Kritiek Rekenkamer op beleid overheid in begindagen coronacrisis
DEN HAAG (ANP) - Het ministerie van Volksgezondheid heeft in de begindagen van de coronacrisis te weinig gedaan om de schijn van belangenverstrengeling te voorkomen, concludeert de Algemene Rekenkamer. Zo werd oud-DSM-topman Feike Sijbesma benoemd tot speciaal gezant, terwijl zijn broer een hoge functie bij vaccinontwikkelaar AstraZeneca had. "Het ministerie had bij het aantreden van Sijbesma geen gesprek met hem gevoerd over mogelijke belangenconflicten", aldus de controleurs.
De Rekenkamer deed onderzoek naar de manier waarop de eerste vaccins tegen corona in 2020 en 2021 zijn gekocht. Het virus werd eind februari 2020 voor het eerst vastgesteld in Nederland. Een maand later werd Sijbesma benoemd tot gezant. Aanvankelijk was het de bedoeling dat Sijbesma zich alleen met coronatests zou bezighouden. Toen hij dat zag, mailde Sijbesma naar het ministerie: "dan liever niets".
Uiteindelijk kreeg hij de opdracht contact te leggen met bedrijven die de overheid konden helpen bij het bestrijden van de coronacrisis. Dit waren fabrikanten van tests, maar ook farmaceuten die aan vaccins werkten. Hij werd "een oliemannetje" tussen overheid en bedrijven, maar het ministerie "moest Sijbesma erop wijzen dat beslissingen alleen op het departement genomen konden worden".
Kennis
Een paar maanden nadat Sijbesma aan de slag was gegaan, kwam de functie van zijn broer aan het licht. Duitsland had er vragen over gesteld na een overleg tussen Europese landen over samenwerking. "Een pijnlijk incident", noemt de Rekenkamer dit. De onderzoekers benadrukken wel dat er geen enkele aanwijzing is dat Sijbesma AstraZeneca heeft voorgetrokken. Integendeel, Sijbesma vond dat Duitsland zijn hoop te veel op AstraZeneca vestigde en te weinig oog had voor andere ontwikkelaars.
De Rekenkamer concludeert ook dat het ministerie te weinig wist over de manier waarop vaccins worden ontwikkeld, geproduceerd en geleverd. De kennis "was en bleef" onvoldoende. Bovendien werd het beleid beïnvloed door "vroege contacten met en wensen van" de Leidse farmaceut Janssen. Het kabinet zette zich in voor hun vaccin, "om epidemiologische én economische redenen".
Alles bij elkaar zegt de Rekenkamer wel dat de toenmalige coronaminister Hugo de Jonge het "redelijk tot goed" heeft gedaan. "De minister was niet voorbereid op een uitbraak van de omvang van Covid-19, maar wist in korte tijd een manier te vinden om de ontwikkeling van vaccins te stimuleren en werkende vaccins aan te schaffen. Die vaccins bleken de voornaamste uitweg uit de wereldwijde pandemie."
Meer uit Gezond
DEN BOSCH (ANP) - Ouders moeten goed opletten wanneer ze hun kinderen insmeren met een balsem bij een verkoudheid. Verkeerd gebruik kan ernstige bijwerkingen veroorzaken, waarschuwt bijwerkingencentrum Lareb. In de balsems zitten stoffen als menthol, die helpen om de luchtwegen wat vrijer te maken, zodat mensen beter kunnen ademen. Bij goed gebruik zijn er volgens Lareb nauwelijks bijwerkingen. Maar de balsems met menthol zijn alleen geschikt voor mensen van 2 jaar en ouder, niet voor baby's en dreumesen.
18 minuten geleden
UTRECHT (ANP) - Veel kinderen gaan naar de huisarts omdat ze last hebben van krentenbaard. Dat is een ontsteking van de huid, met wondjes, rode plekjes of blaasjes met gele korstjes. Onderzoeksinstituut Nivel, dat de gegevens van huisartsen registreert, zegt dat dit vaak in de zomer gebeurt.
1 dag geleden
ROTTERDAM (ANP) - Dankzij de drie bevolkingsonderzoeken naar borst-, darm- en baarmoederhalskanker worden jaarlijks duizenden mensen gered. Ook leven mensen langer met kanker door de vroegere screening. Het Erasmus MC onderzocht de effectiviteit van de onderzoeken en de zorgkosten.
3 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Mensen zonder huisarts, omdat alle praktijken in hun buurt vol zijn, ervaren vaak veel stress, frustratie en onzekerheid. Sommigen zoeken bij gebrek aan deskundige hulp zelf een oplossing voor medische problemen. Ze kopen bijvoorbeeld online medicijnen, zonder controles en voorlichting. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) zegt zich zorgen te maken over "het grote aantal mensen zonder huisarts" en wil verbetering zien.
4 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Het aantal mensen dat gokt, is in 2025 toegenomen ten opzichte van een jaar eerder, meldt het Wetenschappelijk Onderzoek- en Datacentrum (WODC) op basis van onderzoek van Ipsos I&O onder 7600 Nederlanders van 16 jaar en ouder. Zo gaf vorig jaar 65 procent van de Nederlanders aan een kansspel te hebben gespeeld, tegenover 69 procent dit jaar.
1 week geleden
DEN HAAG (ANP) - Ouderen kunnen zich laten vaccineren tegen gordelroos en er gaat extra geld naar screening op borstkanker voor vrouwen met dicht borstweefsel. Dat is onder meer afgesproken in het Aanvullend Zorg- en Welzijnsakkoord (AZWA). Dinsdagavond konden bronnen al melden dat er een onderhandelaarsakkoord was, maar nu is ook de inhoud bekend.
1 week geleden
DEN HAAG (ANP) - Mensen die in de buurt van een geitenhouderij wonen, hebben vaker last van longontsteking dan anderen. De Gezondheidsraad concludeert dat de boerderijen waarschijnlijk ook de oorzaak van de klachten zijn en pleit daarom voor maatregelen "om de gezondheidsrisico's voor omwonenden van geitenhouderijen te beperken".
1 week geleden