Nieuwe Noord-Ierse premier voorspelt referendum over vertrek VK
BELFAST (ANP) - De nieuwe eerste minister van Noord-Ierland, Michelle O'Neill, ziet "binnen tien jaar beslist een referendum komen" over de afscheiding van Noord-Ierland van Groot-Brittannië. De republikeinse, voorstander dus van aansluiting bij de republiek Ierland, is zaterdag de eerste regeringsleider van het Britse deel van Ierland geworden die weg wil uit het Verenigd Koninkrijk.
Noord-Ierland is aan het begin van de twintigste eeuw afgescheiden van de rest van Ierland, maar is sinds 1922 ook in hoge mate autonoom van het Verenigd Koninkrijk. Om uit dat koninkrijk te stappen en bij Ierland te worden ondergebracht, is enkel een referendum nodig dat de Britse regering kan houden wanneer ze een meerderheid voor afscheiding vermoedt.
De regio is lang verdeeld geweest tussen een overwegend rooms-katholieke, republikeinse minderheid en een overwegend protestantse, unionistische of pro-Britse meerderheid. Maar dalende geboortecijfers onder beide groepen, ontkerkelijking en immigratie zwakken de gebruikelijke historische tweedeling af ten koste van de traditionele republikeinen en unionisten. Wel zijn veel Noord-Ieren voorstander van lidmaatschap van de Europese Unie, waar de republiek lid van is.
Regering vormen
O'Neills partij, Sinn Féin (Onszelf Alleen), werd bij de verkiezingen van 2022 de grootste partij van Noord-Ierland. Ze kon toen echter geen regering vormen, omdat de pro-Britse Democratic Unionist Party (DUP), die tweede werd, weigerde mee te regeren. In Noord-Ierland is wettelijk vastgelegd dat de twee grootste partijen samen de regering vormen. Die afspraak is onderdeel van het vredesakkoord dat op Goede Vrijdag 1998 tot stand kwam en een einde maakte aan lange jaren van gewelddadige strijd tussen radicale republikeinen en pro-Britse unionisten.
De DUP boycotte regeringsdeelname uit woede over de Brexit-afspraken. Die regelen een uitzonderingspositie voor Noord-Ierland, zodat de grens met buurland en EU-lid Ierland open kan blijven. Volgens de DUP is Noord-Ierland zo verder geïsoleerd geraakt van de rest van het koninkrijk. In januari stemde de DUP echter in met nieuwe voorstellen van de Britse regering over de status van Noord-Ierland. Daarmee is een nieuw Noord-Iers parlement bijeengekomen. Maandag komt dan de nieuwe regioregering bijeen. De pro-Britse Emma Little-Pengelly wordt vicepremier in het nieuwe kabinet.
Meer uit Buitenland
KHAN YOUNIS (ANP) - De Palestijnse journalist Mahmoud Wadi is gedood bij een Israëlische droneaanval in de Gazastrook, meldt het Palestijnse persbureau WAFA. Een andere journalist raakte gewond bij dezelfde aanval, die plaatsvond in de zuidelijke stad Khan Younis.
2 uur geleden
KHARTOEM (ANP) - De aanvallen van de paramilitaire Rapid Support Forces (RSF) op een vluchtelingenkamp in Soedan moeten worden onderzocht als oorlogsmisdaden, meldt Amnesty International in een rapport. Afgelopen april voerde de RSF de grootschalige aanval uit op een opvangkamp in de buurt van el-Fasher.
2 uur geleden
MOSKOU (ANP/AFP) - Rusland en de Verenigde Staten hebben geen compromis bereikt over vrede in Oekraïne, en "vrede is niet dichterbij, maar ook niet verder weg". Dat zei Kremlin-functionaris Joeri Oesjakov na afloop van gesprekken die de Russische president Vladimir Poetin in Moskou voerde met de Amerikaanse gezant Steve Witkoff en Jared Kushner, de schoonzoon van president Trump.
3 uur geleden
MOSKOU (ANP/AFP/RTR) - Het overleg tussen de Russische president Vladimir Poetin en de twee onderhandelaars van zijn Amerikaanse ambtgenoot Donald Trump is afgelopen, meldt het Kremlin. De gesprekken met gezant Steve Witkoff en Trumps schoonzoon Jared Kushner hebben bijna vijf uur geduurd.
4 uur geleden
WASHINGTON (ANP/AFP) - De Amerikaanse president Donald Trump heeft tijdens een kabinetsoverleg uitgehaald naar Somalië en de mensen die daar vandaan komen. Hij noemde Somaliërs onder meer "uitschot" ("garbage") en zei dat ze niets toevoegen.
5 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - De Amerikaanse minister van Defensie Pete Hegseth heeft het besluit van admiraal Frank Bradley om een tweede aanval uit te voeren op een Venezolaanse boot "de juiste beslissing" genoemd. Hegseth was zelf niet aanwezig toen het bevel werd gegeven, maar staat daar wel achter.
7 uur geleden
LONDEN (ANP/AFP) - Een ei van de wereldberoemde Russische juwelier Fabergé heeft op een veiling in Londen een recordbedrag van bijna 23 miljoen pond (26 miljoen euro) opgebracht. Het gaat om het Winterei, dat tsaar Nicolaas II in 1913 met Pasen aan zijn moeder Maria Fjodorovna gaf.
7 uur geleden