Onderzoeker: BBB vaart op onbehagen dat opspeelt door stikstof
DEN HAAG (ANP) - De BoerBurgerBeweging (BBB) heeft haar verkiezingsoverwinning voor een belangrijk deel te danken aan onbehagen dat al langer leeft op het platteland en dat door de stikstofcrisis aan het oppervlak is verschenen, zegt Twan Huijsmans. De promovendus van de afdelingen Sociologie en Politicologie van de Universiteit van Amsterdam vermoedt dat de BBB niet alleen de proteststem op het platteland naar zich toe heeft getrokken. BBB-voorvrouw Caroline van der Plas spreekt volgens Huijsmans bijvoorbeeld ook de praktisch geschoolden aan die een grote afstand voelen tot de politiek.
Toen de Raad van State in 2019 een streep zette door het stikstofbeleid van het kabinet en daardoor voor boeren ingrijpende maatregelen in de lucht hingen, leidde dat tot massale boerenprotesten. In datzelfde jaar werd de BBB opgericht, die het ongenoegen van boeren en op het platteland tot een centraal thema maakte. In 2021 werd voorvrouw Van der Plas verkozen in de Tweede Kamer en woensdag boekte haar partij een klinkende overwinning in de Provinciale Statenverkiezingen.
De indruk genegeerd te worden door de politiek en de Randstad leeft volgens Huijsmans al langer op het platteland. "Dat gevoel is nu belangrijker voor kiezers dan ooit omdat er nu belangrijke vraagstukken spelen die gaan over regionale verdeling", aldus de onderzoeker. Zijn vermoeden is dat mensen zich buiten de grote steden ook genegeerd voelen op andere thema's, zoals het verdwijnen van buslijnen.
Juiste partij, op het juiste moment
De onderzoeker denkt dat de BBB de juiste partij op het juiste moment is voor veel kiezers omdat die zich juist profileert op plattelandsthema's die nu opspelen. Hij benadrukt wel dat er nog geen gegevens beschikbaar zijn over de achtergrond van de BBB-kiezer.
Het CDA heeft het thema stad en platteland ook naar zich toe proberen te trekken, maar heeft zo een historisch verlies niet kunnen voorkomen. Huijsmans denkt dat het CDA als regeringspartij achter het veel bekritiseerde stikstofbeleid moest staan en zich zo onvoldoende kon profileren. Wel verliest de partij al langer, ook voordat de stikstofproblematiek opspeelde.
Verschillen burgers onderling
De overwinning van de BBB is volgens Huijsmans niet alleen te verklaren door de gevoelde kloof tussen stad en platteland. Uit onderzoek blijkt dat de verschillen tussen burgers onderling binnen steden en dorpen groter zijn dan verschillen tussen inwoners van de stad en het platteland, bijvoorbeeld waar het aankomt op de afstand die praktisch geschoolden voelen tot de politiek. Deze groep weet Van der Plas ook buiten het platteland aan te spreken door de manier waarop ze praat en zich presenteert, vermoedt Huijsmans. Dat kan verklaren waarom de BBB ook in grote steden als Den Haag en Rotterdam veel stemmen heeft binnengehaald.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Informateur Sybrand Buma ziet "geen werkbare meerderheidsvariant" voor een mogelijke coalitie. Ook een minderheidscoalitie met voldoende steun om "aan het werk te gaan" ziet hij niet, zei hij donderdag na afloop van gesprekken met partijleiders.
8 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Binnenkort gaat de Tweede Kamer in debat over het plan om een illegaal verblijf in Nederland strafbaar te stellen. Aan het begin van de zomer leidde het tot veel discussie toen de PVV dit wilde toevoegen aan een nieuwe strenge asielwet, en een Kamermeerderheid daarmee instemde. Het debat gaat over een aanpassing die demissionair asielminister David van Weel (VVD) voorstelt om tegemoet te komen aan de zorgen hierover.
11 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Geert Wilders ziet "in geen enkel geval" voor zich dat de PVV steun zal verlenen aan een kabinet met D66 en CDA op basis van hun formatiestuk. Hij heeft geen goed woord over voor de plannen die de twee partijen dinsdag bekendmaakten.
11 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - VVD-leider Dilan Yeşilgöz blijft erbij dat zij alleen in een "centrumrechts" kabinet stapt en ze blijft GroenLinks-PvdA uitsluiten. "Dat gaat niet veranderen", zei ze na afloop van een gesprek met informateur Sybrand Buma. Ze zei dat samenwerking met die partij "op basis van de inhoud" niet mogelijk zou zijn. Ook zou het niet voldoen aan de wens van "de kiezer".
12 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Tweede Kamerlid Ingrid Coenradie van JA21 heeft scherpe kritiek op het vonnis dat de rechtbank in Rotterdam vorige week uitsprak tegen de pleegouders van een meisje in Vlaardingen. Zij kregen celstraffen van acht jaar opgelegd voor onder meer het opsluiten van het meisje. Tijdens een Kamerdebat zei de politica dat die uitspraak "de plank zo grandioos misslaat dat je je afvraagt wie van al deze zogeheten deskundigen in vredesnaam nog enig besef heeft van realiteit".
12 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - GroenLinks-PvdA-leider Jesse Klaver zou het een "cruciale fout" vinden als D66 en CDA op basis van hun formatiestuk gaan onderhandelen over een minderheidskabinet. Daarmee zouden zij het "blokkeergedrag" van de VVD belonen, zei hij na afloop van een gesprek met informateur Sybrand Buma.
13 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat wil dat drones niet tot ongeveer 15, maar tot 5 kilometer van passagiersvliegvelden mogen komen zonder toestemming van luchtverkeersleiders. De nieuwe regels gaan naar verwachting in de loop van volgend jaar in.
14 uur geleden