Nieuwe Noord-Ierse premier voorspelt referendum over vertrek VK
BELFAST (ANP) - De nieuwe eerste minister van Noord-Ierland, Michelle O'Neill, ziet "binnen tien jaar beslist een referendum komen" over de afscheiding van Noord-Ierland van Groot-Brittannië. De republikeinse, voorstander dus van aansluiting bij de republiek Ierland, is zaterdag de eerste regeringsleider van het Britse deel van Ierland geworden die weg wil uit het Verenigd Koninkrijk.
Noord-Ierland is aan het begin van de twintigste eeuw afgescheiden van de rest van Ierland, maar is sinds 1922 ook in hoge mate autonoom van het Verenigd Koninkrijk. Om uit dat koninkrijk te stappen en bij Ierland te worden ondergebracht, is enkel een referendum nodig dat de Britse regering kan houden wanneer ze een meerderheid voor afscheiding vermoedt.
De regio is lang verdeeld geweest tussen een overwegend rooms-katholieke, republikeinse minderheid en een overwegend protestantse, unionistische of pro-Britse meerderheid. Maar dalende geboortecijfers onder beide groepen, ontkerkelijking en immigratie zwakken de gebruikelijke historische tweedeling af ten koste van de traditionele republikeinen en unionisten. Wel zijn veel Noord-Ieren voorstander van lidmaatschap van de Europese Unie, waar de republiek lid van is.
Regering vormen
O'Neills partij, Sinn Féin (Onszelf Alleen), werd bij de verkiezingen van 2022 de grootste partij van Noord-Ierland. Ze kon toen echter geen regering vormen, omdat de pro-Britse Democratic Unionist Party (DUP), die tweede werd, weigerde mee te regeren. In Noord-Ierland is wettelijk vastgelegd dat de twee grootste partijen samen de regering vormen. Die afspraak is onderdeel van het vredesakkoord dat op Goede Vrijdag 1998 tot stand kwam en een einde maakte aan lange jaren van gewelddadige strijd tussen radicale republikeinen en pro-Britse unionisten.
De DUP boycotte regeringsdeelname uit woede over de Brexit-afspraken. Die regelen een uitzonderingspositie voor Noord-Ierland, zodat de grens met buurland en EU-lid Ierland open kan blijven. Volgens de DUP is Noord-Ierland zo verder geïsoleerd geraakt van de rest van het koninkrijk. In januari stemde de DUP echter in met nieuwe voorstellen van de Britse regering over de status van Noord-Ierland. Daarmee is een nieuw Noord-Iers parlement bijeengekomen. Maandag komt dan de nieuwe regioregering bijeen. De pro-Britse Emma Little-Pengelly wordt vicepremier in het nieuwe kabinet.
Meer uit Buitenland
BRUSSEL (ANP) - Ook niet-NAVO-landen Australië en Nieuw-Zeeland springen bij om Oekraïne aan noodzakelijke Amerikaanse wapens te helpen. De twee landen hebben toegezegd bij te dragen aan het zogeheten PURL-inkoopprogramma, zegt NAVO-topman Mark Rutte.
29 minuten geleden
NEW ORLEANS (ANP) - Het Amerikaanse Homeland Security is begonnen met een grote operatie in New Orleans om migranten op te pakken. Tientallen en mogelijk honderden agenten worden de komende weken naar de stad in de zuidelijke staat Louisiana gestuurd.
1 uur geleden
KYIV (ANP/RTR) - Oekraïne heeft de Russische Droezjba-oliepijplijn aangevallen, meldt onder meer The Kyiv Independent op basis van ingewijden. De aanval zou hebben plaatsgevonden in de regio Tambov, enkele honderden kilometers ten zuidoosten van Moskou.
2 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - De Europese Commissie ziet een gezamenlijke EU-lening als enige alternatief voor een reparatielening aan Oekraïne op basis van de bevroren Russische tegoeden. Dat staat in een concreet voorstel voor het financieren van Oekraïne in 2026 en 2027.
2 uur geleden
GENÈVE (ANP) - Volker Türk, de mensenrechtenchef van de Verenigde Naties, zegt dat de onderdrukking in Oeganda toeneemt in aanloop naar de verkiezingen van volgende maand. Nederland sloot in september een overeenkomst met dat Afrikaanse land over het opzetten van een opvangcentrum voor migranten die door Nederland worden uitgezet.
3 uur geleden
BERLIJN (ANP/DPA) - Duitsland heeft woensdag de eerste delen in gebruik genomen van een raketafweersysteem van Israëlische makelij. Het Arrow 3-schild beschermt ook Israël, eerder dit jaar bijvoorbeeld nog tegen Iraanse raketten.
3 uur geleden
JAKARTA (ANP/AFP/RTR) - Het dodental blijft oplopen na het noodweer in delen van Zuid- en Zuidoost-Azië. Er zijn sinds eind vorige maand meer dan 1500 doden gevallen en het dodental loopt waarschijnlijk nog op.
4 uur geleden