Nederland moet stoppen met uitvoer onderdelen F-35 naar Israël
DEN HAAG (ANP) - Nederland moet de export naar Israël van onderdelen voor F-35 gevechtsvliegtuigen binnen zeven dagen stopzetten. Dat heeft het gerechtshof in Den Haag in hoger beroep maandag beslist. De zaak was aangespannen door Oxfam Novib, PAX en The Rights Forum.
De drie organisaties eisten het verbod op de uitvoer, omdat de Israëlische F-35's zouden bijdragen aan (mogelijke) genocide en ernstige en grootschalige schendingen van het oorlogsrecht in de Gazastrook. De eis was eerder door de rechtbank afgewezen. Het hof oordeelde maandag dat wel degelijk een "duidelijk risico" bestaat dat Israël met zijn F-35's het humanitair oorlogsrecht in Gaza ernstig schendt. Israël houdt bij zijn aanvallen onvoldoende rekening met de gevolgen voor de burgerbevolking, aldus het hof.
Het gaat om Amerikaanse onderdelen voor het gevechtsvliegtuig die liggen opgeslagen in een logistiek centrum op vliegbasis Woensdrecht. Vandaaruit gaan de reserveonderdelen naar alle Europese landen die de F-35 gebruiken, inclusief Israël. Sinds de uitbraak van de oorlog in de Gazastrook ruim vier maanden geleden zijn ook nog onderdelen voor de F-35 naar Israël uitgevoerd.
Vergunning
De minister voor Buitenlandse Handel heeft dan wel de vergunning voor de uitvoer van de onderdelen van de F-35 na de uitbraak van de oorlog opnieuw beoordeeld, maar heeft dat volgens het gerechtshof niet correct gedaan. Bij die beoordeling hadden onder meer buitenlandpolitieke of economische afwegingen geen rol mogen spelen. De verplichting die voortvloeit uit andere internationale verdragen zoals het wapenhandelsverdrag om mogelijke schending van het oorlogsrecht te voorkomen weegt zwaarder.
Het hof is ook niet overtuigd van het argument van de Staat dat een verbod op de export van de onderdelen grote gevolgen zou hebben voor de relatie van Nederland met de Verenigde Staten en Israël en dat zelfs het voortbestaan van de locatie in Woensdrecht op het spel zou staan. Het kabinet kan trouwens wel een nieuwe vergunning geven voor de export van de onderdelen, maar dan wel met de voorwaarde dat Israël de F-35 niet inzet in Gaza.
De oorlog begon op 7 oktober toen Hamas een aanval uitvoerde op Israël waarbij ongeveer 1200 doden vielen. Daarna begon de aanval van Israël op Gaza waarbij inmiddels bijna 30.000 Palestijnen zijn omgekomen. Ook is meer dan de helft van de gebouwen verwoest. De bevolking is op de vlucht geslagen en er is een groot gebrek aan basisbehoeften waaronder voedsel, water en medicijnen.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - De drone-incidenten bij vliegbases Volkel en Eindhoven roepen in de Kamer veel vragen op. Maar in een debat woensdag waarschuwde demissionair minister Ruben Brekelmans (Defensie, VVD) dat mogelijk veel onopgehelderd blijft.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Slechts drie Kamerleden willen de parlementaire enquête over de coronacrisis uitvoeren. Naast voorzitter Daan de Kort (VVD) hebben Songül Mutluer (GroenLinks-PvdA) en Henk-Jan Oosterhuis (D66) zich gemeld, bevestigen bronnen na berichtgeving door het AD.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Om de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) in de toekomst werkbaar en effectief te houden, zijn stevige politieke keuzes nodig. Dat staat in een onderzoek hiernaar. Demissionair zorgstaatssecretaris Nicki Pouw-Verweij (BBB) zei in een reactie direct dat zij die keuzes niet wil maken, maar dat dit aan een nieuw kabinet en aan de gemeenten is.
12 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - D66 en CDA laten in deze fase van de formatie nog veel punten open. Die moeten in een later stadium worden beantwoord als met andere partijen wordt gesproken. Rob Jetten (D66) en Henri Bontenbal (CDA) schrijven de komende dagen nog aan het eindverslag onder leiding van informateur Sybrand Buma.
13 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Onderzoek de kwetsbaarheden van het spoor tussen de Noordzee en de Baltische Staten, schrijft demissionair staatssecretaris Thierry Aartsen (Openbaar Vervoer, VVD) in een brief aan acht andere Europese landen. Daarmee wil hij belemmeringen wegnemen voor militair transport over het spoor naar het oosten.
13 uur geleden
BREMEN (ANP) - Het demissionaire kabinet heeft besloten extra geld in de ruimtevaart te steken. De bijdrage voor de komende drie jaar gaat omhoog naar 453 miljoen euro. Dat is ruim 100 miljoen euro meer dan in oktober was aangekondigd. Het extra geld moet voorkomen dat ESTEC, een belangrijk testcentrum voor satellieten in Noordwijk, wordt overgeplaatst naar een ander land dat meer geld aan ruimtevaart uitgeeft.
14 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - GroenLinks-PvdA wil dat het demissionaire kabinet 2 miljard euro extra vrijmaakt om een gat in de militaire hulp aan Oekraïne voor volgend jaar te dichten. In 2026 krijgt de regering in Kyiv 3,5 miljard euro steun, maar daar is dit jaar al 2 miljard van uitgegeven. Dat gat moet worden aangevuld, zegt fractieleider Jesse Klaver. Zijn partij dient donderdag bij een debat over Oekraïne een voorstel in om het ontstane tekort aan te vullen. D66 en CDA hebben al laten weten de motie te steunen.
16 uur geleden