Nobelprijs Scheikunde voor nanotechnologie, namen waren uitgelekt
STOCKHOLM (ANP) - De Nobelprijs voor de Scheikunde gaat dit jaar naar de Tunesische Amerikaan Moungi Bawendi, de Amerikaan Louis E. Brus en de Rus Aleksej Ekimov. Zij ontvangen de belangrijkste wetenschapsprijs voor hun werk aan nanotechnologie. Dat heeft de Zweedse Koninklijke Academie van Wetenschappen woensdag bekendgemaakt.
De namen van de drie waren woensdagochtend al uitgelekt, toen het Nobelcomité een persbericht naar Zweedse media stuurde. Bawendi wist echter van niets, na de bekendmaking liet hij weten dat hij diep in slaap was toen het Nobelcomité hem belde. Het Nobelcomité zegt het "diep te betreuren" dat de namen naar buiten zijn gekomen. Volgens de voorzitter is het nog niet duidelijk hoe en waarom het persbericht te vroeg is verstuurd.
Dat een Rus de prijs krijgt, is voor het comité geen probleem. "We zoeken eerst de belangrijkste ontdekkingen, daarna zoeken we de mensen die daar het meest aan hebben bijgedragen. Nationaliteit doet er niet toe. De persoon die de prijs het meest verdient, moet de prijs krijgen."
Kwantumstippen
Bawendi, Brus en Ekimov worden onderscheiden voor hun werk aan kwantumstippen. Dit zijn minieme deeltjes, kristallen, die ongeveer een miljoenste millimeter klein zijn. Ze worden gebruikt in nanotechnologie. Ekimov en Brus ontdekten de deeltjes in de jaren tachtig. Bawendi leidt een onderzoeksgroep die bestudeert hoe kwantumstippen kunnen worden toegepast.
Kwantumstippen geven kleur, afhankelijk van hun grootte. Kleine kristallen kleuren blauw of groen, grotere kristallen rood of oranje. Daarom worden ze veel gebruikt in QLED-televisies en in LED-verlichting in huis. Ziekenhuizen passen kwantumstippen toe om bijvoorbeeld tumoren goed zichtbaar te maken. In de toekomst kunnen kwantumstippen misschien ook worden gebruikt in zonnepanelen en communicatie.
Prijzengeld
De winnaars krijgen niet alleen de erkenning die bij de prijs hoort, maar ze mogen ook een bedrag van omgerekend ruim 950.000 euro verdelen. Daarnaast ontvangen ze een medaille en een diploma. De uitreiking van de prijzen is op 10 december. Dat is de sterfdag van de Zweedse industrieel Alfred Nobel, naar wie de prijzen zijn vernoemd.
In 1901, 1936, 1995 en 2016 kregen wetenschappers uit Nederland de Nobelprijs voor de Scheikunde.
De Nobelprijzen voor de Geneeskunde en de Natuurkunde waren al toegekend. De prijzen voor Literatuur, Vrede en Economie volgen in de komende dagen.
Meer uit Buitenland
WASHINGTON (ANP) - Oekraïne is in "positieve gesprekken" verwikkeld met de Verenigde Staten om Tomahawkraketten en andere langeafstandswapens te kopen, zelfs nadat de Amerikaanse president Donald Trump had gezegd dat hij die wapens niet naar Oekraïne wilde sturen. Dat zei de Oekraïense ambassadeur in de Verenigde Staten, Olha Stefanishyna, in een interview met een programma van Bloomberg TV.
36 minuten geleden
WASHINGTON (ANP) - De regering-Trump moet de volledige voedselhulp voor 42 miljoen Amerikanen met een laag inkomen uiterlijk vrijdag hervatten. Dat heeft een federale rechter donderdag bepaald.
1 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR) - De Amerikaanse regering mag aanvragers van een Amerikaans paspoort verbieden om op het document het geslacht aan te geven dat overeenkomt met hun genderidentiteit. Het Hooggerechtshof in Washington heeft president Trump gelijk gegeven in zijn strijd tegen de rechten van transgender Amerikanen.
4 uur geleden
WASHINGTON (ANP/AFP) - De Verenigde Staten gaan volgens speciaal gezant Steve Witkoff donderdag nog aankondigen dat een nieuw land zich aansluit bij de Abraham-akkoorden, het verdrag dat de diplomatieke betrekkingen tussen Israël en islamitische landen normaliseert. Een Amerikaanse functionaris meldt dat het gaat om Kazachstan, een land dat al ruim dertig jaar formele banden heeft met Israël, maar de relatie nu wil verbeteren.
6 uur geleden
BELÉM (ANP/AFP/RTR) - Brazilië heeft zoals eerder aangekondigd een fonds gepresenteerd dat ervoor moet zorgen dat tropische regenwouden beter worden beschermd. Het gastland van de VN-klimaattop heeft daar grootse plannen mee: uiteindelijk hoopt Brazilië op 125 miljard dollar. Noorwegen heeft direct een grote bijdrage toegezegd: een lening van zo'n 3 miljard dollar.
6 uur geleden
GÖTEBORG (ANP/RTR/BELGA) - De luchthaven van het West-Zweedse Göteborg is urenlang stilgelegd nadat er een of meer drones waren waargenomen, melden de autoriteiten. Drones hebben de afgelopen maanden tot grote verstoringen geleid in heel Europa. Vliegvelden in meerdere landen moesten tijdelijk worden gesloten. Ook in Brussel was het donderdag weer raak.
6 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - Een comité van het Amerikaanse parlement dat onderzoek doet naar de veroordeelde zedendelinquent Jeffrey Epstein, heeft gevraagd of Andrew Mountbatten Windsor zich wil laten verhoren. Dat schrijft de Britse krant The Guardian. Andrew, de broer van koning Charles, raakte door het schandaal zijn prinsentitel kwijt.
7 uur geleden