Nederland helpt Amerikanen bij reis naar maan: dit is eredivisie
LEIDEN (ANP) - Over een paar jaar moeten weer mensen op de maan rondlopen. Als eerste stap willen de Verenigde Staten maandag beginnen aan de generale repetitie: de missie Artemis I. Een ruimtevaartuig moet in zes weken tijd naar de maan vliegen, eromheen draaien en terugkeren naar de aarde. Aan boord zitten nog geen mensen en er komt nog geen maanlanding.
De vlucht krijgt hulp uit Nederland, want de zonnepanelen komen uit Leiden. Die zorgen voor de stroomvoorziening aan boord. Ze zijn ontwikkeld en gebouwd door Airbus Nederland, dat vroeger Dutch Space heette en daarvoor Fokker Ruimtevaart. De panelen maken deel uit van de Europese 'motorkap' achter het Amerikaanse vooronder waar de astronauten later zitten.
Het vaartuig heet de Orion. Bij de lancering maandag zit hij boven in de 100 meter hoge raket SLS. Die moet opstijgen vanaf Kennedy Space Center, de historische ruimtebasis bij Cape Canaveral in Florida. Het zogenoemde lanceervenster, de tijd waarin de raket kan beginnen aan de vlucht, gaat maandag om 14.33 uur Nederlandse tijd open en sluit twee uur later. Als het dan niet lukt om te vertrekken, zijn er herkansingen op 2 en 5 september.
Geschiedenis
Neil Armstrong en Buzz Aldrin zetten in juli 1969 als eerste mensen ooit voet op de maan. Gene Cernan was in december 1972 de twaalfde en laatste Amerikaan op de maan. Ongeveer twintig jaar geleden besloot het Witte Huis dat het tijd was om die tijden te laten herleven. Met vallen en opstaan werden een nieuwe raket en een nieuw vaartuig gebouwd. De Verenigde Staten krijgen daarbij hulp van Europa en Canada.
Rob van Hassel, die bij Airbus de ontwikkeling van de Nederlandse zonnepanelen leidde, was ten tijde van de maanlandingen een kind, en zoals zo veel leeftijdsgenootjes zat hij toen geboeid voor de tv. Dat hij nu zelf betrokken is bij de terugkeer, maakt de cirkel rond. "Toen ik een jaar of zeven was en in Deurne woonde, haalden mijn ouders mij uit bed voor de eerste maanlanding. Ik zag dat en zei: dat wil ik later doen. Mijn ouders dachten dat ik astronaut wilde worden. Nee, ik wilde raketten bouwen. Ik kon mijn ogen niet van de maanlander en het gouden folie afhouden. Dat mensen straks mede dankzij onze zonnepanelen terug naar de maan gaan, daar kan ik me nu nog geen voorstelling van maken."
Van Hassel is naar eigen zeggen niet zenuwachtig, maar wel een beetje gespannen voor de maanmissie. "Het is ongeveer de 150e lancering van een sonde waar onze zonnepanelen op zitten. Maar dat dit de opmaat is naar nieuwe reizen van mensen naar de maan, dat maakt het anders dan normaal. Alles is complexer dan we gewend zijn. Dat wij hier aan mee mogen doen is superleuk, het geeft cachet, het is de eredivisie van de ruimtevaart."
Meer uit Binnenland
AMERSFOORT (ANP) - Huiseigenaren betalen volgend jaar gemiddeld 3,9 procent hogere gemeentelijke woonlasten, meldt Vereniging Eigen Huis (VEH) op basis van een steekproef onder 106 gemeenten. De aanslag voor onroerendezaakbelasting (OZB), riool- en afvalstoffenheffing komt in 2026 gemiddeld uit op 1001 euro per huishouden en gaat daarmee voor het eerst de grens van 1000 euro over.
1 uur geleden
BERLIJN (ANP) - De dekking van de Verenigde Staten voelt nu "veilig genoeg" voor Oekraïne en zijn Europese bondgenoten om ook offers te kunnen brengen in de vredesonderhandelingen met Rusland, zegt premier Dick Schoof. De VS hebben volgens hem beloofd te hulp te komen als Rusland een toekomstige wapenstilstand zou schenden.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Moskou vindt dat Nederlandse kabinetsleden "alle perken te buiten" zijn gegaan met uitspraken tegen Rusland van de afgelopen tijd. De Russische ambassade spreekt in een verklaring van dreigende opmerkingen, "om nog maar te zwijgen over de volstrekt onacceptabele, grove toon van hun uitspraken over de Russische leiding". De missie roept de Nederlandse autoriteiten op te stoppen met "anti-Russische hysterie en serieus na te denken over waar ze hun land naartoe leiden".
8 uur geleden
MADRID (ANP) - De Spaanse politie heeft een Nederlandse vrouw aangehouden die in eigen land wordt gezocht voor het seksueel uitbuiten van minderjarigen, bezit van kinderporno, mensenhandel, drugshandel en vrijheidsberoving. De krant El País meldt dat de vrouw nu ook wordt verdacht van het achterlaten van kinderen.
8 uur geleden
DEN BOSCH (ANP) - "Het belangrijkste voor ons is dat de verdachten ter verantwoording zijn geroepen." Dit zeggen de nabestaanden van de vier kinderen die zijn omgekomen bij het ongeluk met een Stint op een spoorwegovergang in Oss in reactie op het requisitoir van het Openbaar Ministerie.
10 uur geleden
MOERGESTEL (ANP) - De vader van de twee kinderen die zaterdagavond zwaargewond zijn gevonden in hun woning in Moergestel is aangehouden. De 49-jarige man wordt verdacht "van betrokkenheid bij de gebeurtenissen in de woning", meldt de politie. Een woordvoerster van de politie wilde daar geen verdere uitleg bij geven. Ze zei dat het onderzoek nog gaande is.
10 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De aanslag in Sydney is onacceptabel en maakt "duidelijk dat we waakzaam moeten blijven. En dat we ons moeten blijven uitspreken en optreden tegen antisemitisme, waar en hoe het zich ook manifesteert." Dat zei maandagavond demissionair staatssecretaris Jurgen Nobel bij een chanoekaviering op de Amsterdamse Zuidas.
10 uur geleden