Minister: alleen bij halen drempel krijgt partij restzetel
DEN HAAG (ANP) - Politieke partijen die meedoen aan verkiezingen in gemeenten, provincies en waterschappen komen pas voor een restzetel in aanmerking als ze ten minste de kiesdrempel hebben gehaald. Minister Hanke Bruins Slot van Binnenlandse Zaken wil dit in de Kieswet gaan opnemen, schrijft ze aan de Tweede Kamer.
Bij de laatste gemeenteraadsverkiezingen van maart hebben 89 politieke partijen in 75 gemeenten een raadszetel gekregen, dankzij een restzetel. Op basis van de kiesdeler - het aantal stemmen dat een partij voor een zetel moet halen - zouden zij niet in de gemeenteraad zijn gekomen. Bij de Tweede Kamer is het nu al zo dat partijen eerst de kiesdeler moeten halen, voordat ze voor een restzetel in aanmerking komen. Restzetels zijn zetels die na de verdeling van alle 'volle zetels' over blijven.
Bij een vorige herziening van de Kieswet in 1989 werd deze werkwijze ook voor gemeenteraden besproken, maar afgeschoten. Men vreesde toen dat kleine partijen "relatief lastiger een zetel zouden kunnen bemachtigen", schrijft Bruins Slot aan de Kamer. Die vrees is er niet meer, integendeel. Er zijn, zo ziet de minister, "groeiende zorgen over de versplintering in de raad vanwege het toenemend aantal verschillende kleine partijen, waardoor de bestuurbaarheid onder druk komt te staan."
Versplintering
Door die toenemende versplintering zijn steeds vaker meer partijen nodig om een nieuw college te vormen. Mede hierdoor duren de coalitieonderhandelingen steeds langer, ziet de bewindsvrouw. In de gemeente Den Haag is medio deze maand - als laatste gemeente in Nederland, zes maanden na de verkiezingen - een nieuw college gevormd.
De 'restzetelregel' gaat ook gelden voor verkiezingen van Provinciale Staten en waterschappen. De Kieswet moet hiervoor worden gewijzigd. Bruins Slot wil het voorstel daartoe eind dit jaar bij de Tweede Kamer indienen. Bij de verkiezingen voor de Provinciale Staten van maart, gaat deze nieuwe regel dus nog niet gelden.
D66-Kamerlid Joost Sneller is blij met de aangekondigde wijziging, die er mede op zijn verzoek komt. "Het is een goede zet in de strijd tegen verdere versplintering, die de bestuurbaarheid onder druk zet", zegt Sneller. Hij vindt het bovendien "niet uit te leggen dat een partij een zetel krijgt, als die op eigen kracht geen zetel heeft gehaald".
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - De Tweede Kamer wil nog deze week in debat met de ministers Femke Wiersma (Landbouw, BBB), Robert Tieman (Infrastructuur, BBB) en staatssecretaris Thierry Aartsen (Milieu, VVD) over mestregels. Vorige week kwam naar buiten dat tussen deze drie demissionaire bewindspersonen een conflict is ontstaan over mestregels die vanaf 1 januari 2026 moeten ingaan. Of het plan nog voor de kerstvakantie in het kabinet wordt besproken, is onzeker.
21 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - Een meerderheid van de Tweede Kamer wil dat er in 2027 één landelijke doorstroomtoets komt voor basisschoolleerlingen. Dinsdagmiddag werd een motie van D66-Kamerlid Ilana Rooderkerk, die hierom vroeg, aangenomen. Tijdens een debat afgelopen donderdag zei demissionair staatssecretaris van Onderwijs Koen Becking (VVD) nog dat het niet mogelijk is om dit voor het schooljaar 2029-2030 voor elkaar te krijgen.
37 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - De Tweede Kamer wil dat er een transparantieverplichting komt over het privébezit van het koninklijk huis. De Kamer wil ook dat uitkeringsgerechtigde leden van het koninklijk huis evenveel belasting gaan betalen als alle andere Nederlanders. Daarvoor moet de grondwet worden aangepast.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Een meerderheid van de Tweede Kamer heeft voor de initiatiefwet van D66 en VVD gestemd die embryokweek voor onderzoek mogelijk maakt. De initiatiefnemers hopen dat dit leidt tot medische doorbraken, waardoor ivf-behandelingen worden verbeterd en erfelijke ziektes vroegtijdig kunnen worden opgespoord. ChristenUnie en SGP pleitten voorafgaand aan de stemming nog vurig tegen het voorstel.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Tweede Kamer heeft dinsdagmiddag kort stilgestaan bij de aanslag in de Australische stad Sydney. "Wij leven mee met allen die door deze laffe daad van antisemitisch geweld zijn geraakt", zei Kamervoorzitter Thom van Campen.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De financiële specialisten van D66, VVD en CDA zijn dinsdag aangeschoven bij het formatieoverleg. Dat gebeurde "om met elkaar te kijken naar de grote opgaven die er liggen als het gaat om het betalen van de rekening", zei D66-leider Rob Jetten. Welke onderwerpen op de agenda staan, wilde hij niet zeggen.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De oprichting van de commissie die de schadeclaims van Oekraïners gaat beoordelen is een "duidelijke boodschap" richting Rusland, zei demissionair premier Dick Schoof bij de conferentie hierover in Den Haag. "Dat nadat de vrede is bereikt, gerechtigheid zijn beloop moet krijgen."
5 uur geleden