Nobelprijs Natuurkunde naar onderzoek met supersnelle lichtflits
STOCKHOLM (ANP) - Drie wetenschappers delen dit jaar de Nobelprijs voor de Natuurkunde. De Fransman Pierre Agostini, De Hongaarse Oostenrijker Ferenc Krausz en de Française Anne L'Huillier krijgen de belangrijke wetenschapsprijs voor hun onderzoek naar de beweging van elektronen binnen atomen en moleculen.
Bij die minieme deeltjes gebeuren veranderingen razendsnel, zo snel dat mensen ze niet kunnen waarnemen. De tijd wordt bij elektronen gemeten in attoseconden. Een attoseconde is een miljardste van een miljardste van een seconde, oftewel een seconde gedeeld door duizend gedeeld door duizend gedeeld door duizend gedeeld door duizend gedeeld door duizend gedeeld door duizend. "Er zitten evenveel attoseconden in een seconde als er seconden zijn geweest sinds het ontstaan van het heelal", aldus het Nobelcomité.
De drie winnaars zijn erin geslaagd razendsnelle lichtflitsen te maken om zichtbaar te maken wat er in een tijdsbestek van attoseconden binnen atomen gebeurt, terwijl dat vroeger onzichtbaar bleef. Volgens het Nobelcomité kan die attotechnologie onder meer helpen bij het ontwikkelen van nog snellere elektronische apparaten. In de toekomst kan attotechnologie misschien ook worden gebruikt om veranderingen in moleculen in bloedcellen te zien, het begin van een tumor, denkt het Nobelcomité. Hoe sneller zo'n verandering wordt ontdekt, hoe beter de kansen op behandeling zijn.
Geldbedrag
In 1902, 1910, 1913, 1953, 1981, 1984, 1999 en 2010 kregen wetenschappers uit Nederland de Nobelprijs voor de Natuurkunde.
Op maandag was bekendgemaakt dat de Hongaarse Katalin Karikó en de Amerikaan Drew Weissman dit jaar de Nobelprijs voor de Geneeskunde krijgen. In de komende dagen worden ook de Nobelprijzen voor de scheikunde (woensdag), literatuur (donderdag), vrede (vrijdag) en economie (volgende week maandag) toegekend.
De winnaars krijgen niet alleen de erkenning die bij de prijs hoort, maar ze mogen ook een bedrag van omgerekend ruim 950.000 euro verdelen. Daarnaast ontvangen ze een medaille en een diploma. De uitreiking van de prijzen is op 10 december. Dat is de sterfdag van de Zweedse industrieel Alfred Nobel, naar wie de prijzen zijn vernoemd.
Meer uit Buitenland
WASHINGTON (ANP) - De Amerikaanse president Donald Trump zegt op sociale media dat Israël heeft ingestemd met "de noodzakelijke voorwaarden om een staakt-het-vuren van 60 dagen in Gaza te voltooien. Gedurende deze tijd zullen we met alle partijen samenwerken om de oorlog te beëindigen", aldus Trump.
23 minuten geleden
FLORENCE (ANP/DPA) - In meerdere Italiaanse steden is de stroom uitgevallen door de extreme hitte. In het centrum van de toeristenstad Florence zaten tal van winkels tijdelijk zonder stroom, meldde het Italiaanse persbureau Ansa. Geldautomaten en roltrappen werkten niet.
7 uur geleden
MOSKOU/PARIJS (ANP/AFP/RTR) - De Russische president Vladimir Poetin en zijn Franse ambtgenoot Emmanuel Macron hebben voor het eerst in jaren weer met elkaar gebeld. De laatste keer dat ze met elkaar spraken was in september 2022, ruim een halfjaar nadat Rusland aan een grootschalig offensief in Oekraïne was begonnen.
9 uur geleden
MOSKOU (ANP/AFP) - Een Russische rechter heeft de voormalige onderminister van Defensie Timoer Ivanov veroordeeld tot dertien jaar opsluiting in een strafkolonie vanwege corruptie. Het is de zwaarste straf die tot dusver is opgelegd in een serie fraudezaken tegen hoge defensieambtenaren.
9 uur geleden
WASHINGTON (ANP/AFP) - De Republikeinse meerderheid in de Senaat van het Amerikaanse parlement heeft na een marathonzitting ingestemd met de belangrijkste uitgavenwet van de Republikeinse president Donald Trump. De Democraten uitten felle kritiek op de bezuinigingen op sociale welzijnsprogramma's en omdat de staatsschuld gigantisch stijgt.
10 uur geleden
WERCHTER (ANP) - Het Belgische festival Rock Werchter neemt maatregelen in verband met de verwachte hitte op woensdag. Het muziekfestival begint donderdag, maar de camping gaat al op woensdag open. Ook in België worden temperaturen ruim boven de 30 graden verwacht en daarom verloopt de check-in anders dan voorgaande jaren, laat het festival weten.
11 uur geleden
WASHINGTON (ANP/BLOOMBERG) - De Amerikaanse president Donald Trump zinspeelt op de deportatie van Tesla-baas Elon Musk, die in Zuid-Afrika is geboren. Het is de jongste escalatie in het conflict tussen de voormalige bondgenoten.
12 uur geleden