Nederland moet stoppen met uitvoer onderdelen F-35 naar Israël
DEN HAAG (ANP) - Nederland moet de export naar Israël van onderdelen voor F-35 gevechtsvliegtuigen binnen zeven dagen stopzetten. Dat heeft het gerechtshof in Den Haag in hoger beroep maandag beslist. De zaak was aangespannen door Oxfam Novib, PAX en The Rights Forum.
De drie organisaties eisten het verbod op de uitvoer, omdat de Israëlische F-35's zouden bijdragen aan (mogelijke) genocide en ernstige en grootschalige schendingen van het oorlogsrecht in de Gazastrook. De eis was eerder door de rechtbank afgewezen. Het hof oordeelde maandag dat wel degelijk een "duidelijk risico" bestaat dat Israël met zijn F-35's het humanitair oorlogsrecht in Gaza ernstig schendt. Israël houdt bij zijn aanvallen onvoldoende rekening met de gevolgen voor de burgerbevolking, aldus het hof.
Het gaat om Amerikaanse onderdelen voor het gevechtsvliegtuig die liggen opgeslagen in een logistiek centrum op vliegbasis Woensdrecht. Vandaaruit gaan de reserveonderdelen naar alle Europese landen die de F-35 gebruiken, inclusief Israël. Sinds de uitbraak van de oorlog in de Gazastrook ruim vier maanden geleden zijn ook nog onderdelen voor de F-35 naar Israël uitgevoerd.
Vergunning
De minister voor Buitenlandse Handel heeft dan wel de vergunning voor de uitvoer van de onderdelen van de F-35 na de uitbraak van de oorlog opnieuw beoordeeld, maar heeft dat volgens het gerechtshof niet correct gedaan. Bij die beoordeling hadden onder meer buitenlandpolitieke of economische afwegingen geen rol mogen spelen. De verplichting die voortvloeit uit andere internationale verdragen zoals het wapenhandelsverdrag om mogelijke schending van het oorlogsrecht te voorkomen weegt zwaarder.
Het hof is ook niet overtuigd van het argument van de Staat dat een verbod op de export van de onderdelen grote gevolgen zou hebben voor de relatie van Nederland met de Verenigde Staten en Israël en dat zelfs het voortbestaan van de locatie in Woensdrecht op het spel zou staan. Het kabinet kan trouwens wel een nieuwe vergunning geven voor de export van de onderdelen, maar dan wel met de voorwaarde dat Israël de F-35 niet inzet in Gaza.
De oorlog begon op 7 oktober toen Hamas een aanval uitvoerde op Israël waarbij ongeveer 1200 doden vielen. Daarna begon de aanval van Israël op Gaza waarbij inmiddels bijna 30.000 Palestijnen zijn omgekomen. Ook is meer dan de helft van de gebouwen verwoest. De bevolking is op de vlucht geslagen en er is een groot gebrek aan basisbehoeften waaronder voedsel, water en medicijnen.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Het gaat niet lukken om per 1 januari 2026 een soepelere stikstofgrens te regelen, zei demissionair landbouwminister Femke Wiersma (BBB) na afloop van de ministerraad. Haar partij wilde graag de waarde verhogen vanaf wanneer een stikstofvergunning nodig is, maar de plannen hiervoor moeten nog verder worden uitgewerkt. Wiersma hoopt dit "zo snel mogelijk" te kunnen doen, maar kan nog niet zeggen wanneer het wel kan.
7 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Luchthaven Schiphol mag nog twee jaar door zonder natuurvergunning. Dat heeft de ministerraad vrijdag besloten. In juni vernietigde de rechtbank in Den Haag de natuurvergunning van de nationale luchthaven, omdat deze niet zorgvuldig was voorbereid en gemotiveerd.
7 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Landbouwminister Femke Wiersma (BBB) geeft gehoor aan een motie van de Tweede Kamer, die haar oproept voorlopig geen regels te versoepelen voor het uitrijden van mest. Wiersma zei dat vrijdag na afloop van de ministerraad.
7 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Demissionair staatssecretaris Koen Becking (voortgezet onderwijs) wil een voldoende voor het vak Nederlands niet verplicht stellen om een middelbare schooldiploma te kunnen halen. De VVD-bewindsman schrijft in een brief aan de Tweede Kamer dat die verplichting ten koste kan gaan van de bredere taalontwikkeling van leerlingen.
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Landbouwminister Femke Wiersma wil voorafgaand aan de ministerraad nog niet zeggen wat ze gaat doen met een Kamermotie die haar vraagt verregaande mestplannen te pauzeren. Wel benadrukt zij dat de Kamer "het hoogste orgaan" is in Nederland. "Die kan moties aannemen, en dat is ook gebeurd. Wij gaan in het kabinet kijken hoe we daarmee omgaan."
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Niet het Rijk maar vervoersbedrijf Qbuzz moet beveiliging regelen voor de pendelbus die tussen het azc van Ter Apel en het station van Emmen rijdt, vindt asielminister Mona Keijzer (BBB). Op die buslijn is veel overlast door asielzoekers die geen buskaartje willen betalen, waarna de gemeente besloot die gratis te maken zolang er geen veiligheidsmaatregelen komen.
10 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - D66-leider Rob Jetten is door WNL-programma Goedemorgen Nederland uitgeroepen tot politicus van het jaar. Hij leidde de sociaalliberalen naar een winst van zeventien zetels bij de verkiezingen en werd daarmee voor het eerst de grootste partij in de Tweede Kamer. Jetten kan de eerste premier van D66 worden.
12 uur geleden