Meerderheid Nederlanders voor extra stemdagen
DEN HAAG (ANP) - Ruim de helft van de Nederlanders vindt dat het voor iedereen mogelijk moet zijn om bij toekomstige verkiezingen meerdere dagen, of per brief te kunnen stemmen. Dat blijkt uit enquêteonderzoek van het ANP, uitgevoerd in samenwerking met Kieskompas.
Tijdens de afgelopen twee verkiezingen mocht er vanwege corona verspreid over drie dagen gestemd worden. Ook mochten 70-plussers bij de Tweede Kamerverkiezingen in 2021 per brief stemmen. Meer dan een miljoen ouderen deden dat toen. Ook tijdens de gemeenteraadsverkiezingen in 2022 waren er drie stemdagen.
Nu de coronamaatregelen zijn afgeschaft, zijn ook de meerdere stemdagen van tafel. Toch vindt zo'n 53 procent van de Nederlanders het toevoegen van extra stemdagen en het herinvoeren van de mogelijkheid tot briefstemmen een goed idee. Ongeveer een kwart van de Nederlanders is tegen. Eenzelfde deel staat er neutraal in, of heeft er geen mening over.
Geïntroduceerd voor kwetsbaren en ouderen
Het toevoegen van extra stemdagen en de optie tot briefstemmen werd tijdens corona met name geïntroduceerd voor kwetsbaren en ouderen. Desondanks valt op dat ouderen niet vaker dan jongeren voor herinvoering van de meerdaagse verkiezingen zijn. Onder alle leeftijdsgroepen is net iets meer dan de helft van de Nederlanders voor.
Wel zijn er verschillen te zien op basis van stemgedrag. Onder stemmers van Volt is zo'n acht op de tien voor, onder stemmers van FVD, SGP en CU is dat minder dan vier op de tien. Over het algemeen zijn linkse stemmers eerder voor het toevoegen van extra stemopties, dan mensen die op een rechtse partij stemmen.
10 tot 15 miljoen euro extra
Ondanks de maatregelen lag de opkomst tijdens de verkiezingen in coronatijd niet beduidend hoger dan tijdens eerdere edities. Ook berekende het ministerie voor Binnenlandse Zaken eerder dat het uitsmeren van stemmen over verschillende dagen 10 tot 15 miljoen euro extra per verkiezing kost.
Minister Hanke Bruins Slot (Binnenlandse Zaken) zegt via haar woordvoerder niet van plan te zijn om briefstemmen in te voeren. Dat brengt "een hele nieuwe wijze van stemmen mee en is een zeer grote verandering van het verkiezingsproces", zegt ze. "Daarnaast zijn er risico’s op schending van een aantal waarborgen waar het verkiezingsproces aan dient te voldoen."
Wetsvoorstel
Kamerleden van D66 en PvdA hebben een wetsvoorstel ingediend om vervroegd stemmen wel mogelijk te maken. Dit voorstel moet nog worden behandeld in de Eerste en Tweede Kamer.
Het enquêteonderzoek is uitgevoerd tussen 24 februari en 6 maart, en werd ingevuld door een representatieve groep van ruim 2400 Nederlanders.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - De Raad van State streeft ernaar om uiterlijk begin september het advies over het strafbaar stellen van illegaliteit klaar te hebben. Dat bevestigt de belangrijkste overheidsadviseur na berichtgeving door de Volkskrant. De verwachting is dat het advies klaar is voordat de Eerste Kamer op 8 september weer aan het werk gaat.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet gaat gewoon door met het plan om het eigen risico te halveren, zoals de ingekrompen coalitie destijds met de PVV had afgesproken. Volgens demissionair en partijloos premier Dick Schoof zijn de financiële aspecten hiervan onderdeel van het nieuwe zorgakkoord dat begin juli werd gesloten met veel zorgpartijen. Schoof zei dat vrijdag tijdens zijn persconferentie na de laatste ministerraad voor de zomer na aantijgingen van oud-zorgminister en vicepremier Fleur Agema (PVV) op X.
3 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet gaat in hoger beroep tegen de gerechtelijke uitspraak die de natuurvergunning van Schiphol vernietigde. Dat schrijft staatssecretaris Jean Rummenie (Natuur) in een Kamerbrief. De staatssecretaris moet opnieuw de vergunningaanvraag beoordelen, ook nu een hoger beroep is ingesteld.
3 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Het volgende kabinet moet het begrotingssaldo richting 2030 structureel met 7 miljard euro verbeteren, door te bezuinigen of belastingen te verhogen. Dat adviseert de Studiegroep Begrotingsruimte (SBR), een groep topambtenaren die in de aanloop naar Tweede Kamerverkiezingen in kaart brengt hoeveel bestedingsruimte de nieuw te vormen regering heeft.
3 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Minister Mona Keijzer (Volkshuisvesting, BBB) heeft een plan gemaakt om statushouders die door woningnood nog steeds in een asielzoekerscentrum (azc) verblijven aan een huis te helpen. Ze wil tijdelijke locaties inrichten waar deze statushouders, maar ook andere groepen terechtkunnen. Bovendien wil ze alleenstaanden vaker een woning laten delen.
3 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Het stikstofdoel in de wet wordt vervangen door een norm voor emissie, als het aan landbouwminister Femke Wiersma ligt. Ze komt met een wetsvoorstel om de zogeheten kritische depositiewaarde (KDW) te vervangen door uitstootdoelen. De demissionaire BBB-minister wil hiermee tegemoetkomen aan een langgekoesterde wens van boeren, die juridisch ingewikkeld ligt.
3 dagen geleden
LONDEN (ANP) - De vooral Europese bondgenoten die Oekraïne na een staakt-het-vuren willen beschermen zaten donderdag veel op één lijn met hun Amerikaanse gesprekspartners, constateert demissionair premier Dick Schoof. Hij zag bij een videovergadering van de zogenoemde coalitie van bereidwillige landen "brede overeenstemming dat de druk op Rusland verder opgevoerd moet worden". Voor het eerst schoven vertegenwoordigers van de Amerikaanse regering en kringen rond president Donald Trump aan.
4 dagen geleden