NIOD: situatie rond namenlijst oorlogsarchief 'zorgwekkend'
AMSTERDAM (ANP) - De begin dit jaar gepubliceerde namenlijst van overleden verdachten die voorkomen in het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR) heeft tot een "zorgwekkende en zeer onwenselijke situatie" geleid. Dat meldt oorlogsinstituut NIOD. Iedereen kan online in de namenindex zoeken naar verdachten, maar het bekijken van de bijbehorende dossiers is lastiger. En dat is volgens het NIOD problematisch.
De namen van mensen die in het beladen oorlogsarchief voorkomen als verdachte van collaboratie met de Duitse bezetter in de Tweede Wereldoorlog kunnen mogelijk leiden tot "suggestieve associaties", aldus het NIOD. "Tegelijkertijd is het achterliggende materiaal niet vrij beschikbaar, waardoor grondige historische analyse wordt bemoeilijkt en afhankelijk is van de (beperkte) capaciteit in een studiezaal. Dit verhoogt het risico dat deze gemakkelijk toegankelijke en toevallig beschikbare bron de basis vormt voor voorbarige beschuldigingen of snelle oordelen."
Oorspronkelijk zou het CABR vanaf 2 januari volledig openbaar en deels digitaal doorzoekbaar worden voor iedereen, maar dat is voorlopig uitgesteld na een waarschuwing van de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) over privacyrisico's. Minister Eppo Bruins (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap), die met zijn ministerie verantwoordelijk is voor het Nationaal Archief (NA) waar het CABR deel van uitmaakt, meldde wel dat het onlinearchief binnenkort onder voorwaarden kan worden ingezien vanuit de studiezaal van het archief. Maar het NIOD roept de minister op om de dossiers alsnog snel online beschikbaar te maken zoals oorspronkelijk gepland, zij het met voldoende privacymaatregelen.
Reactie
"Alleen door snel en doortastend te handelen kan recht worden gedaan aan de belangen van nabestaanden en betrokkenen én kan de maatschappelijke en wetenschappelijke waarde van het CABR-archief worden veiliggesteld", aldus het oorlogsinstituut.
Donderdag uitte ook de AP zorgen over de namenlijst. Volgende week gaat de toezichthouder langs bij het NA met vragen over de gang van zaken rond het CABR.
Eerder bleek dat in het register ook namen voorkomen van mensen zonder dossier, van wie het niet duidelijk is of en waarvan zij beschuldigd werden. Het kan dus ook om slachtoffers en getuigen gaan. Inmiddels heeft het NA alle 25.000 namen offline gehaald die zonder dossier voorkwamen in de lijst.
Meer uit Binnenland
HOUTEN (ANP) - Weeronline verwacht tijdens de jaarwisseling "vrij veel" wind. Voornamelijk in de kustregio's waait een matige tot krachtige westenwind. Hierdoor is het volgens het weerbureau "extra oppassen geblazen met vuurwerk".
1 uur geleden
DE BILT (ANP) - Het was in 2025 zo warm in Nederland dat het jaar wordt opgenomen in de top 10 van warmste jaren sinds het begin van de metingen. Het KNMI drukt de temperatuur van elk jaar uit in een blauw of rood streepje. 2025 krijgt de kleur donkerrood.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Twintig gemeenten hanteren dit jaar een vuurwerkverbod. Dat is er één meer dan vorig jaar. Ruim honderd andere gemeenten hebben vuurwerkvrije zones waar je geen vuurwerk mag afsteken. Uit een rondgang van het ANP blijkt dat dit jaar een afsteekverbod geldt in de gemeenten Alkmaar, Amersfoort, Amsterdam, Apeldoorn, Arnhem, Bloemendaal, Eindhoven, Haarlem, Heemstede, Heumen, Mook en Middelaar, Nijmegen, Rotterdam, Schiedam, Soest, Tilburg, Utrecht, Utrechtse Heuvelrug, Zutphen en Zwolle.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het Rode Kruis maakt zich grote zorgen over de gevolgen van het afsteken van legaal en illegaal vuurwerk de komende jaarwisseling. Naar verwachting wordt er rond oud en nieuw meer dan ooit geknald. "Daarmee gaat het risico op ernstige verwondingen omhoog", stelt de organisatie.
3 uur geleden
SINT-MICHIELSGESTEL (ANP) - De politie heeft veel vuurwerk gevonden in een bestelbus in het Brabantse Sint-Michielsgestel. Het ging in totaal om 1045 kilo, waaronder illegaal vuurwerk.
4 uur geleden
HEDEL (ANP) - In delen van Hedel en Kerkdriel geldt vanaf woensdag 18.00 uur tot donderdagochtend 06.00 uur een veiligheidsrisicogebied, waar preventief gefouilleerd mag worden. Dit heeft burgemeester Antoine Walraven van Maasdriel, waar beide plaatsen onder vallen, besloten na eerdere ongeregeldheden de afgelopen jaren.
19 uur geleden
EDE (ANP) - De 64-jarige man die op eerste kerstdag in Ede op een ruziënde groep mensen zou zijn ingereden, blijft veertien dagen langer in voorarrest. Een woordvoerster van het Openbaar Ministerie zegt dat de man uit Ede maandagochtend is voorgeleid bij de rechter-commissaris op verdenking van poging tot doodslag. De rechter besloot het voorarrest van de verdachte te verlengen.
20 uur geleden