Nederland moet stoppen met uitvoer onderdelen F-35 naar Israël
DEN HAAG (ANP) - Nederland moet de export naar Israël van onderdelen voor F-35 gevechtsvliegtuigen binnen zeven dagen stopzetten. Dat heeft het gerechtshof in Den Haag in hoger beroep maandag beslist. De zaak was aangespannen door Oxfam Novib, PAX en The Rights Forum.
De drie organisaties eisten het verbod op de uitvoer, omdat de Israëlische F-35's zouden bijdragen aan (mogelijke) genocide en ernstige en grootschalige schendingen van het oorlogsrecht in de Gazastrook. De eis was eerder door de rechtbank afgewezen. Het hof oordeelde maandag dat wel degelijk een "duidelijk risico" bestaat dat Israël met zijn F-35's het humanitair oorlogsrecht in Gaza ernstig schendt. Israël houdt bij zijn aanvallen onvoldoende rekening met de gevolgen voor de burgerbevolking, aldus het hof.
Het gaat om Amerikaanse onderdelen voor het gevechtsvliegtuig die liggen opgeslagen in een logistiek centrum op vliegbasis Woensdrecht. Vandaaruit gaan de reserveonderdelen naar alle Europese landen die de F-35 gebruiken, inclusief Israël. Sinds de uitbraak van de oorlog in de Gazastrook ruim vier maanden geleden zijn ook nog onderdelen voor de F-35 naar Israël uitgevoerd.
Vergunning
De minister voor Buitenlandse Handel heeft dan wel de vergunning voor de uitvoer van de onderdelen van de F-35 na de uitbraak van de oorlog opnieuw beoordeeld, maar heeft dat volgens het gerechtshof niet correct gedaan. Bij die beoordeling hadden onder meer buitenlandpolitieke of economische afwegingen geen rol mogen spelen. De verplichting die voortvloeit uit andere internationale verdragen zoals het wapenhandelsverdrag om mogelijke schending van het oorlogsrecht te voorkomen weegt zwaarder.
Het hof is ook niet overtuigd van het argument van de Staat dat een verbod op de export van de onderdelen grote gevolgen zou hebben voor de relatie van Nederland met de Verenigde Staten en Israël en dat zelfs het voortbestaan van de locatie in Woensdrecht op het spel zou staan. Het kabinet kan trouwens wel een nieuwe vergunning geven voor de export van de onderdelen, maar dan wel met de voorwaarde dat Israël de F-35 niet inzet in Gaza.
De oorlog begon op 7 oktober toen Hamas een aanval uitvoerde op Israël waarbij ongeveer 1200 doden vielen. Daarna begon de aanval van Israël op Gaza waarbij inmiddels bijna 30.000 Palestijnen zijn omgekomen. Ook is meer dan de helft van de gebouwen verwoest. De bevolking is op de vlucht geslagen en er is een groot gebrek aan basisbehoeften waaronder voedsel, water en medicijnen.
Meer uit Politiek
HILVERSUM (ANP) - VVD, D66 en JA21 kruipen in zeteltal naar elkaar toe in een nieuwe peiling van Ipsos I&O. De drie liberale partijen staan ongeveer op gelijke hoogte, nu de VVD is gezakt naar 14 virtuele zetels (nu 24 in de Kamer). De sociaalliberale D66 stijgt naar 13 zetels (nu 9) en het conservatief-liberale JA21 volgt met 12 zetels. De partij van de huidige eenling Joost Eerdmans blijft flink in de lift met weer 3 zetels erbij sinds begin september.
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Partijen vallen CDA-leider Henri Bontenbal aan omdat hij extra belastingen wil heffen bij burgers en bedrijven om de hogere defensie-uitgaven te betalen. Frans Timmermans van GroenLinks-PvdA vreest voor een hogere btw op boodschappen en dat dit mensen met een kleine portemonnee zal raken. Bontenbal vindt het beter om voor de verkiezingen eerlijk te zijn hierover en de kiezer niet daarna te verrassen.
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het zal wennen zijn voor NSC. Als lid van de coalitie lag de partij met nu nog negentien zetels veelvuldig onder vuur in de Kamer. Maar woensdag tijdens het debat over de begrotingsplannen voor volgend jaar kon NSC-leider Eddy van Hijum ongestoord zijn verhaal doen. Hij was de eerste fractievoorzitter die helemaal niet werd onderbroken.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - BBB-leider Caroline van der Plas weigerde tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen in te gaan op kritische vragen van oppositiepartijen over Gaza. "Ik ga er geen Gazadebat van maken", reageerde ze toen Rob Jetten vroeg of ze harder stelling wilde nemen tegen de Israëlische premier Benjamin Netanyahu. Daar namen de D66-leider en ook de Partij voor de Dieren, DENK en Volt geen genoegen mee.
7 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Het opheffen van handelsvoordelen die Israël heeft rond het exporteren van onder meer groente en fruit naar Europa, zoals de Europese Commissie voorstelt, zijn geen echte sancties. Hoewel dit na twee jaar "een historische stap vooruit is", is "het weghalen van voordelen of een voorkeursbehandeling geen echte boycot", reageert een woordvoerder van de beweging Boycot, Desinvestering, Sancties (BDS) in Nederland.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Linkse oppositiepartijen stoorden zich tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen aan de in hun ogen te afwachtende houding van VVD-leider Dilan Yeşilgöz over het Israëlische geweld in Gaza. PvdD en Volt riepen de liberale politica op om te spreken van een genocide, nu ook een VN-commissie tot dat oordeel is gekomen. Maar daarin ging ze niet mee. Ze wilde ook niet instemmen met het verzoek om gewonde kinderen uit Gaza naar Nederlandse ziekenhuizen te halen.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het aantal gemeenten in Zuid-Holland dat al te lang te weinig statushouders huisvest, loopt hard op. Zeventien gemeenten hebben al zeker twee jaar te weinig woonruimte geregeld voor asielzoekers met een verblijfsvergunning. De provincie moet eigenlijk ingrijpen, maar ziet daar voorlopig van af. Zuid-Holland wil wel een verbeterplan hebben van deze gemeenten, met daarin een deadline waarop ze hun achterstand hebben weggewerkt.
11 uur geleden