Onderzoeker: BBB vaart op onbehagen dat opspeelt door stikstof
DEN HAAG (ANP) - De BoerBurgerBeweging (BBB) heeft haar verkiezingsoverwinning voor een belangrijk deel te danken aan onbehagen dat al langer leeft op het platteland en dat door de stikstofcrisis aan het oppervlak is verschenen, zegt Twan Huijsmans. De promovendus van de afdelingen Sociologie en Politicologie van de Universiteit van Amsterdam vermoedt dat de BBB niet alleen de proteststem op het platteland naar zich toe heeft getrokken. BBB-voorvrouw Caroline van der Plas spreekt volgens Huijsmans bijvoorbeeld ook de praktisch geschoolden aan die een grote afstand voelen tot de politiek.
Toen de Raad van State in 2019 een streep zette door het stikstofbeleid van het kabinet en daardoor voor boeren ingrijpende maatregelen in de lucht hingen, leidde dat tot massale boerenprotesten. In datzelfde jaar werd de BBB opgericht, die het ongenoegen van boeren en op het platteland tot een centraal thema maakte. In 2021 werd voorvrouw Van der Plas verkozen in de Tweede Kamer en woensdag boekte haar partij een klinkende overwinning in de Provinciale Statenverkiezingen.
De indruk genegeerd te worden door de politiek en de Randstad leeft volgens Huijsmans al langer op het platteland. "Dat gevoel is nu belangrijker voor kiezers dan ooit omdat er nu belangrijke vraagstukken spelen die gaan over regionale verdeling", aldus de onderzoeker. Zijn vermoeden is dat mensen zich buiten de grote steden ook genegeerd voelen op andere thema's, zoals het verdwijnen van buslijnen.
Juiste partij, op het juiste moment
De onderzoeker denkt dat de BBB de juiste partij op het juiste moment is voor veel kiezers omdat die zich juist profileert op plattelandsthema's die nu opspelen. Hij benadrukt wel dat er nog geen gegevens beschikbaar zijn over de achtergrond van de BBB-kiezer.
Het CDA heeft het thema stad en platteland ook naar zich toe proberen te trekken, maar heeft zo een historisch verlies niet kunnen voorkomen. Huijsmans denkt dat het CDA als regeringspartij achter het veel bekritiseerde stikstofbeleid moest staan en zich zo onvoldoende kon profileren. Wel verliest de partij al langer, ook voordat de stikstofproblematiek opspeelde.
Verschillen burgers onderling
De overwinning van de BBB is volgens Huijsmans niet alleen te verklaren door de gevoelde kloof tussen stad en platteland. Uit onderzoek blijkt dat de verschillen tussen burgers onderling binnen steden en dorpen groter zijn dan verschillen tussen inwoners van de stad en het platteland, bijvoorbeeld waar het aankomt op de afstand die praktisch geschoolden voelen tot de politiek. Deze groep weet Van der Plas ook buiten het platteland aan te spreken door de manier waarop ze praat en zich presenteert, vermoedt Huijsmans. Dat kan verklaren waarom de BBB ook in grote steden als Den Haag en Rotterdam veel stemmen heeft binnengehaald.
Meer uit Politiek
BLOEMENDAAL (ANP) - De SP doet met de nieuwe afdeling Bloemendaal-Heemstede mee aan de gemeenteraadsverkiezingen in Bloemendaal. Voormalig voorzitter van de vakbond FNV Tuur Elzinga is de lijsttrekker voor de partij.
15 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - Informateur Sybrand Buma heeft via zijn woordvoerder uitspraken genuanceerd die hij eerder vrijdag deed over de kabinetsformatie. Hij zei toen dat de optie van een kabinet met zowel GroenLinks-PvdA als de VVD definitief is "afgevallen". Hij laat nu weten dat hij bedoelde dat de VVD een blokkade heeft opgeworpen voor samenwerking met GroenLinks-PvdA, en dat hij "tot op heden geen reden" heeft "om aan te nemen dat dat is veranderd".
16 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Volgens informateur Sybrand Buma is een kabinet met zowel VVD als GroenLinks-PvdA "afgevallen". Dat zei hij na afloop van de formatiegesprekken met de partijleiders Rob Jetten (D66) en Henri Bontenbal (CDA) op vrijdag. De blokkade van de VVD tegen een samenwerking met GroenLinks-PvdA "is er en die blijft er". Buma zei dat het door D66 gewenste middenkabinet eigenlijk al was afgevallen voordat hij aan zijn opdracht begon.
17 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De overheidsfinanciën staan er iets gunstiger voor dan op Prinsjesdag werd gedacht. Het begrotingstekort komt dit jaar naar verwachting niet uit op 2,1 procent van de omvang van de economie, maar op 1,8 procent. Dat staat in de najaarsnota die demissionair minister Eelco Heinen (Financiën, VVD) naar de Tweede Kamer heeft gestuurd.
20 uur geleden
MOERDIJK (ANP) - PVV-leider Geert Wilders vindt dat het dorp Moerdijk onder geen beding mag verdwijnen en zegt zich daar "met hand en tand" tegen te verzetten. Wilders hoopt een meerderheid in de Tweede Kamer te kunnen vinden om het besluit tegen te houden, zei hij vrijdag bij een bezoek aan Moerdijk.
23 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Eerste Kamerlid Arie Griffioen stapt over van BBB naar D66 uit onvrede over de koers van zijn partij. In een brief aan Eerste Kamervoorzitter Mei Li Vos schrijft hij dat BBB zich "steeds nadrukkelijker" heeft "gepositioneerd aan de rechterzijde van het politieke spectrum" en dat dit hem tot een "diepgaande innerlijke en politieke afweging gebracht" heeft.
23 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De oproep van een meerderheid in de Tweede Kamer om voor volgend jaar 2 miljard euro extra vrij te maken voor Oekraïne, "doorkruist" de pogingen van het demissionaire kabinet om tot een veel groter pakket in Europees verband te komen. Dat heeft minister Eelco Heinen (Financiën, VVD) gezegd voor aanvang van de ministerraad.
23 uur geleden