Nobelprijs Geneeskunde naar ontwikkelen mRNA-vaccins tegen corona
STOCKHOLM (ANP) - De Nobelprijs voor de Geneeskunde gaat dit jaar naar de Hongaarse Katalin Karikó en de Amerikaan Drew Weissman. Zij krijgen de belangrijke wetenschapsprijs voor hun onderzoek waardoor "effectieve mRNA-vaccins tegen covid-19" konden worden ontwikkeld.
Vaccins werden vroeger ontwikkeld op basis van onschadelijk gemaakte virussen, bijvoorbeeld bij polio en mazelen. Door mensen daaraan bloot te stellen, kon hun afweersysteem alvast getraind worden in het bestrijden van het virus.
Karikó en Weissman ontdekten dat het ook mogelijk was om vaccins te maken met de genetische code van een virus, het zogeheten messenger-RNA (mRNA). Ze zagen dat sommige cellen het mRNA behandelden als een indringer. De cellen maakten vervolgens antilichamen aan om die te bestrijden. Hun ontdekking werd in 2005 gepubliceerd.
Miljoenen levens gered
Op basis van het werk van Karikó en Weissman ontwikkelden farmaceuten in de jaren erna vaccins tegen onder meer het zikavirus en MERS. Toen het coronavirus in 2019 opdook, was er mede daardoor in ongeveer een jaar tijd een eerste vaccin beschikbaar.
De ontdekking droeg volgens het Nobelcomité bij "aan het ongekende tempo waarin vaccins werden ontwikkeld tijdens een van de grootste bedreigingen voor menselijke gezondheid in moderne tijden". De mRNA-vaccins hebben volgens de jury "miljoenen levens gered en ernstige gezondheidsklachten bij nog veel meer mensen voorkomen, waardoor samenlevingen konden terugkeren naar normale omstandigheden".
950.000 euro
Het Nobelcomité denkt niet dat tegenstanders van coronavaccinatie van gedachten veranderen door de prijs, maar denkt wel dat twijfelaars door de toekenning misschien worden overtuigd dat de vaccins "efficiënt en veilig" zijn.
De winnaars krijgen niet alleen de erkenning die bij de prijs hoort, maar ze mogen een bedrag van omgerekend ruim 950.000 euro verdelen. Daarnaast ontvangen ze een medaille en een diploma. De uitreiking van de prijzen is op 10 december. Dat is de sterfdag van de Zweedse industrieel Alfred Nobel, naar wie de prijzen zijn vernoemd.
Geneeskunde is traditiegetrouw de eerste Nobelprijs waarvan de winnaars bekendgemaakt worden. In de komende dagen worden ook de Nobelprijzen voor de natuurkunde (dinsdag) scheikunde (woensdag), literatuur (donderdag), vrede (vrijdag) en economie (volgende week maandag) toegewezen.
Meer uit Gezond
DEN HAAG (ANP) - Het aantal mensen dat gokt, is in 2025 toegenomen ten opzichte van een jaar eerder, meldt het Wetenschappelijk Onderzoek- en Datacentrum (WODC) op basis van onderzoek van Ipsos I&O onder 7600 Nederlanders van 16 jaar en ouder. Zo gaf vorig jaar 65 procent van de Nederlanders aan een kansspel te hebben gespeeld, tegenover 69 procent dit jaar.
2 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Ouderen kunnen zich laten vaccineren tegen gordelroos en er gaat extra geld naar screening op borstkanker voor vrouwen met dicht borstweefsel. Dat is onder meer afgesproken in het Aanvullend Zorg- en Welzijnsakkoord (AZWA). Dinsdagavond konden bronnen al melden dat er een onderhandelaarsakkoord was, maar nu is ook de inhoud bekend.
2 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Mensen die in de buurt van een geitenhouderij wonen, hebben vaker last van longontsteking dan anderen. De Gezondheidsraad concludeert dat de boerderijen waarschijnlijk ook de oorzaak van de klachten zijn en pleit daarom voor maatregelen "om de gezondheidsrisico's voor omwonenden van geitenhouderijen te beperken".
2 dagen geleden
UTRECHT (ANP) - Huisartsen krijgen steeds vaker patiënten met psychische problemen op hun spreekuur, maar het lukt vaak niet om hen door te verwijzen naar de geestelijke gezondheidszorg (ggz). "Dat komt allereerst door de lange wachttijden in de ggz, maar ook door een gebrek aan goede samenwerking", vat de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) de problemen samen. De artsenorganisatie heeft een peiling over de problematiek gehouden onder de leden.
2 dagen geleden
AMSTERDAM (ANP) - Siliconen borstimplantaten leiden niet tot een grotere kans op klachten zoals vermoeidheid, spier- en gewrichtspijn, hoofdpijn en somberheid. Onderzoekers onder leiding van het Antoni van Leeuwenhoek-ziekenhuis ondervroegen vrouwen die zijn behandeld voor borstkanker. De studie werd gepubliceerd in het medische tijdschrift Journal of the National Cancer Institute.
2 dagen geleden
BILTHOVEN (ANP) - Iedereen in Nederland heeft verschillende soorten PFAS in het bloed, concludeert het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) na eigen onderzoek. Bij vrijwel alle mensen ligt de concentratie van de chemische stoffen boven de gezondheidskundige grenswaarde, die als veilige grens wordt beschouwd.
2 dagen geleden
UTRECHT (ANP) - Het aantal vergiftigingen met bepaalde afslankmedicatie is vorig jaar toegenomen, meldt het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC). In 2023 kwamen 41 meldingen binnen, terwijl dat aantal in 2024 steeg naar 75 meldingen.
2 dagen geleden