NIOD: situatie rond namenlijst oorlogsarchief 'zorgwekkend'
AMSTERDAM (ANP) - De begin dit jaar gepubliceerde namenlijst van overleden verdachten die voorkomen in het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR) heeft tot een "zorgwekkende en zeer onwenselijke situatie" geleid. Dat meldt oorlogsinstituut NIOD. Iedereen kan online in de namenindex zoeken naar verdachten, maar het bekijken van de bijbehorende dossiers is lastiger. En dat is volgens het NIOD problematisch.
De namen van mensen die in het beladen oorlogsarchief voorkomen als verdachte van collaboratie met de Duitse bezetter in de Tweede Wereldoorlog kunnen mogelijk leiden tot "suggestieve associaties", aldus het NIOD. "Tegelijkertijd is het achterliggende materiaal niet vrij beschikbaar, waardoor grondige historische analyse wordt bemoeilijkt en afhankelijk is van de (beperkte) capaciteit in een studiezaal. Dit verhoogt het risico dat deze gemakkelijk toegankelijke en toevallig beschikbare bron de basis vormt voor voorbarige beschuldigingen of snelle oordelen."
Oorspronkelijk zou het CABR vanaf 2 januari volledig openbaar en deels digitaal doorzoekbaar worden voor iedereen, maar dat is voorlopig uitgesteld na een waarschuwing van de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) over privacyrisico's. Minister Eppo Bruins (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap), die met zijn ministerie verantwoordelijk is voor het Nationaal Archief (NA) waar het CABR deel van uitmaakt, meldde wel dat het onlinearchief binnenkort onder voorwaarden kan worden ingezien vanuit de studiezaal van het archief. Maar het NIOD roept de minister op om de dossiers alsnog snel online beschikbaar te maken zoals oorspronkelijk gepland, zij het met voldoende privacymaatregelen.
Reactie
"Alleen door snel en doortastend te handelen kan recht worden gedaan aan de belangen van nabestaanden en betrokkenen én kan de maatschappelijke en wetenschappelijke waarde van het CABR-archief worden veiliggesteld", aldus het oorlogsinstituut.
Donderdag uitte ook de AP zorgen over de namenlijst. Volgende week gaat de toezichthouder langs bij het NA met vragen over de gang van zaken rond het CABR.
Eerder bleek dat in het register ook namen voorkomen van mensen zonder dossier, van wie het niet duidelijk is of en waarvan zij beschuldigd werden. Het kan dus ook om slachtoffers en getuigen gaan. Inmiddels heeft het NA alle 25.000 namen offline gehaald die zonder dossier voorkwamen in de lijst.
Meer uit Binnenland
DEN HAAG (ANP) - Het is riskant wanneer de overheid openbare informatie over burgers gaat verzamelen om te controleren of ze zich aan de regels houden. Daarvoor waarschuwt de Autoriteit Persoonsgegevens (AP). De privacytoezichthouder wil daarom dat er strenge regels komen voor zulk onderzoek. Die moeten zorgen voor "het juiste evenwicht" tussen de belangen van de overheid en de rechten van burgers.
15 minuten geleden
ZEERIJP (ANP) - Bij het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) zijn sinds de beving in Zeerijp van vorige week 2517 meldingen van schade binnengekomen, meldt de organisatie woensdag. Daarmee is het aantal met 400 toegenomen sinds dinsdag.
19 minuten geleden
ZWOLLE (ANP) - Het Openbaar Ministerie heeft woensdag bij de rechtbank in Zwolle twintig jaar gevangenisstraf geëist tegen de 42-jarige Amanuel W., verdacht van het leiden van een grote, zeer gewelddadige bende mensensmokkelaars. Eritreeër W. zou op grote schaal landgenoten vanuit Libië naar Europa hebben gesmokkeld en daar grof geld mee hebben verdiend. "In omvang en ernst is dit een zaak van de buitencategorie", aldus de officier van justitie.
1 uur geleden
TERNEUZEN (ANP) - In het havengebied van het Zeeuwse Terneuzen zijn maandagavond vanaf 19.00 uur meerdere drones gesignaleerd. Dat bevestigt de politie op basis van berichtgeving van Omroep Zeeland.
2 uur geleden
LEIDSCHENDAM (ANP) - In natuurgebied de Nieuwe Driemanspolder tussen Den Haag en Zoetermeer zijn in de afgelopen week zeker 25 zwanen gevonden die vogelgriep hadden. Ongeveer 20 daarvan dreven dood in het water. De andere 5 leefden nog, maar kregen een spuitje. De plaatselijke Dierenambulance vreest dat het aantal dode zwanen in het gebied in de komende dagen zeker verdubbelt.
2 uur geleden
LEEUWARDEN (ANP) - Het Openbaar Ministerie heeft in hoger beroep acht jaar cel geëist tegen de verdachten van het mishandelen en vernederen van cliënten op de voormalige zorgboerderij Aurora Borealis in het Groningse Wedde. Ook eiste het OM een beroepsverbod van dertien jaar. "De verdachten hebben veel oog voor zichzelf, maar toonden geen enkele compassie met de bewoners", zei de aanklager woensdag in het gerechtshof in Leeuwarden.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Boerenorganisatie LTO Nederland wil dat een nieuw kabinet snel werk maakt van een spoedwet om Nederland van het stikstofslot te halen. Voorzitter Ger Koopmans wil per 1 juli 2026 een wet die volgens hem moet zorgen voor zekerheid voor duizenden boeren die nu geen geldige vergunning hebben. Dat zegt hij na zijn gesprek met D66 en CDA in aanloop naar een nieuw kabinet. "Tempo is noodzakelijk voor Nederland, maar ook voor de ondernemers."
5 uur geleden