Nieuwe Noord-Ierse premier voorspelt referendum over vertrek VK
BELFAST (ANP) - De nieuwe eerste minister van Noord-Ierland, Michelle O'Neill, ziet "binnen tien jaar beslist een referendum komen" over de afscheiding van Noord-Ierland van Groot-Brittannië. De republikeinse, voorstander dus van aansluiting bij de republiek Ierland, is zaterdag de eerste regeringsleider van het Britse deel van Ierland geworden die weg wil uit het Verenigd Koninkrijk.
Noord-Ierland is aan het begin van de twintigste eeuw afgescheiden van de rest van Ierland, maar is sinds 1922 ook in hoge mate autonoom van het Verenigd Koninkrijk. Om uit dat koninkrijk te stappen en bij Ierland te worden ondergebracht, is enkel een referendum nodig dat de Britse regering kan houden wanneer ze een meerderheid voor afscheiding vermoedt.
De regio is lang verdeeld geweest tussen een overwegend rooms-katholieke, republikeinse minderheid en een overwegend protestantse, unionistische of pro-Britse meerderheid. Maar dalende geboortecijfers onder beide groepen, ontkerkelijking en immigratie zwakken de gebruikelijke historische tweedeling af ten koste van de traditionele republikeinen en unionisten. Wel zijn veel Noord-Ieren voorstander van lidmaatschap van de Europese Unie, waar de republiek lid van is.
Regering vormen
O'Neills partij, Sinn Féin (Onszelf Alleen), werd bij de verkiezingen van 2022 de grootste partij van Noord-Ierland. Ze kon toen echter geen regering vormen, omdat de pro-Britse Democratic Unionist Party (DUP), die tweede werd, weigerde mee te regeren. In Noord-Ierland is wettelijk vastgelegd dat de twee grootste partijen samen de regering vormen. Die afspraak is onderdeel van het vredesakkoord dat op Goede Vrijdag 1998 tot stand kwam en een einde maakte aan lange jaren van gewelddadige strijd tussen radicale republikeinen en pro-Britse unionisten.
De DUP boycotte regeringsdeelname uit woede over de Brexit-afspraken. Die regelen een uitzonderingspositie voor Noord-Ierland, zodat de grens met buurland en EU-lid Ierland open kan blijven. Volgens de DUP is Noord-Ierland zo verder geïsoleerd geraakt van de rest van het koninkrijk. In januari stemde de DUP echter in met nieuwe voorstellen van de Britse regering over de status van Noord-Ierland. Daarmee is een nieuw Noord-Iers parlement bijeengekomen. Maandag komt dan de nieuwe regioregering bijeen. De pro-Britse Emma Little-Pengelly wordt vicepremier in het nieuwe kabinet.
Meer uit Buitenland
BRUSSEL (ANP) - De Europese Commissie blijft doorwerken aan een voorstel voor een lening aan Oekraïne op basis van bevroren Russische tegoeden, ook nu er een mogelijk vredesplan ligt. Dat er een concreet voorstel komt is "nog urgenter gezien deze achtergrond", aldus een woordvoerder van de Commissie.
47 minuten geleden
KINGSTON (ANP) - De Jamaicaanse reggaezanger Jimmy Cliff is op 81-jarige leeftijd overleden. Dat heeft zijn familie op Instagram bekendgemaakt. Hij overleed aan de gevolgen van een longontsteking.
1 uur geleden
WARSCHAU (ANP/RTR) - Poolse aanklagers zeggen een Oekraïense man te hebben opgepakt op verdenking van spoorsabotage in samenwerking met Rusland. Eerder werden twee andere Oekraïners geïdentificeerd als verdachten.
1 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - De Europese Unie streeft naar consensus in een EU-standpunt over een vredesplan voor Oekraïne, aldus een woordvoerder van de Europese Commissie maandag. "Zo staan we sterker, zo staan we eensgezind tegenover een onderwerp dat zo belangrijk is als de vrede in Oekraïne en zo belangrijk als de veiligheid van Europa", zei ze. Maar dat lukt niet altijd en eventuele onenigheid tussen de lidstaten over een vredesplan mag geen "belemmering vormen voor de voortgang van zo'n cruciaal onderwerp".
1 uur geleden
LUANDA (ANP) - Vredesbesprekingen over Oekraïne vereisen "volledige betrokkenheid en besluitvorming van de Europese Unie", zei voorzitter van de EU-leiders António Costa maandag. Het gaat daarbij om kwesties die de EU rechtstreeks aangaan, zoals sancties tegen Rusland, uitbreiding van de EU of de inzet van Russische bevroren tegoeden. Dat zei Costa na afloop van een bijeenkomst van 27 EU-leiders en voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie in de Angolese hoofdstad Luanda.
1 uur geleden
STRAATSBURG (ANP) - Een "alomvattende, rechtvaardige en duurzame vrede" in Oekraïne kan "alleen worden bereikt als deze verankerd is in het internationale mensenrechtenkader", stelt commissaris voor de mensenrechten van de Raad van Europa Michael O'Flaherty maandag. Hij begrijpt dat de prioriteit weliswaar ligt bij een staakt-het-vuren in Oekraïne en het geven van humanitaire hulp, maar toch moet hier nu de basis voor worden gelegd.
2 uur geleden
KYIV (ANP/AFP) - Oekraïne heeft in de onderhandelingen met de Verenigde Staten over een nieuw Amerikaans vredesplan "uiterst gevoelige punten weten te behouden", zegt president Volodymyr Zelensky. De Oekraïense leider denkt dat zondag in Genève "belangrijke stappen" zijn gezet.
3 uur geleden