NWO reikt dit jaar miljoenenprijzen uit aan vier wetenschappers
DEN HAAG (ANP) - Vier wetenschappers ontvangen dit jaar de 'Nederlandse versie van de Nobelprijs' van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Joyeeta Gupta, Toby Kiers, Bram Nauta en Corien Prins krijgen elk 1,5 miljoen euro. De hoogleraren mogen zelf weten hoe ze dit besteden, zolang het geld wordt ingezet om "de wetenschap te bevorderen".
De NWO beloont de onderzoekers met de premie vanwege "hun uitmuntende, baanbrekende en inspirerende werk". Gupta en Kiers krijgen de zogenoemde Spinozapremie, waarbij de nadruk ligt op het wetenschappelijke werk en fundamentele vraagstukken. Prins en Nauta ontvangen de Stevinpremie, waar het in de eerste plaats gaat om de maatschappelijke impact van hun werk.
Landen ten zuiden van de evenaar worden vaak onevenredig hard getroffen door de gevolgen van klimaatverandering, terwijl deze landen door late industrialisatie het minst hebben bijgedragen aan de uitstoot van broeikasgassen. Gupta doet aan de Universiteit van Amsterdam onderzoek naar klimaatrechtvaardigheid. Ze wil de beste oplossing achterhalen voor deze vraagstukken en heeft wetenschappelijk leiderschap getoond, vindt de selectiecommissie van de NWO.
Directe impact
Kiers van de Vrije Universiteit in Amsterdam was volgens de NWO de eerste onderzoeker die kon aantonen dat schimmels onder de grond ook met elkaar handelen met economische principes. "Ze ruilen voedingsstoffen met plantwortels waarmee zij symbioses aangaan." De NWO stelt dat haar onderzoek mogelijkheden biedt voor natuurbehoud en regeneratieve landbouw.
Met zijn innovaties zoals de 'Nauta-schakeling' heeft hoogleraar Nauta van de Universiteit Twente directe impact gehad op veelgebruikte elektronica, oordeelt de selectiecommissie van de NWO. "Smartphones werden compacter en micro-elektronica werd energiezuiniger." Bovendien lag zijn werk aan de basis van bijvoorbeeld wifi, bluetooth en 5G.
Premies gelijkgetrokken
Prins onderzoekt de rechten van burgers terwijl de wereld digitaliseert. Als hoogleraar Recht en Informatisering aan de universiteit van Tilburg en als voorzitter van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid weet ze de kloof tussen wetenschap en beleid te overbruggen, vindt de NWO.
De premies worden uitgereikt op 4 oktober. Voorheen ontvingen maximaal vier wetenschappers de Spinozapremie en twee de Stevinpremie. Dit is recent gelijkgetrokken. Ook is de prijs naar beneden gegaan, van 2,5 miljoen euro naar 1,5 miljoen euro. Het overgebleven geld gaat naar het Talentenprogramma voor onderzoekers in verschillende fases van hun wetenschappelijke carrière.
Meer uit Binnenland
DEN BOSCH (ANP) - Het weglaten van een remschakelaar op de Stint is "een onvergeeflijke fout". Dit stelde het Openbaar Ministerie maandag in de rechtbank in Den Bosch.
18 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - Het Openbaar Ministerie in Den Haag heeft maandag tijdens een zitting tegen twee verdachten van illegale handel in geneesmiddelen opnieuw gewaarschuwd voor het online bestellen van medicijnen. "Als je buiten de gebaande wegen online medicijnen bestelt, weet je niet wat je koopt," aldus de officier van justitie. "Je weet niet wat je slikt en je weet niet wat de gevolgen daarvan kunnen zijn."
19 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky spreekt dinsdagochtend opnieuw de Tweede Kamer toe. Hij luncht in het Catshuis met demissionair minister-president Dick Schoof en brengt 's middags een bezoek aan koning Willem-Alexander. Tussendoor woont hij in Den Haag een conferentie bij waar gesproken wordt over compensatie voor Oekraïne voor de gevolgen van de Russische agressie.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De prijzen van sociale huurwoningen mogen vanaf juli volgend jaar met 4,1 procent omhoog. In de middenhuur is dat vanaf januari 6,1 procent en in de vrije sector 4,4 procent, meldt het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening maandag.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Mensen die een vergoeding ontvangen omdat er fouten zijn gemaakt met hun uitkering voor arbeidsongeschiktheid (WIA), raken daardoor geen toeslagen of andere inkomensafhankelijke regelingen kwijt. Dat meldt het ministerie van Sociale Zaken. De eerste vergoedingen worden naar verwachting in de loop van 2026 uitbetaald.
1 uur geleden
DEN BOSCH (ANP) - Het Openbaar Ministerie heeft maandag vijftien jaar cel en tbs met dwangverpleging geëist tegen de 26-jarige Wesley W. uit Helmond, voor het jarenlang seksueel misbruiken van jonge kinderen. W. deed dat over een periode van tien jaar, als oppas bij mensen thuis en later als onderwijsassistent op een basisschool in zijn woonplaats. Het jongste slachtoffer was twee jaar oud, het oudste tien. De verklaringen van de kinderen "gaan door merg en been", aldus de officier van justitie in de onderbouwing van haar strafeis.
1 uur geleden
SCHIPHOL (ANP) - Het dekenberaad heeft strafrechtadvocaten opnieuw opgeroepen om Ridouan Taghi (47) rechtsbijstand te verlenen in het grote liquidatieproces Marengo. Taghi zit al maanden zonder advocaat, sinds de aanhouding van zijn advocaat Vito Shukrula afgelopen april. Een eerdere oproep van de toezichthouder leidde niet tot geschikte kandidaten.
1 uur geleden