NAVO-leiders bijeen over nieuw gevaar en nieuwe leden
MADRID (ANP) - De leiders van de NAVO-landen komen bijeen om de uit een winterslaap ontwaakte militaire alliantie nieuwe richting te geven. Op hun top in Madrid denken ze na over hoe ze nieuw gevaar van oude vijand Rusland en van het opkomende China kunnen pareren en bepalen ze de koers van de NAVO voor de komende jaren. Maar het machtsvertoon mist een uitroepteken als het blijft mislukken om Zweden en Finland als nieuwe leden te verwelkomen.
De top in Madrid had eigenlijk over China moeten gaan, vinden de Verenigde Staten, de grote steunpilaar van het bondgenootschap. Maar door de Russische oorlog tegen Oekraïne gaat veel aandacht toch naar Rusland. Dat land is de belangrijkste en bovendien een rechtstreekse bedreiging voor de NAVO, zullen premier Rutte, de Amerikaanse president Biden en hun 28 collega-leiders vaststellen.
Dat was een paar jaar geleden nog anders. De taakomschrijving van de NAVO noemt Rusland zelfs een "partner". Hoog tijd om dat twaalf jaar oude "strategische concept" bij de tijd te brengen, vindt de alliantie.
De nieuwe dreiging uit Moskou vraagt ook om een forse versterking van de NAVO-landen die Rusland als buur hebben of dat vrezen te worden. De NAVO wil haar zogeheten snellereactiemacht ongeveer verachtvoudigen. Maar troepen permanent aan de oostflank legeren, zoals de Baltische landen willen, dat zit er vermoedelijk niet in. Die kunnen beter elders klaarstaan, zodat de alliantie flexibeler blijft, denken veel lidstaten. Al is het wel handig om bijvoorbeeld de tanks en het geschut voor deze oproeptroepen vast in het oosten klaar te zetten.
De harde taal die de NAVO voor Rusland kiest, hoeft China nog niet te vrezen. Maar de opkomende wereldmacht wordt wel voor het eerst genoemd in de strategie van het vanouds toch uitdrukkelijk Noord-Atlantische bondgenootschap. Zij het niet als dreiging, zoals de VS graag zouden zien, maar vermoedelijk als "uitdaging". Dat voor het eerst ook de leiders van Zuid-Korea, Japan, Australië en Nieuw-Zeeland bij de top aanschuiven moet de boodschap aan Beijing kracht bijzetten.
Dat alles dreigt echter overschaduwd te worden door de onverwacht moeizame toetreding van Zweden en Finland, vrezen NAVO-bronnen. De NAVO had gehoopt de eindelijk warmgelopen aspiranten in Madrid te kunnen onthalen als nieuwe leden. Maar zij had buiten lidstaat Turkije gerekend. Dat land dwarsboomt hun toetreding, onder meer omdat vooral Zweden de Koerden en andere tegenstanders van Ankara te veel ruimte zou gunnen. Zolang dat duurt, zitten de twee aspirant-leden in een hachelijke positie en bladdert de eensgezindheid van de NAVO af.
Mogelijk komt pas een doorbraak in zicht als de Amerikanen tussenbeide komen, denken ingewijden. Maar het is maar de vraag of dat er al in Madrid in zit.
Meer uit Buitenland
WASHINGTON (ANP/BLOOMBERG) - De Amerikaanse president Donald Trump heeft zondag gewaarschuwd dat de geplande overname van Warner Bros. Discovery door Netflix mogelijk op bezwaren van mededingingstoezichthouders stuit. Volgens Trump kan het marktaandeel van het samengevoegde bedrijf te groot worden.
2 uur geleden
BOEKAREST (ANP/RTR) - De Roemeense hoofdstad Boekarest heeft bij de lokale verkiezingen een liberale burgemeester gekozen, zo blijkt uit de gedeeltelijke resultaten. Dit geeft premier Ilie Bolojan de overhand in de fragiele pro-Europese regeringscoalitie en betekent een nederlaag voor de radicaal-rechtse kandidaat die als favoriet gold.
5 uur geleden
SÃO PAULO (ANP/AFP) - Acht gravures van de Franse schilder Henri Matisse zijn gestolen uit een bibliotheek in de Braziliaanse stad São Paulo. Dat heeft de lokale overheid bekendgemaakt. De dieven maakten ook vijf werken buit van de Braziliaanse schilder Candido Portinari.
6 uur geleden
PARAMARIBO (ANP) - Zestig erfgenamen van de vijftien slachtoffers van de Decembermoorden van 1982 hebben een vordering ingesteld tegen de staat Suriname. Zij eisen eerherstel van de slachtoffers en hun nabestaanden en schadeloosstelling van de erfgenamen, vertelde advocaat Hugo Essed zondag in het programma Welingelichte Kringen van Radio ABC Suriname. Hij heeft de afgelopen week het verzoekschrift ingediend bij de kantonrechter, namens nabestaanden in Suriname en Nederland.
6 uur geleden
ABUJA (ANP/RTR) - De Nigeriaanse overheid heeft de vrijlating bewerkstelligd van honderd schoolkinderen die vorige maand waren ontvoerd van een kostschool in de staat Niger. Dat meldt de Nigeriaanse omroep Channels Television, die geen details gaf over de vrijlating.
7 uur geleden
COTONOU (ANP/RTR) - President Patrice Talon van Benin heeft verklaard dat de situatie in zijn land "volledig onder controle" is nadat veiligheidstroepen een couppoging van een groep soldaten hadden beëindigd. "Het verraad zal niet ongestraft blijven", zei Talon in een tv-toespraak. Eerder zondag meldde een regeringswoordvoerder dat veertien mensen waren opgepakt voor een couppoging. Alle arrestanten zouden militairen en ex-militairen zijn.
7 uur geleden
JERUZALEM (ANP/AFP) - De Israëlische legerchef Eyal Zamir heeft gezegd dat de demarcatielijn waarachter Israëlische troepen zich in Gaza hebben teruggetrokken een "nieuwe grens" is. Dat zei Zamir tegen Israëlische reservisten in de Palestijnse Gazastrook, aldus een militaire verklaring.
10 uur geleden