Nieuwe Noord-Ierse premier voorspelt referendum over vertrek VK
BELFAST (ANP) - De nieuwe eerste minister van Noord-Ierland, Michelle O'Neill, ziet "binnen tien jaar beslist een referendum komen" over de afscheiding van Noord-Ierland van Groot-Brittannië. De republikeinse, voorstander dus van aansluiting bij de republiek Ierland, is zaterdag de eerste regeringsleider van het Britse deel van Ierland geworden die weg wil uit het Verenigd Koninkrijk.
Noord-Ierland is aan het begin van de twintigste eeuw afgescheiden van de rest van Ierland, maar is sinds 1922 ook in hoge mate autonoom van het Verenigd Koninkrijk. Om uit dat koninkrijk te stappen en bij Ierland te worden ondergebracht, is enkel een referendum nodig dat de Britse regering kan houden wanneer ze een meerderheid voor afscheiding vermoedt.
De regio is lang verdeeld geweest tussen een overwegend rooms-katholieke, republikeinse minderheid en een overwegend protestantse, unionistische of pro-Britse meerderheid. Maar dalende geboortecijfers onder beide groepen, ontkerkelijking en immigratie zwakken de gebruikelijke historische tweedeling af ten koste van de traditionele republikeinen en unionisten. Wel zijn veel Noord-Ieren voorstander van lidmaatschap van de Europese Unie, waar de republiek lid van is.
Regering vormen
O'Neills partij, Sinn Féin (Onszelf Alleen), werd bij de verkiezingen van 2022 de grootste partij van Noord-Ierland. Ze kon toen echter geen regering vormen, omdat de pro-Britse Democratic Unionist Party (DUP), die tweede werd, weigerde mee te regeren. In Noord-Ierland is wettelijk vastgelegd dat de twee grootste partijen samen de regering vormen. Die afspraak is onderdeel van het vredesakkoord dat op Goede Vrijdag 1998 tot stand kwam en een einde maakte aan lange jaren van gewelddadige strijd tussen radicale republikeinen en pro-Britse unionisten.
De DUP boycotte regeringsdeelname uit woede over de Brexit-afspraken. Die regelen een uitzonderingspositie voor Noord-Ierland, zodat de grens met buurland en EU-lid Ierland open kan blijven. Volgens de DUP is Noord-Ierland zo verder geïsoleerd geraakt van de rest van het koninkrijk. In januari stemde de DUP echter in met nieuwe voorstellen van de Britse regering over de status van Noord-Ierland. Daarmee is een nieuw Noord-Iers parlement bijeengekomen. Maandag komt dan de nieuwe regioregering bijeen. De pro-Britse Emma Little-Pengelly wordt vicepremier in het nieuwe kabinet.
Meer uit Buitenland
BELÉM (ANP/DPA/AFP) - In Belém zijn duizenden demonstranten de straat opgegaan om hun zorgen te uiten over klimaatverandering. De Braziliaanse stad is dit jaar gastheer van de COP30, de jaarlijkse klimaattop van de Verenigde Naties. Om die reden zijn duizenden mensen op dit moment in Belém, waar de COP30 de tweede week ingaat. Zo'n tweehonderd landen zijn aanwezig om te bespreken hoe klimaatverandering wereldwijd het best kan worden aangepakt.
5 uur geleden
ALBUFEIRA (ANP) - In de ook bij Nederlanders geliefde kustplaats Albufeira in de Portugese Algarve is minstens een dode gevallen en zijn enkele tientallen mensen gewond geraakt door uiterst slecht weer met rukwinden. De dode is een 85-jarige Britse, meldt de Portugese nieuwssite Publico.
6 uur geleden
DOHA (ANP/RTR/AFP) - Congo en rebellengroep M23 hebben in Doha een conceptovereenkomst getekend voor een staakt-het-vuren in Oost-Congo. Tijdens een ceremonie in de Qatarese hoofdstad tekenden afgevaardigden van beide partijen het document. Qatar werpt zich al geruime tijd op als bemiddelaar in het conflict in Congo.
7 uur geleden
VATICAANSTAD (ANP/RTR) - Het Vaticaan geeft 62 historische objecten terug aan inheemse Canadese volkeren. De Katholieke Kerk noemt de stap een concreet teken van dialoog, respect en broederschap.
7 uur geleden
BOGOTÁ (ANP/AFP) - Door een bombardement in het noordoosten van Colombia zijn zeker negen guerillastrijders omgekomen. Dat meldt persbureau AFP op basis van bronnen binnen het ministerie van Defensie van dat land. Arauca, de regio waar de regering van president Gustavo Petro het bombardement uitvoerde, grenst aan Venezuela en staat bekend om de drugscriminelen die er actief zijn.
9 uur geleden
BANGKOK (ANP/AFP/RTR) - In Thailand zijn twee mannen gearresteerd op verdenking van lidmaatschap van een internationaal smokkelnetwerk. De twee werden staande gehouden nabij de Cambodjaanse grens met 81 makaken in hun voertuig. Ook werden drugs bij hen aangetroffen. Tijdens hun verhoor bekenden ze de dieren van Thailand naar Cambodja te smokkelen.
11 uur geleden
SÖLDEN (ANP) - Het Oostenrijkse wintersportdorp Sölden voert per 1 december een alcoholverbod in het centrum in. De maatregel, die zich naast het centrum ook uitstrekt tot andere drukke plekken in het bekende après-skioord, moet "rust, veiligheid en kwaliteit van leven" brengen, zo staat te lezen in een verklaring op de website van de gemeente.
11 uur geleden