiezers dan ooit omdat er nu belangrijke vraagstukken spelen die gaan over regionale verdeling", aldus de onderzoeker. Zijn vermoeden is dat mensen zich buiten de grote steden ook genegeerd voelen op andere thema's, zoals het verdwijnen van buslijnen.
Juiste partij, op het juiste moment
De onderzoeker denkt dat de BBB de juiste partij op het juiste moment is voor veel kiezers omdat die zich juist profileert op plattelandsthema's die nu opspelen. Hij benadrukt wel dat er nog geen gegevens beschikbaar zijn over de achtergrond van de BBB-kiezer.
Het CDA heeft het thema stad en platteland ook naar zich toe proberen te trekken, maar heeft zo een historisch verlies niet kunnen voorkomen. Huijsmans denkt dat het CDA als regeringspartij achter het veel bekritiseerde stikstofbeleid moest staan en zich zo onvoldoende kon profileren. Wel verliest de partij al langer, ook voordat de stikstofproblematiek opspeelde.
Verschillen burgers onderling
De overwinning van de BBB is volgens Huijsmans niet alleen te verklaren door de gevoelde kloof tussen stad en platteland. Uit onderzoek blijkt dat de verschillen tussen burgers onderling binnen steden en dorpen groter zijn dan verschillen tussen inwoners van de stad en het platteland, bijvoorbeeld waar het aankomt op de afstand die praktisch geschoolden voelen tot de politiek. Deze groep weet Van der Plas ook buiten het platteland aan te spreken door de manier waarop ze praat en zich presenteert, vermoedt Huijsmans. Dat kan verklaren waarom de BBB ook in grote steden als Den Haag en Rotterdam veel stemmen heeft binnengehaald.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Volgens Henri Bontenbal is er "een andere politieke cultuur nodig", herhaalde hij nog eens in het debat over de formatie. "Daar moeten we allemaal aan werken, en dan geldt dat ook voor de VVD," zei de CDA-leider.
17 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - Jesse Klaver van GroenLinks-PvdA verwacht dat het tot veel "onzekerheid" leidt als de gesprekken tussen D66, CDA en VVD in de volgende fase van de formatie uitmonden in een minderheidskabinet. "En voordat je het weet krijgt de oppositie hier breed de schuld van deze onzekerheid. En die verantwoordelijkheid, die zullen we niet op ons nemen", waarschuwt de linkse partijleider bij het debat over het verslag van informateur Sybrand Buma.
33 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - De ChristenUnie en de SGP vroegen D66-leider Rob Jetten woensdag bij het debat over de formatie om "zelfbeheersing" met onderwijsvrijheid. Hierover is dinsdag opnieuw discussie ontstaan, nadat een Kamermeerderheid en ook D66 voor een motie van de VVD hadden gestemd, tot onvrede van de christelijke partijen. Hierin werd opgeroepen om het grondrecht om onderwijs te geven dat aansluit bij de eigen levensbeschouwing, nooit ten koste te laten gaan van de gelijke behandeling van leerlingen.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - PVV-leider Geert Wilders bekritiseerde in het debat over de formatie de keuzes die D66 en CDA hebben gemaakt in hun formatiestuk. Wilders hekelt tegenover D66-leider Rob Jetten dat de partijen voorsorteren op bezuinigingen op de zorg en sociale zekerheid.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Ton van Nimwegen is de nieuwe partijvoorzitter van de VVD. Het hoofdbestuur had hem vorige maand voorgedragen als opvolger van Eric Wetzels. Woensdag was de deadline voor andere kandidaten om zich te melden, maar die waren er niet. Daarom is Van Nimwegen meteen partijvoorzitter, meldt de partij.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - D66, VVD en CDA nemen tot 30 januari de tijd voor de volgende fase van de formatie. Dat staat in de motie die D66 woensdag gaat indienen in het debat over de kabinetsformatie, bevestigt een woordvoerder van D66 na berichtgeving door De Telegraaf.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Tweede Kamer wil dat het huidige demissionaire kabinet geen besluit neemt over het openen van Lelystad Airport voor burgerluchtvaart. Een motie van GroenLinks-PvdA met dat verzoek is ondertekend door een Kamermeerderheid.
4 uur geleden