Noors fonds zet Pools oliebedrijf op strafbank om persvrijheid
OSLO (ANP/RTR) - Het staatsinvesteringsfonds van Noorwegen heeft het Poolse energieconcern PKN Orlen op een strafbank gezet. Volgens het beleggingsfonds van 1,2 biljoen euro brengt Orlen de persvrijheid in Polen in gevaar door de overname van de nieuwssite- en krantenuitgever Polska Press. De Poolse staat heeft een meerderheidsbelang in Orlen en zou zo te veel invloed kunnen uitoefenen op de berichtgeving bij Polska Press.
Het Noorse investeringsfonds, dat eind vorig jaar zo'n 1,1 procent van alle Orlen-aandelen bezat, eist dat het oliebedrijf de komende drie jaar verbeteringen doorvoert om de persvrijheid in Polen te garanderen. Gebeurt dit niet, dan verkopen de Noren hun belang in het bedrijf.
Nooit eerder pakte het Noorse staatsfonds, één van 's werelds grootste beleggers, een bedrijf uit zijn portefeuille aan vanwege zorgen om de persvrijheid. Maar volgens de ethisch toezichthouder van het fonds is er een te groot risico op mensenrechtenschendingen door de overname, omdat ook de vrijheid van meningsuiting onder druk zou staan door de overname.
Overname Polska Press
Orlen verdient zijn geld vooral met het raffineren van olie en uitbaten van tankstations. Maar eind 2020 sloot het bedrijf een deal over de overname van Polska Press van een Duitse mediagroep. Die beslissing oogst al langer kritiek. Nadat de Poolse kartelwaakhond de overname had goedgekeurd, tekende de nationale ombudsman voor mensenrechten protest aan. Bij die goedkeuring zou er te weinig oog zijn geweest voor de negatieve invloed op de persvrijheid in Polen.
Verslaggevers zonder Grenzen, een organisatie die persvrijheid wil bevorderen, stelde vorig jaar ook het hoge aantal ontslagen op redacties van Polska Press aan de kaak. Naast gedwongen ontslagen zouden daarnaast veel journalisten uit eigen beweging zijn vertrokken. Orlen stelde daarop dat de overname van Polska Press een puur zakelijke investering was en de redactionele lijn van de kranten niet zou beïnvloeden.
Waardering persvrijheid
Zorgen over de persvrijheid in Polen spelen al langer, ook op het niveau van de Europese Unie. Sinds de rechts-conservatieve regeringspartij Recht en Rechtvaardigheid (PiS) in 2015 aan de macht kwam, daalde het land van plek 18 naar 64 op de index voor persvrijheid van Verslaggevers zonder Grenzen.
Meer uit Financieel
NEW YORK (ANP) - De aandelenbeurzen in New York gingen maandag omlaag. Beleggers namen geen risico voorafgaand aan een toespraak die de Amerikaanse centralebankpresident Jerome Powell later op de dag houdt. De Federal Reserve houdt op 9 en 10 december de laatste rentevergadering van het jaar en beleggers zijn benieuwd of Powell iets gaat zeggen over een eventuele verdere verlaging van de leenkosten in de Verenigde Staten. Verscheidene Fed-bestuurders hebben de afgelopen tijd laten doorschemeren ruimte te zien voor een nieuwe renteverlaging.
1 uur geleden
LONDEN (ANP/RTR/BLOOMBERG) - De Britse overheid heeft zijn steun van zo'n 1,2 miljard dollar (ongeveer 1 miljard euro) aan het olie- en gasconcern TotalEnergies voor het omstreden project in Mozambique voor vloeibaar gemaakt aardgas (lng) ingetrokken. Deze zomer zei het bedrijf het werk aan het project te willen hervatten, nadat dat in 2021 werd stilgelegd na een aanval door een aan Islamitische Staat gelieerde groep.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Kansspelautoriteit (Ksa) heeft Unibet een boete van 4 miljoen euro opgelegd, omdat de gokaanbieder te weinig deed om gokverslaving tegen te gaan. In alle onderzochte spelersdossiers tussen juli 2022 en 2024 schoot Unibet, onderdeel van Optdeck Service Limited, volgens de toezichthouder tekort.
2 uur geleden
OSLO (ANP/RTR) - Tesla heeft een nieuw verkooprecord gevestigd in Noorwegen. Nog nooit verkocht een merk in het land zoveel auto's als het bedrijf van Elon Musk dit jaar, met ook nog een maand te gaan. Tesla profiteerde in november met een verdrievoudiging van de verkoop van een aanstaande belastingverhoging.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Chipmachinemaker ASML is verreweg de grootste investeerder in onderzoek en ontwikkeling (R&D) in Nederland. Maar een groot deel van de uitgaven hieraan in ons land komt slechts van een handvol bedrijven, meldt onderzoeksinstituut TNO.
4 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Uitkeringsinstantie UWV verlengt de beslistermijn voor WIA-beoordelingen en herbeoordelingen met ingang van het nieuwe jaar tijdelijk van acht naar zestien weken. Het lukt de organisatie al langere tijd niet om mensen die mogelijk arbeidsongeschikt zijn binnen de gestelde termijn duidelijkheid te geven. Dat komt door een aanhoudende toename van beoordelingsaanvragen en een tekort aan verzekeringsartsen.
4 uur geleden
SCHIPHOL (ANP) - Paul Terstegge wordt de nieuwe topman van Transavia. Begin oktober werd bekend dat de huidige topman Marcel de Nooijer de budgetmaatschappij verlaat. Terstegge volgt hem per 1 februari 2026 op, meldt Transavia.
5 uur geleden