NAVO-leiders bijeen over nieuw gevaar en nieuwe leden
MADRID (ANP) - De leiders van de NAVO-landen komen bijeen om de uit een winterslaap ontwaakte militaire alliantie nieuwe richting te geven. Op hun top in Madrid denken ze na over hoe ze nieuw gevaar van oude vijand Rusland en van het opkomende China kunnen pareren en bepalen ze de koers van de NAVO voor de komende jaren. Maar het machtsvertoon mist een uitroepteken als het blijft mislukken om Zweden en Finland als nieuwe leden te verwelkomen.
De top in Madrid had eigenlijk over China moeten gaan, vinden de Verenigde Staten, de grote steunpilaar van het bondgenootschap. Maar door de Russische oorlog tegen Oekraïne gaat veel aandacht toch naar Rusland. Dat land is de belangrijkste en bovendien een rechtstreekse bedreiging voor de NAVO, zullen premier Rutte, de Amerikaanse president Biden en hun 28 collega-leiders vaststellen.
Dat was een paar jaar geleden nog anders. De taakomschrijving van de NAVO noemt Rusland zelfs een "partner". Hoog tijd om dat twaalf jaar oude "strategische concept" bij de tijd te brengen, vindt de alliantie.
De nieuwe dreiging uit Moskou vraagt ook om een forse versterking van de NAVO-landen die Rusland als buur hebben of dat vrezen te worden. De NAVO wil haar zogeheten snellereactiemacht ongeveer verachtvoudigen. Maar troepen permanent aan de oostflank legeren, zoals de Baltische landen willen, dat zit er vermoedelijk niet in. Die kunnen beter elders klaarstaan, zodat de alliantie flexibeler blijft, denken veel lidstaten. Al is het wel handig om bijvoorbeeld de tanks en het geschut voor deze oproeptroepen vast in het oosten klaar te zetten.
De harde taal die de NAVO voor Rusland kiest, hoeft China nog niet te vrezen. Maar de opkomende wereldmacht wordt wel voor het eerst genoemd in de strategie van het vanouds toch uitdrukkelijk Noord-Atlantische bondgenootschap. Zij het niet als dreiging, zoals de VS graag zouden zien, maar vermoedelijk als "uitdaging". Dat voor het eerst ook de leiders van Zuid-Korea, Japan, Australië en Nieuw-Zeeland bij de top aanschuiven moet de boodschap aan Beijing kracht bijzetten.
Dat alles dreigt echter overschaduwd te worden door de onverwacht moeizame toetreding van Zweden en Finland, vrezen NAVO-bronnen. De NAVO had gehoopt de eindelijk warmgelopen aspiranten in Madrid te kunnen onthalen als nieuwe leden. Maar zij had buiten lidstaat Turkije gerekend. Dat land dwarsboomt hun toetreding, onder meer omdat vooral Zweden de Koerden en andere tegenstanders van Ankara te veel ruimte zou gunnen. Zolang dat duurt, zitten de twee aspirant-leden in een hachelijke positie en bladdert de eensgezindheid van de NAVO af.
Mogelijk komt pas een doorbraak in zicht als de Amerikanen tussenbeide komen, denken ingewijden. Maar het is maar de vraag of dat er al in Madrid in zit.
Meer uit Buitenland
WASHINGTON/OSLO/CARACAS (ANP/AFP/RTR) - President Donald Trump heeft gezegd dat de VS voor de kust van Venezuela een grote olietanker hebben opgebracht. Hij zei dit tegen verslaggevers en voegde eraan toe dat er "meer dingen gebeuren, daar horen jullie later over".
8 uur geleden
SOFIA (ANP/AFP) - Tienduizenden Bulgaren hebben in Sofia en andere steden betoogd tegen de regering en tegen corruptie. Begin deze maand waren er ook grote demonstraties van vooral jongeren. Het werd een uiting van Gen Z in Bulgarije genoemd. De coalitieregering trok onder druk van de protestgolf de voorgenomen begrotingsplannen op 3 december in. Volgens Bulgaarse media waren de protesten van woensdag nog groter dan die op 1 december.
8 uur geleden
KATHMANDU (ANP/AFP) - Nepal heeft een overeenkomst gesloten met vertegenwoordigers van de Gen Z-protestbeweging. Het gaat om een pakket maatregelen die moeten leiden tot minder corruptie en beter bestuur. Interim-premier Sushila Karki, een voormalige opperrechter, sprak tijdens een plechtigheid in Kathmandu over een "mijlpaal".
10 uur geleden
PARIJS (ANP/AFP) - Bij een grote operatie van de Franse politie in heel het land zijn woensdag een twintigtal mensen aangehouden omdat ze worden verdacht van het kopen van illegale sekspoppen die een kinderlijk uiterlijk hebben. Vijf van de verdachten zijn bekend bij de politie wegens pedofiele praktijken.
11 uur geleden
REYKJAVIK (ANP) - IJsland gaat in navolging van onder meer Nederland en Spanje volgend jaar niet naar het Eurovisie Songfestival. Dat is woensdag besloten tijdens een bestuursvergadering van de publieke omroep RÚV, maakte de omroep zelf bekend. Vorige week maakte de European Broadcasting Union (EBU), de organisator van het songfestival, bekend dat Israël mee mag doen aan de editie van volgend jaar in Oostenrijk. Hierop besloot een aantal landen het evenement te boycotten.
12 uur geleden
PARIJS (ANP) - De leiders van de drie belangrijkste Europese landen hebben de Amerikaanse president Donald Trump gebeld over de jongste Oekraïne-vredesplannen van de Verenigde Staten. Er is druk diplomatiek verkeer tussen de VS, Europa, Oekraïne en Rusland nu de VS mikken op een doorbraak in de dagen voor Kerstmis.
12 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - Het Amerikaanse ministerie van Binnenlandse Veiligheid koopt zelf vliegtuigen om deportaties van illegalen soepeler en sneller te laten verlopen. De deportaties verlopen vooralsnog met allerlei chartervliegtuigen. The Washington Post heeft gemeld dat het ministerie 140 miljoen dollar (120 miljoen euro) uittrekt voor zes Boeing-737's. Daarmee heeft het ministerie meer de hand in de uitzetting van ongewenste migranten.
12 uur geleden