Noors fonds zet Pools oliebedrijf op strafbank om persvrijheid
OSLO (ANP/RTR) - Het staatsinvesteringsfonds van Noorwegen heeft het Poolse energieconcern PKN Orlen op een strafbank gezet. Volgens het beleggingsfonds van 1,2 biljoen euro brengt Orlen de persvrijheid in Polen in gevaar door de overname van de nieuwssite- en krantenuitgever Polska Press. De Poolse staat heeft een meerderheidsbelang in Orlen en zou zo te veel invloed kunnen uitoefenen op de berichtgeving bij Polska Press.
Het Noorse investeringsfonds, dat eind vorig jaar zo'n 1,1 procent van alle Orlen-aandelen bezat, eist dat het oliebedrijf de komende drie jaar verbeteringen doorvoert om de persvrijheid in Polen te garanderen. Gebeurt dit niet, dan verkopen de Noren hun belang in het bedrijf.
Nooit eerder pakte het Noorse staatsfonds, één van 's werelds grootste beleggers, een bedrijf uit zijn portefeuille aan vanwege zorgen om de persvrijheid. Maar volgens de ethisch toezichthouder van het fonds is er een te groot risico op mensenrechtenschendingen door de overname, omdat ook de vrijheid van meningsuiting onder druk zou staan door de overname.
Overname Polska Press
Orlen verdient zijn geld vooral met het raffineren van olie en uitbaten van tankstations. Maar eind 2020 sloot het bedrijf een deal over de overname van Polska Press van een Duitse mediagroep. Die beslissing oogst al langer kritiek. Nadat de Poolse kartelwaakhond de overname had goedgekeurd, tekende de nationale ombudsman voor mensenrechten protest aan. Bij die goedkeuring zou er te weinig oog zijn geweest voor de negatieve invloed op de persvrijheid in Polen.
Verslaggevers zonder Grenzen, een organisatie die persvrijheid wil bevorderen, stelde vorig jaar ook het hoge aantal ontslagen op redacties van Polska Press aan de kaak. Naast gedwongen ontslagen zouden daarnaast veel journalisten uit eigen beweging zijn vertrokken. Orlen stelde daarop dat de overname van Polska Press een puur zakelijke investering was en de redactionele lijn van de kranten niet zou beïnvloeden.
Waardering persvrijheid
Zorgen over de persvrijheid in Polen spelen al langer, ook op het niveau van de Europese Unie. Sinds de rechts-conservatieve regeringspartij Recht en Rechtvaardigheid (PiS) in 2015 aan de macht kwam, daalde het land van plek 18 naar 64 op de index voor persvrijheid van Verslaggevers zonder Grenzen.
Meer uit Financieel
STOCKHOLM (ANP) - De honderd grootste wapenbedrijven ter wereld hebben vorig jaar samen een recordomzet van 679 miljard dollar (zo'n 585 miljard euro) behaald. Dat is 5,9 procent meer dan een jaar eerder, meldt SIPRI. Het onderzoeksinstituut schrijft de groei vooral toe aan de oorlogen in Oekraïne en Gaza, die de vraag naar wapens sterk hebben opgedreven.
2 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Aanbieder van communicatiesoftware Bird trekt het voorstel om branchegenoot CM.com over te nemen in. Dat meldt Bird zondag. Het Amsterdamse softwarebedrijf deed 5 november een overnamebod met een totale waarde van 165,8 miljoen euro in contanten.
8 uur geleden
ATHENE (ANP/RTR) - Griekse boeren zijn zondag slaags geraakt met de politie tijdens protesten in delen van het Zuidoost-Europese land. Ze zijn boos over de vertraagde uitbetaling van Europese subsidies, veroorzaakt door onderzoeken naar een groot corruptieschandaal in Griekenland.
9 uur geleden
WENEN (ANP/RTR/BLOOMBERG) - De olieproducerende landen die zijn verenigd in oliekartel OPEC+ gaan in het eerste kwartaal van volgend jaar niet nog meer olie oppompen. Dat hebben ze zondag besloten op een vergadering. Dat betekent dat de landen afzien van hun eerdere patroon om de olieproductie telkens wat verder op te voeren, waarmee ze de prijzen aan de pomp in Nederland potentieel iets drukten.
9 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR) - Kevin Hassett zou graag dienen als de volgende voorzitter van de Federal Reserve, als hij door president Donald Trump wordt gekozen. Dat heeft Hassett, economisch adviseur van het Witte Huis, zondag laten weten voor de camera van Fox News. Hassett wordt sinds kort gezien als de belangrijkste kandidaat om Jerome Powell op te volgen, wiens termijn volgend jaar afloopt.
11 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De versleutelde berichtendienst Signal is blij dat de verplichting voor techbedrijven om chatgesprekken te scannen op mogelijke kinderporno uit het Europese wetsvoorstel is geschrapt dat seksueel misbruik van kinderen online tegen moet gaan. Dat heeft Signal-topvrouw Meredith Whittaker gezegd in tv-programma Buitenhof.
13 uur geleden
LONDEN (ANP/RTR/BLOOMBERG) - De Britse minister van Financiën Rachel Reeves heeft zondag ontkend dat ze het Britse publiek had misleid door te liegen over de staat van de Britse overheidsfinanciën. Op nieuwszender Sky News sprak ze de beschuldigingen vanuit de Britse oppositie, die al op haar aftreden aandrong, tegen.
14 uur geleden