'Kwaliteit van kleine kieswijzers verschilt sterk'
DEN HAAG (ANP) - Kleine kieswijzers - gericht op één thema of doelgroep - kunnen behulpzaam zijn, maar de kwaliteit verschilt sterk, zegt politicoloog Martin Rosema van de Universiteit Twente. In aanloop naar de komende Tweede Kamerverkiezingen bekeek hij meer dan veertig grote en kleine stemhulpen.
Naast het Kieskompas en de StemWijzer zijn er online tientallen kleinere stemhulpen te vinden. Sommige van die kleine kieswijzers, zoals de Technologie Kieswijzer of de Cannabis Stemwijzer, zijn volgens Rosema heel eenzijdig. "Als je een bepaald onderwerp, zoals wiet, heel belangrijk vindt dan kan zo'n specifieke stemhulp nuttig zijn om erachter te komen welke partij op dat vlak het beste aansluit", zegt Rosema. "Maar bij verkiezingen gaat het over heel veel onderwerpen. Zo'n stemhulp geeft dan eigenlijk niet zoveel informatie."
Er zijn ook kleine kieswijzers die bedoeld zijn voor een specifieke doelgroep, zoals bijvoorbeeld jongeren, maar zich wel op meerdere onderwerpen richten. Maar ook bij die kleine stemhulpen ontbreekt het volgens Rosema vaak aan essentiële informatie, zoals uitleg over de uitslag. Het is namelijk nuttig om te weten waarom je bij een bepaalde partij uitkomt.
Weging thema's
"Bij het invullen van de antwoorden wordt een rekensom gemaakt", legt Rosema uit. "Als het grootste deel van jouw antwoorden aansluit bij een bepaalde partij, komt die als beste keuze naar voren. Zo kan het zijn dat je in een stemwijzer aangeeft voor een versoepeling van de abortuswet te zijn, maar dat je tóch uitkomt bij een christelijke partij. De makers van zo'n kieswijzer kunnen niet bepalen hoe zwaar het thema abortus voor jou weegt. Dan is het belangrijk dat inzichtelijk is hoe partijen over elke stelling denken en hoe een uitslag tot stand komt."
Tot slot maken natuurlijk ook de vraagstelling en de antwoordopties uit voor de kwaliteit van een stemhulp. Zo is het volgens Rosema helemaal niet beter als een kieswijzer veel antwoordopties per vraag aanbiedt. Ook hier speelt mee dat de uitslag gebaseerd is op een rekensom. Het kan zijn dat de kieswijzer punten toekent aan één bepaalde partij als je voor een van de antwoorden kiest. "Hoe sterker de antwoordopties op elkaar lijken, hoe groter de kans dat je ongewild partijen uitsluit die misschien best goed aansluiten bij jouw mening."
Rosema raadt mensen aan altijd meer dan één stemhulp in te vullen. Ook kan het nuttig zijn om bijvoorbeeld de Stemmentracker van ProDemos te gebruiken. Die legt de kiezer geen stellingen voor, maar moties en wetsvoorstellen uit de afgelopen kabinetsperiode. "Verkiezingen gaan namelijk niet alleen om plannen voor de toekomst. Partijen leggen ook verantwoording af voor het verleden."
Meer uit Binnenland
BREDA (ANP) - "Wilders polariseert over de rug van een burgemeester die naar eer en geweten probeert de samenleving bij elkaar te houden", zegt burgemeester Paul Depla van Breda in reactie op een bericht van PVV-leider Geert Wilders over burgemeester Femke Halsema. Wilders schreef maandag op X bij een foto van pro-Palestijnse demonstranten: "Het land uit met dat tuig. En Halsema mag mee." Ook andere burgemeesters hebben de woorden van Wilders veroordeeld.
3 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet staat achter burgemeester Femke Halsema van Amsterdam. Dat heeft minister-president Dick Schoof gezegd tegen RTL Nieuws en de NOS. Hij wilde niet nader ingaan op een uitspraak van PVV-leider Geert Wilders, die maandag tweette dat Halsema wat hem betreft "het land uit" zou mogen.
24 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - Het is prematuur om de asielnoodwet af te wijzen voordat het kabinet dit voornemen heeft uitgewerkt in een concreet voorstel, liet het Eerste Kamerlid Peter Schalk van de SGP vallen tijdens het debat over de Prinsjesdagplannen. Hij is wel kritisch over de inzet van het noodrecht om de asielinstroom omlaag te brengen en wil dat het kabinet daarom ook de optie uitwerkt om dit te regelen in een spoedwet.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het feit dat het kabinet na honderd dagen regeren nog geen noodknop heeft ingedrukt om het aantal asielzoekers omlaag te brengen, zegt volgens senator Paul Rosenmöller (GroenLinks-PvdA) al genoeg. "Is dat niet het bewijs dat de urgentie van het noodrecht ontbreekt?", vroeg de fractievoorzitter zich af bij de Algemene Politieke Beschouwingen in de Eerste Kamer.
1 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Zes mensen die maandag werden aangehouden bij het pro-Palestijnse protest in Amsterdam, zitten nog vast. Volgens de politie zijn er in totaal bij de demonstratie 322 betogers opgepakt, in bussen weggevoerd en vervolgens heengezonden. Gedurende de dag werden nog eens 26 personen gearresteerd voor onder meer belediging, verstoren van de openbare orde, mishandeling, vernieling en het afsteken van vuurwerk.
1 uur geleden
LEIDEN (ANP) - De Universiteit Leiden kent een eredoctoraat toe aan de oprichter van het onderzoekscollectief Bellingcat, Eliot Higgins. De plechtigheid is op 7 februari, tijdens de 450e Dies Natalis. Ook feministisch en juridisch theoreticus Bonnie Honig en Kelly Chibale, hoogleraar organische chemie en bestrijder van endemische ziekten zoals malaria, krijgen een eredoctoraat op die jubileumdag van de universiteit.
1 uur geleden
NIJMEGEN (ANP) - Burgemeester Hubert Bruls van Nijmegen noemt de woorden van Geert Wilders over burgemeester Femke Halsema van Amsterdam "volstrekt ongepast en intimiderend". Hij verwacht "een stevige reactie" van minister van Binnenlandse Zaken Judith Uitermark en ook van Kamerleden.
1 uur geleden