Noors fonds zet Pools oliebedrijf op strafbank om persvrijheid
OSLO (ANP/RTR) - Het staatsinvesteringsfonds van Noorwegen heeft het Poolse energieconcern PKN Orlen op een strafbank gezet. Volgens het beleggingsfonds van 1,2 biljoen euro brengt Orlen de persvrijheid in Polen in gevaar door de overname van de nieuwssite- en krantenuitgever Polska Press. De Poolse staat heeft een meerderheidsbelang in Orlen en zou zo te veel invloed kunnen uitoefenen op de berichtgeving bij Polska Press.
Het Noorse investeringsfonds, dat eind vorig jaar zo'n 1,1 procent van alle Orlen-aandelen bezat, eist dat het oliebedrijf de komende drie jaar verbeteringen doorvoert om de persvrijheid in Polen te garanderen. Gebeurt dit niet, dan verkopen de Noren hun belang in het bedrijf.
Nooit eerder pakte het Noorse staatsfonds, één van 's werelds grootste beleggers, een bedrijf uit zijn portefeuille aan vanwege zorgen om de persvrijheid. Maar volgens de ethisch toezichthouder van het fonds is er een te groot risico op mensenrechtenschendingen door de overname, omdat ook de vrijheid van meningsuiting onder druk zou staan door de overname.
Overname Polska Press
Orlen verdient zijn geld vooral met het raffineren van olie en uitbaten van tankstations. Maar eind 2020 sloot het bedrijf een deal over de overname van Polska Press van een Duitse mediagroep. Die beslissing oogst al langer kritiek. Nadat de Poolse kartelwaakhond de overname had goedgekeurd, tekende de nationale ombudsman voor mensenrechten protest aan. Bij die goedkeuring zou er te weinig oog zijn geweest voor de negatieve invloed op de persvrijheid in Polen.
Verslaggevers zonder Grenzen, een organisatie die persvrijheid wil bevorderen, stelde vorig jaar ook het hoge aantal ontslagen op redacties van Polska Press aan de kaak. Naast gedwongen ontslagen zouden daarnaast veel journalisten uit eigen beweging zijn vertrokken. Orlen stelde daarop dat de overname van Polska Press een puur zakelijke investering was en de redactionele lijn van de kranten niet zou beïnvloeden.
Waardering persvrijheid
Zorgen over de persvrijheid in Polen spelen al langer, ook op het niveau van de Europese Unie. Sinds de rechts-conservatieve regeringspartij Recht en Rechtvaardigheid (PiS) in 2015 aan de macht kwam, daalde het land van plek 18 naar 64 op de index voor persvrijheid van Verslaggevers zonder Grenzen.
Meer uit Financieel
PARIJS (ANP/BLOOMBERG) - Het Internationaal Energie Agentschap (IEA) heeft de schattingen voor een wereldwijd olieoverschot dit jaar en volgend jaar voor het eerst in enkele maanden naar beneden bijgesteld. Dat komt volgens het agentschap doordat de vraag naar olie toeneemt en de productiegroei afneemt.
8 minuten geleden
BRUSSEL (ANP) - Een verhoging van de EU-meerjarenbegroting met 10 procent, geen bezuinigingen op de budgetten voor landbouw en achterstandsbeleid en meer eigen middelen om nieuwe prioriteiten te financieren. Dat is de inzet van de onderhandelaars die namens het Europees Parlement met de EU-lidstaten tot overeenstemming moeten komen over de meerjarenbegroting 2028-2034.
51 minuten geleden
AMSTERDAM (ANP) - De Amsterdamse AEX-index is donderdag lager begonnen. Beleggers verwerkten het besluit van de Federal Reserve om de rente voor de derde keer op rij te verlagen. Met de lagere leenkosten wil de centrale bank de kwakkelende arbeidsmarkt stimuleren. De beleidsmakers van de Fed waren wel verdeeld over het rentebesluit en voorzien voor het komende jaar nog maar één renteverlaging. Ook gaf voorzitter Jerome Powell aan dat de Fed bij de komende rentevergadering waarschijnlijk in de pauzestand gaat.
1 uur geleden
LONDEN (ANP/AFP) - Overlevenden van de tyfoon Rai op de Filipijnen hebben Shell aangeklaagd. Ze willen geld zien omdat ze vinden dat het energiebedrijf heeft bijgedragen aan de tyfoon en de schade die daardoor is ontstaan. Drie klimaatorganisaties steunen de overlevenden in de rechtszaak, die in Groot-Brittannië plaatsvindt.
1 uur geleden
AUSTIN (ANP/RTR) - Elon Musk heeft een hint gegeven voor een beursgang van SpaceX, nadat verschillende media de afgelopen dagen al hadden gemeld dat het commerciële ruimtevaartbedrijf naar de aandelenmarkt wil. Een ruimtevaartjournalist had in een artikel geschreven dat die beursgangplannen zijn bevestigd en Musk schreef vervolgens op X dat die journalist gelijk heeft.
3 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Woningen werden in 2025 sneller verkocht dan een jaar eerder, meldt huizenwebsite Funda. Ook het woningaanbod op Funda groeide dit jaar. Door de aanhoudende krapte op de woningmarkt nam de vraagprijs van huizen eveneens toe.
3 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De schade door beleggingsfraude bedraagt vermoedelijk honderden miljoenen euro's per jaar en kan zelfs oplopen tot 750 miljoen euro, meldt de Autoriteit Financiële Markten (AFM) na onderzoek. De beurswaakhond spreekt van een snelgroeiend en ernstig maatschappelijk probleem waarvan de omvang wordt onderschat.
3 uur geleden