NWO reikt dit jaar miljoenenprijzen uit aan vier wetenschappers
DEN HAAG (ANP) - Vier wetenschappers ontvangen dit jaar de 'Nederlandse versie van de Nobelprijs' van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Joyeeta Gupta, Toby Kiers, Bram Nauta en Corien Prins krijgen elk 1,5 miljoen euro. De hoogleraren mogen zelf weten hoe ze dit besteden, zolang het geld wordt ingezet om "de wetenschap te bevorderen".
De NWO beloont de onderzoekers met de premie vanwege "hun uitmuntende, baanbrekende en inspirerende werk". Gupta en Kiers krijgen de zogenoemde Spinozapremie, waarbij de nadruk ligt op het wetenschappelijke werk en fundamentele vraagstukken. Prins en Nauta ontvangen de Stevinpremie, waar het in de eerste plaats gaat om de maatschappelijke impact van hun werk.
Landen ten zuiden van de evenaar worden vaak onevenredig hard getroffen door de gevolgen van klimaatverandering, terwijl deze landen door late industrialisatie het minst hebben bijgedragen aan de uitstoot van broeikasgassen. Gupta doet aan de Universiteit van Amsterdam onderzoek naar klimaatrechtvaardigheid. Ze wil de beste oplossing achterhalen voor deze vraagstukken en heeft wetenschappelijk leiderschap getoond, vindt de selectiecommissie van de NWO.
Directe impact
Kiers van de Vrije Universiteit in Amsterdam was volgens de NWO de eerste onderzoeker die kon aantonen dat schimmels onder de grond ook met elkaar handelen met economische principes. "Ze ruilen voedingsstoffen met plantwortels waarmee zij symbioses aangaan." De NWO stelt dat haar onderzoek mogelijkheden biedt voor natuurbehoud en regeneratieve landbouw.
Met zijn innovaties zoals de 'Nauta-schakeling' heeft hoogleraar Nauta van de Universiteit Twente directe impact gehad op veelgebruikte elektronica, oordeelt de selectiecommissie van de NWO. "Smartphones werden compacter en micro-elektronica werd energiezuiniger." Bovendien lag zijn werk aan de basis van bijvoorbeeld wifi, bluetooth en 5G.
Premies gelijkgetrokken
Prins onderzoekt de rechten van burgers terwijl de wereld digitaliseert. Als hoogleraar Recht en Informatisering aan de universiteit van Tilburg en als voorzitter van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid weet ze de kloof tussen wetenschap en beleid te overbruggen, vindt de NWO.
De premies worden uitgereikt op 4 oktober. Voorheen ontvingen maximaal vier wetenschappers de Spinozapremie en twee de Stevinpremie. Dit is recent gelijkgetrokken. Ook is de prijs naar beneden gegaan, van 2,5 miljoen euro naar 1,5 miljoen euro. Het overgebleven geld gaat naar het Talentenprogramma voor onderzoekers in verschillende fases van hun wetenschappelijke carrière.
Meer uit Binnenland
TUBBERGEN (ANP) - De gemeente Tubbergen betreurt het dat inwoners van het dorp Albergen het gevoel hebben dat er niet naar hen is geluisterd toen ze enkele jaren geleden klaagden over de komst van een asielzoekerscentrum. Burgemeester Anko Postma wil het vertrouwen herstellen, zegt hij naar aanleiding van een oordeel van de Nationale ombudsman.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Toen inwoners van het Twentse dorp Albergen klaagden over de geplande komst van een opvang voor asielzoekers, is de gemeente Tubbergen daar niet goed mee omgegaan. Dat oordeelt de Nationale ombudsman. Die vindt dat de gemeente de klachten "onbehoorlijk heeft behandeld" en dat er "niet naar inwoners werd geluisterd".
1 uur geleden
HURGHADA (ANP) - Een Nederlandse toerist is in de nacht van dinsdag op woensdag om het leven gekomen na een vechtpartij in een café in de Egyptische havenstad Hurghada, aan de Rode Zee. Dat melden lokale media, waaronder de nieuwssite Cairo24.
6 uur geleden
ARNHEM (ANP) - Dolle Mina's voeren zondag, op de kortste dag van het jaar, in diverse steden actie voor veiligere straten. Het gaat om meer dan vijftien locaties door het hele land, waarbij de actievoerders tunnels aankleden met vloerkleden, planten, banken, muziek en verlichting.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Elektrische auto's leveren weliswaar aanzienlijke voordelen op voor klimaat en luchtkwaliteit, maar zorgen tegelijkertijd voor een toename van het autogebruik. Dat constateren het Centraal Planbureau (CPB) en het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) na nieuw onderzoek. Volgens de belangrijke adviseurs van het kabinet neemt vooral in het weekend en bij stedelingen het aantal gereden kilometers flink toe.
6 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - In Amsterdam blijft er ruimte voor feesten tijdens Koningsdag in de binnenstad, maar een en ander moet "beter beheersbaar worden". Over een nieuwe aanpak schrijft burgemeester Femke Halsema dinsdag in een brief aan de gemeenteraad. Volgens haar is Koningsdag in het centrum van Amsterdam nu uitgegroeid tot een "moeilijk beheersbaar openluchtfestival" waarvan "de risico's te groot" zijn.
10 uur geleden
TERNEUZEN (ANP) - Oud-minister Franc Weerwind (D66) wordt tijdelijk burgemeester van Terneuzen. Hij is op het stadhuis in Terneuzen benoemd door commissaris van de Koning Hugo de Jonge. Weerwind volgt Erik van Merrienboer (PvdA) op. Die maakte eind november zijn aftreden bekend, omdat de wethouders op advies van de gemeenteraad geen vergunning willen verstrekken voor de komst van een asielzoekerscentrum.
12 uur geleden