Nijmeegs museum maakt expo over De Zwarte Dood
NIJMEGEN (ANP) - Terwijl de wereld in de greep is van het coronavirus en de musea nog gesloten zijn om besmettingen te voorkomen, hoopt museum Het Valkhof in Nijmegen vanaf eind februari met een expositie te komen over de pest. De ziekte, ook wel De Zwarte Dood genoemd, maakte met name in de 14e eeuw miljoenen slachtoffers. Geschat wordt dat tussen 1347 en 1351 circa een derde van de Europeanen eraan bezweek. Ook lang daarna kwam de pest nog veel voor.
Het museum wil laten zien hoe de ziekte, veroorzaakt door de pestbacil, sporen heeft nagelaten in kunst en samenleving. Met meer dan tweehonderd werken van kunstenaars als Gabriël Metsu, Albrecht Dürer, Erwin Olaf en Berlinde De Bruyckere en schrijvers als Dante Alighieri, Giovanni Boccaccio en Albert Camus wil Het Valkhof de geschiedenis van de pest combineren met de actualiteit.
"Waar grootse werken van oude meesters, imposante altaarstukken en aansprekende heiligenbeelden van Sint Sebastiaan en Rochus de geschiedenis van de pest invoelbaar maken, nodigen hedendaagse sculpturen, video-installaties en futuristische bio-kunst uit tot reflectie op de huidige coronapandemie en de gevolgen ervan in de toekomst", belooft het museum. Niet eerder werd in Nederland een tentoonstelling van deze omvang aan dit onderwerp gewijd, aldus een woordvoerster.
Straf
De grote pestepidemie barstte in 1347 in Europa uit en maakte alleen al bij de eerste golf 25 miljoen dodelijke slachtoffers. De ziekte werd gezien als een straf van God of als een gevolg van astronomische fenomenen. Toch waren er toen al er complotdenkers, aldus het museum, die dachten dat de ziekte met opzet werd verspreid door boosaardige lieden.
Vanaf de zeventiende eeuw kreeg de medische wetenschap wat beter zicht op de pest. Dokter IJsbrand van Diemerbroeck behandelde in 1635 en 1636 als stadsgeneesheer van Nijmegen pestlijders en schreef erover. Met dit traktaat, dat zich in de collectie van Het Valkhof bevindt, is Van Diemerbroeck volgens het museum zijn tijd vooruit: "Zijn klinische observaties vormen het begin van een wetenschappelijke benadering van de ziekte. Het groeit uit tot het belangrijkste boek over de pest in die tijd."
Het Valkhof hoopt de expositie te kunnen laten zien van 25 februari tot en met 30 mei.
Meer uit Binnenland
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet gaat niet mee in de conclusie van de onderzoekscommissie van de Verenigde Naties die stelt dat Israël genocide pleegt in de Gazastrook. In reactie op het rapport schrijft minister David van Weel (Buitenlandse Zaken, VVD) in een Kamerbrief dat "Nederland in de regel terughoudend" is om de kwalificatie genocide te gebruiken.
37 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - Het gerechtshof doet op 6 november uitspraak in de zaak tegen de Nederlandse Staat, waarin organisaties eisen dat Nederland meer moet doen om een genocide in de Gazastrook te voorkomen. Eerder had het hof nog gezegd dat er 8 oktober een uitspraak zou komen.
1 uur geleden
ROTTERDAM (ANP) - Demissionair premier Dick Schoof is als getuige gehoord in een strafzaak tegen een voormalig medewerker van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) die wordt verdacht van het doorspelen van staatsgeheimen aan Marokkaanse inlichtingendiensten. Schoof was voorheen hoofd van de NCTV.
2 uur geleden
DE BILT (ANP) - Toen begin 2023 een asteroïde uiteenviel in de lucht boven Frankrijk, was dat in Nederland te horen. Niet door mensen, maar wel door gevoelige detectoren. Die hebben het onhoorbare geluid opgepikt. Volgens het KNMI is het de eerste keer dat de ondergang van een asteroïde zo uitgebreid is gevolgd, van de ontdekking in de ruimte tot het bergen van brokstukken achteraf.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Steeds meer mensen stappen vanuit andere beroepen over naar een baan als docent in het middelbaar beroepsonderwijs (mbo). Het aantal zij-instromers is in tien jaar tijd verdubbeld tot ruim achthonderd per jaar, meldt de Inspectie van het Onderwijs. Die is positief over de toename, maar oordeelt ook dat de scholing en begeleiding van mensen die vanuit ander werk in het mbo aan de slag gaan beter moeten.
3 uur geleden
TER APEL (ANP) - In het aanmeldcentrum in het Groningse Ter Apel hebben afgelopen nacht 2015 asielzoekers geslapen. Dat is boven de 2000 mensen, de grens van een dwangsom.
4 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Amsterdam maakt voor 2026 "forse bedragen vrij" voor onder meer jeugdzorg, de aanpak van armoede en dakloosheid, opvang en een goede verbinding over het IJ, het water tussen de binnenstad en stadsdeel Noord. Om dat te kunnen betalen, is onder meer een besparing voorzien op de eigen "ambtelijke organisatie". Dat maakte wethouder Hester van Buren (Financiën) donderdag bekend bij de presentatie van de Amsterdamse begroting van volgend jaar.
4 uur geleden