Nieuwe satelliet meet het stijgen van de zeespiegel
VANDENBERG (ANP) - Europa en de Verenigde Staten lanceren zaterdag een nieuwe satelliet, die nauwkeurig moet meten waar en hoe de zeespiegel stijgt. Wetenschappers houden de zeespiegelstijging al tientallen jaren vanuit de ruimte in de gaten. De huidige satelliet daarvoor nadert het einde van zijn leven. De nieuwe sonde moet die metingen voortzetten met nauwkeuriger gegevens dan zijn voorgangers.
De lancering van de satelliet staat gepland voor 18.17 uur Nederlandse tijd. De draagraket stijgt op van de ruimtebasis Vandenberg in Californië, ten noordwesten van Los Angeles. Ongeveer 1,5 uur na de lancering moet de satelliet voor het eerst een teken van leven geven vanuit de ruimte.
De satelliet gaat op een hoogte van 1336 kilometer rond de aarde draaien. Hij stuurt constant radarsignalen naar de oceanen en meet hoe die terugkaatsen. Daaruit kunnen wetenschappers tot op de centimeter nauwkeurig berekenen hoe hoog de zeespiegel is. Elke tien dagen worden de wereldzeeën vrijwel volledig in kaart gebracht. De satelliet meet ook hoe hoog de golven zijn en wat de windsnelheid, de luchtvochtigheid en de temperatuur is. Dat kan ook helpen bij het verbeteren van weersverwachtingen.
Door het smelten van de ijskappen en gletsjers op de Zuidpool en Groenland stijgt de zeespiegel. Dat wordt verergerd doordat het zeewater warmer wordt en dus uitzet. De zeespiegel stijgt de laatste 25 jaar steeds sneller, en wetenschappers verwachten dat dit verder toeneemt. Maar die stijging is niet overal gelijk.
De satelliet heet Sentinel-6 Michael Freilich. Hij is vernoemd naar een onderzoeker van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA die eerder dit jaar overleed. In de loop van 2025 moet een tweede satelliet de ruimte in gaan, de Sentinel-6B. Ze maken deel uit van een reeks satellieten die Europa de laatste jaren in een baan rond de aarde heeft gebracht. Een ervan meet met het Nederlandse instrument Tropomi de luchtvervuiling.
Meer uit Buitenland
VILNIUS (ANP/RTR) - Litouwen heeft een nationale noodsituatie uitgeroepen vanwege smokkelballonnen die vanuit Belarus richting het land kwamen. Dat meldt de overheid van dat land. De ballonnen leiden onder meer tot problemen voor de luchtvaart. De noodsituatie geeft de krijgsmacht meer flexibiliteit om op te treden, in samenwerking met de politie of onafhankelijk.
1 uur geleden
PARIJS (ANP/AFP) - Wereldwijd zijn in het afgelopen jaar 67 journalisten omgekomen tijdens hun werk. Dat meldt journalistenorganisatie Reporters sans frontières (RSF) in haar jaarlijkse verslag. Het jaar ervoor ging het om 66 journalisten.
2 uur geleden
BONN (ANP/AFP/BELGA) - Het jaar 2025 zal waarschijnlijk samen met 2023 op een gedeelde tweede plaats eindigen als warmste jaren ooit, achter recordjaar 2024. Dat stelt de Europese klimaatdienst Copernicus. Vorige maand kwam de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) al met eenzelfde voorspelling.
3 uur geleden
PHNOM PENH (ANP/AFP) - Cambodja heeft militair ingegrepen na diverse aanvallen van buurland Thailand. Dat meldt de Cambodjaanse senaatsvoorzitter en oud-premier Hun Sen op Facebook, nadat Cambodja eerder had ontkend dat het had gereageerd op beschietingen en luchtaanvallen vanuit Thailand.
3 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR/BLOOMBERG) - De Amerikaanse regering heeft chipconcern Nvidia toestemming gegeven om H200-chips voor kunstmatige intelligentie naar China te exporteren. Dat maakte president Donald Trump maandag bekend. De Amerikaanse regering zal 25 procent van de opbrengsten inhouden.
6 uur geleden
BRUSSEL (ANP/RTR) - In een overleg met de Oekraïense president Volodymyr Zelensky hebben NAVO-baas Mark Rutte en EU-Commissievoorzitter Ursula von der Leyen opnieuw hun steun uitgesproken voor Oekraïne. "Terwijl de vredesbesprekingen voortduren, blijft de EU Oekraïne onverminderd steunen", schreef Von der Leyen maandagavond op X.
6 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR) - De maker van een app die gebruikers laat zien waar zich agenten van de Amerikaanse immigratiedienst ICE bevinden, klaagt de regering van Donald Trump aan. De app werd in oktober op verzoek van de autoriteiten uit de appstore van Apple verwijderd.
6 uur geleden