NWO reikt dit jaar miljoenenprijzen uit aan vier wetenschappers
DEN HAAG (ANP) - Vier wetenschappers ontvangen dit jaar de 'Nederlandse versie van de Nobelprijs' van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Joyeeta Gupta, Toby Kiers, Bram Nauta en Corien Prins krijgen elk 1,5 miljoen euro. De hoogleraren mogen zelf weten hoe ze dit besteden, zolang het geld wordt ingezet om "de wetenschap te bevorderen".
De NWO beloont de onderzoekers met de premie vanwege "hun uitmuntende, baanbrekende en inspirerende werk". Gupta en Kiers krijgen de zogenoemde Spinozapremie, waarbij de nadruk ligt op het wetenschappelijke werk en fundamentele vraagstukken. Prins en Nauta ontvangen de Stevinpremie, waar het in de eerste plaats gaat om de maatschappelijke impact van hun werk.
Landen ten zuiden van de evenaar worden vaak onevenredig hard getroffen door de gevolgen van klimaatverandering, terwijl deze landen door late industrialisatie het minst hebben bijgedragen aan de uitstoot van broeikasgassen. Gupta doet aan de Universiteit van Amsterdam onderzoek naar klimaatrechtvaardigheid. Ze wil de beste oplossing achterhalen voor deze vraagstukken en heeft wetenschappelijk leiderschap getoond, vindt de selectiecommissie van de NWO.
Directe impact
Kiers van de Vrije Universiteit in Amsterdam was volgens de NWO de eerste onderzoeker die kon aantonen dat schimmels onder de grond ook met elkaar handelen met economische principes. "Ze ruilen voedingsstoffen met plantwortels waarmee zij symbioses aangaan." De NWO stelt dat haar onderzoek mogelijkheden biedt voor natuurbehoud en regeneratieve landbouw.
Met zijn innovaties zoals de 'Nauta-schakeling' heeft hoogleraar Nauta van de Universiteit Twente directe impact gehad op veelgebruikte elektronica, oordeelt de selectiecommissie van de NWO. "Smartphones werden compacter en micro-elektronica werd energiezuiniger." Bovendien lag zijn werk aan de basis van bijvoorbeeld wifi, bluetooth en 5G.
Premies gelijkgetrokken
Prins onderzoekt de rechten van burgers terwijl de wereld digitaliseert. Als hoogleraar Recht en Informatisering aan de universiteit van Tilburg en als voorzitter van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid weet ze de kloof tussen wetenschap en beleid te overbruggen, vindt de NWO.
De premies worden uitgereikt op 4 oktober. Voorheen ontvingen maximaal vier wetenschappers de Spinozapremie en twee de Stevinpremie. Dit is recent gelijkgetrokken. Ook is de prijs naar beneden gegaan, van 2,5 miljoen euro naar 1,5 miljoen euro. Het overgebleven geld gaat naar het Talentenprogramma voor onderzoekers in verschillende fases van hun wetenschappelijke carrière.
Meer uit Binnenland
MOLENLANDEN (ANP) - Twee mannen zijn vrijdag opgepakt voor het bedreigen van een boer uit Molenlanden. De politie meldt dat de bedreigingen zijn gedaan naar aanleiding van een artikel en beelden over misstanden bij verzamelcentra voor runderen en kalveren.
9 minuten geleden
ASSEN (ANP) - De provincie Drenthe bereidt maatregelen voor tegen een wolf die donderdag twee wandelaars benaderde in het Dwingelderveld. Drenthe wil dit dier afschrikken met een paintballgeweer en is ook van plan de wolf te voorzien van een zender. Hiervoor moet het dier eerst worden verdoofd.
1 uur geleden
ROTTERDAM (ANP) - Een 47-jarige man uit Schiedam is zaterdag opgepakt omdat hij ervan verdacht wordt mensen te hebben verkracht en aangerand in een Rotterdamse massagesalon. Dat meldt de politie vrijdag.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Als het stelsel voor arbeidsongeschiktheid niet drastisch wordt aangepakt, loopt de wachttijd voor een beoordeling op tot drie jaar in 2030. Daarvoor waarschuwen ambtenaren van verschillende ministeries in een gezamenlijk beleidsadvies. In dat geval zouden bijna 200.000 mensen wachten op een definitieve uitkering.
4 uur geleden
ROTTERDAM (ANP) - De 52-jarige Sofian A., verdacht van het doodsteken van de 33-jarige Lassaad Chourou in een woning aan de Duivenvoordestraat in de Rotterdamse wijk Middelland, is daarvoor niet strafbaar, vindt het Openbaar Ministerie. Volgens de officier van justitie is aannemelijk dat A. heeft gestoken om zichzelf te verdedigen. De steekpartij vond ruim 22 jaar geleden plaats.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Buitenlandminister David van Weel vindt dat Europa en de VS moeten werken aan wederzijds vertrouwen. "En waar dat weg is, moeten we dat weer terugbouwen," zegt de VVD-minister naar aanleiding van de Amerikaanse veiligheidsstrategie. Daarin stelt de VS dat "Europa afstevent op zijn ondergang door de uitholling van democratie en politieke vrijheden."
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Minister-president Dick Schoof zei na afloop van de ministerraad dat bewindslieden "helemaal niet tegenover elkaar" staan in de discussie over mestbeleid. Donderdag bevestigden ingewijden na berichtgeving van NOS dat een conflict hierover hoog is opgelopen. BBB-minister Robert Tieman (Infrastructuur en Waterstaat) probeerde zijn partijgenoot Femke Wiersma (Landbouw) te overtuigen van strengere mestregels, omwille van de waterkwaliteit. Maar onder druk van zijn partij bond hij toch in.
5 uur geleden