NWO reikt dit jaar miljoenenprijzen uit aan vier wetenschappers
DEN HAAG (ANP) - Vier wetenschappers ontvangen dit jaar de 'Nederlandse versie van de Nobelprijs' van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Joyeeta Gupta, Toby Kiers, Bram Nauta en Corien Prins krijgen elk 1,5 miljoen euro. De hoogleraren mogen zelf weten hoe ze dit besteden, zolang het geld wordt ingezet om "de wetenschap te bevorderen".
De NWO beloont de onderzoekers met de premie vanwege "hun uitmuntende, baanbrekende en inspirerende werk". Gupta en Kiers krijgen de zogenoemde Spinozapremie, waarbij de nadruk ligt op het wetenschappelijke werk en fundamentele vraagstukken. Prins en Nauta ontvangen de Stevinpremie, waar het in de eerste plaats gaat om de maatschappelijke impact van hun werk.
Landen ten zuiden van de evenaar worden vaak onevenredig hard getroffen door de gevolgen van klimaatverandering, terwijl deze landen door late industrialisatie het minst hebben bijgedragen aan de uitstoot van broeikasgassen. Gupta doet aan de Universiteit van Amsterdam onderzoek naar klimaatrechtvaardigheid. Ze wil de beste oplossing achterhalen voor deze vraagstukken en heeft wetenschappelijk leiderschap getoond, vindt de selectiecommissie van de NWO.
Directe impact
Kiers van de Vrije Universiteit in Amsterdam was volgens de NWO de eerste onderzoeker die kon aantonen dat schimmels onder de grond ook met elkaar handelen met economische principes. "Ze ruilen voedingsstoffen met plantwortels waarmee zij symbioses aangaan." De NWO stelt dat haar onderzoek mogelijkheden biedt voor natuurbehoud en regeneratieve landbouw.
Met zijn innovaties zoals de 'Nauta-schakeling' heeft hoogleraar Nauta van de Universiteit Twente directe impact gehad op veelgebruikte elektronica, oordeelt de selectiecommissie van de NWO. "Smartphones werden compacter en micro-elektronica werd energiezuiniger." Bovendien lag zijn werk aan de basis van bijvoorbeeld wifi, bluetooth en 5G.
Premies gelijkgetrokken
Prins onderzoekt de rechten van burgers terwijl de wereld digitaliseert. Als hoogleraar Recht en Informatisering aan de universiteit van Tilburg en als voorzitter van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid weet ze de kloof tussen wetenschap en beleid te overbruggen, vindt de NWO.
De premies worden uitgereikt op 4 oktober. Voorheen ontvingen maximaal vier wetenschappers de Spinozapremie en twee de Stevinpremie. Dit is recent gelijkgetrokken. Ook is de prijs naar beneden gegaan, van 2,5 miljoen euro naar 1,5 miljoen euro. Het overgebleven geld gaat naar het Talentenprogramma voor onderzoekers in verschillende fases van hun wetenschappelijke carrière.
Meer uit Binnenland
DORST (ANP) - Bij een aanhouding in het Brabantse Dorst heeft de politie een waarschuwingsschot gelost. De politie kreeg in de nacht van vrijdag op zaterdag meerdere meldingen van een man die een vrouw mishandelde in een woning voor arbeidsmigranten aan de Rijksweg. Twee getuigen zouden hebben gezien dat de man een vuurwapen had.
2 uur geleden
PARAMARIBO (ANP) - De politie heeft op de website de naam en foto van een verdachte Rotterdammer (47) gedeeld. Deze man, Hugo Ruimwijk, wordt gezocht voor betrokkenheid bij de gewelddadige dood van Sherwin Peterhof uit Suriname. Vermoedelijk is Ruimwijk naar Suriname gevlucht, maar het kan ook zijn dat hij daar de grens over is gegaan naar Guyana of Frans-Guyana.
4 uur geleden
SPIJKENISSE (ANP) - Op het politiebureau in Spijkenisse heeft een gedetineerde een einde gemaakt aan zijn leven. Hulpdiensten hebben tevergeefs geprobeerd de man te reanimeren, meldt de politie op X.
5 uur geleden
HOUTEN (ANP) - 2025 staat op de zesde plek van warmste jaren sinds het begin van de metingen in 1901. De gemiddelde temperatuur in De Bilt was dit jaar 11,5 graden, het langjarige gemiddelde is 10,7 graden, meldt Weeronline.
6 uur geleden
ROTTERDAM (ANP) - Lang niet alle explosies in de regio Rotterdam hebben te maken met het criminele circuit. Dat zegt de Rotterdamse korpschef Tolga Köklü in een interview met de regionale omroep Rijnmond.
7 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Meer dan de helft van alle Nederlanders wil meer kerncentrales. Dat blijkt uit een analyse van het ANP van een stelling in de Kieskompas-stemhulp. Zo'n 53 procent van de Nederlanders vindt dat er meer kerncentrales gebouwd moeten worden. Iets minder dan een kwart van de bevolking is het hier niet mee eens.
9 uur geleden
WILLEMSTAD (ANP) - De regering van Curaçao was niet betrokken "bij de planning of uitvoering van de reis van María Corina Machado", de Venezolaanse oppositieleider die deze week haar Nobelprijs voor de Vrede in Noorwegen ophaalde. Premier Gilmar 'Pik' Pisas heeft dat vrijdag in een officiële verklaring meegedeeld. Hij laat weten dat Curaçao een strikt neutrale positie hanteert in de huidige regionale politieke spanningen.
17 uur geleden