Kuiken: wie extremisme veroordeelt, moet ook de oorzaak aanpakken
AMSTERDAM (ANP) - Het is goed als partijen zich ferm uitspreken tegen rechts-extremisme en complottheorieën, vindt PvdA-leider Attje Kuiken. Maar dat heeft meer zin als ook de sociaal-economische problemen worden aangepakt die een voedingsbodem vormen voor het toenemende wantrouwen in de politiek. Dat besef mist Kuiken bij de huidige regeringspartijen.
Dat zegt Kuiken op de nieuwjaarsborrel van de Amsterdamse PvdA-afdeling. D66-leider en vicepremier Sigrid Kaag waarschuwde afgelopen weekeinde voor de bedreiging die extremisme vormt voor de democratie. Zij zocht de oorzaak daarvan evenwel vooral in ophitsing door politici die feiten ontkennen en die wetenschappers, journalisten en rechters in een kwaad daglicht stellen.
Kuiken deelt de mening van Kaag dat men zich daar tegen moet uitspreken, en beschouwt de D66-leider als een bondgenoot in de strijd tegen extremisme, benadrukt zij in een toelichting aan het ANP. Maar zij vraagt zich ook af of het kabinet en de coalitiepartijen voldoende oog hebben voor wat er schuilgaat achter het toegenomen wantrouwen. "Als je niet wil analyseren waar het misgaat, heb je niet de kracht en de wil om het te veranderen."
Door bijvoorbeeld de problemen op de woningmarkt en de torenhoge inflatie hebben veel mensen het gevoel "dat de vaste grond onder hun voeten wordt weggeslagen", zegt Kuiken. "Dan is het makkelijk om te geloven in partijen die dat vuurtje aanwakkeren." Als het kabinet al iets doet om mensen te helpen, is dat keer op keer te laat en te weinig, vindt zij.
Fusie met GroenLinks
Kuiken gaat uit van een "linkse doorbraak" bij de provinciale verkiezingen in maart, maar erkent: "het gaat erom spannen". De PvdA en GroenLinks hebben al aangekondigd vanaf dit jaar volledig samen op te trekken in de Eerste Kamer, en maken volgens sommige peilingen direct kans de grootste fractie te worden.
De linkse samenwerking heeft vorig jaar al tot de eerste resultaten geleid, zegt Kuiken, mede daardoor is het cynisme over de samenwerking "verstomd". De PvdA en GroenLinks kregen kabinet en coalitie mee in hun voorstellen voor een tijdelijk prijsplafond voor energie, een verplichte huurverlaging voor tochtige woningen en extra geld voor de kinderopvang. "Dat smaakt naar meer."
Eerste Kamer
Maar Kuiken stelt ook vast dat het niet vanzelfsprekend is dat het kabinet altijd naar links kijkt voor steun in de Eerste Kamer. VVD en CDA werken volgens haar liever samen met partijen die "nog rechtser" zijn. "Het enige antwoord is een links blok dat zo sterk is, dat niemand eromheen kan."
De keuze voor links is wat haar betreft alleen al belangrijk om bezuinigingen op bijvoorbeeld de zorg en het openbaar vervoer te voorkomen. Ze is er niet gerust op dat het kabinet afziet van besparingen om de gaten in de begroting als gevolg van met de oplopende rente en de energiesteun te dichten.
Leiderschapsstrijd
Bang dat de samenwerking met GroenLinks in de aanloop naar de volgende Tweede Kamerverkiezingen ontaardt in een leiderschapsstrijd, is Kuiken niet. "Dat gaat niet gebeuren."
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - De Tweede Kamer heeft ingestemd met de benoeming van Sybrand van Haersma Buma (CDA) en Hans Wijers (D66) tot informateurs. De twee zijn voorgedragen door partijleiders Rob Jetten (D66) en Henri Bontenbal (CDA) om de volgende stap te zetten in het formatieproces voor een nieuw kabinet.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Verkenner Wouter Koolmees ziet "een groot risico" voor de persoonlijke verhoudingen als vier partijen zouden gaan praten over een mogelijke coalitie. Dat zegt hij in het debat over de verkiezingsuitslag. Hij verwacht dat de formatie dan juist alleen maar langer zou duren. "Daarom leek het mij niet verstandig om daarmee te beginnen."
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - D66-verkenner Wouter Koolmees heeft "rechtse partijen buitenspel gezet" in de formatie, door te adviseren dat D66 en het CDA eerst alleen met elkaar verder gaan praten. Dat vindt JA21-leider Joost Eerdmans. Hij vraagt zich hardop af of de rechtse kiezer zich serieus genomen voelt door deze keuze van Koolmees.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - CDA-leider Henri Bontenbal waakt ervoor de komende weken te veel onderwerpen op de agenda van de kabinetsformatie te zetten. Hij wil de lijst "behapbaar houden", zei hij tijdens een Kamerdebat over de uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen van twee weken geleden.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Dilan Yesilgöz verbaast zich over de tussenstap waarin in eerste instantie alleen D66 en het CDA met elkaar onderhandelen over een coalitieakkoord. De VVD-leider vertelde tijdens het debat over de verkiezingsuitslag dat dit als oplossing wordt gezien wanneer "twee partijen moeten samenwerken maar inhoudelijk ver uit elkaar liggen", iets waar volgens de lijsttrekker momenteel "geen sprake van" is.
7 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De kiezer "heeft duidelijk gekozen voor een mentaliteit van samenwerking", denkt partijleider Jesse Klaver (GroenLinks-PvdA). In het debat over de verkiezingsuitslag noemt hij het "een duidelijk signaal" dat middenpartijen als D66 en het CDA hebben gewonnen. "Het gaat om een mentaliteit: gericht op samenwerking en het niet uitvergroten van verschillen, zonder je eigen meningen en opvattingen tekort te doen."
7 uur geleden
EINDHOVEN (ANP) - Het demissionaire kabinet maakt zich zorgen over de rol van kunstmatige intelligentie (AI) voor de nationale en internationale veiligheid. Het kabinet werkt daarom aan een internationale AI-strategie om het AI-beleid "toekomstbestendig" te maken, vertelde demissionair minister van Buitenlandse Zaken David van Weel donderdag tijdens een conferentie over AI in Eindhoven. Concreet betekent dit dat het kabinet via de EU, de NAVO en de Verenigde Naties wil pleiten voor "effectieve wet- en regelgeving rondom AI".
7 uur geleden