'Kwaliteit van kleine kieswijzers verschilt sterk'
DEN HAAG (ANP) - Kleine kieswijzers - gericht op één thema of doelgroep - kunnen behulpzaam zijn, maar de kwaliteit verschilt sterk, zegt politicoloog Martin Rosema van de Universiteit Twente. In aanloop naar de komende Tweede Kamerverkiezingen bekeek hij meer dan veertig grote en kleine stemhulpen.
Naast het Kieskompas en de StemWijzer zijn er online tientallen kleinere stemhulpen te vinden. Sommige van die kleine kieswijzers, zoals de Technologie Kieswijzer of de Cannabis Stemwijzer, zijn volgens Rosema heel eenzijdig. "Als je een bepaald onderwerp, zoals wiet, heel belangrijk vindt dan kan zo'n specifieke stemhulp nuttig zijn om erachter te komen welke partij op dat vlak het beste aansluit", zegt Rosema. "Maar bij verkiezingen gaat het over heel veel onderwerpen. Zo'n stemhulp geeft dan eigenlijk niet zoveel informatie."
Er zijn ook kleine kieswijzers die bedoeld zijn voor een specifieke doelgroep, zoals bijvoorbeeld jongeren, maar zich wel op meerdere onderwerpen richten. Maar ook bij die kleine stemhulpen ontbreekt het volgens Rosema vaak aan essentiële informatie, zoals uitleg over de uitslag. Het is namelijk nuttig om te weten waarom je bij een bepaalde partij uitkomt.
Weging thema's
"Bij het invullen van de antwoorden wordt een rekensom gemaakt", legt Rosema uit. "Als het grootste deel van jouw antwoorden aansluit bij een bepaalde partij, komt die als beste keuze naar voren. Zo kan het zijn dat je in een stemwijzer aangeeft voor een versoepeling van de abortuswet te zijn, maar dat je tóch uitkomt bij een christelijke partij. De makers van zo'n kieswijzer kunnen niet bepalen hoe zwaar het thema abortus voor jou weegt. Dan is het belangrijk dat inzichtelijk is hoe partijen over elke stelling denken en hoe een uitslag tot stand komt."
Tot slot maken natuurlijk ook de vraagstelling en de antwoordopties uit voor de kwaliteit van een stemhulp. Zo is het volgens Rosema helemaal niet beter als een kieswijzer veel antwoordopties per vraag aanbiedt. Ook hier speelt mee dat de uitslag gebaseerd is op een rekensom. Het kan zijn dat de kieswijzer punten toekent aan één bepaalde partij als je voor een van de antwoorden kiest. "Hoe sterker de antwoordopties op elkaar lijken, hoe groter de kans dat je ongewild partijen uitsluit die misschien best goed aansluiten bij jouw mening."
Rosema raadt mensen aan altijd meer dan één stemhulp in te vullen. Ook kan het nuttig zijn om bijvoorbeeld de Stemmentracker van ProDemos te gebruiken. Die legt de kiezer geen stellingen voor, maar moties en wetsvoorstellen uit de afgelopen kabinetsperiode. "Verkiezingen gaan namelijk niet alleen om plannen voor de toekomst. Partijen leggen ook verantwoording af voor het verleden."
Meer uit Binnenland
ROSMALEN (ANP) - Dat armoede in Nederland vorig jaar is gestegen is "geen toeval, maar het gevolg van politieke keuzes", vindt het Armoedefonds. Woensdag bracht het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) cijfers naar buiten waaruit blijkt dat na een daling van vijf jaar de armoede in 2024 steeg.
15 minuten geleden
DRONTEN (ANP) - De politie heeft op 28 november een 33-jarige man uit Syrië aangehouden die mogelijk plannen had om een terroristische aanslag te plegen. De man verbleef sinds afgelopen zomer in een azc in Dronten, daar is hij ook aangehouden, meldt het Openbaar Ministerie woensdag.
40 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - HAN University of Applied Sciences heeft van de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) een boete gekregen van 175.000 euro voor het overtreden van de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG). Dat meldt de AP.
1 uur geleden
TUBBERGEN (ANP) - De gemeente Tubbergen betreurt het dat inwoners van het dorp Albergen het gevoel hebben dat er niet naar hen is geluisterd toen ze enkele jaren geleden klaagden over de komst van een asielzoekerscentrum. Burgemeester Anko Postma wil het vertrouwen herstellen, zegt hij naar aanleiding van een oordeel van de Nationale ombudsman.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Toen inwoners van het Twentse dorp Albergen klaagden over de geplande komst van een opvang voor asielzoekers, is de gemeente Tubbergen daar niet goed mee omgegaan. Dat oordeelt de Nationale ombudsman. Die vindt dat de gemeente de klachten "onbehoorlijk heeft behandeld" en dat er "niet naar inwoners werd geluisterd".
4 uur geleden
HURGHADA (ANP) - Een Nederlandse toerist is in de nacht van dinsdag op woensdag om het leven gekomen na een vechtpartij in een café in de Egyptische havenstad Hurghada, aan de Rode Zee. Dat melden lokale media, waaronder de nieuwssite Cairo24.
9 uur geleden
ARNHEM (ANP) - Dolle Mina's voeren zondag, op de kortste dag van het jaar, in diverse steden actie voor veiligere straten. Het gaat om meer dan vijftien locaties door het hele land, waarbij de actievoerders tunnels aankleden met vloerkleden, planten, banken, muziek en verlichting.
9 uur geleden