Nieuwe raket alsnog begonnen aan eerste vlucht naar maan en terug
CAPE CANAVERAL (ANP) - Een nieuwe Amerikaanse raket is woensdag begonnen aan zijn eerste vlucht naar de maan en terug. De onbemande missie Artemis I is een generale repetitie om de systemen te testen. Over een paar jaar willen de Verenigde Staten weer mensen op de maan laten rondlopen, voor het eerst sinds 1972.
De raket steeg om 07.47 uur Nederlandse tijd op vanaf het Kennedy Space Center, de historische ruimtebasis bij Cape Canaveral. Daarna kwam het vaartuig in een baan rond de aarde. Zo'n 18 minuten na lancering klapten de in Leiden gemaakte zonnepanelen goed uit. Die zorgen voor de elektriciteit aan boord.
Zo'n anderhalf uur na lancering gingen de motoren ongeveer 18 minuten lang aan. Daardoor steeg de snelheid naar ruim 36.000 kilometer per uur en wist het vaartuig los te komen van de zwaartekracht van de aarde. Bij die 'trans-lunar injection' komen enorme krachten vrij. Om die te overleven, klapten de zonnepanelen naar achteren.
Missie
Over ongeveer vijf dagen komt het ruimtevaartuig aan bij de maan. Daar zal het bijna twee weken omheen draaien. Op dag dertien van de missie bereikt het vaartuig het verste punt van de missie, op zo'n 480.000 kilometer van de aarde. Begin december moet het vaartuig de maan verlaten en beginnen aan de terugvlucht naar de aarde. Die eindigt, als alles goed gaat, op 11 december. De capsule plonst dan in de Grote Oceaan, hangend aan parachutes.
Het was de derde poging om aan de vlucht te beginnen. In augustus ging het vertrek niet door omdat het niet lukte een van de vier raketmotoren op de juiste temperatuur te krijgen. In september, in de aanloop naar de tweede poging, werd een lek ontdekt toen de brandstoftank werd gevuld met vloeibare waterstof. Tussen die poging en de lancering van woensdag in moest de raket ook nog een keer terug naar de hangar om te schuilen voor de zware orkaan Ian.
Artemis I is de eerste vlucht in het nieuwe maanprogramma van de Verenigde Staten. Daaraan zijn jaren aan moeizame voorbereidingen voorafgegaan. De Verenigde Staten hebben de krachtigste raket ooit gebouwd, het Space Launch System (SLS). Helemaal boven in die draagraket zit het nieuwe vaartuig dat naar de maan en terug moet, de Orion. In het voorste, Amerikaanse deel komen de astronauten te zitten. Het achterste deel, dat voor energie en voortstuwing zorgt, is door Europa ontwikkeld.
Meer uit Buitenland
BRUSSEL/WASHINGTON (ANP) - NAVO-topman Mark Rutte bezoekt maandag de Amerikaanse president Donald Trump. Oekraïne en zijn Europese bondgenoten kijken met spanning uit naar die dag, omdat Trump een "belangrijke verklaring" over Rusland heeft aangekondigd. Tegelijkertijd voert Trump de dreiging van een handelsoorlog met Europa op.
31 minuten geleden
TEHERAN (ANP) - De Iraanse president Massoud Pezeshkian is tijdens de twaalfdaagse oorlog met Israël gewond geraakt, schrijft het Iraanse staatspersbureau Fars. Hij liep lichte verwondingen op aan zijn been tijdens een aanval op een gebouw van de Nationale Veiligheidsraad in Teheran.
44 minuten geleden
WONSAN (ANP/AFP) - De Noord-Koreaanse dictator Kim Jong-un heeft zijn volledige steun voor de Russische oorlog in Oekraïne uitgesproken. Dat deed hij zaterdag tijdens een ontmoeting met de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov, berichten Noord-Koreaanse staatsmedia zondag.
2 uur geleden
PARIJS (ANP/AFP) - De Franse Gisèle Pelicot (72) heeft de hoogste onderscheiding in haar thuisland toegewezen gekregen. Ze is benoemd tot ridder in de Nationale Orde van het Legioen van Eer. Pelicot wordt internationaal geroemd voor haar moed in een grote misbruikzaak.
3 uur geleden
PARIJS (ANP/AFP) - Frankrijk heeft een akkoord met Nieuw-Caledonië aangekondigd. Het overzeese gebied blijft Frans, maar wordt wel een staat. "Een staat Nieuw-Caledonië binnen de Republiek: het is een keuze gebaseerd op vertrouwen", schreef de Franse president Emmanuel Macron op X, en prees het "historische" akkoord.
15 uur geleden
BARCELONA (ANP/AFP) - In en rondom Barcelona is het leven flink ontregeld door zware regenval. Het treinverkeer in Catalonië werd kortstondig stilgelegd en enkele wegen werden afgesloten, omdat een groot deel van de regio in het noordoosten van Spanje getroffen was door stortregens, aldus autoriteiten.
15 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR) - De Amerikaanse regering is in gesprek met vijf door Republikeinen geleide staten om er nieuwe detentiecentra voor migranten te bouwen. Dat meldt minister van Binnenlandse Veiligheid, Kristi Noem. De nieuwe faciliteiten worden volgens Noem gemodelleerd naar een detentiecentrum in Florida dat bekendstaat als Alligator Alcatraz.
16 uur geleden