NWO reikt dit jaar miljoenenprijzen uit aan vier wetenschappers
DEN HAAG (ANP) - Vier wetenschappers ontvangen dit jaar de 'Nederlandse versie van de Nobelprijs' van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Joyeeta Gupta, Toby Kiers, Bram Nauta en Corien Prins krijgen elk 1,5 miljoen euro. De hoogleraren mogen zelf weten hoe ze dit besteden, zolang het geld wordt ingezet om "de wetenschap te bevorderen".
De NWO beloont de onderzoekers met de premie vanwege "hun uitmuntende, baanbrekende en inspirerende werk". Gupta en Kiers krijgen de zogenoemde Spinozapremie, waarbij de nadruk ligt op het wetenschappelijke werk en fundamentele vraagstukken. Prins en Nauta ontvangen de Stevinpremie, waar het in de eerste plaats gaat om de maatschappelijke impact van hun werk.
Landen ten zuiden van de evenaar worden vaak onevenredig hard getroffen door de gevolgen van klimaatverandering, terwijl deze landen door late industrialisatie het minst hebben bijgedragen aan de uitstoot van broeikasgassen. Gupta doet aan de Universiteit van Amsterdam onderzoek naar klimaatrechtvaardigheid. Ze wil de beste oplossing achterhalen voor deze vraagstukken en heeft wetenschappelijk leiderschap getoond, vindt de selectiecommissie van de NWO.
Directe impact
Kiers van de Vrije Universiteit in Amsterdam was volgens de NWO de eerste onderzoeker die kon aantonen dat schimmels onder de grond ook met elkaar handelen met economische principes. "Ze ruilen voedingsstoffen met plantwortels waarmee zij symbioses aangaan." De NWO stelt dat haar onderzoek mogelijkheden biedt voor natuurbehoud en regeneratieve landbouw.
Met zijn innovaties zoals de 'Nauta-schakeling' heeft hoogleraar Nauta van de Universiteit Twente directe impact gehad op veelgebruikte elektronica, oordeelt de selectiecommissie van de NWO. "Smartphones werden compacter en micro-elektronica werd energiezuiniger." Bovendien lag zijn werk aan de basis van bijvoorbeeld wifi, bluetooth en 5G.
Premies gelijkgetrokken
Prins onderzoekt de rechten van burgers terwijl de wereld digitaliseert. Als hoogleraar Recht en Informatisering aan de universiteit van Tilburg en als voorzitter van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid weet ze de kloof tussen wetenschap en beleid te overbruggen, vindt de NWO.
De premies worden uitgereikt op 4 oktober. Voorheen ontvingen maximaal vier wetenschappers de Spinozapremie en twee de Stevinpremie. Dit is recent gelijkgetrokken. Ook is de prijs naar beneden gegaan, van 2,5 miljoen euro naar 1,5 miljoen euro. Het overgebleven geld gaat naar het Talentenprogramma voor onderzoekers in verschillende fases van hun wetenschappelijke carrière.
Meer uit Binnenland
VUGHT (ANP) - De PI Vught is van plan aangifte te doen, nadat vrijdag op een afdeling van het Penitentiair Psychiatrisch Centrum (PPC) drie medewerkers werden gegijzeld door een gedetineerde. Dit meldt de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) zaterdag.
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Marco Borsato treedt het komende jaar niet op. Dat laat zijn management zaterdag weten aan het ANP, in reactie op de uitnodiging die André Rieu de zanger deed.
5 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - Erik de Zwart onderzoekt de mogelijkheden voor een digitaal televisiekanaal over treinen. Dat laat hij zaterdag aan het ANP weten. De Zwart voert hierover op dit moment gesprekken met kabelaars als Ziggo en KPN. Volgens de mediaondernemer blijkt uit een representatief onderzoek dat hij heeft gedaan dat twee op de drie Nederlanders hier interesse voor zouden hebben.
7 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Demissionair minister Gouke Moes (OCW) heeft vrijdag telefonisch gesproken met cabaretier Niels van der Laan over de doodsbedreigingen aan zijn adres. Dat laat een woordvoerder van Van der Laan zaterdag aan het ANP weten. Het was een "privégesprek" waarover zij verder geen details deelt.
8 uur geleden
ERMELO (ANP) - Een tweede persoon is overleden na een eenzijdig verkeersongeval in het Gelderse Ermelo. Het gaat om een 26-jarige man uit de gemeente Nunspeet, meldt de politie. De slachtoffers reden rond 20.50 uur op vrijdagavond tegen een boom aan, waarna de auto in brand vloog.
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Dit jaar wordt naar verwachting het op een na zonnigste jaar sinds het begin van de metingen, denkt Weeronline. Het aantal zonuren staat nu op 2064 uur en als december zoals gebruikelijk verloopt, zal dat uitkomen op 2111 uur. Alleen in 2022 was het zonniger met 2233 uur.
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Tientallen bekende Nederlandse mannen, onder wie koning Willem-Alexander, zijn zich het afgelopen jaar bewuster geworden van het gevoel van onveiligheid dat veel vrouwen in Nederland ervaren. Het AD komt zaterdag met een publicatie waarin meer dan vijftig mannen zich uitspreken over de veiligheid van vrouwen.
9 uur geleden