Minister trekt miljoenen uit voor bevordering Friese taal
SNEEK (ANP) - De minister van Binnenlandse Zaken trekt miljoenen euro's uit om de Friese taal te bevorderen. Voor het eerst is de financiële inzet van de Rijksoverheid met ruim 9 miljoen euro even groot als die van de provincie Friesland. Commissaris van de Koning Arno Brok en minister Hugo de Jonge ondertekenden samen in Sneek de nieuwe Bestjoersôfspraak Fryske Taal en Kultuer (BFTK, bestuursafspraak Friese taal en cultuur), die loopt tot eind 2028.
In de BFTK staat dat het Rijk 1,4 miljoen euro beschikbaar stelt voor Friestalig onderwijs. Ook trekt de regering 1,7 miljoen euro uit voor meertaligheidscoördinatoren in de Friese gemeenten. Daarnaast wordt het instituut voor de Friese taal Afûk gesteund met 1 miljoen euro en komt er tot 2026 steun voor de historische bibliotheek Tresoar.
De nieuwe afspraken moeten de zichtbaarheid van het Fries in de openbare ruimte verbeteren. De provincie onderzoekt de mogelijkheid om alle verkeersborden tweetalig te maken. Door het Fries zichtbaarder te maken, moet de taal aantrekkelijker en bekender worden voor jongeren en nieuwkomers in Friesland.
Stroef
De onderhandelingen verliepen stroef. De afspraak had eigenlijk al voor 2024 getekend moeten zijn. De moties over het Fries die eind maart in de Tweede Kamer werden aangenomen, onder meer over de steun aan Afûk, leidden tot een sneller akkoord. De regering moest na die moties meer geld bijleggen.
De Jonge zei maandag dat het "vanwege het belang van de afspraak" lang heeft geduurd. "We zagen allemaal de noodzaak om het goed en grondig te doen, de afspraak is voor de komende vijf jaar, dan moet ook alles erin."
Blij
Verantwoordelijk gedeputeerde Eke Folkerts is blij met de plannen voor het onderwijs. "Het Fries wordt nu vanaf de opvang tot de universiteit gesteund, dat is een significante stap." Verder is ze ook te spreken over het geld voor de meertaligheidscoördinatoren, al had ze graag meer gekregen. "We hebben bij een proef gezien hoe belangrijk het werk is. Maar met het budget dat er is, kunnen we niet in elke gemeente een coördinator aanstellen."
Folkerts wil de nieuwe BFTK ook gebruiken om meer Fries in de rechtbank te bevorderen. Wettelijk gezien mogen Friezen al Fries spreken in de rechtbanken in Noord-Nederland. Het komt echter regelmatig voor dat de rechter dit niet verstaat en dat er geen tolk is geregeld. "We hebben nu duidelijke afspraken, we willen toch meer van ze."
Meer uit Politiek
HILVERSUM (ANP) - VVD, D66 en JA21 kruipen in zeteltal naar elkaar toe in een nieuwe peiling van Ipsos I&O. De drie liberale partijen staan ongeveer op gelijke hoogte, nu de VVD is gezakt naar 14 virtuele zetels (nu 24 in de Kamer). De sociaalliberale D66 stijgt naar 13 zetels (nu 9) en het conservatief-liberale JA21 volgt met 12 zetels. De partij van de huidige eenling Joost Eerdmans blijft flink in de lift met weer 3 zetels erbij sinds begin september.
11 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Partijen vallen CDA-leider Henri Bontenbal aan omdat hij extra belastingen wil heffen bij burgers en bedrijven om de hogere defensie-uitgaven te betalen. Frans Timmermans van GroenLinks-PvdA vreest voor een hogere btw op boodschappen en dat dit mensen met een kleine portemonnee zal raken. Bontenbal vindt het beter om voor de verkiezingen eerlijk te zijn hierover en de kiezer niet daarna te verrassen.
11 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het zal wennen zijn voor NSC. Als lid van de coalitie lag de partij met nu nog negentien zetels veelvuldig onder vuur in de Kamer. Maar woensdag tijdens het debat over de begrotingsplannen voor volgend jaar kon NSC-leider Eddy van Hijum ongestoord zijn verhaal doen. Hij was de eerste fractievoorzitter die helemaal niet werd onderbroken.
12 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - BBB-leider Caroline van der Plas weigerde tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen in te gaan op kritische vragen van oppositiepartijen over Gaza. "Ik ga er geen Gazadebat van maken", reageerde ze toen Rob Jetten vroeg of ze harder stelling wilde nemen tegen de Israëlische premier Benjamin Netanyahu. Daar namen de D66-leider en ook de Partij voor de Dieren, DENK en Volt geen genoegen mee.
13 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Het opheffen van handelsvoordelen die Israël heeft rond het exporteren van onder meer groente en fruit naar Europa, zoals de Europese Commissie voorstelt, zijn geen echte sancties. Hoewel dit na twee jaar "een historische stap vooruit is", is "het weghalen van voordelen of een voorkeursbehandeling geen echte boycot", reageert een woordvoerder van de beweging Boycot, Desinvestering, Sancties (BDS) in Nederland.
16 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Linkse oppositiepartijen stoorden zich tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen aan de in hun ogen te afwachtende houding van VVD-leider Dilan Yeşilgöz over het Israëlische geweld in Gaza. PvdD en Volt riepen de liberale politica op om te spreken van een genocide, nu ook een VN-commissie tot dat oordeel is gekomen. Maar daarin ging ze niet mee. Ze wilde ook niet instemmen met het verzoek om gewonde kinderen uit Gaza naar Nederlandse ziekenhuizen te halen.
16 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het aantal gemeenten in Zuid-Holland dat al te lang te weinig statushouders huisvest, loopt hard op. Zeventien gemeenten hebben al zeker twee jaar te weinig woonruimte geregeld voor asielzoekers met een verblijfsvergunning. De provincie moet eigenlijk ingrijpen, maar ziet daar voorlopig van af. Zuid-Holland wil wel een verbeterplan hebben van deze gemeenten, met daarin een deadline waarop ze hun achterstand hebben weggewerkt.
18 uur geleden