Noors fonds zet Pools oliebedrijf op strafbank om persvrijheid
OSLO (ANP/RTR) - Het staatsinvesteringsfonds van Noorwegen heeft het Poolse energieconcern PKN Orlen op een strafbank gezet. Volgens het beleggingsfonds van 1,2 biljoen euro brengt Orlen de persvrijheid in Polen in gevaar door de overname van de nieuwssite- en krantenuitgever Polska Press. De Poolse staat heeft een meerderheidsbelang in Orlen en zou zo te veel invloed kunnen uitoefenen op de berichtgeving bij Polska Press.
Het Noorse investeringsfonds, dat eind vorig jaar zo'n 1,1 procent van alle Orlen-aandelen bezat, eist dat het oliebedrijf de komende drie jaar verbeteringen doorvoert om de persvrijheid in Polen te garanderen. Gebeurt dit niet, dan verkopen de Noren hun belang in het bedrijf.
Nooit eerder pakte het Noorse staatsfonds, één van 's werelds grootste beleggers, een bedrijf uit zijn portefeuille aan vanwege zorgen om de persvrijheid. Maar volgens de ethisch toezichthouder van het fonds is er een te groot risico op mensenrechtenschendingen door de overname, omdat ook de vrijheid van meningsuiting onder druk zou staan door de overname.
Overname Polska Press
Orlen verdient zijn geld vooral met het raffineren van olie en uitbaten van tankstations. Maar eind 2020 sloot het bedrijf een deal over de overname van Polska Press van een Duitse mediagroep. Die beslissing oogst al langer kritiek. Nadat de Poolse kartelwaakhond de overname had goedgekeurd, tekende de nationale ombudsman voor mensenrechten protest aan. Bij die goedkeuring zou er te weinig oog zijn geweest voor de negatieve invloed op de persvrijheid in Polen.
Verslaggevers zonder Grenzen, een organisatie die persvrijheid wil bevorderen, stelde vorig jaar ook het hoge aantal ontslagen op redacties van Polska Press aan de kaak. Naast gedwongen ontslagen zouden daarnaast veel journalisten uit eigen beweging zijn vertrokken. Orlen stelde daarop dat de overname van Polska Press een puur zakelijke investering was en de redactionele lijn van de kranten niet zou beïnvloeden.
Waardering persvrijheid
Zorgen over de persvrijheid in Polen spelen al langer, ook op het niveau van de Europese Unie. Sinds de rechts-conservatieve regeringspartij Recht en Rechtvaardigheid (PiS) in 2015 aan de macht kwam, daalde het land van plek 18 naar 64 op de index voor persvrijheid van Verslaggevers zonder Grenzen.
Meer uit Financieel
AMSTERDAM (ANP) - Wolters Kluwer en RELX behoorden dinsdag tot de stijgers op de Amsterdamse beurs. De twee dataleveranciers werden door Deutsche Bank op de kooplijst gezet. Beleggers bleven verder voorzichtig in afwachting van het rentebesluit van de Federal Reserve. De Amerikaanse centrale bank begint later op de dag aan zijn tweedaagse beleidsvergadering en zal naar verwachting woensdag de rente in de Verenigde Staten opnieuw verlagen om de grootste economie ter wereld te ondersteunen.
34 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - Werkgeversorganisaties pleiten voor minder forse loonsverhogingen in nieuwe cao's dan in de afgelopen jaren. Bedrijven dreigen door de oplopende loonkosten te weinig geld over te houden voor investeringen en innovatie, stellen de AWVN, VNO-NCW en MKB-Nederland. In plaats van "forse generieke" cao-afspraken willen ze overeenkomsten waarbij meer aandacht is voor variabele beloningen. Die kunnen oplopen als de prestaties goed zijn, maar in mindere tijden zit de werkgever niet met hoge kosten.
38 minuten geleden
TIANJIN (ANP/AFP/DPA) - China heeft dinsdag een voormalige topbankier geëxecuteerd vanwege een grote corruptiezaak. Ex-topmanager Bai Tianhui was schuldig bevonden aan het aannemen van omgerekend 134 miljoen euro aan smeergeld. Volgens Chinese staatsmedia is zijn executie het gevolg van die hoge sommen aan smeergeld.
1 uur geleden
PARIJS (ANP) - Ford en Renault hebben aangekondigd samen te werken aan betaalbaardere elektrische auto's voor de Europese markt. Het Amerikaanse autoconcern maakt voor de ontwikkeling van twee Ford-modellen gebruik van de kennis, technologie en een fabriek van zijn Franse branchegenoot. De auto's komen naar verwachting in 2028 op de Europese markt.
1 uur geleden
WASHINGTON (ANP/BLOOMBERG) - Minder dan een jaar na het verbod van de Amerikaanse president Donald Trump op nieuwe windprojecten in de Verenigde Staten, heeft een federale rechter geoordeeld dat Trumps presidentiële bevel illegaal is. De Amerikaanse districtsrechter Patti Saris omschreef Trumps bevel als "willekeurig, grillig en in strijd met de wet". De rechter steunde daarmee meer dan een dozijn Amerikaanse staten en een milieugroep die het bevel hadden aangevochten.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Consumenten hebben in oktober meer uitgegeven aan goederen en diensten dan een jaar eerder, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De totale consumptie van huishoudens lag in die maand 0,8 procent hoger dan in oktober 2024. In september gaven consumenten ook 0,8 procent meer uit.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het dagelijks leven is in november gemiddeld 2,9 procent duurder geworden dan in dezelfde maand een jaar geleden. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) op basis van definitieve cijfers, die gelijk zijn aan de eerder gemelde snelle raming. De inflatie daalde daarmee vergeleken met de 3,1 procent in oktober.
3 uur geleden