Noors fonds zet Pools oliebedrijf op strafbank om persvrijheid
OSLO (ANP/RTR) - Het staatsinvesteringsfonds van Noorwegen heeft het Poolse energieconcern PKN Orlen op een strafbank gezet. Volgens het beleggingsfonds van 1,2 biljoen euro brengt Orlen de persvrijheid in Polen in gevaar door de overname van de nieuwssite- en krantenuitgever Polska Press. De Poolse staat heeft een meerderheidsbelang in Orlen en zou zo te veel invloed kunnen uitoefenen op de berichtgeving bij Polska Press.
Het Noorse investeringsfonds, dat eind vorig jaar zo'n 1,1 procent van alle Orlen-aandelen bezat, eist dat het oliebedrijf de komende drie jaar verbeteringen doorvoert om de persvrijheid in Polen te garanderen. Gebeurt dit niet, dan verkopen de Noren hun belang in het bedrijf.
Nooit eerder pakte het Noorse staatsfonds, één van 's werelds grootste beleggers, een bedrijf uit zijn portefeuille aan vanwege zorgen om de persvrijheid. Maar volgens de ethisch toezichthouder van het fonds is er een te groot risico op mensenrechtenschendingen door de overname, omdat ook de vrijheid van meningsuiting onder druk zou staan door de overname.
Overname Polska Press
Orlen verdient zijn geld vooral met het raffineren van olie en uitbaten van tankstations. Maar eind 2020 sloot het bedrijf een deal over de overname van Polska Press van een Duitse mediagroep. Die beslissing oogst al langer kritiek. Nadat de Poolse kartelwaakhond de overname had goedgekeurd, tekende de nationale ombudsman voor mensenrechten protest aan. Bij die goedkeuring zou er te weinig oog zijn geweest voor de negatieve invloed op de persvrijheid in Polen.
Verslaggevers zonder Grenzen, een organisatie die persvrijheid wil bevorderen, stelde vorig jaar ook het hoge aantal ontslagen op redacties van Polska Press aan de kaak. Naast gedwongen ontslagen zouden daarnaast veel journalisten uit eigen beweging zijn vertrokken. Orlen stelde daarop dat de overname van Polska Press een puur zakelijke investering was en de redactionele lijn van de kranten niet zou beïnvloeden.
Waardering persvrijheid
Zorgen over de persvrijheid in Polen spelen al langer, ook op het niveau van de Europese Unie. Sinds de rechts-conservatieve regeringspartij Recht en Rechtvaardigheid (PiS) in 2015 aan de macht kwam, daalde het land van plek 18 naar 64 op de index voor persvrijheid van Verslaggevers zonder Grenzen.
Meer uit Financieel
NEW YORK (ANP) - iRobot ging maandag hard onderuit op de beurzen in New York. De robotstofzuigermaker, bekend van de Roomba-stofzuigers, heeft faillissement aangevraagd in de Verenigde Staten. Het faillissement volgt op jaren van tegenvallende resultaten van iRobot dat sinds het hoogtepunt tijdens de coronapandemie de verkopen sterk zag dalen. Het aandeel kelderde liefst 69 procent in waarde.
49 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - Boeren en tuinders in Nederland hebben dit jaar meer verdiend met hun producten. Het gemiddelde jaarinkomen van boeren en tuinders komt in 2025 uit op 129.000 euro, meldt Wageningen University & Research (WUR) in de jaarlijkse inkomensraming. Dat is 11.000 euro meer dan vorig jaar.
1 uur geleden
SCHIPHOL (ANP) - De bestuurder die bij Schiphol verantwoordelijk is voor het onderhoud en vernieuwen van de infrastructuur op de luchthaven, vertrekt per 1 februari. Deze bekendmaking komt nog geen maand na de aankondiging van forse investeringen, waarop ook de nodige kritiek kwam.
1 uur geleden
BUNNINK (ANP) - BAM heeft een strategisch belang genomen in Droneview, een Nederlandse aanbieder van dronediensten voor de gebouwde omgeving. De bouwer en Droneview werken al jaren samen aan woningverduurzamingsprojecten, waarbij drones worden ingezet om woningcomplexen sneller, veiliger en nauwkeuriger in kaart te brengen.
3 uur geleden
MADRID (ANP/AFP) - Airbnb heeft een boete van ruim 64 miljoen euro gekregen van de Spaanse regering. Op het verhuurplatform zouden verboden huurwoningen hebben gestaan.
5 uur geleden
BRUSSEL (ANP/AFP) - De Europese Commissie gaat er nog altijd van uit dat zij voor het einde van het jaar de handtekening zet onder een vrijhandelsverdrag met Mercosur-landen Argentinië, Brazilië, Paraguay en Uruguay. Daarvoor moet een ruime meerderheid van EU-lidstaten deze week instemmen. EU-bronnen lieten vorige week nog weten dat dat allerminst zeker is.
5 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De AEX-index op het Damrak is maandag met winst begonnen. De beurshandel staat deze week vooral in het teken van het rentebesluit van de Europese Centrale Bank (ECB). Ook in het Verenigd Koninkrijk, Japan, Zweden en Noorwegen vergaderen de centrale banken later in de week over de rentetarieven. Daarnaast gaat de aandacht uit naar het uitgestelde Amerikaanse banenrapport, dat dinsdag verschijnt.
7 uur geleden