NWO reikt dit jaar miljoenenprijzen uit aan vier wetenschappers
DEN HAAG (ANP) - Vier wetenschappers ontvangen dit jaar de 'Nederlandse versie van de Nobelprijs' van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Joyeeta Gupta, Toby Kiers, Bram Nauta en Corien Prins krijgen elk 1,5 miljoen euro. De hoogleraren mogen zelf weten hoe ze dit besteden, zolang het geld wordt ingezet om "de wetenschap te bevorderen".
De NWO beloont de onderzoekers met de premie vanwege "hun uitmuntende, baanbrekende en inspirerende werk". Gupta en Kiers krijgen de zogenoemde Spinozapremie, waarbij de nadruk ligt op het wetenschappelijke werk en fundamentele vraagstukken. Prins en Nauta ontvangen de Stevinpremie, waar het in de eerste plaats gaat om de maatschappelijke impact van hun werk.
Landen ten zuiden van de evenaar worden vaak onevenredig hard getroffen door de gevolgen van klimaatverandering, terwijl deze landen door late industrialisatie het minst hebben bijgedragen aan de uitstoot van broeikasgassen. Gupta doet aan de Universiteit van Amsterdam onderzoek naar klimaatrechtvaardigheid. Ze wil de beste oplossing achterhalen voor deze vraagstukken en heeft wetenschappelijk leiderschap getoond, vindt de selectiecommissie van de NWO.
Directe impact
Kiers van de Vrije Universiteit in Amsterdam was volgens de NWO de eerste onderzoeker die kon aantonen dat schimmels onder de grond ook met elkaar handelen met economische principes. "Ze ruilen voedingsstoffen met plantwortels waarmee zij symbioses aangaan." De NWO stelt dat haar onderzoek mogelijkheden biedt voor natuurbehoud en regeneratieve landbouw.
Met zijn innovaties zoals de 'Nauta-schakeling' heeft hoogleraar Nauta van de Universiteit Twente directe impact gehad op veelgebruikte elektronica, oordeelt de selectiecommissie van de NWO. "Smartphones werden compacter en micro-elektronica werd energiezuiniger." Bovendien lag zijn werk aan de basis van bijvoorbeeld wifi, bluetooth en 5G.
Premies gelijkgetrokken
Prins onderzoekt de rechten van burgers terwijl de wereld digitaliseert. Als hoogleraar Recht en Informatisering aan de universiteit van Tilburg en als voorzitter van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid weet ze de kloof tussen wetenschap en beleid te overbruggen, vindt de NWO.
De premies worden uitgereikt op 4 oktober. Voorheen ontvingen maximaal vier wetenschappers de Spinozapremie en twee de Stevinpremie. Dit is recent gelijkgetrokken. Ook is de prijs naar beneden gegaan, van 2,5 miljoen euro naar 1,5 miljoen euro. Het overgebleven geld gaat naar het Talentenprogramma voor onderzoekers in verschillende fases van hun wetenschappelijke carrière.
Meer uit Binnenland
HENGELO (ANP) - Bij een aanrijding op de A35 bij Hengelo is een persoon overleden. Dat meldt de politie op X. De politie doet onderzoek, waardoor de snelweg vanaf Borne-West richting Enschede is afgesloten.
1 uur geleden
DEN BOSCH (ANP) - Op het Stationsplein in Den Bosch heeft in de nacht van zondag op maandag een steekincident plaatsgevonden. Rond 00.15 uur kreeg de politie een melding van een beroving, waarna een slachtoffer met steekwonden werd aangetroffen. Dat bevestigt een woordvoerder van de politie Oost-Brabant.
3 uur geleden
PARAMARIBO (ANP) - Koning Willem-Alexander en koningin Máxima zijn zondagavond rond 19.30 uur lokale tijd op de nationale luchthaven van Suriname aangekomen. Het koningspaar begint maandag in hoofdstad Paramaribo aan een driedaags staatsbezoek aan de voormalige Nederlandse kolonie.
4 uur geleden
UTRECHT (ANP) - De treindienst van en naar Noord-Nederland is zeker tot eind maandagochtend verstoord door een poging tot koperdiefstal. Dat meldt spoorbeheerder ProRail. In ieder geval tot eind maandagochtend rijden er geen treinen tussen 't Harde en Zwolle en tussen Zwolle en Lelystad.
6 uur geleden
ALMERE (ANP) - De woning aan de Swingstraat in Almere waar in de nacht van zaterdag op zondag een zware aanslag met explosieven werd uitgevoerd, is op last van de burgemeester gesloten. Bij die explosie raakte een 49-jarige man zwaargewond en er brak brand uit.
6 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Twee leden van de actiegroep Kick Out Zwarte Piet hebben een Andreaspenning ontvangen. Ze kregen deze voor hun inzet om het sinterklaasfeest in Amsterdam inclusiever te maken. Jerry Afriyie en Raul Balai ontvingen hun penning zondag uit handen van locoburgemeester Touria Meliani van Amsterdam.
7 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Op het Malieveld in Den Haag wordt zondagmiddag betoogd door patiënten, familieleden en verzorgers. Ze vragen aandacht voor de langdurige gevolgen van infectieziekten als Q-koorts, long covid, ME en de ziekte van Lyme. Ze willen erkenning, betere zorg en een goed beleid.
15 uur geleden