NAVO-leiders eens over nieuwe norm voor veel hoger defensiebudget
DEN HAAG (ANP) - De NAVO-landen gaan 5 procent van hun economie steken in defensie en aanverwante zaken, hebben hun leiders op de top in Den Haag afgesproken. Ook onwillige landen als Spanje stemden in met de nieuwe afspraak, al legt dat land die wel wat anders uit.
De nieuwe 'NAVO-norm' is bedoeld om Europa te herbewapenen na decennialang achteroverleunen. Maar die komt vooral voort uit een eis van de Verenigde Staten. De VS verleggen hun aandacht naar China en Europa moet zijn eigen verdediging bekostigen, stelt president Donald Trump, die er het cijfer van 5 procent aan verbond.
NAVO-topman Mark Rutte kneedde die torenhoge eis om naar een haalbaarder voorstel. Dat schrijft 3,5 procent van het bruto binnenlands product voor defensie voor, plus 1,5 procent voor ondersteunende zaken. Tot nu toe was het de bedoeling om 2 procent van het bbp aan defensie te besteden.
Nieuwe norm
De lidstaten hebben tot 2035 de tijd om de nieuwe norm te halen. Dat is later dan Rutte aanvankelijk had voorgesteld, maar dat uitstel is een geste naar landen die moeite hadden met het plan. In 2029 moet het percentage worden geëvalueerd en zou het dus mogelijk verhoogd of verlaagd kunnen worden.
Spanje beweert dat de toezegging niet voor dat land geldt. Maar volgens de NAVO worden er geen uitzonderingen gemaakt. Spanje zal er wel achter komen dat het echt niet met minder kan, is voorlopig de bezweringsformule.
Maatstaven
Voor de 3,5 procent aan 'harde' defensie-uitgaven zijn vanouds duidelijke maatstaven, waardoor NAVO-landen daarmee niet kunnen marchanderen. Onder de 1,5 procent vallen onder meer investeringen in infrastructuur, maatschappelijke weerbaarheid en de defensie-industrie, staat in de slotverklaring van de top.
De lidstaten leggen de NAVO elk jaar een plan voor met een "geloofwaardige, geleidelijke weg naar het doel", hebben ze afgesproken. Maar consequenties bij getreuzel zijn er niet, omdat de alliantie de soevereine landen nergens toe kan dwingen. Wel kan ze "blamen en shamen", wanprestaties uitmeten in de hoop op verbetering, zoals nu feitelijk al jaarlijks gebeurt.
Meer uit Buitenland
KATHMANDU (ANP/RTR) - Het dodental als gevolg van de anticorruptieprotesten in Nepal is opgelopen tot 72, zei het gezondheidsministerie zondag. Reddingsteams zoeken nog steeds naar lichamen in winkelcentra en andere gebouwen die zijn beschadigd door de onrusten.
4 uur geleden
NANTES/LYON (ANP) - De oproep van de anonieme protestbeweging 'Bloquons tout' (We blokkeren alles) lijkt dit weekend in Frankrijk nauwelijks gehoor te hebben gevonden. Na de grote actiedag van afgelopen woensdag had de beweging op sociale media weer acties en blokkades in het vooruitzicht gesteld, maar het is volgens Franse media voornamelijk gebleven bij kleine plaatselijke samenscholingen.
5 uur geleden
MADRID (ANP) - Na een gasexplosie zaterdag in een café in een buitenwijk van Madrid is in het puin van het café een overleden slachtoffer gevonden. De man is voor zover bekend de enige dode bij dit incident in Vallecas. Er vielen 25 gewonden, onder wie drie ernstig gewonden.
8 uur geleden
DOHA (ANP/AFP) - De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio brengt een bezoek aan Israël, kort na een Israëlische aanval op de Qatarese hoofdstad Doha afgelopen week. Israël viel een pand aan dat door de regering van Qatar aan de Palestijnse beweging Hamas ter beschikking was gesteld. Daarbij kwamen een Qatarees en vijf Palestijnen om het leven. Er werden geen Hamasleiders getroffen, wat Israëls bedoeling was.
8 uur geleden
CARACAS (ANP/RTR) - De Verenigde Staten hebben zaterdag een Venezolaanse vissersboot onderschept en acht uur lang bezet. Dat stelt het Venezolaanse ministerie van Buitenlandse Zaken.
10 uur geleden
AT-TUWANI (ANP) - De Palestijnse regisseur en activist Basel Adra zegt zaterdag op de bezette Westelijke Jordaanoever te zijn aangevallen door kolonisten. Toen hij familieleden die bij het incident gewond waren geraakt, vergezelde naar een ziekenhuis, doorzocht het Israëlische leger zijn woning, aldus de filmmaker tegenover CNN.
10 uur geleden
TEL AVIV (ANP/AFP) - Het Hostages and Missing Families Forum zei zaterdag dat premier Benjamin Netanyahu het grootste obstakel vormt voor de vrijlating van Israëlische gijzelaars uit Gaza. Het Forum is de belangrijkste groep die de naasten van de gijzelaars bijstaat.
19 uur geleden