Nog nooit zo weinig ozon boven Noordpool
WASHINGTON (ANP) - Het gat in de ozonlaag boven de Noordpool is nog nooit zo groot geweest als in maart van dit jaar. Dat komt door een combinatie van vervuilende stoffen in de dampkring en weersomstandigheden hoog in de lucht, zegt de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO), de weerafdeling van de Verenigde Naties.
Boven de Noordpool hing minder ozon dan in het recordjaar 2011. Het gat had volgens de WMO nog groter kunnen zijn als de wereld in de jaren tachtig geen maatregelen had genomen tegen broeikasgassen.
Ozon is een gas in de dampkring. Het beschermt de aarde, en dus mensen, tegen schadelijke straling van de zon. De stof wordt gevormd rond de evenaar, op 10 tot 50 kilometer hoogte. Van daaruit verspreidt het zich over de rest van de wereld. Bij de polen wordt het elk jaar afgebroken aan het einde van de winter, wanneer het zonlicht terugkeert. Als de hoeveelheid ozon onder een bepaald niveau komt, wordt dat een gat genoemd, hoewel het niet echt een gat is.
Winter
Tijdens de afgelopen winter was het kouder dan anders in de lucht hoog boven de Noordpool. Die koude lucht werd opgesloten door een poolwervel en kreeg geen verse ozon vanaf andere delen van de planeet. Toen de lange, donkere winter eindigde en de eerste zonnestralen op de Noordpool vielen, werd daardoor meer ozon afgebroken dan anders. In april begon de temperatuur te stijgen, kromp de poolwervel, kreeg de Noordpool meer ozon aangevoerd en herstelde het gat zich.
Het Noordpoolgat kan ook gevolgen voor Nederland hebben. Als boven de Noordpool veel ozon wordt afgebroken, worden Europa en Canada in de zomer blootgesteld aan meer uv-straling dan anders.
De afbraak van ozon is een natuurlijk verschijnsel, maar het is in de vorige eeuw verslechterd door toedoen van de mens. De ozonlaag is zich daar nu van aan het herstellen. De WMO verwacht dat de hoeveelheid ozon boven de Noordpool in 2035 weer op de oude niveaus is. Bij de Zuidpool duurt dat nog tot 2060.
Meer uit Buitenland
BEIJING (ANP/AFP) - De Chinese president Xi Jinping heeft vrijdag de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken ontvangen. Blinken brengt een bezoek van drie dagen aan China, onder meer om er op aan te dringen dat de Volksrepubliek geen producten meer aan Rusland levert die nuttig zijn voor de Russische bewapening of wapenindustrie.
1 uur geleden
JERUZALEM (ANP/DPA) - Volgens mediaberichten is Israël bereid af te zien van de oorspronkelijke eis van het vrijlaten van veertig gegijzelden door Hamas in ruil voor een tijdelijk staakt-het-vuren. Israëlische media hebben donderdag gemeld dat Israël bereid zou zijn de vrijlating van twintig gijzelaars te accepteren, zolang het vrouwen, mannen boven de vijftig en ernstig zieken zijn.
4 uur geleden
ATHENE (ANP/DPA) - Griekenland zal geen Patriot-systemen of luchtdoelraketten van het type S-300 aan Oekraïne leveren, zei de Griekse premier Kyriakos Mitsotakis donderdag. Volgens Mitsotakis heeft Griekenland al ander defensiematerieel naar Oekraïne gestuurd, maar kan Athene geen wapensystemen leveren die cruciaal zijn voor Griekenland.
7 uur geleden
KYIV (ANP/DPA/RTR) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky wil de binnenlandse defensieproductie uitbreiden met hulp van het Westen, zei hij donderdag in zijn dagelijkse videotoespraak. Zelensky zei dat hij internationale partners die niet over eigen productiecapaciteiten beschikken vraagt om te investeren in de Oekraïense defensiesector, om gezamenlijk wapens te produceren en het front te versterken.
10 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR/AFP) - De conservatieve rechters van het Amerikaanse hooggerechtshof hebben laten doorschemeren dat een president tot op zekere hoogte onschendbaarheid geniet tegen strafvervolging. Dat gaven ze aan in de zaak die door Donald Trump voor het hof is gebracht over beschuldigingen dat hij probeerde te knoeien met de uitslag van de presidentsverkiezingen in 2020.
15 uur geleden
STRAATSBURG (ANP) - Er komt een gezamenlijke integriteitswaakhond voor de bestuursinstellingen van de Europese Unie. Het Europees Parlement heeft de nieuwe instantie, die schandalen als omkopingsaffaire Qatargate moet helpen voorkomen, goedgekeurd.
15 uur geleden
NEW YORK (ANP/RTR) - Een Amerikaanse rechter heeft bepaald dat de smaadzaak tegen Donald Trump die schrijfster E. Jean Carroll had aangespannen niet over hoeft. De Amerikaanse oud-president heeft zowel hoger beroep aangetekend als een verzoek om een nieuw proces ingediend, maar wat betreft dat laatste krijgt Trump nu nul op het rekest.
16 uur geleden