Nieuwe Noord-Ierse premier voorspelt referendum over vertrek VK
BELFAST (ANP) - De nieuwe eerste minister van Noord-Ierland, Michelle O'Neill, ziet "binnen tien jaar beslist een referendum komen" over de afscheiding van Noord-Ierland van Groot-Brittannië. De republikeinse, voorstander dus van aansluiting bij de republiek Ierland, is zaterdag de eerste regeringsleider van het Britse deel van Ierland geworden die weg wil uit het Verenigd Koninkrijk.
Noord-Ierland is aan het begin van de twintigste eeuw afgescheiden van de rest van Ierland, maar is sinds 1922 ook in hoge mate autonoom van het Verenigd Koninkrijk. Om uit dat koninkrijk te stappen en bij Ierland te worden ondergebracht, is enkel een referendum nodig dat de Britse regering kan houden wanneer ze een meerderheid voor afscheiding vermoedt.
De regio is lang verdeeld geweest tussen een overwegend rooms-katholieke, republikeinse minderheid en een overwegend protestantse, unionistische of pro-Britse meerderheid. Maar dalende geboortecijfers onder beide groepen, ontkerkelijking en immigratie zwakken de gebruikelijke historische tweedeling af ten koste van de traditionele republikeinen en unionisten. Wel zijn veel Noord-Ieren voorstander van lidmaatschap van de Europese Unie, waar de republiek lid van is.
Regering vormen
O'Neills partij, Sinn Féin (Onszelf Alleen), werd bij de verkiezingen van 2022 de grootste partij van Noord-Ierland. Ze kon toen echter geen regering vormen, omdat de pro-Britse Democratic Unionist Party (DUP), die tweede werd, weigerde mee te regeren. In Noord-Ierland is wettelijk vastgelegd dat de twee grootste partijen samen de regering vormen. Die afspraak is onderdeel van het vredesakkoord dat op Goede Vrijdag 1998 tot stand kwam en een einde maakte aan lange jaren van gewelddadige strijd tussen radicale republikeinen en pro-Britse unionisten.
De DUP boycotte regeringsdeelname uit woede over de Brexit-afspraken. Die regelen een uitzonderingspositie voor Noord-Ierland, zodat de grens met buurland en EU-lid Ierland open kan blijven. Volgens de DUP is Noord-Ierland zo verder geïsoleerd geraakt van de rest van het koninkrijk. In januari stemde de DUP echter in met nieuwe voorstellen van de Britse regering over de status van Noord-Ierland. Daarmee is een nieuw Noord-Iers parlement bijeengekomen. Maandag komt dan de nieuwe regioregering bijeen. De pro-Britse Emma Little-Pengelly wordt vicepremier in het nieuwe kabinet.
Meer uit Buitenland
DEN HAAG (ANP) - De Europese bondgenoten van Oekraïne vrezen dat de Amerikaanse vredesgezant Steve Witkoff Oekraïne uitverkoopt aan Rusland. Ze spraken tijdens een videovergadering met de Oekraïense president Volodymyr Zelensky maandag hun diepe wantrouwen in Witkoff uit, zeggen diplomaten.
1 uur geleden
MOSKOU (ANP/RTR) - Onder meer wegens terrorisme heeft Rusland de toegang tot Snapchat geblokkeerd, meldde het Russische staatspersbureau RIA. Met de Snapchat-app kunnen berichten, foto's en video's worden gedeeld.
1 uur geleden
LONDEN (ANP) - De Britse regering heeft extra maatregelen aangekondigd tegen Rusland voor de vergiftigingen in Salisbury in 2018. De Russische militaire inlichtingendienst GROe, die handelde in opdracht van president Vladimir Poetin, was daarvoor verantwoordelijk, zegt de regering naar aanleiding van een onafhankelijk onderzoek. Er zijn extra sancties ingesteld en de Russische ambassadeur is ontboden.
6 uur geleden
BRUSSEL (ANP/RTR) - Ex-buitenlandchef van de EU Federica Mogherini treedt af als rector van het Europacollege in Brugge vanwege een onderzoek naar fraude bij een opleiding van jonge diplomaten. Zij en twee anderen werden eerder deze week aangehouden voor een fraudeonderzoek over de aanbesteding van de opleiding aan het Europacollege.
6 uur geleden
BAGDAD (ANP/RTR/AFP) - Irak zegt een lijst met organisaties die het land ziet als terroristisch te herzien. Eerder op donderdag werd bekend dat in de staatscourant stond dat Bagdad onder meer het Libanese Hezbollah en de Jemenitische Houthi's als zodanig had aangemerkt. Banktegoeden van die door Iran gesteunde organisaties zouden zijn bevroren. De publicatie zou een conceptversie zijn, die al afgelopen maand per abuis werd gepubliceerd.
6 uur geleden
BERLIJN/MOSKOU (ANP/RTR) - Bondskanselier Friedrich Merz heeft een bezoek aan Noorwegen afgezegd en gaat vrijdag dineren met voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen en premier van België Bart De Wever.
7 uur geleden
NEW YORK (ANP) - The New York Times begint een procedure tegen het Pentagon, dat de Amerikaanse grondwet zou schenden met een reeks beperkingen voor journalisten in het defensiedepartement. Dat heeft recent verslaggevers opgedragen een verklaring van ruim twintig pagina's te ondertekenen waarin hun werkzaamheden worden beperkt.
7 uur geleden