NWO reikt dit jaar miljoenenprijzen uit aan vier wetenschappers
DEN HAAG (ANP) - Vier wetenschappers ontvangen dit jaar de 'Nederlandse versie van de Nobelprijs' van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Joyeeta Gupta, Toby Kiers, Bram Nauta en Corien Prins krijgen elk 1,5 miljoen euro. De hoogleraren mogen zelf weten hoe ze dit besteden, zolang het geld wordt ingezet om "de wetenschap te bevorderen".
De NWO beloont de onderzoekers met de premie vanwege "hun uitmuntende, baanbrekende en inspirerende werk". Gupta en Kiers krijgen de zogenoemde Spinozapremie, waarbij de nadruk ligt op het wetenschappelijke werk en fundamentele vraagstukken. Prins en Nauta ontvangen de Stevinpremie, waar het in de eerste plaats gaat om de maatschappelijke impact van hun werk.
Landen ten zuiden van de evenaar worden vaak onevenredig hard getroffen door de gevolgen van klimaatverandering, terwijl deze landen door late industrialisatie het minst hebben bijgedragen aan de uitstoot van broeikasgassen. Gupta doet aan de Universiteit van Amsterdam onderzoek naar klimaatrechtvaardigheid. Ze wil de beste oplossing achterhalen voor deze vraagstukken en heeft wetenschappelijk leiderschap getoond, vindt de selectiecommissie van de NWO.
Directe impact
Kiers van de Vrije Universiteit in Amsterdam was volgens de NWO de eerste onderzoeker die kon aantonen dat schimmels onder de grond ook met elkaar handelen met economische principes. "Ze ruilen voedingsstoffen met plantwortels waarmee zij symbioses aangaan." De NWO stelt dat haar onderzoek mogelijkheden biedt voor natuurbehoud en regeneratieve landbouw.
Met zijn innovaties zoals de 'Nauta-schakeling' heeft hoogleraar Nauta van de Universiteit Twente directe impact gehad op veelgebruikte elektronica, oordeelt de selectiecommissie van de NWO. "Smartphones werden compacter en micro-elektronica werd energiezuiniger." Bovendien lag zijn werk aan de basis van bijvoorbeeld wifi, bluetooth en 5G.
Premies gelijkgetrokken
Prins onderzoekt de rechten van burgers terwijl de wereld digitaliseert. Als hoogleraar Recht en Informatisering aan de universiteit van Tilburg en als voorzitter van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid weet ze de kloof tussen wetenschap en beleid te overbruggen, vindt de NWO.
De premies worden uitgereikt op 4 oktober. Voorheen ontvingen maximaal vier wetenschappers de Spinozapremie en twee de Stevinpremie. Dit is recent gelijkgetrokken. Ook is de prijs naar beneden gegaan, van 2,5 miljoen euro naar 1,5 miljoen euro. Het overgebleven geld gaat naar het Talentenprogramma voor onderzoekers in verschillende fases van hun wetenschappelijke carrière.
Meer uit Binnenland
SCHIPHOL (ANP) - Advocaten in het Marengo-proces hebben woensdag hun zorgen geuit aan het gerechtshof Amsterdam over het verscherpte toezicht op ontmoetingen met cliënten in de strengere gevangenisregimes. De ontstane situatie is "onwerkbaar", volgens Mark Dunsbergen, een van de advocaten van Saïd R. Sinds november hangen er camera's in de spreekkamer. Dat maakt het volgens de advocaten onmogelijk om vertrouwelijk met hun cliënten te overleggen. Zij hebben daarom deze bezoeken hierom opgeschort.
17 minuten geleden
DEN BOSCH (ANP) - In de strafzaak over het ongeluk met een Stint in Oss heeft de rechtbankvoorzitter woensdag excuses aangeboden aan de advocaten van de Stint-ondernemers. Daarmee heeft de rechtbank in Den Bosch een mogelijke wraking door advocaten Geert-Jan Knoops en Carry Knoops voorkomen.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het OM concludeert op basis van onderzoek dat de agenten die betrokken waren bij de achtervolging van een personenauto waarvan de bestuurder uiteindelijk tegen een boom reed, niets te verwijten valt. Bij het ongeval op donderdagochtend 4 december op de Bezuidenhoutseweg in Den Haag kwamen drie jongvolwassenen om en raakte er één zwaargewond.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Dierenbescherming ziet dit jaar een "enorme stijging" van het aantal meldingen van vermoedelijke vogelgriep. Het gaat om bijna vijf keer zoveel meldingen als een jaar geleden, meldt de organisatie woensdag.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Nederlandse wetenschappers moeten steeds vaker naar het buitenland om hun onderzoek te kunnen doen. Dat komt omdat er te weinig wordt geïnvesteerd in de huidige Nederlandse digitale infrastructuur, stellen de Nederlandse ICT-organisatie van onderwijs- en onderzoeksinstellingen SURF en de Nederlandse organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) in een woensdag verschenen onderzoeksrapport.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De kosten van gemeenten voor bijvoorbeeld jeugdzorg, vluchtelingenopvang, bijstand en bestuur zijn vorig jaar met bijna 8 procent gestegen tot 80,9 miljard euro. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Dat komt volgens het CBS neer op een kostenstijging van 5,8 miljard euro in vergelijking met 2023.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De afname van de broeikasgasuitstoot stagneert opnieuw. Volgens CBS-cijfers lag de totale uitstoot in het derde kwartaal van dit jaar ongeveer op hetzelfde niveau als een jaar eerder. Terwijl de industrie en het verkeer minder CO2 en andere broeikasgassen de lucht in lieten gaan, stegen de emissies van de elektriciteitssector met 20 procent. Dat kwam doordat meer steenkool werd verbruikt.
6 uur geleden