Nederland helpt Amerikanen bij reis naar maan: dit is eredivisie
LEIDEN (ANP) - Over een paar jaar moeten weer mensen op de maan rondlopen. Als eerste stap willen de Verenigde Staten maandag beginnen aan de generale repetitie: de missie Artemis I. Een ruimtevaartuig moet in zes weken tijd naar de maan vliegen, eromheen draaien en terugkeren naar de aarde. Aan boord zitten nog geen mensen en er komt nog geen maanlanding.
De vlucht krijgt hulp uit Nederland, want de zonnepanelen komen uit Leiden. Die zorgen voor de stroomvoorziening aan boord. Ze zijn ontwikkeld en gebouwd door Airbus Nederland, dat vroeger Dutch Space heette en daarvoor Fokker Ruimtevaart. De panelen maken deel uit van de Europese 'motorkap' achter het Amerikaanse vooronder waar de astronauten later zitten.
Het vaartuig heet de Orion. Bij de lancering maandag zit hij boven in de 100 meter hoge raket SLS. Die moet opstijgen vanaf Kennedy Space Center, de historische ruimtebasis bij Cape Canaveral in Florida. Het zogenoemde lanceervenster, de tijd waarin de raket kan beginnen aan de vlucht, gaat maandag om 14.33 uur Nederlandse tijd open en sluit twee uur later. Als het dan niet lukt om te vertrekken, zijn er herkansingen op 2 en 5 september.
Geschiedenis
Neil Armstrong en Buzz Aldrin zetten in juli 1969 als eerste mensen ooit voet op de maan. Gene Cernan was in december 1972 de twaalfde en laatste Amerikaan op de maan. Ongeveer twintig jaar geleden besloot het Witte Huis dat het tijd was om die tijden te laten herleven. Met vallen en opstaan werden een nieuwe raket en een nieuw vaartuig gebouwd. De Verenigde Staten krijgen daarbij hulp van Europa en Canada.
Rob van Hassel, die bij Airbus de ontwikkeling van de Nederlandse zonnepanelen leidde, was ten tijde van de maanlandingen een kind, en zoals zo veel leeftijdsgenootjes zat hij toen geboeid voor de tv. Dat hij nu zelf betrokken is bij de terugkeer, maakt de cirkel rond. "Toen ik een jaar of zeven was en in Deurne woonde, haalden mijn ouders mij uit bed voor de eerste maanlanding. Ik zag dat en zei: dat wil ik later doen. Mijn ouders dachten dat ik astronaut wilde worden. Nee, ik wilde raketten bouwen. Ik kon mijn ogen niet van de maanlander en het gouden folie afhouden. Dat mensen straks mede dankzij onze zonnepanelen terug naar de maan gaan, daar kan ik me nu nog geen voorstelling van maken."
Van Hassel is naar eigen zeggen niet zenuwachtig, maar wel een beetje gespannen voor de maanmissie. "Het is ongeveer de 150e lancering van een sonde waar onze zonnepanelen op zitten. Maar dat dit de opmaat is naar nieuwe reizen van mensen naar de maan, dat maakt het anders dan normaal. Alles is complexer dan we gewend zijn. Dat wij hier aan mee mogen doen is superleuk, het geeft cachet, het is de eredivisie van de ruimtevaart."
Meer uit Binnenland
DEN HAAG (ANP) - De minister van Sociale Zaken had de afgelopen jaren te weinig toezicht op de problemen die de uitvoeringsorganisatie UWV had met de WIA. Dat schrijft de Algemene Rekenkamer in een rapport. Volgens de Rekenkamer was het UWV vooral bezig met het wegwerken van achterstanden en was er te weinig aandacht voor hoe de uitkeringen van arbeidsongeschikten werden vastgesteld. Daardoor kregen tienduizenden mensen te veel of te weinig geld.
9 uur geleden
ROTTERDAM (ANP) - De rechtbank in Rotterdam wil in de strafzaak tegen Sywert van Lienden en zijn voormalige zakenpartners Camille van Gestel en Bernd Damme meer weten over de werkwijze van de rechercheurs van de Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD). Die deden onderzoek naar de mondkapjesaffaire.
11 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - 50PLUS wil wel meewerken aan een minderheidskabinet, zei partijleider Struijs nadat hij met informateur Sybrand Buma had gepraat. "Dan heb je per onderwerp invloed. Dat is een veel gunstigere situatie voor ons."
12 uur geleden
DORDRECHT (ANP) - Het Dordrechts Museum voegt deze week een werk van Marlene Dumas toe aan de collectie. De Geboorte van de Schilderkunst is volgens het museum een sleutelwerk, dat dankzij "een genereuze bruikleengever" in het museum kan worden tentoongesteld. Het doek van de in Zuid-Afrika geboren kunstenares wordt donderdag in ontvangst genomen, in het bijzijn van Dumas.
12 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Nederlandse gebruikers van Spotify luisterden dit jaar vooral naar de muziek van de Haagse rapper Frenna. Hij voert het jaaroverzicht van de streamingdienst aan. Daarna volgen Lil Kleine en Ronnie Flex. Alle gebruikers van de dienst krijgen woensdag hun eigen lijst te zien, de Spotify Wrapped.
12 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Minister David van Weel (Asiel, VVD) heeft schriftelijk antwoord gegeven op de 277 vragen van Kamerleden over de strafbaarstelling van illegaliteit. Vlak voor de zomervakantie leidde een voorstel van de PVV hierover tot veel ophef, waarop Van Weel een tegenvoorstel deed. Nu de vragen daarover zijn beantwoord, is een Tweede Kamerdebat over zijn zogeheten 'novelle' een stap dichterbij.
12 uur geleden
UTRECHT (ANP) - Jagers hebben op de Utrechtse Heuvelrug een wolf doodgeschoten. Uit een spoedanalyse van het DNA moet blijken of het gaat om de wolf waarvoor de provincie Utrecht eerder dit jaar een afschotvergunning verleende. Die wolf heeft een aantal keer mensen aangevallen en gebeten.
13 uur geleden