LUMC: aanleg diabetes type 1 ontrafeld, genezing stap dichterbij
LEIDEN (ANP) - Een enkel stukje genetisch materiaal beïnvloedt of iemand diabetes type 1 krijgt. Mensen met de ene genetische variant zijn beschermd tegen de vorm van suikerziekte, mensen met een andere versie niet. Onderzoekers Bart Roep en René van Tienhoven (zelf diabetespatiënt) van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) schrijven daar woensdag over in het belangrijke wetenschappelijke tijdschrift Cell. Ze denken dat hun ontdekking kan helpen bij het ontwikkelen van een persoonlijke behandeling, en misschien zelfs wel genezing.
Bij diabetes type 1 kan de alvleesklier in het lichaam niet genoeg insuline aanmaken. Insuline zorgt ervoor dat suiker uit voeding wordt gehaald en naar de juiste plek in het lichaam wordt gebracht. Mensen bij wie dit niet kan, kunnen een te hoge of te lage suikerspiegel in het bloed krijgen. Ze moeten elke dag insuline injecteren om dit onder controle te houden. "Tweehonderd beslissingen per dag, een enorme slijtageslag", omschrijft Roep het leven met diabetes.
"Tot nu toe behandelen we de symptomen, maar niet de oorzaak. Om diabetes type 1 te kunnen genezen, moet je de oorzaak aanpakken", zegt Roep. Diabetes ontstaat bij zogenoemde bètacellen. Roep noemt ze "harde werkers, elke cel kan per minuut een miljoen deeltjes insuline maken." Dat werk zorgt voor een soort 'stress' bij de cellen. Bij mensen met de beschermende variant kan de cel stoom afblazen. De cel blijft werken en die mensen zijn beschermd. Bij de andere versie slaat de bètacel bij stress alarm, waarna hij door het afweersysteem kan worden vernietigd. Dat mondt uit in diabetes type 1.
Nieuwe bètacellen
Er is ook een tussengroep, met mensen die wel de beschermende versie hebben maar toch diabetes type 1 krijgen. Zij krijgen veel minder gezondheidsklachten.
Gentherapie kan volgens Roep de oplossing bieden. "Een enkele bouwsteen van het DNA maakt het verschil, een enkele letter in de code. Als we die veranderen, blijft de werking van insuline hetzelfde. We halen er geen genen uit en we stoppen er geen genen in." Een andere optie is het inbrengen van nieuwe bètacellen. "Bijvoorbeeld uit stamcellen. We kunnen dan de ideale donor vinden of maken."
Diabetes type 2
De ontdekking geldt alleen voor diabetes type 1 en niet voor diabetes type 2. Die variant van suikerziekte houdt verband met een ongezonde manier van leven.
Ruim 100.000 mensen in Nederland hebben diabetes type 1, ruim een miljoen mensen hebben diabetes type 2.
Meer uit Gezond
UTRECHT (ANP) - Sinds corona gaan minder mensen naar de huisarts om van een rookverslaving af te komen. Dat komt naar voren uit onderzoek van het kennisinstituut Nivel naar de huisartsenzorg tijdens en na de coronapandemie.
3 dagen geleden
UTRECHT (ANP) - Het besmette drinkwater in de regio Utrecht heeft er niet voor gezorgd dat meer mensen met buikklachten naar de huisarts gingen. Dat meldt onderzoeksbureau Nivel. Op 1 november werd bekend dat het drinkwater in en rond Utrecht de darmbacterie enterokokken bevatte, drie dagen later was het weer schoon en veilig om te drinken.
4 dagen geleden
AMSTERDAM (ANP) - Kinderen hebben een grotere kans op ernstig astma als ze in een huurwoning wonen, een migratieachtergrond hebben en als ze opgroeien in een gezin met een laag inkomen. Dat staat in een grote studie van het Amsterdam UMC in samenwerking met het Amsterdam Health and Technology Institute.
5 dagen geleden
BILTHOVEN (ANP) - Meer dan vier op de tien Nederlanders kampen met angstige of depressieve gevoelens, en een kwart van alle volwassenen heeft een psychische aandoening. Een op de twintig volwassenen wordt daarvoor behandeld bij gespecialiseerde geestelijke gezondheidszorg. Dat constateren het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en kennisinstituut Trimbos.
1 week geleden
AMERSFOORT (ANP) - Het aantal minderjarigen met (ernstige) obesitas neemt fors toe, zien kinderartsen. Bijna 400.000 Nederlandse kinderen hebben overgewicht en een kwart daarvan heeft obesitas. "De vraag is hoeveel erger het moet worden voordat de politiek ingrijpt", vraagt Lissy de Ridder, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK), zich af.
1 week geleden
DEN HAAG (ANP) - Ministers Jan Anthonie Bruijn (Volksgezondheid, VVD) en Femke Wiersma (Landbouw, BBB) nemen gezondheidsrisico's rond geitenhouderijen "zeer serieus". Dat stellen de ministeries in een gezamenlijk statement na het rapport van de Gezondheidsraad over die risico's.
1 week geleden
UTRECHT (ANP) - Duizenden patiënten komen zonder medicatie te zitten als apothekers niet meer mogen doorleveren aan andere apotheken. Daarvoor waarschuwen de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuisapothekers (NVZA), de Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie (KNMP) en het Netwerk Gespecialiseerde Bereidingsapotheken (NGB).
1 week geleden