NWO reikt dit jaar miljoenenprijzen uit aan vier wetenschappers
DEN HAAG (ANP) - Vier wetenschappers ontvangen dit jaar de 'Nederlandse versie van de Nobelprijs' van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Joyeeta Gupta, Toby Kiers, Bram Nauta en Corien Prins krijgen elk 1,5 miljoen euro. De hoogleraren mogen zelf weten hoe ze dit besteden, zolang het geld wordt ingezet om "de wetenschap te bevorderen".
De NWO beloont de onderzoekers met de premie vanwege "hun uitmuntende, baanbrekende en inspirerende werk". Gupta en Kiers krijgen de zogenoemde Spinozapremie, waarbij de nadruk ligt op het wetenschappelijke werk en fundamentele vraagstukken. Prins en Nauta ontvangen de Stevinpremie, waar het in de eerste plaats gaat om de maatschappelijke impact van hun werk.
Landen ten zuiden van de evenaar worden vaak onevenredig hard getroffen door de gevolgen van klimaatverandering, terwijl deze landen door late industrialisatie het minst hebben bijgedragen aan de uitstoot van broeikasgassen. Gupta doet aan de Universiteit van Amsterdam onderzoek naar klimaatrechtvaardigheid. Ze wil de beste oplossing achterhalen voor deze vraagstukken en heeft wetenschappelijk leiderschap getoond, vindt de selectiecommissie van de NWO.
Directe impact
Kiers van de Vrije Universiteit in Amsterdam was volgens de NWO de eerste onderzoeker die kon aantonen dat schimmels onder de grond ook met elkaar handelen met economische principes. "Ze ruilen voedingsstoffen met plantwortels waarmee zij symbioses aangaan." De NWO stelt dat haar onderzoek mogelijkheden biedt voor natuurbehoud en regeneratieve landbouw.
Met zijn innovaties zoals de 'Nauta-schakeling' heeft hoogleraar Nauta van de Universiteit Twente directe impact gehad op veelgebruikte elektronica, oordeelt de selectiecommissie van de NWO. "Smartphones werden compacter en micro-elektronica werd energiezuiniger." Bovendien lag zijn werk aan de basis van bijvoorbeeld wifi, bluetooth en 5G.
Premies gelijkgetrokken
Prins onderzoekt de rechten van burgers terwijl de wereld digitaliseert. Als hoogleraar Recht en Informatisering aan de universiteit van Tilburg en als voorzitter van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid weet ze de kloof tussen wetenschap en beleid te overbruggen, vindt de NWO.
De premies worden uitgereikt op 4 oktober. Voorheen ontvingen maximaal vier wetenschappers de Spinozapremie en twee de Stevinpremie. Dit is recent gelijkgetrokken. Ook is de prijs naar beneden gegaan, van 2,5 miljoen euro naar 1,5 miljoen euro. Het overgebleven geld gaat naar het Talentenprogramma voor onderzoekers in verschillende fases van hun wetenschappelijke carrière.
Meer uit Binnenland
IJMUIDEN (ANP) - Tata Steel kan mogelijk tot 2040 jaarlijks honderden miljoenen euro's extra ontvangen van de overheid. Dat melden onderzoekers van Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen (SOMO) in het economenvakblad ESB.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De minister van Sociale Zaken had de afgelopen jaren te weinig toezicht op de problemen die de uitvoeringsorganisatie UWV had met de WIA. Dat schrijft de Algemene Rekenkamer in een rapport. Volgens de Rekenkamer was het UWV vooral bezig met het wegwerken van achterstanden en was er te weinig aandacht voor hoe de uitkeringen van arbeidsongeschikten werden vastgesteld. Daardoor kregen tienduizenden mensen te veel of te weinig geld.
12 uur geleden
ROTTERDAM (ANP) - De rechtbank in Rotterdam wil in de strafzaak tegen Sywert van Lienden en zijn voormalige zakenpartners Camille van Gestel en Bernd Damme meer weten over de werkwijze van de rechercheurs van de Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD). Die deden onderzoek naar de mondkapjesaffaire.
13 uur geleden
DORDRECHT (ANP) - Het Dordrechts Museum voegt deze week een werk van Marlene Dumas toe aan de collectie. De Geboorte van de Schilderkunst is volgens het museum een sleutelwerk, dat dankzij "een genereuze bruikleengever" in het museum kan worden tentoongesteld. Het doek van de in Zuid-Afrika geboren kunstenares wordt donderdag in ontvangst genomen, in het bijzijn van Dumas.
14 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Nederlandse gebruikers van Spotify luisterden dit jaar vooral naar de muziek van de Haagse rapper Frenna. Hij voert het jaaroverzicht van de streamingdienst aan. Daarna volgen Lil Kleine en Ronnie Flex. Alle gebruikers van de dienst krijgen woensdag hun eigen lijst te zien, de Spotify Wrapped.
14 uur geleden
UTRECHT (ANP) - Jagers hebben op de Utrechtse Heuvelrug een wolf doodgeschoten. Uit een spoedanalyse van het DNA moet blijken of het gaat om de wolf waarvoor de provincie Utrecht eerder dit jaar een afschotvergunning verleende. Die wolf heeft een aantal keer mensen aangevallen en gebeten.
15 uur geleden
MAASTRICHT (ANP) - Het noodlijdende vliegveld van Maastricht heeft wederom een nieuwe algemeen directeur aangesteld. Cor de Man begint op 1 februari als CEO van Maastricht Aachen Airport (MAA). Hij volgt Joost Meijs op, die net een jaar in dienst was toen hij op 1 november zijn functie neerlegde om directeur te worden van Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL).
15 uur geleden