NWO reikt dit jaar miljoenenprijzen uit aan vier wetenschappers
DEN HAAG (ANP) - Vier wetenschappers ontvangen dit jaar de 'Nederlandse versie van de Nobelprijs' van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Joyeeta Gupta, Toby Kiers, Bram Nauta en Corien Prins krijgen elk 1,5 miljoen euro. De hoogleraren mogen zelf weten hoe ze dit besteden, zolang het geld wordt ingezet om "de wetenschap te bevorderen".
De NWO beloont de onderzoekers met de premie vanwege "hun uitmuntende, baanbrekende en inspirerende werk". Gupta en Kiers krijgen de zogenoemde Spinozapremie, waarbij de nadruk ligt op het wetenschappelijke werk en fundamentele vraagstukken. Prins en Nauta ontvangen de Stevinpremie, waar het in de eerste plaats gaat om de maatschappelijke impact van hun werk.
Landen ten zuiden van de evenaar worden vaak onevenredig hard getroffen door de gevolgen van klimaatverandering, terwijl deze landen door late industrialisatie het minst hebben bijgedragen aan de uitstoot van broeikasgassen. Gupta doet aan de Universiteit van Amsterdam onderzoek naar klimaatrechtvaardigheid. Ze wil de beste oplossing achterhalen voor deze vraagstukken en heeft wetenschappelijk leiderschap getoond, vindt de selectiecommissie van de NWO.
Directe impact
Kiers van de Vrije Universiteit in Amsterdam was volgens de NWO de eerste onderzoeker die kon aantonen dat schimmels onder de grond ook met elkaar handelen met economische principes. "Ze ruilen voedingsstoffen met plantwortels waarmee zij symbioses aangaan." De NWO stelt dat haar onderzoek mogelijkheden biedt voor natuurbehoud en regeneratieve landbouw.
Met zijn innovaties zoals de 'Nauta-schakeling' heeft hoogleraar Nauta van de Universiteit Twente directe impact gehad op veelgebruikte elektronica, oordeelt de selectiecommissie van de NWO. "Smartphones werden compacter en micro-elektronica werd energiezuiniger." Bovendien lag zijn werk aan de basis van bijvoorbeeld wifi, bluetooth en 5G.
Premies gelijkgetrokken
Prins onderzoekt de rechten van burgers terwijl de wereld digitaliseert. Als hoogleraar Recht en Informatisering aan de universiteit van Tilburg en als voorzitter van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid weet ze de kloof tussen wetenschap en beleid te overbruggen, vindt de NWO.
De premies worden uitgereikt op 4 oktober. Voorheen ontvingen maximaal vier wetenschappers de Spinozapremie en twee de Stevinpremie. Dit is recent gelijkgetrokken. Ook is de prijs naar beneden gegaan, van 2,5 miljoen euro naar 1,5 miljoen euro. Het overgebleven geld gaat naar het Talentenprogramma voor onderzoekers in verschillende fases van hun wetenschappelijke carrière.
Meer uit Binnenland
AMSTERDAM (ANP) - De Amsterdamse hoofdofficier van justitie René de Beukelaer zegt dat de kans bestaat dat het OM de naam van de verdachte van het doden van de 17-jarige Lisa nooit zal weten. "Ik reken daar bijna op", zei hij.
1 uur geleden
VENLO (ANP) - De zoon van regisseur Sunny Bergman heeft dinsdag aangifte gedaan van een geweldsincident dat begin november plaatsvond tijdens een festival in Venlo. Dat heeft Bergman aan het ANP bevestigd. Haar zoon wilde al eerder aangifte doen, maar de politie kon deze pas op 25 november opnemen.
3 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De NVJ is bang dat de bezuinigingen bij AVROTROS en BNNVARA de diversiteit en pluriformiteit van de publieke omroep gaan raken. Dat schijft de journalistenvakbond in een verklaring op de website Villamedia. Beide omroepen maakten dinsdag bekend per 2027 een flink aantal grote programma's te moeten schrappen.
3 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - Presentatoren van de publieke omroep reageren teleurgesteld op de aankondiging dinsdag dat onder meer BNNVARA en AVROTROS stoppen met een paar populaire programma's.
5 uur geleden
ROTTERDAM (ANP) - Het Maritiem Museum Rotterdam toont vanaf donderdag een historisch topstuk dat aan de basis stond van de dam in de Rotte en de stad Rotterdam. Het gaat om een zogenoemde punter, een middeleeuws scheepje, dat omstreeks 1270 werd gebruikt om de dam te bouwen.
5 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - Meerdere leden van het Amerikaanse Congres willen dat de regering de verdwenen panelen over zwarte militairen op de begraafplaats in het Limburgse Margraten terugplaatst. Ook vragen ze om opheldering over de kwestie, aldus de politici in een brief waar De Limburger eerder over berichtte.
5 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Koning Willem-Alexander heeft Suriname gefeliciteerd met vijftig jaar onafhankelijkheid van Nederland. Hij deed dat bij de officiële opening van het Suriname Museum in Amsterdam, waar hij een plaquette onthulde. Willem-Alexander feliciteerde ook het nieuwe museum. Hij prees het doorzettingsvermogen van de initiatiefnemers en het resultaat ervan "na vier jaar keihard werken".
5 uur geleden