Oekraïne-top in Brussel overschaduwd door verdeeldheid olieboycot
BRUSSEL (ANP) - De ingelaste EU-top over Oekraïne die maandag begint, wordt overschaduwd door de aanhoudende onenigheid over een embargo voor Russische olie. Het is maar zeer de vraag of de top overeenstemming brengt, zeggen hoge EU-diplomaten.
De leiders van de 27 EU-lidstaten komen in de middag bijeen in Brussel voor nieuw overleg over de Russische oorlog tegen Oekraïne, die inmiddels ruim drie maanden voortduurt. Ze buigen zich over hulp om het gehavende land op de been te houden en straks weer op te bouwen, en over de zwakheden van de EU die de oorlog heeft blootgelegd. Op het vlak van defensie, waar gaten moeten worden gestopt. Van energie, waar de hoge prijzen burgers en bedrijven in de problemen brengen. En van voedsel, nu er in Europa duurte en elders zelfs honger dreigt.
Maar de stemming dreigt te worden bepaald door de verdeeldheid over de olieboycot waarover de EU-landen inmiddels bijna vier weken onderhandelen. Ook al staat het nieuwe zesde pakket aan sancties niet op de agenda, "dit is nu eenmaal wat de leiders bezighoudt". De weerstand van met name Hongarije tegen deze "kernbom op de Hongaarse economie" is taai, maar het ongeduld groeit. De gestage stroom van miljarden euro's naar de oorlogskas van het Kremlin moet worden gestelpt, vinden voorvechters. De weer opgeleefde twijfels aan de eensgezindheid en slagvaardigheid van de EU groeien met de dag.
'Lange weg te gaan'
Omdat eerdere concessies niet genoeg bleken voor Hongarije, wil de EU nu Russische aardolie die per pijpleiding wordt aangevoerd uitzonderen van het embargo. Hongarije vroeg daar al van meet af aan om, omdat het land geen zeehavens heeft en dus afhankelijk is van de zogeheten Droezjba-leiding. "We zullen zien of het werkt", zegt een hoge EU-diplomaat over het compromisvoorstel. Andere landen zijn inmiddels in het geweer uit vrees dat Midden-Europa met de goedkope Droezjba-olie straks hun petrochemische bedrijven wegconcurreert.
De onderhandelingen zijn technisch en "er is nog een lange weg te gaan", zo tempert de ingewijde de verwachtingen. Dat is geen kost voor premier Rutte en zijn collega's, stelde ook de Europese Commissie al. Die hoopt op overeenstemming in de loop van de week, maar rekent niet op de top.
Brainstormtop
De andere EU-landen verdenken Hongarije er nog altijd niet van zijn oude bondgenoot Rusland strafmaatregelen te willen besparen, bezweert een EU-bron. Premier Orbán kan op begrip rekenen, omdat zijn land nu eenmaal moeilijk zonder Droezjba-olie kan.
Veel meer dan een "brainstormtop" zit er niet in, schat een prominente Brusselse diplomaat in. "Grote besluiten" zouden pas bij de volgende top in juni mogelijk zijn.
Meer uit Buitenland
WASHINGTON (ANP/RTR) - Het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden heeft vrijwel unaniem gestemd voor het vrijgeven van de bij het ministerie van Justitie beschikbare documenten over de in een cel overleden zedendelinquent Jeffrey Epstein (1953-2019). President Donald Trump was hier geen voorstander van, maar hij verzocht onlangs de Republikeinen in het Huis voor het vrijgeven te stemmen, "omdat we niets te verbergen hebben".
1 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - De Amerikaanse president Donald Trump botste bij de ontvangst van de Saudische kroonprins in het Witte Huis hard met de pers. "Je bent een verschrikkelijk persoon en een verschrikkelijke verslaggever", beet hij een journaliste van ABC News toe die kritische vragen had gesteld. Hij riep vervolgens op tot het intrekken van de uitzendlicentie van haar werkgever. "Jullie nieuws is zo nep en zo fout. We hebben een geweldige commissaris die daar eens naar moet kijken."
1 uur geleden
BELÉM (ANP/AFP/BLOOMBERG) - De Braziliaanse president Luiz Inácio Lula da Silva keert woensdag terug naar de klimaattop in Belém. Hij hoopt met het ingelaste bezoek vermoedelijk de onderhandelingen een duwtje te geven richting een akkoord. Conceptteksten die voorzitter André Corrêa do Lago heeft rondgestuurd, maken duidelijk dat landen het over diverse belangrijke kwesties nog niet eens zijn.
1 uur geleden
BELÉM (ANP) - Oekraïne eist een vergoeding van 43 miljard dollar van Rusland voor alle klimaatschade die het land heeft veroorzaakt sinds de invasie in Oekraïne. Viceminister Pavlo Kartashov van Economie, Milieu en Landbouw heeft dat dinsdag aangekondigd op de klimaattop in Belém. "Rusland voert in veel opzichten een vuile oorlog en ook ons klimaat is een slachtoffer", zei hij.
2 uur geleden
KYIV (ANP/RTR) - Het Oekraïense leger meldt aanvallen op doelen in Rusland met Amerikaanse ballistische raketten van het type ATACMS. Het leger heeft niet eerder dergelijke aanvallen gemeld, die Washington eerder niet toestond. De vorige Amerikaanse president, Joe Biden, schafte een jaar geleden in de nadagen van zijn regering de beperking op de inzet van de Amerikaanse ballistische raketten buiten Oekraïne af. De destijds kandidaat-president Donald Trump bekritiseerde die stap van Biden.
3 uur geleden
HALLE (ANP/DPA) - Bondskanselier Friedrich Merz wil nationale richtlijnen voor de beveiliging van kerstmarkten. In de afgelopen jaren zijn aanslagen gepleegd op kerstmarkten. Vorig jaar bijvoorbeeld reed een man op de markt in Maagdenburg in op bezoekers. Daarbij vielen zes doden en raakten honderden mensen gewond. In een aantal gemeenten in Duitsland zijn er twijfels gerezen of de beveiliging van de populaire markten niet te duur wordt om ze nog toe te staan.
4 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - De Amerikaanse president Donald Trump heeft met veel ceremonieel vertoon de Saudische kroonprins Mohammed bin Salman ontvangen. Het is het eerste bezoek van de feitelijke Saudische leider aan het Witte Huis sinds de dood van journalist Jamal Khashoggi in 2018 en dat leidde tot een gespannen vraaggesprek met de pers. Daarnaast kondigde Bin Salman aan geplande investeringen van 600 miljard in de VS te verhogen naar ongeveer 1000 miljard dollar.
4 uur geleden