NIOD: situatie rond namenlijst oorlogsarchief 'zorgwekkend'
AMSTERDAM (ANP) - De begin dit jaar gepubliceerde namenlijst van overleden verdachten die voorkomen in het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR) heeft tot een "zorgwekkende en zeer onwenselijke situatie" geleid. Dat meldt oorlogsinstituut NIOD. Iedereen kan online in de namenindex zoeken naar verdachten, maar het bekijken van de bijbehorende dossiers is lastiger. En dat is volgens het NIOD problematisch.
De namen van mensen die in het beladen oorlogsarchief voorkomen als verdachte van collaboratie met de Duitse bezetter in de Tweede Wereldoorlog kunnen mogelijk leiden tot "suggestieve associaties", aldus het NIOD. "Tegelijkertijd is het achterliggende materiaal niet vrij beschikbaar, waardoor grondige historische analyse wordt bemoeilijkt en afhankelijk is van de (beperkte) capaciteit in een studiezaal. Dit verhoogt het risico dat deze gemakkelijk toegankelijke en toevallig beschikbare bron de basis vormt voor voorbarige beschuldigingen of snelle oordelen."
Oorspronkelijk zou het CABR vanaf 2 januari volledig openbaar en deels digitaal doorzoekbaar worden voor iedereen, maar dat is voorlopig uitgesteld na een waarschuwing van de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) over privacyrisico's. Minister Eppo Bruins (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap), die met zijn ministerie verantwoordelijk is voor het Nationaal Archief (NA) waar het CABR deel van uitmaakt, meldde wel dat het onlinearchief binnenkort onder voorwaarden kan worden ingezien vanuit de studiezaal van het archief. Maar het NIOD roept de minister op om de dossiers alsnog snel online beschikbaar te maken zoals oorspronkelijk gepland, zij het met voldoende privacymaatregelen.
Reactie
"Alleen door snel en doortastend te handelen kan recht worden gedaan aan de belangen van nabestaanden en betrokkenen én kan de maatschappelijke en wetenschappelijke waarde van het CABR-archief worden veiliggesteld", aldus het oorlogsinstituut.
Donderdag uitte ook de AP zorgen over de namenlijst. Volgende week gaat de toezichthouder langs bij het NA met vragen over de gang van zaken rond het CABR.
Eerder bleek dat in het register ook namen voorkomen van mensen zonder dossier, van wie het niet duidelijk is of en waarvan zij beschuldigd werden. Het kan dus ook om slachtoffers en getuigen gaan. Inmiddels heeft het NA alle 25.000 namen offline gehaald die zonder dossier voorkwamen in de lijst.
Meer uit Binnenland
DE BILT (ANP) - Om zich beter te kunnen voorbereiden op de gevolgen van klimaatverandering, hebben Aruba, Curaçao en Sint Maarten nu hun eigen klimaatscenario's. Het KNMI heeft die samen met de meteorologische instituten op de Caribische eilanden opgesteld.
4 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - Het verbod op fossiele reclame in Den Haag vormt voor het demissionaire kabinet geen inspiratie om een landelijk verbod in te voeren. Klimaatminister Sophie Hermans (VVD) schrijft in een brief aan de Tweede Kamer dat een nationaal verbod niet per se onmogelijk is, maar dat het juridisch nog te onzeker is.
27 minuten geleden
BIERVLIET (ANP) - In meerdere plaatsen in het westen van Zeeuws-Vlaanderen moeten mensen tot en met komende zaterdag hun kraanwater drie minuten koken, melden waterbedrijf Evides en de veiligheidsregio. Reden is een leidingbreuk, waardoor niet zeker is of het water veilig kan worden gedronken.
29 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - De oprichting van een claimscommissie moet leiden tot "echte" betalingen van de geleden oorlogsschade in Oekraïne, zei president Volodymyr Zelensky dinsdagmiddag bij de internationale conferentie hierover in Den Haag. Hij verwacht "sterke en voldoende internationale steun, zodat mensen werkelijk voelen dat elke soort schade die is veroorzaakt door de oorlog kan worden gecompenseerd".
31 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft in Den Haag ook zijn Moldavische ambtsgenoot Maia Sandu ontmoet. "We bespraken mogelijke samenwerkingsgebieden en kwamen overeen om verder contact te houden. Ik heb de president ook geïnformeerd over onze inspanningen voor vrede, veiligheid en de wederopbouw van Oekraïne na het einde van de oorlog", schreef Zelensky op X.
48 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - 35 landen hebben in Den Haag getekend voor de oprichting van een internationale claimscommissie voor oorlogsschade in Oekraïne. Voor de oprichting waren minimaal 25 handtekeningen nodig. Het is nu aan deelnemende landen om het verdrag nog door hun parlement te loodsen. Dat duurt vermoedelijk nog maanden. Onder de ondertekenaars zijn naast Oekraïne en de Europese Unie onder meer ook gastland Nederland, en belangrijke Europese landen als Duitsland, Italië en het Verenigd Koninkrijk. Niet eerder kreeg een verdrag van de Raad van Europa zo snel zo veel ondertekenaars, zeggen ingewijden.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft er in de Tweede Kamer voor gepleit dat Rusland verantwoordelijk wordt gehouden voor zijn oorlogsdaden. Hij vroeg Tweede Kamerleden en senatoren om pogingen te steunen om Rusland juridisch rekenschap te laten afleggen. "Gerechtigheid moet centraal staan bij het beëindigen van de oorlog."
1 uur geleden