Nieuwe Noord-Ierse premier voorspelt referendum over vertrek VK
BELFAST (ANP) - De nieuwe eerste minister van Noord-Ierland, Michelle O'Neill, ziet "binnen tien jaar beslist een referendum komen" over de afscheiding van Noord-Ierland van Groot-Brittannië. De republikeinse, voorstander dus van aansluiting bij de republiek Ierland, is zaterdag de eerste regeringsleider van het Britse deel van Ierland geworden die weg wil uit het Verenigd Koninkrijk.
Noord-Ierland is aan het begin van de twintigste eeuw afgescheiden van de rest van Ierland, maar is sinds 1922 ook in hoge mate autonoom van het Verenigd Koninkrijk. Om uit dat koninkrijk te stappen en bij Ierland te worden ondergebracht, is enkel een referendum nodig dat de Britse regering kan houden wanneer ze een meerderheid voor afscheiding vermoedt.
De regio is lang verdeeld geweest tussen een overwegend rooms-katholieke, republikeinse minderheid en een overwegend protestantse, unionistische of pro-Britse meerderheid. Maar dalende geboortecijfers onder beide groepen, ontkerkelijking en immigratie zwakken de gebruikelijke historische tweedeling af ten koste van de traditionele republikeinen en unionisten. Wel zijn veel Noord-Ieren voorstander van lidmaatschap van de Europese Unie, waar de republiek lid van is.
Regering vormen
O'Neills partij, Sinn Féin (Onszelf Alleen), werd bij de verkiezingen van 2022 de grootste partij van Noord-Ierland. Ze kon toen echter geen regering vormen, omdat de pro-Britse Democratic Unionist Party (DUP), die tweede werd, weigerde mee te regeren. In Noord-Ierland is wettelijk vastgelegd dat de twee grootste partijen samen de regering vormen. Die afspraak is onderdeel van het vredesakkoord dat op Goede Vrijdag 1998 tot stand kwam en een einde maakte aan lange jaren van gewelddadige strijd tussen radicale republikeinen en pro-Britse unionisten.
De DUP boycotte regeringsdeelname uit woede over de Brexit-afspraken. Die regelen een uitzonderingspositie voor Noord-Ierland, zodat de grens met buurland en EU-lid Ierland open kan blijven. Volgens de DUP is Noord-Ierland zo verder geïsoleerd geraakt van de rest van het koninkrijk. In januari stemde de DUP echter in met nieuwe voorstellen van de Britse regering over de status van Noord-Ierland. Daarmee is een nieuw Noord-Iers parlement bijeengekomen. Maandag komt dan de nieuwe regioregering bijeen. De pro-Britse Emma Little-Pengelly wordt vicepremier in het nieuwe kabinet.
Meer uit Buitenland
TEL AVIV (ANP/AFP) - Het Hostages and Missing Families Forum zei zaterdag dat premier Benjamin Netanyahu het grootste obstakel vormt voor de vrijlating van Israëlische gijzelaars uit Gaza. Het Forum is de belangrijkste groep die de naasten van de gijzelaars bijstaat.
5 uur geleden
BERLIJN (ANP/DPA/AFP) - In Berlijn hebben duizenden mensen gedemonstreerd tegen de oorlog in Gaza. Onder de leus "Stop de genocide in Gaza" trokken volgens de politie ongeveer 12.000 mensen naar de Brandenburger Tor. De organisatoren schatten het aantal deelnemers op ongeveer 20.000.
6 uur geleden
WARSCHAU (ANP/DPA) - Polen heeft zaterdag gevechtsvliegtuigen laten opstijgen vanwege een dreigende Russische drone-aanval op aangrenzende regio's van Oekraïne. Ook de luchtverdedigingssystemen op de grond werden in de hoogste staat van paraatheid gebracht. Inmiddels is het gevaar geweken en zijn de operaties weer gestaakt, aldus de strijdkrachten op X.
9 uur geleden
LONDEN (ANP/AFP) - De politie in Londen heeft 25 arrestaties verricht bij de massaal bezochte demonstratie van activist Tommy Robinson. 26 agenten raakten gewond door het geweld dat een deel van de demonstranten gebruikte.
9 uur geleden
MADRID (ANP/RTR) - Bij een explosie in een café in de Spaanse hoofdstad Madrid zijn zaterdag 25 mensen gewond geraakt. Twee van hen waren er ernstig aan toe en werden naar het ziekenhuis gebracht, melden de Spaanse hulpdiensten.
10 uur geleden
MADRID (ANP) - De rechtse nationalistische Spaanse partij VOX is in een congrescentrum in het zuidwesten van Madrid begonnen aan een jaarcongres dat dit jaar in het teken staat van 'Het begin van de Reconquista'. De term verwijst naar de herovering van het Iberisch schiereiland in de achtste eeuw op de islamitische overheersers. De meeste publieke evenementen en de komst van buitenlandse gasten worden zondag verwacht. De Argentijnse president Javier Milei heeft op de valreep laten weten niet naar Madrid te komen en zou een boodschap per video sturen.
12 uur geleden
LONDEN (ANP/RTR) - De demonstratie van de radicaalrechtse Tommy Robinson in Londen heeft meer dan honderdduizend mensen op de been gebracht, waarbij het ook tot aanvaringen met de politie kwam. Er is ook een tegenbetoging, waar vooralsnog enkele duizenden demonstranten op af zijn gekomen.
12 uur geleden