Marechaussees pionieren in Oekraïne op zoek naar oorlogsmisdaden
KIEV (ANP) - "Het zijn echt heftige werkzaamheden", zegt majoor Angelo Wouters over de taken van de Nederlandse marechaussees in Oekraïne. Ze onderzoeken daar mogelijke oorlogsmisdaden. "We zijn aan het pionieren onder deze omstandigheden."
Een voorbeeld van het zware werk: de forensische onderzoekers doen al twee weken onderzoek naar lichamen uit het krijgsgevangenkamp Olenivka bij Donetsk. Rusland zou daar volgens Oekraïne en de Europese Unie tientallen Oekraïners hebben gedood.
De lichamen liggen opgestapeld en elke dag komen er meer bij. Er zijn al vijftig lichamen onderzocht. Een aantal slachtoffers is verkoold. De lichamen worden gescand op zoek naar bewijslast. Van de mensen is niet veel over.
Psycholoog
Een psycholoog is op afroep beschikbaar voor de marechaussees, zegt Wouters in Kiev tegen de delegatie van minister Wopke Hoekstra (Buitenlandse Zaken) die een eendaags bezoek bracht aan Oekraïne. Het is ook gevaarlijk werk. Op veel plaatsen hebben de bezetters boobytraps of mijnen achtergelaten.
Nog nooit begon een zoektocht naar oorlogsmisdaden zo vroeg in een oorlog. De Russen vielen op 24 februari het buurland binnen en momenteel zijn tientallen aanklagers aan de slag om misdaden van de Russen op te sporen. Dat is een enorme taak want de mensenrechten lijken massaal te zijn geschonden.
Tweede missie
Het is de tweede missie van de marechaussee naar Oekraïne onder de vlag van het Internationaal Strafhof (ICC). De eerste keer was in mei. Toen ging het om dertig mensen voor twee weken. De nieuwe inzet is met 42 mensen en voor een periode van zes weken. Maar dat is niet lang genoeg, vinden ze.
"Het is lastig voor ons om naar huis te gaan", aldus Wouters. "Nu kun je doorpakken." Ze blijven nog 2,5 week. Maar de volgende Nederlandse missie gaat pas in april. En er is geen team uit een ander land dat intussen hun werkzaamheden voortzet.
In meer gebieden actief
Anders dan in mei zijn de marechaussees deze keer in meer gebieden aan het werk. Behalve in Kiev opereren ze ook in Charkov en Izjoem. De Russische dreiging maakt het werk niet makkelijker. Op hun basis bij Poltava in de buurt van Charkov gaat ‘s nachts vaak het luchtalarm af.
Het is de eerste oorlog ook waar mobiele telefoons een belangrijke rol kunnen spelen bij de waarheidsvinding. Daarom zijn digitale rechercheurs mee op missie. Zij lezen telefoons en computers van de Russen uit. "We kraken bijna alles", zegt adjudant Ivo. Tientallen mobieltjes liggen op z'n bureau. Ze vinden verwijderde memo’s, berichten en foto’s. "Dit is forensisch bewijs dat sterk staat in de rechtbank", zegt Ivo.
Reactie Hoekstra
Volgens minister Hoekstra is het werk van de marechaussees "bitter noodzakelijk". Hij ziet ook dat het "zeer ingrijpend" voor hen is. De bewindsman wil proberen andere landen over te halen om ook mee te gaan doen aan dit pionierswerk.
Meer uit Buitenland
WONSAN (ANP/AFP) - De Noord-Koreaanse dictator Kim Jong-un heeft zijn volledige steun voor de Russische oorlog in Oekraïne uitgesproken. Dat deed hij zaterdag tijdens een ontmoeting met de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov, berichten Noord-Koreaanse staatsmedia zondag.
1 uur geleden
PARIJS (ANP/AFP) - De Franse Gisèle Pelicot (72) heeft de hoogste onderscheiding in haar thuisland toegewezen gekregen. Ze is benoemd tot ridder in de Nationale Orde van het Legioen van Eer. Pelicot wordt internationaal geroemd voor haar moed in een grote misbruikzaak.
2 uur geleden
PARIJS (ANP/AFP) - Frankrijk heeft een akkoord met Nieuw-Caledonië aangekondigd. Het overzeese gebied blijft Frans, maar wordt wel een staat. "Een staat Nieuw-Caledonië binnen de Republiek: het is een keuze gebaseerd op vertrouwen", schreef de Franse president Emmanuel Macron op X, en prees het "historische" akkoord.
14 uur geleden
BARCELONA (ANP/AFP) - In en rondom Barcelona is het leven flink ontregeld door zware regenval. Het treinverkeer in Catalonië werd kortstondig stilgelegd en enkele wegen werden afgesloten, omdat een groot deel van de regio in het noordoosten van Spanje getroffen was door stortregens, aldus autoriteiten.
14 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR) - De Amerikaanse regering is in gesprek met vijf door Republikeinen geleide staten om er nieuwe detentiecentra voor migranten te bouwen. Dat meldt minister van Binnenlandse Veiligheid, Kristi Noem. De nieuwe faciliteiten worden volgens Noem gemodelleerd naar een detentiecentrum in Florida dat bekendstaat als Alligator Alcatraz.
15 uur geleden
GAZA-STAD (ANP) - Het tekort aan brandstoffen in de Gazastrook heeft een "kritiek niveau" bereikt. Daarvoor hebben zeven agentschappen van de Verenigde Naties zaterdag gewaarschuwd in een verklaring.
16 uur geleden
LONDEN (ANP/RTR/AFP) - De Britse autoriteiten zeggen opnieuw tientallen personen te hebben opgepakt die steun betuigden aan de verboden pro-Palestijnse groep Palestine Action. Dat gebeurde tijdens een demonstratie in de buurt van het parlementsgebouw. Actievoerders hadden borden meegenomen met teksten als 'Ik ben tegen genocide. Ik steun Palestine Action'.
18 uur geleden