LUMC: aanleg diabetes type 1 ontrafeld, genezing stap dichterbij
LEIDEN (ANP) - Een enkel stukje genetisch materiaal beïnvloedt of iemand diabetes type 1 krijgt. Mensen met de ene genetische variant zijn beschermd tegen de vorm van suikerziekte, mensen met een andere versie niet. Onderzoekers Bart Roep en René van Tienhoven (zelf diabetespatiënt) van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) schrijven daar woensdag over in het belangrijke wetenschappelijke tijdschrift Cell. Ze denken dat hun ontdekking kan helpen bij het ontwikkelen van een persoonlijke behandeling, en misschien zelfs wel genezing.
Bij diabetes type 1 kan de alvleesklier in het lichaam niet genoeg insuline aanmaken. Insuline zorgt ervoor dat suiker uit voeding wordt gehaald en naar de juiste plek in het lichaam wordt gebracht. Mensen bij wie dit niet kan, kunnen een te hoge of te lage suikerspiegel in het bloed krijgen. Ze moeten elke dag insuline injecteren om dit onder controle te houden. "Tweehonderd beslissingen per dag, een enorme slijtageslag", omschrijft Roep het leven met diabetes.
"Tot nu toe behandelen we de symptomen, maar niet de oorzaak. Om diabetes type 1 te kunnen genezen, moet je de oorzaak aanpakken", zegt Roep. Diabetes ontstaat bij zogenoemde bètacellen. Roep noemt ze "harde werkers, elke cel kan per minuut een miljoen deeltjes insuline maken." Dat werk zorgt voor een soort 'stress' bij de cellen. Bij mensen met de beschermende variant kan de cel stoom afblazen. De cel blijft werken en die mensen zijn beschermd. Bij de andere versie slaat de bètacel bij stress alarm, waarna hij door het afweersysteem kan worden vernietigd. Dat mondt uit in diabetes type 1.
Nieuwe bètacellen
Er is ook een tussengroep, met mensen die wel de beschermende versie hebben maar toch diabetes type 1 krijgen. Zij krijgen veel minder gezondheidsklachten.
Gentherapie kan volgens Roep de oplossing bieden. "Een enkele bouwsteen van het DNA maakt het verschil, een enkele letter in de code. Als we die veranderen, blijft de werking van insuline hetzelfde. We halen er geen genen uit en we stoppen er geen genen in." Een andere optie is het inbrengen van nieuwe bètacellen. "Bijvoorbeeld uit stamcellen. We kunnen dan de ideale donor vinden of maken."
Diabetes type 2
De ontdekking geldt alleen voor diabetes type 1 en niet voor diabetes type 2. Die variant van suikerziekte houdt verband met een ongezonde manier van leven.
Ruim 100.000 mensen in Nederland hebben diabetes type 1, ruim een miljoen mensen hebben diabetes type 2.
Meer uit Gezond
DEN HAAG (ANP) - Bijna negen op de tien Nederlanders vinden dat medicatie tegen obesitas vanuit het basispakket moet worden vergoed. Dat staat in een peiling die minister Daniëlle Jansen (Volksgezondheid) maandag met de Tweede Kamer heeft gedeeld. Driekwart stelt daar wel voorwaarden aan, bijvoorbeeld dat een specialist het medicijn voorschrijft en dat de ontvanger zelf ook veel heeft gedaan om af te vallen.
1 dag geleden
BILTHOVEN (ANP) - De luchtkwaliteit in een deel van het land is de komende dagen slecht, waarschuwt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Vooral in Noord-Brabant en het midden van het land kan dinsdag en woensdag lokaal smog ontstaan. Mensen die daar gevoelig voor zijn, krijgen het advies om binnen te blijven en "zware lichamelijke inspanning te beperken", vooral in de namiddag en vroeg op de avond. Dan is de luchtkwaliteit het slechtst.
2 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Op tientallen zwemlocaties gelden momenteel gezondheidsrisico's vanwege de waterkwaliteit. Op 87 buitenzwemlocaties is momenteel een waarschuwing of negatief zwemadvies van kracht. Op 2 locaties is zwemmen zelfs verboden en op een aantal locaties wordt nog verder onderzoek gedaan. Dat blijkt uit een analyse van het ANP op basis van cijfers van Zwemwater.nl.
2 dagen geleden
EDE (ANP) - Een veelbesproken Italiaans onderzoek dat een verband legde tussen het bestrijdingsmiddel glyfosaat en kanker bij proefdieren, vertoont volgens Nederlandse deskundigen diverse gebreken. Het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) is door de studie niet anders gaan denken over de stof, die in het onkruidbestrijdingsmiddel Roundup zit.
5 dagen geleden
DEN BOSCH (ANP) - Mezen, bloemen en klimop helpen om het aantal eikenprocessierupsen op een natuurlijke manier onder controle te houden. Dat is de conclusie van een vijfjarig Nederlands-Vlaams onderzoek, waarbij onder meer de provincies Noord-Brabant en Gelderland zijn betrokken. De onderzoekers hebben diverse adviezen opgesteld om te voorkomen dat ergens grote hoeveelheden overlastgevende rupsen ontstaan.
6 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Bijna 360.000 werknemers in Nederland ervaren "hittestress" op het werk. Dat is ongeveer 4 procent van de beroepsbevolking, meldt TNO op basis van onderzoek. Koks, politieagenten, bakkers en lassers behoren tot de beroepsgroepen die het meest te lijden hebben onder ernstige hitteklachten.
1 week geleden
DEN HAAG (ANP) - Hero roept een partij blikjes fruitsap appel terug omdat er cafeïne in kan zitten, meldt de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) zaterdag. Het gaat om blikjes appelsap die ten minste houdbaar zijn tot 28-04-2026. Volgens Hero is er geen acuut gezondheidsrisico, "maar uit voorzorg roepen we deze batch terug".
1 week geleden