'Kwaliteit van kleine kieswijzers verschilt sterk'
DEN HAAG (ANP) - Kleine kieswijzers - gericht op één thema of doelgroep - kunnen behulpzaam zijn, maar de kwaliteit verschilt sterk, zegt politicoloog Martin Rosema van de Universiteit Twente. In aanloop naar de komende Tweede Kamerverkiezingen bekeek hij meer dan veertig grote en kleine stemhulpen.
Naast het Kieskompas en de StemWijzer zijn er online tientallen kleinere stemhulpen te vinden. Sommige van die kleine kieswijzers, zoals de Technologie Kieswijzer of de Cannabis Stemwijzer, zijn volgens Rosema heel eenzijdig. "Als je een bepaald onderwerp, zoals wiet, heel belangrijk vindt dan kan zo'n specifieke stemhulp nuttig zijn om erachter te komen welke partij op dat vlak het beste aansluit", zegt Rosema. "Maar bij verkiezingen gaat het over heel veel onderwerpen. Zo'n stemhulp geeft dan eigenlijk niet zoveel informatie."
Er zijn ook kleine kieswijzers die bedoeld zijn voor een specifieke doelgroep, zoals bijvoorbeeld jongeren, maar zich wel op meerdere onderwerpen richten. Maar ook bij die kleine stemhulpen ontbreekt het volgens Rosema vaak aan essentiële informatie, zoals uitleg over de uitslag. Het is namelijk nuttig om te weten waarom je bij een bepaalde partij uitkomt.
Weging thema's
"Bij het invullen van de antwoorden wordt een rekensom gemaakt", legt Rosema uit. "Als het grootste deel van jouw antwoorden aansluit bij een bepaalde partij, komt die als beste keuze naar voren. Zo kan het zijn dat je in een stemwijzer aangeeft voor een versoepeling van de abortuswet te zijn, maar dat je tóch uitkomt bij een christelijke partij. De makers van zo'n kieswijzer kunnen niet bepalen hoe zwaar het thema abortus voor jou weegt. Dan is het belangrijk dat inzichtelijk is hoe partijen over elke stelling denken en hoe een uitslag tot stand komt."
Tot slot maken natuurlijk ook de vraagstelling en de antwoordopties uit voor de kwaliteit van een stemhulp. Zo is het volgens Rosema helemaal niet beter als een kieswijzer veel antwoordopties per vraag aanbiedt. Ook hier speelt mee dat de uitslag gebaseerd is op een rekensom. Het kan zijn dat de kieswijzer punten toekent aan één bepaalde partij als je voor een van de antwoorden kiest. "Hoe sterker de antwoordopties op elkaar lijken, hoe groter de kans dat je ongewild partijen uitsluit die misschien best goed aansluiten bij jouw mening."
Rosema raadt mensen aan altijd meer dan één stemhulp in te vullen. Ook kan het nuttig zijn om bijvoorbeeld de Stemmentracker van ProDemos te gebruiken. Die legt de kiezer geen stellingen voor, maar moties en wetsvoorstellen uit de afgelopen kabinetsperiode. "Verkiezingen gaan namelijk niet alleen om plannen voor de toekomst. Partijen leggen ook verantwoording af voor het verleden."
Meer uit Binnenland
HENGELO (ANP) - Bij een aanrijding op de A35 bij Hengelo is een persoon overleden. Dat meldt de politie op X. De politie doet onderzoek, waardoor de snelweg vanaf Borne-West richting Enschede is afgesloten.
17 minuten geleden
DEN BOSCH (ANP) - Op het Stationsplein in Den Bosch heeft in de nacht van zondag op maandag een steekincident plaatsgevonden. Rond 00.15 uur kreeg de politie een melding van een beroving, waarna een slachtoffer met steekwonden werd aangetroffen. Dat bevestigt een woordvoerder van de politie Oost-Brabant.
2 uur geleden
PARAMARIBO (ANP) - Koning Willem-Alexander en koningin Máxima zijn zondagavond rond 19.30 uur lokale tijd op de nationale luchthaven van Suriname aangekomen. Het koningspaar begint maandag in hoofdstad Paramaribo aan een driedaags staatsbezoek aan de voormalige Nederlandse kolonie.
3 uur geleden
UTRECHT (ANP) - De treindienst van en naar Noord-Nederland is zeker tot eind maandagochtend verstoord door een poging tot koperdiefstal. Dat meldt spoorbeheerder ProRail. In ieder geval tot eind maandagochtend rijden er geen treinen tussen 't Harde en Zwolle en tussen Zwolle en Lelystad.
5 uur geleden
ALMERE (ANP) - De woning aan de Swingstraat in Almere waar in de nacht van zaterdag op zondag een zware aanslag met explosieven werd uitgevoerd, is op last van de burgemeester gesloten. Bij die explosie raakte een 49-jarige man zwaargewond en er brak brand uit.
5 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Twee leden van de actiegroep Kick Out Zwarte Piet hebben een Andreaspenning ontvangen. Ze kregen deze voor hun inzet om het sinterklaasfeest in Amsterdam inclusiever te maken. Jerry Afriyie en Raul Balai ontvingen hun penning zondag uit handen van locoburgemeester Touria Meliani van Amsterdam.
7 uur geleden
HOUTEN (ANP) - Het winterse weer laat nog even op zich wachten in december. Door de toevoer van zachte lucht blijft de temperatuur in de eerste helft van december naar verwachting rond de 5 tot 10 graden. Slechts in een enkele nacht is er kans op vorst. Dat laat Weeronline weten in een voorlopige maandverwachting.
21 uur geleden