Nieuwe Noord-Ierse premier voorspelt referendum over vertrek VK
BELFAST (ANP) - De nieuwe eerste minister van Noord-Ierland, Michelle O'Neill, ziet "binnen tien jaar beslist een referendum komen" over de afscheiding van Noord-Ierland van Groot-Brittannië. De republikeinse, voorstander dus van aansluiting bij de republiek Ierland, is zaterdag de eerste regeringsleider van het Britse deel van Ierland geworden die weg wil uit het Verenigd Koninkrijk.
Noord-Ierland is aan het begin van de twintigste eeuw afgescheiden van de rest van Ierland, maar is sinds 1922 ook in hoge mate autonoom van het Verenigd Koninkrijk. Om uit dat koninkrijk te stappen en bij Ierland te worden ondergebracht, is enkel een referendum nodig dat de Britse regering kan houden wanneer ze een meerderheid voor afscheiding vermoedt.
De regio is lang verdeeld geweest tussen een overwegend rooms-katholieke, republikeinse minderheid en een overwegend protestantse, unionistische of pro-Britse meerderheid. Maar dalende geboortecijfers onder beide groepen, ontkerkelijking en immigratie zwakken de gebruikelijke historische tweedeling af ten koste van de traditionele republikeinen en unionisten. Wel zijn veel Noord-Ieren voorstander van lidmaatschap van de Europese Unie, waar de republiek lid van is.
Regering vormen
O'Neills partij, Sinn Féin (Onszelf Alleen), werd bij de verkiezingen van 2022 de grootste partij van Noord-Ierland. Ze kon toen echter geen regering vormen, omdat de pro-Britse Democratic Unionist Party (DUP), die tweede werd, weigerde mee te regeren. In Noord-Ierland is wettelijk vastgelegd dat de twee grootste partijen samen de regering vormen. Die afspraak is onderdeel van het vredesakkoord dat op Goede Vrijdag 1998 tot stand kwam en een einde maakte aan lange jaren van gewelddadige strijd tussen radicale republikeinen en pro-Britse unionisten.
De DUP boycotte regeringsdeelname uit woede over de Brexit-afspraken. Die regelen een uitzonderingspositie voor Noord-Ierland, zodat de grens met buurland en EU-lid Ierland open kan blijven. Volgens de DUP is Noord-Ierland zo verder geïsoleerd geraakt van de rest van het koninkrijk. In januari stemde de DUP echter in met nieuwe voorstellen van de Britse regering over de status van Noord-Ierland. Daarmee is een nieuw Noord-Iers parlement bijeengekomen. Maandag komt dan de nieuwe regioregering bijeen. De pro-Britse Emma Little-Pengelly wordt vicepremier in het nieuwe kabinet.
Meer uit Buitenland
WASHINGTON (ANP) - De Amerikaanse president Donald Trump is teruggekomen op zijn eerdere deadline van donderdag voor Oekraïne om in te stemmen met een door de Verenigde Staten gesteund vredesplan. "De deadline voor mij is wanneer het voorbij is", zei hij.
4 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - De Amerikaanse regering probeert nog onder president Joe Biden vastgestelde limieten voor fijnstof terug te draaien. Milieubeschermingsdienst EPA, nu onder leiding van een door president Donald Trump benoemde directeur, heeft een rechtbank verzocht de norm ongedaan te maken. Het zou te duur zijn voor fabrikanten om eraan te voldoen.
5 uur geleden
WASHINGTON (ANP/AFP) - Buitenlandse toeristen die Amerikaanse nationale parken bezoeken, moeten vanaf volgend jaar een forse toeslag van 100 dollar betalen. Volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken, dat de beroemde parken beheert, geldt de toeslag voor de elf populairste bestemmingen, zoals de Grand Canyon en Yellowstone.
9 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - De Amerikaanse president Trump stuurt speciaal gezant Steve Witkoff naar de Russische president Poetin voor overleg over het door het Witte Huis opgestelde vredesplan tussen Moskou en Oekraïne. Het is niet de eerste keer dat Witkoff met Poetin gaat praten in een poging een einde te maken aan de strijd.
9 uur geleden
BRASILIA (ANP/AFP/RTR) - Het Braziliaanse hooggerechtshof heeft besloten dat de veroordeelde oud-president Jair Bolsonaro kan beginnen aan zijn straf. Hij moet 27 jaar en drie maanden uitzitten voor het beramen van een staatsgreep.
10 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - Een sterke transatlantische samenwerking is nodig om tot vrede in Oekraïne te komen, schrijft voorzitter Ursula von der Leyen op X. Dat zei ze dinsdag na een videoconferentie met de zogenoemde coalitie van bereidwilligen, waar ook de Amerikaanse minister Marco Rubio (Buitenlandse Zaken) aan meedeed.
11 uur geleden
WASHINGTON (ANP/AFP) - De Verenigde Staten zijn "heel dicht" bij een deal met Oekraïne en Rusland over het beëindigen van hun oorlog, zei president Donald Trump tijdens een evenement in het Witte Huis. "We gaan er komen."
11 uur geleden