Nabestaanden van aanval op Hawija vragen om gerechtigheid
DEN HAAG (ANP) - "Wij vragen alleen gerechtigheid", zegt Rashid Salih tegen de rechtbank in Den Haag. Hij is een van de Irakezen uit Hawija die schadevergoeding willen voor de Nederlandse luchtaanval op de stad acht jaar geleden. Daarbij vielen tientallen doden.
Salih verloor zeven familieleden. Tranen stromen over zijn wangen als hij zijn relaas vertelt. "Het had impact op mijn leven, op mijn studie, op alles", laat zijn zoon Mohammed weten. Dochter Tabarak wil dat mensen die fouten hebben gemaakt straf krijgen en dat excuses worden aangeboden.
Burgemeester Sabhan Khalaf Ali van Hawija zegt dat mensen compensatie willen. Er kwamen volgens hem honderd mensen om bij de aanval. Ook hij wil excuses en hulp voor mensen met psychische klachten.
Veel slachtoffers
In de nacht van 2 op 3 juni 2015 voerde een Nederlandse F-16 een aanval uit op een werkplaats van terreurgroep IS waar bomauto's en bermbommen werden gemaakt. Er bleek een enorme hoeveelheid springstof opgeslagen en dat zorgde voor een tweede explosie die de buurt verwoestte en veel slachtoffers maakte.
Nederland maakte deel uit van de internationale coalitie tegen IS. Die was op verzoek van de Iraakse regering te hulp gekomen toen de terreurgroep het land dreigde over te lopen en massaal mensen vermoordde. De F-16's opereerden vanaf een basis in Jordanië.
Slordig
Volgens advocaat Liesbeth Zegveld, die spreekt namens de gedupeerden, is onder meer het doelwit van tevoren onvoldoende geobserveerd, slechts een paar dagen. De voorbereiding is slordig geweest, vindt Zegveld. Ook mist ze informatie en vindt ze de onderzoeken die naar de aanval zijn gedaan onvoldoende.
De commandant van de Nederlandse F-16's moest als zogeheten Red Card Holder elke aanval goedkeuren. Hij voerde daarvoor overleg met twee verbindingsofficieren in Qatar van waaruit de aanvallen op IS werden aangestuurd. Het overleg tussen deze drie functionarissen was "volstrekt onvoldoende", vindt Zegveld.
Drones
Dat spreekt de landsadvocaat tegen. Er is "heel zorgvuldig" gehandeld. De Red Card Holder en de verbindingsofficieren waren bijzonder ervaren vliegers en een lang en nauwgezet traject ging vooraf aan het besluit om toestemming te geven voor de aanval. Het voorkomen van burgerslachtoffers vormde daarbij een belangrijk aspect.
Bij de voorbereiding zijn onder meer drones ingezet. Dat duurde enkele weken, benadrukt de landsadvocaat. Nederland was voor veel informatie afhankelijk van de Amerikanen. Zij planden de aanval. Daardoor kan volgens de landsadvocaat ook niet alle informatie gedeeld worden over deze zaak.
Tweede explosie
De tweede explosie in Hawija was "uniek" en "onvoorzien", oordeelt de landsadvocaat. Bij andere aanvallen in Irak op dergelijke werkplaatsen is nooit zo'n zware tweede explosie geweest. De inschatting van de Amerikanen was dat bij een aanval 's nachts geen burgerslachtoffers zouden vallen.
De rechtbank komt op 17 januari met een vonnis.
Meer uit Binnenland
HILVERSUM (ANP) - De NPO respecteert het besluit van AVROTROS om in 2026 niet deel te nemen aan het Eurovisie Songfestival in Wenen. Dat laat een woordvoerder donderdagavond weten. "We onderzoeken op dit moment de mogelijkheden om het Eurovisie Songfestival alsnog bij de Nederlandse kijkers te brengen en hopen daar snel op terug te komen", meldt de NPO.
11 uur geleden
LEEUWARDEN (ANP) - De vijf verdachten die donderdag voor de rechtbank verschenen in een groot proces dat draait om een groep vermeende soevereinen, blijven in de cel tot de volgende zitting. Dat heeft de rechtbank in Leeuwarden beslist. Justitie verdenkt de mannen ervan onderdeel te zijn van een groep die een anti-institutioneel gedachtegoed aanhangt en vanuit die overtuiging aanslagen wilde plegen. De verdachten ontkennen dit.
11 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - Nederland gaat volgend jaar voor het eerst in 24 jaar niet naar het Eurovisie Songfestival. AVROTROS houdt vast aan het voornemen niet deel te nemen als Israël erbij is. De omroep heeft die beslissing genomen in nauwe afstemming met de NPO, heeft de omroep bekendgemaakt. Volgens de omroep is "deelname onder de huidige omstandigheden niet te verenigen met de publieke waarden die voor ons essentieel zijn".
11 uur geleden
GRONINGEN (ANP) - De rechtbank in Groningen heeft tbs met dwangverpleging opgelegd aan Curtly E. (46) uit Groningen voor het doodsteken van zijn 12-jarige zoon Gianny-Davey op 29 december vorig jaar. E. handelde in een psychose en was volledig ontoerekeningsvatbaar, oordeelt de rechtbank.
14 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Maak Europese regels voor kleine voertuigen zoals e-steps. Die oproep doet demissionair minister Robert Tieman (Infrastructuur en Waterstaat) donderdag in een overleg met EU-ministers. Zijn verklaring wordt gesteund door vijftien andere landen waaronder Duitsland, Polen en België.
15 uur geleden
LEEUWARDEN (ANP) - Drie verdachten in een grote zaak die draait om een groep veronderstelde soevereinen hebben donderdag de rechtbank in Leeuwarden gevraagd of zij hun proces in vrijheid mogen afwachten. Het Friese trio maakt volgens het Openbaar Ministerie deel uit van een netwerk dat een anti-institutioneel gedachtegoed aanhangt en vanuit die overtuiging aanslagen wilde plegen. De verdachten ontkennen.
16 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - De Dutch Directors Guild (DDG) en Netwerk Scenarioschrijvers, die opkomen voor de belangen van filmmakers, scenarioschrijvers en regisseurs, vinden dat de NPO "onevenredig bezuinigt op kunst en cultuur". Dat laat DDG-voorzitter Mark Winkler weten aan het ANP.
16 uur geleden