NAVO-leiders bijeen over nieuw gevaar en nieuwe leden
MADRID (ANP) - De leiders van de NAVO-landen komen bijeen om de uit een winterslaap ontwaakte militaire alliantie nieuwe richting te geven. Op hun top in Madrid denken ze na over hoe ze nieuw gevaar van oude vijand Rusland en van het opkomende China kunnen pareren en bepalen ze de koers van de NAVO voor de komende jaren. Maar het machtsvertoon mist een uitroepteken als het blijft mislukken om Zweden en Finland als nieuwe leden te verwelkomen.
De top in Madrid had eigenlijk over China moeten gaan, vinden de Verenigde Staten, de grote steunpilaar van het bondgenootschap. Maar door de Russische oorlog tegen Oekraïne gaat veel aandacht toch naar Rusland. Dat land is de belangrijkste en bovendien een rechtstreekse bedreiging voor de NAVO, zullen premier Rutte, de Amerikaanse president Biden en hun 28 collega-leiders vaststellen.
Dat was een paar jaar geleden nog anders. De taakomschrijving van de NAVO noemt Rusland zelfs een "partner". Hoog tijd om dat twaalf jaar oude "strategische concept" bij de tijd te brengen, vindt de alliantie.
De nieuwe dreiging uit Moskou vraagt ook om een forse versterking van de NAVO-landen die Rusland als buur hebben of dat vrezen te worden. De NAVO wil haar zogeheten snellereactiemacht ongeveer verachtvoudigen. Maar troepen permanent aan de oostflank legeren, zoals de Baltische landen willen, dat zit er vermoedelijk niet in. Die kunnen beter elders klaarstaan, zodat de alliantie flexibeler blijft, denken veel lidstaten. Al is het wel handig om bijvoorbeeld de tanks en het geschut voor deze oproeptroepen vast in het oosten klaar te zetten.
De harde taal die de NAVO voor Rusland kiest, hoeft China nog niet te vrezen. Maar de opkomende wereldmacht wordt wel voor het eerst genoemd in de strategie van het vanouds toch uitdrukkelijk Noord-Atlantische bondgenootschap. Zij het niet als dreiging, zoals de VS graag zouden zien, maar vermoedelijk als "uitdaging". Dat voor het eerst ook de leiders van Zuid-Korea, Japan, Australië en Nieuw-Zeeland bij de top aanschuiven moet de boodschap aan Beijing kracht bijzetten.
Dat alles dreigt echter overschaduwd te worden door de onverwacht moeizame toetreding van Zweden en Finland, vrezen NAVO-bronnen. De NAVO had gehoopt de eindelijk warmgelopen aspiranten in Madrid te kunnen onthalen als nieuwe leden. Maar zij had buiten lidstaat Turkije gerekend. Dat land dwarsboomt hun toetreding, onder meer omdat vooral Zweden de Koerden en andere tegenstanders van Ankara te veel ruimte zou gunnen. Zolang dat duurt, zitten de twee aspirant-leden in een hachelijke positie en bladdert de eensgezindheid van de NAVO af.
Mogelijk komt pas een doorbraak in zicht als de Amerikanen tussenbeide komen, denken ingewijden. Maar het is maar de vraag of dat er al in Madrid in zit.
Meer uit Buitenland
WASHINGTON (ANP/RTR/AFP) - De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio is mogelijk zaterdag bij een deel van het overleg tussen de VS en Oekraïne. De tweedaagse gesprekken over het stoppen van de oorlog tussen Oekraïne en Rusland vinden plaats in Miami.
2 minuten geleden
PARIJS (ANP/AFP) - De Franse regering waarschuwt boeren tijdens de feestdagen geen wegen te blokkeren. Er zijn ruim een week geleden boerenprotesten met wegblokkades uitgebroken, vooral in het zuiden, naar aanleiding van het in opdracht van de autoriteiten slachten van runderen naar aanleiding van een besmettelijke veeziekte. Volgens de veehouders reageert de overheid overdreven wreed op de plaatselijke uitbraak van de knobbelziekte of nodulaire dermatose.
49 minuten geleden
MOSKOU (ANP/RTR) - Als Oekraïne verkiezingen houdt, zou Rusland mogelijk geen aanvallen op het land uitvoeren. Oekraïners die in Rusland of door Rusland beheerste gebieden wonen, zouden ook in Oekraïense verkiezingen moeten kunnen stemmen. President Vladimir Poetin heeft dit in zijn jaarlijkse persconferentie gezegd.
4 uur geleden
TAIPEI (ANP/RTR) - Bij een steekaanval in de Taiwanese hoofdstad Taipei zijn zeker drie doden gevallen, vijf mensen raakten gewond. Volgens premier Cho Jung-tai liet een man rookbommen afgaan bij het centrale treinstation van de stad, waarna hij naar een nabijgelegen metrostation in een druk winkelgebied rende. Onderweg viel hij mensen aan.
4 uur geleden
NEW YORK/LONDEN (ANP/RTR) - Volgens internationale waarnemers is er momenteel geen hongersnood meer in de Gazastrook. Dit komt door de verbetering van de aanvoer van goederen sinds het bestand tussen Israël en Hamas dat 10 oktober inging. Maar de toestand blijft nog steeds kritiek. Bij hervatting van de vijandelijkheden kan het risico op hongersnood half april weer terug zijn.
5 uur geleden
GENÈVE (ANP) - In de Gazastrook zijn in de afgelopen anderhalf jaar meer dan duizend mensen overleden die in afwachting waren van een medische evacuatie, meldt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) op X. Topman Tedros Adhanom Ghebreyesus roept meer landen op om "hun deuren te openen voor de patiënten uit Gaza".
5 uur geleden
KYIV (ANP/RTR) - Oekraïne heeft voor het eerst een schip van de Russische schaduwvloot aangevallen op de Middellandse Zee, meldt een bron van de Oekraïense veiligheidsdienst SBOe. Het vaartuig zou flinke schade hebben opgelopen, maar leeg zijn geweest op het moment van de droneaanval.
6 uur geleden