Nijmeegs museum maakt expo over De Zwarte Dood
NIJMEGEN (ANP) - Terwijl de wereld in de greep is van het coronavirus en de musea nog gesloten zijn om besmettingen te voorkomen, hoopt museum Het Valkhof in Nijmegen vanaf eind februari met een expositie te komen over de pest. De ziekte, ook wel De Zwarte Dood genoemd, maakte met name in de 14e eeuw miljoenen slachtoffers. Geschat wordt dat tussen 1347 en 1351 circa een derde van de Europeanen eraan bezweek. Ook lang daarna kwam de pest nog veel voor.
Het museum wil laten zien hoe de ziekte, veroorzaakt door de pestbacil, sporen heeft nagelaten in kunst en samenleving. Met meer dan tweehonderd werken van kunstenaars als Gabriël Metsu, Albrecht Dürer, Erwin Olaf en Berlinde De Bruyckere en schrijvers als Dante Alighieri, Giovanni Boccaccio en Albert Camus wil Het Valkhof de geschiedenis van de pest combineren met de actualiteit.
"Waar grootse werken van oude meesters, imposante altaarstukken en aansprekende heiligenbeelden van Sint Sebastiaan en Rochus de geschiedenis van de pest invoelbaar maken, nodigen hedendaagse sculpturen, video-installaties en futuristische bio-kunst uit tot reflectie op de huidige coronapandemie en de gevolgen ervan in de toekomst", belooft het museum. Niet eerder werd in Nederland een tentoonstelling van deze omvang aan dit onderwerp gewijd, aldus een woordvoerster.
Straf
De grote pestepidemie barstte in 1347 in Europa uit en maakte alleen al bij de eerste golf 25 miljoen dodelijke slachtoffers. De ziekte werd gezien als een straf van God of als een gevolg van astronomische fenomenen. Toch waren er toen al er complotdenkers, aldus het museum, die dachten dat de ziekte met opzet werd verspreid door boosaardige lieden.
Vanaf de zeventiende eeuw kreeg de medische wetenschap wat beter zicht op de pest. Dokter IJsbrand van Diemerbroeck behandelde in 1635 en 1636 als stadsgeneesheer van Nijmegen pestlijders en schreef erover. Met dit traktaat, dat zich in de collectie van Het Valkhof bevindt, is Van Diemerbroeck volgens het museum zijn tijd vooruit: "Zijn klinische observaties vormen het begin van een wetenschappelijke benadering van de ziekte. Het groeit uit tot het belangrijkste boek over de pest in die tijd."
Het Valkhof hoopt de expositie te kunnen laten zien van 25 februari tot en met 30 mei.
Meer uit Binnenland
DEN HAAG (ANP) - Schrijver Anja Meulenbelt krijgt de P.C. Hooft-prijs 2026 voor haar beschouwend proza. Ze krijgt 60.000 euro, die hoort bij de belangrijke literaire oeuvreprijs voor een Nederlandse schrijver.
3 uur geleden
DEN BOSCH (ANP) - Stint-ondernemers Edwin Renzen en Peter Noorlander hebben woensdag in de rechtbank toegegeven dat zij onjuiste informatie hebben opgenomen in gebruikershandleidingen. Zo schreven zij dat de elektrische bolderkar voldeed aan Europese veiligheidsrichtlijnen, terwijl dit niet klopte. Ook in een aanvraag bij het ministerie van Infrastructuur meldden zij volgens het Openbaar Ministerie ten onrechte dat de Stint voldeed aan de benodigde veiligheidseisen. Het OM verdenkt de bedrijven van het tweetal van onder meer valsheid in geschrifte.
3 uur geleden
UITWIJK (ANP) - In het dorpje Uitwijk in de gemeente Altena is vogelgriep vastgesteld op een vleeskuikenbedrijf. Alle kuikens op de locatie in Noord-Brabant worden gedood.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Regionale omroepen zijn vanaf 2026 live te volgen op NPO Start, de streamingdienst van de publieke omroep. Minister Gouke Moes (Media, BBB) heeft hiertoe besloten, omdat hij het belangrijk vindt dat regionale publieke omroepen "voor iedereen beter vindbaar en zichtbaar zijn". De demissionaire bewindsman gaat daarom ook de Mediawet aanpassen, schrijft hij in een Kamerbrief.
5 uur geleden
BILTHOVEN (ANP) - Iets meer dan 2,25 miljoen mensen hebben dit najaar een vaccinatie tegen het coronavirus gekregen. Dat meldt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). De opkomst is iets lager dan vorig jaar, toen er ruim 2,5 miljoen prikken werden gezet tijdens de najaarsronde. Het jaar daarvoor, in 2023, kregen ruim 2,7 miljoen mensen een coronavaccinatie.
5 uur geleden
HOORN (ANP) - Acteur en komiek Hans Otjes is overleden. Hij stierf maandag op 78-jarige leeftijd in zijn woonplaats Hoorn, heeft zijn familie woensdag bekendgemaakt.
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het nieuwe undercoverteam van de politie heeft een "valse start" gemaakt. Dat staat in een rapport van een commissie onder leiding van Winnie Sorgdrager. De commissie ziet een kans dat fouten uit het verleden zich herhalen.
6 uur geleden