NIOD: situatie rond namenlijst oorlogsarchief 'zorgwekkend'
AMSTERDAM (ANP) - De begin dit jaar gepubliceerde namenlijst van overleden verdachten die voorkomen in het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR) heeft tot een "zorgwekkende en zeer onwenselijke situatie" geleid. Dat meldt oorlogsinstituut NIOD. Iedereen kan online in de namenindex zoeken naar verdachten, maar het bekijken van de bijbehorende dossiers is lastiger. En dat is volgens het NIOD problematisch.
De namen van mensen die in het beladen oorlogsarchief voorkomen als verdachte van collaboratie met de Duitse bezetter in de Tweede Wereldoorlog kunnen mogelijk leiden tot "suggestieve associaties", aldus het NIOD. "Tegelijkertijd is het achterliggende materiaal niet vrij beschikbaar, waardoor grondige historische analyse wordt bemoeilijkt en afhankelijk is van de (beperkte) capaciteit in een studiezaal. Dit verhoogt het risico dat deze gemakkelijk toegankelijke en toevallig beschikbare bron de basis vormt voor voorbarige beschuldigingen of snelle oordelen."
Oorspronkelijk zou het CABR vanaf 2 januari volledig openbaar en deels digitaal doorzoekbaar worden voor iedereen, maar dat is voorlopig uitgesteld na een waarschuwing van de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) over privacyrisico's. Minister Eppo Bruins (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap), die met zijn ministerie verantwoordelijk is voor het Nationaal Archief (NA) waar het CABR deel van uitmaakt, meldde wel dat het onlinearchief binnenkort onder voorwaarden kan worden ingezien vanuit de studiezaal van het archief. Maar het NIOD roept de minister op om de dossiers alsnog snel online beschikbaar te maken zoals oorspronkelijk gepland, zij het met voldoende privacymaatregelen.
Reactie
"Alleen door snel en doortastend te handelen kan recht worden gedaan aan de belangen van nabestaanden en betrokkenen én kan de maatschappelijke en wetenschappelijke waarde van het CABR-archief worden veiliggesteld", aldus het oorlogsinstituut.
Donderdag uitte ook de AP zorgen over de namenlijst. Volgende week gaat de toezichthouder langs bij het NA met vragen over de gang van zaken rond het CABR.
Eerder bleek dat in het register ook namen voorkomen van mensen zonder dossier, van wie het niet duidelijk is of en waarvan zij beschuldigd werden. Het kan dus ook om slachtoffers en getuigen gaan. Inmiddels heeft het NA alle 25.000 namen offline gehaald die zonder dossier voorkwamen in de lijst.
Meer uit Binnenland
DEN HAAG (ANP) - Van alle verdachten die vorig jaar werden aangehouden, had 20 procent een of meerdere registraties van "onbegrepen of verward" gedrag achter zijn of haar naam staan, meldt de politie. Het aantal incidenten met mensen met verward gedrag was in 2024 opnieuw hoger dan het jaar daarvoor. Volgens de politie kan in elk geval een deel van de incidenten met verwarde personen voorkomen worden door hen de zorg te geven die zij nodig hebben.
2 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - De uitgaande Amerikaanse president Joe Biden heeft donderdag in zijn afscheidstoespraak gewaarschuwd voor een "gevaarlijke concentratie" van "technologie, macht en rijkdom". Biden zei in een duidelijke verwijzing naar zijn opvolger Donald Trump dat "een oligarchie bezit neemt van Amerika". Trump wil onder meer dat multimiljardair Elon Musk een nieuw ministerie voor Overheidsefficiëntie gaat leiden.
3 uur geleden
ZAANDAM (ANP) - Meer mensen hebben zich bij Albert Heijn gemeld omdat ze ziek zijn geworden na het eten van blauwe bessen van de supermarktketen. Eerder op woensdag ging het nog om tien mensen. Later liep dit op naar twintig mensen. Woensdagavond had de keten 31 meldingen ontvangen.
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - In reactie op een zeer kritisch inspectierapport over "zeer ernstige veiligheidsrisico's" in aanmeldcentrum Ter Apel komt asielminister Marjolein Faber niet met oplossingen voor de korte termijn. De Inspectie Justitie en Veiligheid stelt "goed vast" dat "ons systeem totaal is vastgelopen", vindt de bewindsvrouw. Daarom herhaalt de minister dat ze de instroom wil beperken.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - In reactie op een vergelijkbare straf van Venezuela beperkt Nederland het aantal diplomaten van het Zuid-Amerikaanse land van vier naar twee, meldt minister Caspar Veldkamp (Buitenlandse Zaken). In een Kamerbrief schrijft hij dat dit een "evenredige reactie is op de aan Nederland opgelegde diplomatieke maatregel". De bewindsman overweegt "verdere maatregelen" als de reisbeperking voor Nederlandse diplomaten in Venezuela van kracht blijft.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Ongeveer 1400 kilometer dijk moet worden versterkt tot 2050, flink minder dan de 2000 kilometer die eerder is berekend. Dat schrijft minister Barry Madlener (Infrastructuur en Waterstaat) in een brief aan de Tweede Kamer. Ook dit getal kan komende jaren nog veranderen.
10 uur geleden
UTRECHT (ANP) - Studenten die stage lopen in de universitaire medische centra, de umc's, krijgen daar lang niet altijd een vergoeding voor. Dat zit de Landelijke Studentenvakbond (LSVb) zo dwars, dat die een petitie begint. "Terwijl studenten in het ziekenhuis staan te zwoegen om voor onze zieke ouderen te zorgen, wordt het geld dat ze is beloofd recht onder hun neus vandaan getrokken", aldus de bond.
12 uur geleden