Nederland helpt Amerikanen bij reis naar maan: dit is eredivisie
LEIDEN (ANP) - Over een paar jaar moeten weer mensen op de maan rondlopen. Als eerste stap willen de Verenigde Staten maandag beginnen aan de generale repetitie: de missie Artemis I. Een ruimtevaartuig moet in zes weken tijd naar de maan vliegen, eromheen draaien en terugkeren naar de aarde. Aan boord zitten nog geen mensen en er komt nog geen maanlanding.
De vlucht krijgt hulp uit Nederland, want de zonnepanelen komen uit Leiden. Die zorgen voor de stroomvoorziening aan boord. Ze zijn ontwikkeld en gebouwd door Airbus Nederland, dat vroeger Dutch Space heette en daarvoor Fokker Ruimtevaart. De panelen maken deel uit van de Europese 'motorkap' achter het Amerikaanse vooronder waar de astronauten later zitten.
Het vaartuig heet de Orion. Bij de lancering maandag zit hij boven in de 100 meter hoge raket SLS. Die moet opstijgen vanaf Kennedy Space Center, de historische ruimtebasis bij Cape Canaveral in Florida. Het zogenoemde lanceervenster, de tijd waarin de raket kan beginnen aan de vlucht, gaat maandag om 14.33 uur Nederlandse tijd open en sluit twee uur later. Als het dan niet lukt om te vertrekken, zijn er herkansingen op 2 en 5 september.
Geschiedenis
Neil Armstrong en Buzz Aldrin zetten in juli 1969 als eerste mensen ooit voet op de maan. Gene Cernan was in december 1972 de twaalfde en laatste Amerikaan op de maan. Ongeveer twintig jaar geleden besloot het Witte Huis dat het tijd was om die tijden te laten herleven. Met vallen en opstaan werden een nieuwe raket en een nieuw vaartuig gebouwd. De Verenigde Staten krijgen daarbij hulp van Europa en Canada.
Rob van Hassel, die bij Airbus de ontwikkeling van de Nederlandse zonnepanelen leidde, was ten tijde van de maanlandingen een kind, en zoals zo veel leeftijdsgenootjes zat hij toen geboeid voor de tv. Dat hij nu zelf betrokken is bij de terugkeer, maakt de cirkel rond. "Toen ik een jaar of zeven was en in Deurne woonde, haalden mijn ouders mij uit bed voor de eerste maanlanding. Ik zag dat en zei: dat wil ik later doen. Mijn ouders dachten dat ik astronaut wilde worden. Nee, ik wilde raketten bouwen. Ik kon mijn ogen niet van de maanlander en het gouden folie afhouden. Dat mensen straks mede dankzij onze zonnepanelen terug naar de maan gaan, daar kan ik me nu nog geen voorstelling van maken."
Van Hassel is naar eigen zeggen niet zenuwachtig, maar wel een beetje gespannen voor de maanmissie. "Het is ongeveer de 150e lancering van een sonde waar onze zonnepanelen op zitten. Maar dat dit de opmaat is naar nieuwe reizen van mensen naar de maan, dat maakt het anders dan normaal. Alles is complexer dan we gewend zijn. Dat wij hier aan mee mogen doen is superleuk, het geeft cachet, het is de eredivisie van de ruimtevaart."
Meer uit Binnenland
DEN HAAG (ANP) - Tegenover de Russische ambassade in Den Haag is een plaquette geplaatst voor de Russische oppositieleider Aleksej Navalny, die vorig jaar overleed. De Haagse wethouder Robert Barker heeft die zaterdag onthuld, samen met de weduwe van de dissident. Het plaatje is op een bank geschroefd. In het Nederlands, Engels en Russisch staat erop: "Aleksej Navalny (1976-2024), gestorven voor vrijheid".
11 uur geledenAMSTERDAM (ANP) - Kick Out Zwarte Piet (KOZP) wil op 15 november demonstreren tegen te zwart geschminkte pieten bij de sinterklaasintochten in het Zeeuwse Yerseke en op Texel. De organisatie, die dit jaar voor het laatst actief is, zegt dat daar nog steeds zwarte pieten aanwezig zijn en pleit voor een racismevrije sinterklaasintocht.
14 uur geledenLEEUWARDEN (ANP) - Door een grote brand bij een autorecyclingbedrijf in Leeuwarden zijn zaterdagochtend meerdere voertuigen beschadigd. Volgens de veiligheidsregio hebben ongeveer twintig auto's in brand gestaan. Inmiddels zijn alle auto's geblust.
14 uur geledenDEN HAAG (ANP) - Joost Prinsen wordt zaterdag in meerdere rouwadvertenties en in diverse kranten herdacht door bekenden en oud-collega's. De acteur en presentator overleed maandag op 83-jarige leeftijd.
16 uur geledenHELMOND (ANP) - Bij een steekpartij in een woning aan de Peelhof in het Noord-Brabantse Helmond zijn in de nacht van vrijdag op zaterdag twee personen gewond geraakt. Het gaat om een man en een vrouw, meldt de politie. Het incident vond rond 02.30 uur plaats.
21 uur geledenDEN HAAG (ANP) - In een groot deel van het land, behalve in het westen, komt in de nacht van vrijdag op zaterdag en zaterdagochtend plaatselijk dichte mist voor. Het KNMI heeft daarom voor alle provincies, behalve Limburg, Zeeland en Zuid- en Noord-Holland, code geel afgekondigd. De waarschuwing geldt tot 11.00 uur.
23 uur geledenTERNEUZEN (ANP) - In de haven van het Zeeuwse Terneuzen is vrijdagavond brand uitgebroken op een schip. De brandweer heeft opgeschaald en is met drie blusvoertuigen en een hoogwerker aanwezig. Ook zetten brandweerlieden een speciaal blussysteem in dat werkt met ultrahoge druk om het vuur onder controle te krijgen.
23 uur geleden