NIOD: situatie rond namenlijst oorlogsarchief 'zorgwekkend'
AMSTERDAM (ANP) - De begin dit jaar gepubliceerde namenlijst van overleden verdachten die voorkomen in het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR) heeft tot een "zorgwekkende en zeer onwenselijke situatie" geleid. Dat meldt oorlogsinstituut NIOD. Iedereen kan online in de namenindex zoeken naar verdachten, maar het bekijken van de bijbehorende dossiers is lastiger. En dat is volgens het NIOD problematisch.
De namen van mensen die in het beladen oorlogsarchief voorkomen als verdachte van collaboratie met de Duitse bezetter in de Tweede Wereldoorlog kunnen mogelijk leiden tot "suggestieve associaties", aldus het NIOD. "Tegelijkertijd is het achterliggende materiaal niet vrij beschikbaar, waardoor grondige historische analyse wordt bemoeilijkt en afhankelijk is van de (beperkte) capaciteit in een studiezaal. Dit verhoogt het risico dat deze gemakkelijk toegankelijke en toevallig beschikbare bron de basis vormt voor voorbarige beschuldigingen of snelle oordelen."
Oorspronkelijk zou het CABR vanaf 2 januari volledig openbaar en deels digitaal doorzoekbaar worden voor iedereen, maar dat is voorlopig uitgesteld na een waarschuwing van de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) over privacyrisico's. Minister Eppo Bruins (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap), die met zijn ministerie verantwoordelijk is voor het Nationaal Archief (NA) waar het CABR deel van uitmaakt, meldde wel dat het onlinearchief binnenkort onder voorwaarden kan worden ingezien vanuit de studiezaal van het archief. Maar het NIOD roept de minister op om de dossiers alsnog snel online beschikbaar te maken zoals oorspronkelijk gepland, zij het met voldoende privacymaatregelen.
Reactie
"Alleen door snel en doortastend te handelen kan recht worden gedaan aan de belangen van nabestaanden en betrokkenen én kan de maatschappelijke en wetenschappelijke waarde van het CABR-archief worden veiliggesteld", aldus het oorlogsinstituut.
Donderdag uitte ook de AP zorgen over de namenlijst. Volgende week gaat de toezichthouder langs bij het NA met vragen over de gang van zaken rond het CABR.
Eerder bleek dat in het register ook namen voorkomen van mensen zonder dossier, van wie het niet duidelijk is of en waarvan zij beschuldigd werden. Het kan dus ook om slachtoffers en getuigen gaan. Inmiddels heeft het NA alle 25.000 namen offline gehaald die zonder dossier voorkwamen in de lijst.
Meer uit Binnenland
HAARLEM (ANP) - ProRail kan de komende jaren op steeds meer delen van het spoor alleen strikt noodzakelijk onderhoud plegen. Werkzaamheden om het spoor 'toekomstklaar' te maken, raken daarbij in de verdringing. Volgens de spoorbeheerder komt dat door tekorten aan geld en personeel.
48 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - Het aantal meldingen van kindermisbruik is in vier jaar met 20 procent toegenomen. Dit blijkt uit cijfers van de Monitor seksueel geweld tegen kinderen 2020-2024. In die periode steeg het aantal meldingen geregistreerd door de politie van 3010 naar 3690 per jaar. Vooral het onlinemisbruik neemt toe, zoals grooming en het verspreiden van naaktbeelden.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Kinderen die lhbtqia+ zijn, kunnen steeds minder vaak vrij en veilig opgroeien. Ze worden gepest, bedreigd en aangevallen, en ze voelen zich niet genoeg gesteund door leraren. Hun rechten staan steeds vaker onder druk, waarschuwt Kinderombudsman Margrite Kalverboer.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Dit jaar maakt het demissionaire kabinet nog eens 5 miljoen euro vrij om de humanitaire nood te lenigen in Soedan. Staatssecretaris Aukje de Vries (Ontwikkelingshulp, VVD) kwam daarmee de Tweede Kamer tegemoet, die om extra steun had gevraagd.
11 uur geleden
ZEVENBERGEN (ANP) - Dat Moerdijk ook wordt genoemd in een onderzoek naar locaties voor een kleine kerncentrale in Noord-Brabant leidde woensdag tijdens een informatieavond tot vragen van bewoners. Afgelopen weken werd bekend dat het dorp mogelijk moet verdwijnen ten behoeve van een ander energieproject: Powerport. Het onderzoek naar locaties voor een kleine kerncentrale viel daar "bijzonder ongelukkig" mee samen, zei gedeputeerde Wilma Dirken van de provincie.
12 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De nieuwe informateur Rianne Letschert wil de komende weken opnieuw vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties en uitvoeringsinstanties uitnodigen. Ook verwacht zij alle fractievoorzitters in de Tweede Kamer te spreken. Zij heeft tot 30 januari de tijd om met D66, CDA en VVD de basis te leggen voor een regeerakkoord.
14 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Schrijver Anja Meulenbelt krijgt de P.C. Hooft-prijs 2026 voor haar beschouwend proza. Ze krijgt 60.000 euro, die hoort bij de belangrijke literaire oeuvreprijs voor een Nederlandse schrijver.
16 uur geleden