Minister trekt miljoenen uit voor bevordering Friese taal
SNEEK (ANP) - De minister van Binnenlandse Zaken trekt miljoenen euro's uit om de Friese taal te bevorderen. Voor het eerst is de financiële inzet van de Rijksoverheid met ruim 9 miljoen euro even groot als die van de provincie Friesland. Commissaris van de Koning Arno Brok en minister Hugo de Jonge ondertekenden samen in Sneek de nieuwe Bestjoersôfspraak Fryske Taal en Kultuer (BFTK, bestuursafspraak Friese taal en cultuur), die loopt tot eind 2028.
In de BFTK staat dat het Rijk 1,4 miljoen euro beschikbaar stelt voor Friestalig onderwijs. Ook trekt de regering 1,7 miljoen euro uit voor meertaligheidscoördinatoren in de Friese gemeenten. Daarnaast wordt het instituut voor de Friese taal Afûk gesteund met 1 miljoen euro en komt er tot 2026 steun voor de historische bibliotheek Tresoar.
De nieuwe afspraken moeten de zichtbaarheid van het Fries in de openbare ruimte verbeteren. De provincie onderzoekt de mogelijkheid om alle verkeersborden tweetalig te maken. Door het Fries zichtbaarder te maken, moet de taal aantrekkelijker en bekender worden voor jongeren en nieuwkomers in Friesland.
Stroef
De onderhandelingen verliepen stroef. De afspraak had eigenlijk al voor 2024 getekend moeten zijn. De moties over het Fries die eind maart in de Tweede Kamer werden aangenomen, onder meer over de steun aan Afûk, leidden tot een sneller akkoord. De regering moest na die moties meer geld bijleggen.
De Jonge zei maandag dat het "vanwege het belang van de afspraak" lang heeft geduurd. "We zagen allemaal de noodzaak om het goed en grondig te doen, de afspraak is voor de komende vijf jaar, dan moet ook alles erin."
Blij
Verantwoordelijk gedeputeerde Eke Folkerts is blij met de plannen voor het onderwijs. "Het Fries wordt nu vanaf de opvang tot de universiteit gesteund, dat is een significante stap." Verder is ze ook te spreken over het geld voor de meertaligheidscoördinatoren, al had ze graag meer gekregen. "We hebben bij een proef gezien hoe belangrijk het werk is. Maar met het budget dat er is, kunnen we niet in elke gemeente een coördinator aanstellen."
Folkerts wil de nieuwe BFTK ook gebruiken om meer Fries in de rechtbank te bevorderen. Wettelijk gezien mogen Friezen al Fries spreken in de rechtbanken in Noord-Nederland. Het komt echter regelmatig voor dat de rechter dit niet verstaat en dat er geen tolk is geregeld. "We hebben nu duidelijke afspraken, we willen toch meer van ze."
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - D66 en het CDA hebben in hun formatiestuk te weinig oog voor de regio, vindt BBB-leider Caroline van der Plas. Volgens haar "ademt het verhaal een grootstedelijke eurofiele koers" en zijn "boeren en vissers het haasje". "Zicht op de wereld, blind voor de regio", aldus de partij.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Demissionair minister van Economische Zaken Vincent Karremans (VVD) gaat toch niet deze maand naar China om daar te praten over de kwestie-Nexperia. In een brief aan de Tweede Kamer schrijft hij dat hij dit van plan was, maar dat de Chinese ministers met wie hij zou spreken dan geen tijd hebben: zij zijn dan op de 'Central Economic Work Conference'. Volgens Karremans is "in goed overleg besloten te kijken naar een nieuwe datum" en gaat hij indien de situatie daarom vraagt alsnog snel naar China.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - In het debat over het verbod op het gebruik van stroomstootapparatuur in de veehouderij heeft de Kamer collectief een vraag voor landbouwminister Wiersma: wanneer komt dat verbod er nu eindelijk? Kamerleden van Partij voor de Dieren, D66, SP, GroenLinks-PvdA, CDA en VVD willen weten waarom het verbod er nog altijd niet is.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Forum voor Democratie ziet in het formatiestuk van D66 en CDA "een aantal aanknopingspunten". Maar verder is het "vooral voortzetting van bestaand beleid", schrijft partijleider Lidewij de Vos in een reactie op X. Ze blijft bij haar wens voor een kabinet op basis van wisselende meerderheden in de Tweede Kamer.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Een belastingvoordeel moet het aantrekkelijker maken voor groene techbedrijven om zich in Nederland te vestigen en te ontwikkelen, schrijven partijleiders Rob Jetten (D66) en Henri Bontenbal (CDA) in hun gezamenlijke formatiestuk. De partijen willen daarmee bedrijven "die passen bij onze economie van de toekomst" verder helpen.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - D66 en CDA stellen in hun aanzet van een coalitieakkoord voor om het VN-vluchtelingenverdrag te 'moderniseren', zodat asielaanvragen buiten Europa kunnen worden ingediend en afgehandeld. Dat lijkt een geste richting JA21, die tijdens de verkiezingscampagne ervoor pleitte om het vluchtelingenverdrag te veranderen.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De formerende partijen D66 en het CDA willen met een zogenoemde "Crisiswet Netcongestie" de overbelasting op het stroomnet tegengaan. Dat staat in het formatiedocument waar beide partijen de afgelopen weken aan hebben gewerkt.
5 uur geleden