Nobelprijs Scheikunde voor nanotechnologie, namen waren uitgelekt
STOCKHOLM (ANP) - De Nobelprijs voor de Scheikunde gaat dit jaar naar de Tunesische Amerikaan Moungi Bawendi, de Amerikaan Louis E. Brus en de Rus Aleksej Ekimov. Zij ontvangen de belangrijkste wetenschapsprijs voor hun werk aan nanotechnologie. Dat heeft de Zweedse Koninklijke Academie van Wetenschappen woensdag bekendgemaakt.
De namen van de drie waren woensdagochtend al uitgelekt, toen het Nobelcomité een persbericht naar Zweedse media stuurde. Bawendi wist echter van niets, na de bekendmaking liet hij weten dat hij diep in slaap was toen het Nobelcomité hem belde. Het Nobelcomité zegt het "diep te betreuren" dat de namen naar buiten zijn gekomen. Volgens de voorzitter is het nog niet duidelijk hoe en waarom het persbericht te vroeg is verstuurd.
Dat een Rus de prijs krijgt, is voor het comité geen probleem. "We zoeken eerst de belangrijkste ontdekkingen, daarna zoeken we de mensen die daar het meest aan hebben bijgedragen. Nationaliteit doet er niet toe. De persoon die de prijs het meest verdient, moet de prijs krijgen."
Kwantumstippen
Bawendi, Brus en Ekimov worden onderscheiden voor hun werk aan kwantumstippen. Dit zijn minieme deeltjes, kristallen, die ongeveer een miljoenste millimeter klein zijn. Ze worden gebruikt in nanotechnologie. Ekimov en Brus ontdekten de deeltjes in de jaren tachtig. Bawendi leidt een onderzoeksgroep die bestudeert hoe kwantumstippen kunnen worden toegepast.
Kwantumstippen geven kleur, afhankelijk van hun grootte. Kleine kristallen kleuren blauw of groen, grotere kristallen rood of oranje. Daarom worden ze veel gebruikt in QLED-televisies en in LED-verlichting in huis. Ziekenhuizen passen kwantumstippen toe om bijvoorbeeld tumoren goed zichtbaar te maken. In de toekomst kunnen kwantumstippen misschien ook worden gebruikt in zonnepanelen en communicatie.
Prijzengeld
De winnaars krijgen niet alleen de erkenning die bij de prijs hoort, maar ze mogen ook een bedrag van omgerekend ruim 950.000 euro verdelen. Daarnaast ontvangen ze een medaille en een diploma. De uitreiking van de prijzen is op 10 december. Dat is de sterfdag van de Zweedse industrieel Alfred Nobel, naar wie de prijzen zijn vernoemd.
In 1901, 1936, 1995 en 2016 kregen wetenschappers uit Nederland de Nobelprijs voor de Scheikunde.
De Nobelprijzen voor de Geneeskunde en de Natuurkunde waren al toegekend. De prijzen voor Literatuur, Vrede en Economie volgen in de komende dagen.
Meer uit Buitenland
LONDEN (ANP) - De Britse omroep BBC maakt zich volgens 107 medewerkers en driehonderd andere mensen uit de mediabranche schuldig aan "censuur" met betrekking tot Israël en ook voert zij "pr voor de Israëlische regering". Dat deden ze in een brief aan de directie.
19 minuten geleden
CAIRO (ANP/AFP) - In de Golf van Suez, een uitloper van het noorden van de Rode Zee, zijn minstens vier mensen om het leven gekomen toen een schip kapseisde. Zo'n twintig mensen raakten gewond. Dat melden Egyptische autoriteiten.
31 minuten geleden
WASHINGTON (ANP) - De Amerikaanse president Donald Trump zegt op sociale media dat Israël heeft ingestemd met "de noodzakelijke voorwaarden om een staakt-het-vuren van 60 dagen in Gaza te voltooien. Gedurende deze tijd zullen we met alle partijen samenwerken om de oorlog te beëindigen", aldus Trump.
2 uur geleden
FLORENCE (ANP/DPA) - In meerdere Italiaanse steden is de stroom uitgevallen door de extreme hitte. In het centrum van de toeristenstad Florence zaten tal van winkels tijdelijk zonder stroom, meldde het Italiaanse persbureau Ansa. Geldautomaten en roltrappen werkten niet.
9 uur geleden
MOSKOU/PARIJS (ANP/AFP/RTR) - De Russische president Vladimir Poetin en zijn Franse ambtgenoot Emmanuel Macron hebben voor het eerst in jaren weer met elkaar gebeld. De laatste keer dat ze met elkaar spraken was in september 2022, ruim een halfjaar nadat Rusland aan een grootschalig offensief in Oekraïne was begonnen.
11 uur geleden
MOSKOU (ANP/AFP) - Een Russische rechter heeft de voormalige onderminister van Defensie Timoer Ivanov veroordeeld tot dertien jaar opsluiting in een strafkolonie vanwege corruptie. Het is de zwaarste straf die tot dusver is opgelegd in een serie fraudezaken tegen hoge defensieambtenaren.
12 uur geleden
WASHINGTON (ANP/AFP) - De Republikeinse meerderheid in de Senaat van het Amerikaanse parlement heeft na een marathonzitting ingestemd met de belangrijkste uitgavenwet van de Republikeinse president Donald Trump. De Democraten uitten felle kritiek op de bezuinigingen op sociale welzijnsprogramma's en omdat de staatsschuld gigantisch stijgt.
12 uur geleden