'Kwaliteit van kleine kieswijzers verschilt sterk'
DEN HAAG (ANP) - Kleine kieswijzers - gericht op één thema of doelgroep - kunnen behulpzaam zijn, maar de kwaliteit verschilt sterk, zegt politicoloog Martin Rosema van de Universiteit Twente. In aanloop naar de komende Tweede Kamerverkiezingen bekeek hij meer dan veertig grote en kleine stemhulpen.
Naast het Kieskompas en de StemWijzer zijn er online tientallen kleinere stemhulpen te vinden. Sommige van die kleine kieswijzers, zoals de Technologie Kieswijzer of de Cannabis Stemwijzer, zijn volgens Rosema heel eenzijdig. "Als je een bepaald onderwerp, zoals wiet, heel belangrijk vindt dan kan zo'n specifieke stemhulp nuttig zijn om erachter te komen welke partij op dat vlak het beste aansluit", zegt Rosema. "Maar bij verkiezingen gaat het over heel veel onderwerpen. Zo'n stemhulp geeft dan eigenlijk niet zoveel informatie."
Er zijn ook kleine kieswijzers die bedoeld zijn voor een specifieke doelgroep, zoals bijvoorbeeld jongeren, maar zich wel op meerdere onderwerpen richten. Maar ook bij die kleine stemhulpen ontbreekt het volgens Rosema vaak aan essentiële informatie, zoals uitleg over de uitslag. Het is namelijk nuttig om te weten waarom je bij een bepaalde partij uitkomt.
Weging thema's
"Bij het invullen van de antwoorden wordt een rekensom gemaakt", legt Rosema uit. "Als het grootste deel van jouw antwoorden aansluit bij een bepaalde partij, komt die als beste keuze naar voren. Zo kan het zijn dat je in een stemwijzer aangeeft voor een versoepeling van de abortuswet te zijn, maar dat je tóch uitkomt bij een christelijke partij. De makers van zo'n kieswijzer kunnen niet bepalen hoe zwaar het thema abortus voor jou weegt. Dan is het belangrijk dat inzichtelijk is hoe partijen over elke stelling denken en hoe een uitslag tot stand komt."
Tot slot maken natuurlijk ook de vraagstelling en de antwoordopties uit voor de kwaliteit van een stemhulp. Zo is het volgens Rosema helemaal niet beter als een kieswijzer veel antwoordopties per vraag aanbiedt. Ook hier speelt mee dat de uitslag gebaseerd is op een rekensom. Het kan zijn dat de kieswijzer punten toekent aan één bepaalde partij als je voor een van de antwoorden kiest. "Hoe sterker de antwoordopties op elkaar lijken, hoe groter de kans dat je ongewild partijen uitsluit die misschien best goed aansluiten bij jouw mening."
Rosema raadt mensen aan altijd meer dan één stemhulp in te vullen. Ook kan het nuttig zijn om bijvoorbeeld de Stemmentracker van ProDemos te gebruiken. Die legt de kiezer geen stellingen voor, maar moties en wetsvoorstellen uit de afgelopen kabinetsperiode. "Verkiezingen gaan namelijk niet alleen om plannen voor de toekomst. Partijen leggen ook verantwoording af voor het verleden."
Meer uit Binnenland
DEN HAAG (ANP) - DigiD is woensdagochtend opnieuw getroffen door een ddos-aanval. Hierdoor is inloggen soms niet mogelijk voor gebruikers, zegt een woordvoerder van Logius, de organisatie die verantwoordelijk is voor DigiD.
28 minuten geleden
TER APEL (ANP) - Opvangorgaan COA krijgt het aantal asielzoekers in het aanmeldcentrum in Ter Apel maar niet onder de afgesproken grens van 2000 mensen. Die limiet wordt al zestien dagen op rij overschreden. Dat is de langste aaneengesloten periode sinds eind vorig jaar. Tussen half oktober en begin november 2024 was het aanmeldcentrum achttien dagen achtereen te vol.
1 uur geleden
ROTTERDAM (ANP) - Vanwege het winterse weer is vanaf woensdag de winteropvang voor daklozen in Rotterdam geopend tot nader bericht.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het aantal kinderen dat in Nederland in energiearmoede leeft, stijgt, stellen onderzoekers van TNO. In 2023 waren dat nog 262.000 kinderen en vorig jaar naar schatting 293.000. Dat komt neer op een op de twaalf kinderen.
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Sinds de onafhankelijkheid van Suriname in 1975 zijn 256.000 Surinamers geëmigreerd naar Nederland. Dit meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Op 25 november is het vijftig jaar geleden dat het land onafhankelijk werd van Nederland.
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het Rode Kruis heeft 40 miljoen euro nodig om mensen in Oekraïne de winter door te helpen en doet een oproep aan donateurs. Het land gaat volgens het Rode Kruis een zware winter tegemoet. "Aanhoudende aanvallen op energievoorzieningen en stijgende voedselprijzen in combinatie met de naderende kou zorgen voor grote problemen."
6 uur geleden
UTRECHT (ANP) - De Nederlandse Spoorwegen kopen voor ruim 400 miljoen euro 36 nieuwe sprinters. De "hypermoderne" treinen, met de naam Flirt Flex, krijgen in tegenstelling tot de huidige sprinters weer het klassieke geel-blauwe NS-uiterlijk, maakte het spoorbedrijf bekend. De eerste treinen komen naar verwachting in 2030 op het Nederlandse spoor.
9 uur geleden