Oekraïne minder in middelpunt op derde top van EU en buren

Het idee was om landen die lid willen worden van de EU dichter bij de unie te betrekken. Het duurt vele jaren om tot de EU te worden toegelaten. Ook moest het een format worden waar zonder druk en agenda over de toekomst van het continent kan worden gesproken en waar vriend en vijand elkaar kunnen ontmoeten.

Zo hoopte de voorzitter van de regeringsleiders van de EU, Charles Michel, aartsvijanden Armenië en Azerbeidzjan weer om de tafel te krijgen om te praten over Nagorno-Karabach. Beide landen vechten al decennia om de enclave die formeel bij Azerbeidzjan hoort, maar waar voornamelijk etnische Armeniërs wonen.

Vorige maand viel Azerbeidzjan de enclave aan. De Armeense separatisten verloren de slag en inmiddels zijn al meer dan 100.000 mensen naar Armenië gevlucht. Michel probeert te bemiddelen, maar intussen probeert Brussel ook de banden aan te halen met Armenië, een oude bondgenoot van Rusland. Voor Armenië is veel sympathie in de EU-staten. Frankrijk stuurt wapens, kondigde Parijs recent aan en dat was tegen het zere been van president Ilham Aliyev van Azerbeidzjan.

Hij wilde niet meer in Granada met de Fransen om de tafel. Naast Michel zouden ook de leiders van Frankrijk en Duitsland meepraten. Ook het feit dat de Turkse president Recep Tayyip Erdogan - een nauwe bondgenoot van het regime in Bakoe - niet mocht aanschuiven zorgde voor boosheid bij Aliyev. Hij besloot niet meer te komen, net als Erdogan.

Het is een domper voor Michel die veel tijd stopt in zijn bemiddelingspoging. Overleg tussen de leiders van Armenië en Azerbeidzjan leek ook het hoogtepunt te worden van de bijeenkomst. Wel kijkt de Europese Commissie hoe verder steun kan worden verleend aan Armenië, onder meer door geld vrij te maken.

Over Oekraïne blijft het intussen stil. De twee vorige bijeenkomsten in Praag en Moldavië stonden vooral in het teken van solidariteit met Kyiv en tonen dat Rusland alleen staat na de inval in Oekraïne. Ook Nederland heeft niet bijvoorbeeld een nieuwe wapenlevering in de mouw, zeggen ingewijden. Terwijl de zorgen over de bestendigheid van de Amerikaanse steun groeien. Het is ook niet bekend of president Volodymyr Zelensky van Oekraïne naar Granada komt.

Op het officiële programma staan vier werkgroepen waar leiders praten over verschillende onderwerpen. Demissionair premier Mark Rutte schuift aan bij een ronde tafel over milieu, energie en de aanpak van klimaatverandering.