'Kwaliteit van kleine kieswijzers verschilt sterk'
DEN HAAG (ANP) - Kleine kieswijzers - gericht op één thema of doelgroep - kunnen behulpzaam zijn, maar de kwaliteit verschilt sterk, zegt politicoloog Martin Rosema van de Universiteit Twente. In aanloop naar de komende Tweede Kamerverkiezingen bekeek hij meer dan veertig grote en kleine stemhulpen.
Naast het Kieskompas en de StemWijzer zijn er online tientallen kleinere stemhulpen te vinden. Sommige van die kleine kieswijzers, zoals de Technologie Kieswijzer of de Cannabis Stemwijzer, zijn volgens Rosema heel eenzijdig. "Als je een bepaald onderwerp, zoals wiet, heel belangrijk vindt dan kan zo'n specifieke stemhulp nuttig zijn om erachter te komen welke partij op dat vlak het beste aansluit", zegt Rosema. "Maar bij verkiezingen gaat het over heel veel onderwerpen. Zo'n stemhulp geeft dan eigenlijk niet zoveel informatie."
Er zijn ook kleine kieswijzers die bedoeld zijn voor een specifieke doelgroep, zoals bijvoorbeeld jongeren, maar zich wel op meerdere onderwerpen richten. Maar ook bij die kleine stemhulpen ontbreekt het volgens Rosema vaak aan essentiële informatie, zoals uitleg over de uitslag. Het is namelijk nuttig om te weten waarom je bij een bepaalde partij uitkomt.
Weging thema's
"Bij het invullen van de antwoorden wordt een rekensom gemaakt", legt Rosema uit. "Als het grootste deel van jouw antwoorden aansluit bij een bepaalde partij, komt die als beste keuze naar voren. Zo kan het zijn dat je in een stemwijzer aangeeft voor een versoepeling van de abortuswet te zijn, maar dat je tóch uitkomt bij een christelijke partij. De makers van zo'n kieswijzer kunnen niet bepalen hoe zwaar het thema abortus voor jou weegt. Dan is het belangrijk dat inzichtelijk is hoe partijen over elke stelling denken en hoe een uitslag tot stand komt."
Tot slot maken natuurlijk ook de vraagstelling en de antwoordopties uit voor de kwaliteit van een stemhulp. Zo is het volgens Rosema helemaal niet beter als een kieswijzer veel antwoordopties per vraag aanbiedt. Ook hier speelt mee dat de uitslag gebaseerd is op een rekensom. Het kan zijn dat de kieswijzer punten toekent aan één bepaalde partij als je voor een van de antwoorden kiest. "Hoe sterker de antwoordopties op elkaar lijken, hoe groter de kans dat je ongewild partijen uitsluit die misschien best goed aansluiten bij jouw mening."
Rosema raadt mensen aan altijd meer dan één stemhulp in te vullen. Ook kan het nuttig zijn om bijvoorbeeld de Stemmentracker van ProDemos te gebruiken. Die legt de kiezer geen stellingen voor, maar moties en wetsvoorstellen uit de afgelopen kabinetsperiode. "Verkiezingen gaan namelijk niet alleen om plannen voor de toekomst. Partijen leggen ook verantwoording af voor het verleden."
Meer uit Binnenland
DORST (ANP) - Bij een aanhouding in het Brabantse Dorst heeft de politie een waarschuwingsschot gelost. De politie kreeg in de nacht van vrijdag op zaterdag meerdere meldingen van een man die een vrouw mishandelde in een woning voor arbeidsmigranten aan de Rijksweg. Twee getuigen zouden hebben gezien dat de man een vuurwapen had.
2 uur geleden
PARAMARIBO (ANP) - De politie heeft op de website de naam en foto van een verdachte Rotterdammer (47) gedeeld. Deze man, Hugo Ruimwijk, wordt gezocht voor betrokkenheid bij de gewelddadige dood van Sherwin Peterhof uit Suriname. Vermoedelijk is Ruimwijk naar Suriname gevlucht, maar het kan ook zijn dat hij daar de grens over is gegaan naar Guyana of Frans-Guyana.
4 uur geleden
SPIJKENISSE (ANP) - Op het politiebureau in Spijkenisse heeft een gedetineerde een einde gemaakt aan zijn leven. Hulpdiensten hebben tevergeefs geprobeerd de man te reanimeren, meldt de politie op X.
4 uur geleden
HOUTEN (ANP) - 2025 staat op de zesde plek van warmste jaren sinds het begin van de metingen in 1901. De gemiddelde temperatuur in De Bilt was dit jaar 11,5 graden, het langjarige gemiddelde is 10,7 graden, meldt Weeronline.
6 uur geleden
ROTTERDAM (ANP) - Lang niet alle explosies in de regio Rotterdam hebben te maken met het criminele circuit. Dat zegt de Rotterdamse korpschef Tolga Köklü in een interview met de regionale omroep Rijnmond.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Meer dan de helft van alle Nederlanders wil meer kerncentrales. Dat blijkt uit een analyse van het ANP van een stelling in de Kieskompas-stemhulp. Zo'n 53 procent van de Nederlanders vindt dat er meer kerncentrales gebouwd moeten worden. Iets minder dan een kwart van de bevolking is het hier niet mee eens.
9 uur geleden
WILLEMSTAD (ANP) - De regering van Curaçao was niet betrokken "bij de planning of uitvoering van de reis van María Corina Machado", de Venezolaanse oppositieleider die deze week haar Nobelprijs voor de Vrede in Noorwegen ophaalde. Premier Gilmar 'Pik' Pisas heeft dat vrijdag in een officiële verklaring meegedeeld. Hij laat weten dat Curaçao een strikt neutrale positie hanteert in de huidige regionale politieke spanningen.
17 uur geleden