Nobelprijs Scheikunde voor moleculenbouwers uit Duitsland en VS
STOCKHOLM (ANP) - De Duitser Benjamin List en de Schotse Amerikaan David MacMillan krijgen dit jaar de Nobelprijs voor de Scheikunde. Zij hebben onderzoek gedaan naar een "inventieve manier om moleculen te bouwen", zo verklaart het Nobelcomité de keuze. Hun technologie is "nauwkeurig, goedkoop, snel en milieuvriendelijk" en wordt onder meer gebruikt bij onderzoek naar medicijnen. Hun ontdekking "heeft de mensheid al veel goeds gebracht".
List was met zijn vrouw op vakantie in Amsterdam toen hij woensdagochtend op de hoogte werd gebracht. Het Nobelcomité belde hem vlak voor de bekendmaking. "We hebben een geweldig concert in het Concertgebouw bezocht, we hebben een geweldige dag en ik verwachtte deze enorme verrassing zeker niet", zei hij tijdens een rechtstreekse verbinding met de persconferentie. List zat met een kop koffie aan het ontbijt toen zijn telefoon ging. "Ik dacht eerst dat iemand een grap met me uithaalde. Toen zag ik dat iemand uit Zweden belde. Ik keek naar mijn vrouw, zij keek naar mij en ik rende de ontbijtzaal uit. Het is moeilijk om te beschrijven wat je dan voelt. Het is een bijzonder moment dat ik nooit zal vergeten."
Het lukte de jury niet om MacMillan op de hoogte te brengen. Hij nam de telefoon niet op en kreeg daarom een voicemailbericht en een e-mail.
Eenvoudig en inventief
De hele wereld bestaat uit moleculen. Die worden gevormd door kleinere bouwstenen die aan elkaar vastgemaakt worden. Bij dat bouwen gebruiken wetenschappers katalysatoren, oftewel stoffen die een chemische reactie op gang helpen brengen. Wetenschappers hadden vroeger twee manieren om dit te doen, maar MacMillan en List ontdekten los van elkaar dat er nog een derde manier is. Dat noemden ze asymmetrische organokatalyse. "Het concept is even eenvoudig als inventief", legt het Nobelcomité uit.
List en MacMillan delen de prijs van 10 miljoen Zweedse kronen, omgerekend bijna 1 miljoen euro. De Nobelprijs voor de Scheikunde is de laatste prijs die door iemand uit Nederland is gewonnen. De prijs ging in 2016 naar Ben Feringa van de Rijksuniversiteit Groningen. De andere Nederlandse winnaars van de scheikundeprijs zijn Paul Crutzen (1995), Peter Debye (1936) en Jacobus Henricus van 't Hoff (1901).
Meer uit Buitenland
PARIJS (ANP) - Het Franse lagerhuis heeft ingestemd met het uitstellen van een omstreden pensioenhervorming. De Assemblée Nationale nam een voorstel daarover met 255 stemmen aan, 146 parlementariërs stemden tegen. Als het uitstel van kracht wordt, betekent dit dat de pensioenhervorming wordt vooruitgeschoven tot in ieder geval januari 2028. Amendementen om het uitstel te schrappen, werden voorafgaand met overweldigende meerderheid weggestemd.
1 uur geleden
BELÉM (ANP) - De partijen op de klimaattop moeten in de eerste dagen al grote meningsverschillen overbruggen, maar ze beginnen "bruggen te slaan". Dat zei klimaatadviseur Jacob Werksman van de Europese Commissie woensdag op de eerste persconferentie van de Europese Unie tijdens de klimaattop in de Braziliaanse stad Belém.
3 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - Democraten in het Huis van Afgevaardigden hebben e-mails vrijgegeven waarin Jeffrey Epstein suggereert dat de Amerikaanse president Trump meer wist van het misbruik door de overleden zedendelinquent dan hij tot nu toe heeft toegegeven, schrijft de New York Times.
4 uur geleden
BANGKOK/PHNOM PENH (ANP/RTR) - Thailand en Cambodja beschuldigen elkaar van een heropleving van geweld aan de grens. Cambodja zegt dat Thaise militairen woensdag het vuur hebben geopend, waarbij een dode en drie gewonden zijn gevallen.
5 uur geleden
MOSKOU (ANP/RTR) - Rusland zegt het Oekraïense leger te hebben verdreven uit Soechy Jar. Dat kleine dorp ligt ten zuiden van de belegerde steden Pokrovsk en Myrnohrad.
6 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR) - De Amerikaanse president Donald Trump wil dat de Israëlische premier Benjamin Netanyahu een presidentieel pardon krijgt. Trump heeft een officiële brief gestuurd met die boodschap, zegt het kantoor van de Israëlische president. Netanyahu staat terecht in meerdere corruptiezaken, omdat hij onder meer dure cadeaus zou hebben ontvangen van rijke Israëliërs.
6 uur geleden
TRIPOLI (ANP/AFP) - Bij het kapseizen van een migrantenboot voor de kust van Libië zijn vermoedelijk tientallen mensen omgekomen. Volgens de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) zijn 42 mensen vermist. De VN-organisatie gaat ervan uit dat zij niet meer in leven zijn.
6 uur geleden