Nieuwe Noord-Ierse premier voorspelt referendum over vertrek VK
BELFAST (ANP) - De nieuwe eerste minister van Noord-Ierland, Michelle O'Neill, ziet "binnen tien jaar beslist een referendum komen" over de afscheiding van Noord-Ierland van Groot-Brittannië. De republikeinse, voorstander dus van aansluiting bij de republiek Ierland, is zaterdag de eerste regeringsleider van het Britse deel van Ierland geworden die weg wil uit het Verenigd Koninkrijk.
Noord-Ierland is aan het begin van de twintigste eeuw afgescheiden van de rest van Ierland, maar is sinds 1922 ook in hoge mate autonoom van het Verenigd Koninkrijk. Om uit dat koninkrijk te stappen en bij Ierland te worden ondergebracht, is enkel een referendum nodig dat de Britse regering kan houden wanneer ze een meerderheid voor afscheiding vermoedt.
De regio is lang verdeeld geweest tussen een overwegend rooms-katholieke, republikeinse minderheid en een overwegend protestantse, unionistische of pro-Britse meerderheid. Maar dalende geboortecijfers onder beide groepen, ontkerkelijking en immigratie zwakken de gebruikelijke historische tweedeling af ten koste van de traditionele republikeinen en unionisten. Wel zijn veel Noord-Ieren voorstander van lidmaatschap van de Europese Unie, waar de republiek lid van is.
Regering vormen
O'Neills partij, Sinn Féin (Onszelf Alleen), werd bij de verkiezingen van 2022 de grootste partij van Noord-Ierland. Ze kon toen echter geen regering vormen, omdat de pro-Britse Democratic Unionist Party (DUP), die tweede werd, weigerde mee te regeren. In Noord-Ierland is wettelijk vastgelegd dat de twee grootste partijen samen de regering vormen. Die afspraak is onderdeel van het vredesakkoord dat op Goede Vrijdag 1998 tot stand kwam en een einde maakte aan lange jaren van gewelddadige strijd tussen radicale republikeinen en pro-Britse unionisten.
De DUP boycotte regeringsdeelname uit woede over de Brexit-afspraken. Die regelen een uitzonderingspositie voor Noord-Ierland, zodat de grens met buurland en EU-lid Ierland open kan blijven. Volgens de DUP is Noord-Ierland zo verder geïsoleerd geraakt van de rest van het koninkrijk. In januari stemde de DUP echter in met nieuwe voorstellen van de Britse regering over de status van Noord-Ierland. Daarmee is een nieuw Noord-Iers parlement bijeengekomen. Maandag komt dan de nieuwe regioregering bijeen. De pro-Britse Emma Little-Pengelly wordt vicepremier in het nieuwe kabinet.
Meer uit Buitenland
NEW YORK (ANP) - De Amerikaanse r&b-zanger D'Angelo is overleden aan de gevolgen van alvleesklierkanker. De zanger was in New York toen hij overleed, meldt entertainmentwebsite TMZ. Hij werd 51 jaar.
1 uur geleden
ANTANANARIVO (ANP/RTR) - De nieuwe militaire leider van Madagaskar, Michael Randrianirina, wil maximaal twee jaar aan de macht blijven. Hij noemt het een transitieperiode waarna er nieuwe verkiezingen worden gehouden.
1 uur geleden
GAZA-STAD (ANP/RTR) - Hamas heeft tegen bemiddelaars gezegd dinsdag nog vanaf 22.00 uur (lokale tijd) de lichamen van vier Israëlische gijzelaars over te dragen aan Israël. Een ingewijde heeft dat gezegd tegen persbureau Reuters.
1 uur geleden
GAZA-STAD (ANP/DPA/RTR) - In de Gazastrook is onrust onder de bevolking ontstaan nadat Hamas acht personen had geëxecuteerd, melden internationale media. Zij werden ervan beschuldigd te hebben samengewerkt met het Israëlische leger.
2 uur geleden
RAFAH (ANP) - Israël houdt de grensovergang bij Rafah voorlopig nog dicht voor burgers, melden Israëlische media als Haaretz en The Times of Israel. Ook blijft de toegang voor vrachtwagens met humanitaire hulp richting Gaza beperkt. Israël zou dat zo willen houden tot Hamas de lichamen van overleden gijzelaars heeft teruggegeven.
3 uur geleden
ANTANANARIVO (ANP/AFP/RTR) - Het parlement van Madagaskar heeft gestemd voor de afzetting van president Andry Rajoelina, die het land is ontvlucht. Een hoge legerfunctionaris meldt dat de krijgsmacht de macht heeft overgenomen en alle instituties behalve het parlement heeft ontbonden.
4 uur geleden
GAZA-STAD (ANP/RTR) - In de Gazastrook zijn vanuit Israël de eerste lichamen aangekomen van Palestijnen die zijn omgekomen tijdens de oorlog. Het Nasser-ziekenhuis meldt dat het 45 lichamen in ontvangst heeft genomen.
4 uur geleden