NAVO-leiders bijeen over nieuw gevaar en nieuwe leden
MADRID (ANP) - De leiders van de NAVO-landen komen bijeen om de uit een winterslaap ontwaakte militaire alliantie nieuwe richting te geven. Op hun top in Madrid denken ze na over hoe ze nieuw gevaar van oude vijand Rusland en van het opkomende China kunnen pareren en bepalen ze de koers van de NAVO voor de komende jaren. Maar het machtsvertoon mist een uitroepteken als het blijft mislukken om Zweden en Finland als nieuwe leden te verwelkomen.
De top in Madrid had eigenlijk over China moeten gaan, vinden de Verenigde Staten, de grote steunpilaar van het bondgenootschap. Maar door de Russische oorlog tegen Oekraïne gaat veel aandacht toch naar Rusland. Dat land is de belangrijkste en bovendien een rechtstreekse bedreiging voor de NAVO, zullen premier Rutte, de Amerikaanse president Biden en hun 28 collega-leiders vaststellen.
Dat was een paar jaar geleden nog anders. De taakomschrijving van de NAVO noemt Rusland zelfs een "partner". Hoog tijd om dat twaalf jaar oude "strategische concept" bij de tijd te brengen, vindt de alliantie.
De nieuwe dreiging uit Moskou vraagt ook om een forse versterking van de NAVO-landen die Rusland als buur hebben of dat vrezen te worden. De NAVO wil haar zogeheten snellereactiemacht ongeveer verachtvoudigen. Maar troepen permanent aan de oostflank legeren, zoals de Baltische landen willen, dat zit er vermoedelijk niet in. Die kunnen beter elders klaarstaan, zodat de alliantie flexibeler blijft, denken veel lidstaten. Al is het wel handig om bijvoorbeeld de tanks en het geschut voor deze oproeptroepen vast in het oosten klaar te zetten.
De harde taal die de NAVO voor Rusland kiest, hoeft China nog niet te vrezen. Maar de opkomende wereldmacht wordt wel voor het eerst genoemd in de strategie van het vanouds toch uitdrukkelijk Noord-Atlantische bondgenootschap. Zij het niet als dreiging, zoals de VS graag zouden zien, maar vermoedelijk als "uitdaging". Dat voor het eerst ook de leiders van Zuid-Korea, Japan, Australië en Nieuw-Zeeland bij de top aanschuiven moet de boodschap aan Beijing kracht bijzetten.
Dat alles dreigt echter overschaduwd te worden door de onverwacht moeizame toetreding van Zweden en Finland, vrezen NAVO-bronnen. De NAVO had gehoopt de eindelijk warmgelopen aspiranten in Madrid te kunnen onthalen als nieuwe leden. Maar zij had buiten lidstaat Turkije gerekend. Dat land dwarsboomt hun toetreding, onder meer omdat vooral Zweden de Koerden en andere tegenstanders van Ankara te veel ruimte zou gunnen. Zolang dat duurt, zitten de twee aspirant-leden in een hachelijke positie en bladdert de eensgezindheid van de NAVO af.
Mogelijk komt pas een doorbraak in zicht als de Amerikanen tussenbeide komen, denken ingewijden. Maar het is maar de vraag of dat er al in Madrid in zit.
Meer uit Buitenland
KYIV (ANP/AFP) - De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft details gepresenteerd uit een nieuw Amerikaans 20-puntenplan, waar de Oekraïense en Amerikaanse delegatie de afgelopen weken over hebben onderhandeld. Volgens Zelensky moeten onder meer de huidige frontlijnen worden bevroren en zou er mogelijk een gedemilitariseerde bufferzone kunnen komen tussen het Oekraïense en het Russische gebied.
1 uur geleden
ANKARA (ANP/AFP) - De Turkse autoriteiten hebben de zwarte doos gevonden van het vliegtuig dat dinsdag neerstortte met de Libische legerleider Mohammed Ali Ahmed al-Haddad aan boord. Volgens minister van Binnenlandse Zaken Ali Yerlikaya hebben ze daardoor ook beschikking over geluidsopnames uit de cockpit voor het ongeluk.
2 uur geleden
MOSKOU (ANP) - In Moskou zijn twee politieagenten in de nacht van dinsdag op woensdag gewond geraakt bij een "incident" in de buurt van de plek waar deze week een Russische generaal om het leven kwam, aldus de autoriteiten. Lokale media melden op basis van ooggetuigen dat er sprake was van een explosie.
5 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - De regering van de Amerikaanse president Donald Trump heeft visumsancties opgelegd aan voormalig EU-commissaris Thierry Breton en vier anderen. Volgens de VS probeerden zij Amerikaanse technologiebedrijven te dwingen politieke uitingen op hun platforms te controleren.
9 uur geleden
BRASILIA (ANP/AFP) - De Braziliaanse oud-president Jair Bolsonaro mag deze week tijdelijk zijn cel verlaten. Het hooggerechtshof heeft daar toestemming voor gegeven, zodat hij een operatie kan ondergaan.
13 uur geleden
ANKARA (ANP/RTR) - Het wrak van de privéjet die onder anderen de Libische legerleider Mohammed Ali Ahmed Al-Haddad vervoerde, is gevonden. Dat meldt de Turkse overheid, schrijft persbureau Reuters. Volgens de Turkse minister van Binnenlandse Zaken Ali Yerlikaya werd het wrak gevonden zo'n 2 kilometer buiten het dorp Kesikkavak, in de provincie Ankara. Inmiddels heeft de openbaar aanklager in Ankara onderzoek ingesteld naar de crash, meldt de Turkse minister van Justitie Yilmaz Tunç.
13 uur geleden
WARSCHAU (ANP/BLOOMBERG) - Polen wil toetreden tot de G20, een groep van de grootste economieën ter wereld. Dat zei minister van Financiën Andrzej Domański tegen persbureau Bloomberg. "Wij willen de stem van ons deel van Europa zijn."
19 uur geleden