'Kwaliteit van kleine kieswijzers verschilt sterk'
DEN HAAG (ANP) - Kleine kieswijzers - gericht op één thema of doelgroep - kunnen behulpzaam zijn, maar de kwaliteit verschilt sterk, zegt politicoloog Martin Rosema van de Universiteit Twente. In aanloop naar de komende Tweede Kamerverkiezingen bekeek hij meer dan veertig grote en kleine stemhulpen.
Naast het Kieskompas en de StemWijzer zijn er online tientallen kleinere stemhulpen te vinden. Sommige van die kleine kieswijzers, zoals de Technologie Kieswijzer of de Cannabis Stemwijzer, zijn volgens Rosema heel eenzijdig. "Als je een bepaald onderwerp, zoals wiet, heel belangrijk vindt dan kan zo'n specifieke stemhulp nuttig zijn om erachter te komen welke partij op dat vlak het beste aansluit", zegt Rosema. "Maar bij verkiezingen gaat het over heel veel onderwerpen. Zo'n stemhulp geeft dan eigenlijk niet zoveel informatie."
Er zijn ook kleine kieswijzers die bedoeld zijn voor een specifieke doelgroep, zoals bijvoorbeeld jongeren, maar zich wel op meerdere onderwerpen richten. Maar ook bij die kleine stemhulpen ontbreekt het volgens Rosema vaak aan essentiële informatie, zoals uitleg over de uitslag. Het is namelijk nuttig om te weten waarom je bij een bepaalde partij uitkomt.
Weging thema's
"Bij het invullen van de antwoorden wordt een rekensom gemaakt", legt Rosema uit. "Als het grootste deel van jouw antwoorden aansluit bij een bepaalde partij, komt die als beste keuze naar voren. Zo kan het zijn dat je in een stemwijzer aangeeft voor een versoepeling van de abortuswet te zijn, maar dat je tóch uitkomt bij een christelijke partij. De makers van zo'n kieswijzer kunnen niet bepalen hoe zwaar het thema abortus voor jou weegt. Dan is het belangrijk dat inzichtelijk is hoe partijen over elke stelling denken en hoe een uitslag tot stand komt."
Tot slot maken natuurlijk ook de vraagstelling en de antwoordopties uit voor de kwaliteit van een stemhulp. Zo is het volgens Rosema helemaal niet beter als een kieswijzer veel antwoordopties per vraag aanbiedt. Ook hier speelt mee dat de uitslag gebaseerd is op een rekensom. Het kan zijn dat de kieswijzer punten toekent aan één bepaalde partij als je voor een van de antwoorden kiest. "Hoe sterker de antwoordopties op elkaar lijken, hoe groter de kans dat je ongewild partijen uitsluit die misschien best goed aansluiten bij jouw mening."
Rosema raadt mensen aan altijd meer dan één stemhulp in te vullen. Ook kan het nuttig zijn om bijvoorbeeld de Stemmentracker van ProDemos te gebruiken. Die legt de kiezer geen stellingen voor, maar moties en wetsvoorstellen uit de afgelopen kabinetsperiode. "Verkiezingen gaan namelijk niet alleen om plannen voor de toekomst. Partijen leggen ook verantwoording af voor het verleden."
Meer uit Binnenland
ALMERE (ANP) - Het programma Even tot Hier heeft 3.182.651 euro opgehaald voor ambulances en medische hulpgoederen voor Oekraïne. Dat werd zaterdag bekendgemaakt in de seizoensafsluiter van het BNNVARA-programma.
9 uur geleden
MOERGESTEL (ANP) - In een woning aan de Janus Rooijakkersstraat in Moergestel (Noord-Brabant) zijn zaterdagavond twee zwaargewonde kinderen aangetroffen. De vader van de kinderen is volgens de politie de man die eerder op de avond vermoedelijk als spookrijder betrokken was bij een ongeluk op de A58. Bij dat ongeluk raakten vier mensen gewond, onder wie de spookrijder.
9 uur geleden
DE BILT (ANP) - Het KNMI waarschuwt met code geel voor dichte mist in Zuid-Holland en Utrecht. Voor de provincies Overijssel, Gelderland, Noord-Brabant en Limburg had het weerinstituut eerder op de avond om dezelfde reden al code geel afgegeven.
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De vrijlating van 123 politieke gevangenen in Belarus is volgens demissionair minister David van Weel (Buitenlandse Zaken, VVD) "goed nieuws", maar hij wijst er ook op dat nog veel tegenstanders van president Aleksandr Loekasjenko vastzitten.
11 uur geleden
DE BILT (ANP) - In het zuidoosten kan het zaterdagavond en in de nacht naar zondag plaatselijk erg mistig zijn. Het KNMI heeft voor de provincies Overijssel, Gelderland, Noord-Brabant en Limburg code geel afgegeven in verband met de dichte mist. Volgens het weerinstituut kan het verkeer daar last van hebben. Op sommige plekken is het zicht minder dan 200 meter.
12 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Het Concertgebouw in Amsterdam is zaterdag aan het einde van de middag tijdelijk ontruimd. Volgens een woordvoerster van de veiligheidsregio hadden bezoekers last van een "onprettige, stinkende lucht".
13 uur geleden
DORST (ANP) - Bij een aanhouding in het Brabantse Dorst heeft de politie een waarschuwingsschot gelost. De politie kreeg in de nacht van vrijdag op zaterdag meerdere meldingen van een man die een vrouw mishandelde in een woning voor arbeidsmigranten aan de Rijksweg. Twee getuigen zouden hebben gezien dat de man een vuurwapen had.
17 uur geleden