Kritiek Rekenkamer op beleid overheid in begindagen coronacrisis
DEN HAAG (ANP) - Het ministerie van Volksgezondheid heeft in de begindagen van de coronacrisis te weinig gedaan om de schijn van belangenverstrengeling te voorkomen, concludeert de Algemene Rekenkamer. Zo werd oud-DSM-topman Feike Sijbesma benoemd tot speciaal gezant, terwijl zijn broer een hoge functie bij vaccinontwikkelaar AstraZeneca had. "Het ministerie had bij het aantreden van Sijbesma geen gesprek met hem gevoerd over mogelijke belangenconflicten", aldus de controleurs.
De Rekenkamer deed onderzoek naar de manier waarop de eerste vaccins tegen corona in 2020 en 2021 zijn gekocht. Het virus werd eind februari 2020 voor het eerst vastgesteld in Nederland. Een maand later werd Sijbesma benoemd tot gezant. Aanvankelijk was het de bedoeling dat Sijbesma zich alleen met coronatests zou bezighouden. Toen hij dat zag, mailde Sijbesma naar het ministerie: "dan liever niets".
Uiteindelijk kreeg hij de opdracht contact te leggen met bedrijven die de overheid konden helpen bij het bestrijden van de coronacrisis. Dit waren fabrikanten van tests, maar ook farmaceuten die aan vaccins werkten. Hij werd "een oliemannetje" tussen overheid en bedrijven, maar het ministerie "moest Sijbesma erop wijzen dat beslissingen alleen op het departement genomen konden worden".
Kennis
Een paar maanden nadat Sijbesma aan de slag was gegaan, kwam de functie van zijn broer aan het licht. Duitsland had er vragen over gesteld na een overleg tussen Europese landen over samenwerking. "Een pijnlijk incident", noemt de Rekenkamer dit. De onderzoekers benadrukken wel dat er geen enkele aanwijzing is dat Sijbesma AstraZeneca heeft voorgetrokken. Integendeel, Sijbesma vond dat Duitsland zijn hoop te veel op AstraZeneca vestigde en te weinig oog had voor andere ontwikkelaars.
De Rekenkamer concludeert ook dat het ministerie te weinig wist over de manier waarop vaccins worden ontwikkeld, geproduceerd en geleverd. De kennis "was en bleef" onvoldoende. Bovendien werd het beleid beïnvloed door "vroege contacten met en wensen van" de Leidse farmaceut Janssen. Het kabinet zette zich in voor hun vaccin, "om epidemiologische én economische redenen".
Alles bij elkaar zegt de Rekenkamer wel dat de toenmalige coronaminister Hugo de Jonge het "redelijk tot goed" heeft gedaan. "De minister was niet voorbereid op een uitbraak van de omvang van Covid-19, maar wist in korte tijd een manier te vinden om de ontwikkeling van vaccins te stimuleren en werkende vaccins aan te schaffen. Die vaccins bleken de voornaamste uitweg uit de wereldwijde pandemie."
Meer uit Gezond
DEN HAAG (ANP) - Het aantal mensen dat gokt, is in 2025 toegenomen ten opzichte van een jaar eerder, meldt het Wetenschappelijk Onderzoek- en Datacentrum (WODC) op basis van onderzoek van Ipsos I&O onder 7600 Nederlanders van 16 jaar en ouder. Zo gaf vorig jaar 65 procent van de Nederlanders aan een kansspel te hebben gespeeld, tegenover 69 procent dit jaar.
19 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Ouderen kunnen zich laten vaccineren tegen gordelroos en er gaat extra geld naar screening op borstkanker voor vrouwen met dicht borstweefsel. Dat is onder meer afgesproken in het Aanvullend Zorg- en Welzijnsakkoord (AZWA). Dinsdagavond konden bronnen al melden dat er een onderhandelaarsakkoord was, maar nu is ook de inhoud bekend.
22 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Mensen die in de buurt van een geitenhouderij wonen, hebben vaker last van longontsteking dan anderen. De Gezondheidsraad concludeert dat de boerderijen waarschijnlijk ook de oorzaak van de klachten zijn en pleit daarom voor maatregelen "om de gezondheidsrisico's voor omwonenden van geitenhouderijen te beperken".
22 uur geleden
UTRECHT (ANP) - Huisartsen krijgen steeds vaker patiënten met psychische problemen op hun spreekuur, maar het lukt vaak niet om hen door te verwijzen naar de geestelijke gezondheidszorg (ggz). "Dat komt allereerst door de lange wachttijden in de ggz, maar ook door een gebrek aan goede samenwerking", vat de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) de problemen samen. De artsenorganisatie heeft een peiling over de problematiek gehouden onder de leden.
23 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Siliconen borstimplantaten leiden niet tot een grotere kans op klachten zoals vermoeidheid, spier- en gewrichtspijn, hoofdpijn en somberheid. Onderzoekers onder leiding van het Antoni van Leeuwenhoek-ziekenhuis ondervroegen vrouwen die zijn behandeld voor borstkanker. De studie werd gepubliceerd in het medische tijdschrift Journal of the National Cancer Institute.
1 dag geleden
BILTHOVEN (ANP) - Iedereen in Nederland heeft verschillende soorten PFAS in het bloed, concludeert het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) na eigen onderzoek. Bij vrijwel alle mensen ligt de concentratie van de chemische stoffen boven de gezondheidskundige grenswaarde, die als veilige grens wordt beschouwd.
1 dag geleden
UTRECHT (ANP) - Het aantal vergiftigingen met bepaalde afslankmedicatie is vorig jaar toegenomen, meldt het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC). In 2023 kwamen 41 meldingen binnen, terwijl dat aantal in 2024 steeg naar 75 meldingen.
1 dag geleden