Krankzinnigen in Nederland niet bewust achtergesteld tijdens WOII
AMSTERDAM (ANP) - Psychiatrische patiënten zijn in Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog niet systematisch verwaarloosd of bewust achtergesteld. Dat het sterftecijfer in psychiatrische en andere instellingen tijdens de oorlog zo hoog was, is vooral te wijten aan slechte leefomstandigheden, oorlogsgeweld zoals bombardementen en aan een hogere instroom van patiënten voor wie in de oorlogsjaren nergens anders plaats was. Dat concluderen onderzoekers Eveline Buchheim en Ralf Futselaar van het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies dinsdag.
Buchheim en Futselaar hebben de omstandigheden in gestichten in de oorlog onderzocht. Het rapport verschijnt dinsdag, net als hun boek Uit zorg verdreven. Het Nederlandse Krankzinnigenwezen tijdens de Tweede Wereldoorlog, waarin onder meer brieven en dagboeken zijn opgenomen.
Het hoge sterftecijfer onder krankzinnigen, zoals psychiatrische patiënten destijds werden genoemd, was wel bekend. In krankzinnigengestichten zaten in de oorlog ook mensen met andere dan psychiatrische beperkingen en ouderen met dementie. Tot nu toe was niet bekend, aldus de onderzoekers, of dergelijke patiënten in Nederland net als in nazi-Duitsland verwaarloosd en zelfs vermoord werden omdat ze als onvolwaardig werden beschouwd. Het NIOD-onderzoek heeft daarvoor geen aanwijzingen gevonden. "De Duitse minachting voor patiënten, en het beleid dat daaruit voortvloeide, is niet naar Nederland geëxporteerd", aldus de onderzoekers.
Dat er veel patiënten om het leven zijn gekomen in de oorlog, klopt wel. Maar dat kwam vooral omdat de verpleging "ondanks grote inspanningen" de patiënten niet kon beschermen tegen de gevolgen van de oorlog in Nederland. Daarnaast moesten instellingen steeds meer patiënten opnemen. Om ruimte te maken werden jonge en relatief gezonde patiënten ontslagen. Dat dreef het sterftecijfer tegen het einde van de bezetting flink op.
De bevindingen van de onderzoekers gelden overigens niet voor Joodse patiënten in instellingen. In de oorlog werd enige tijd gedacht dat Joden veilig zouden zijn in een inrichting, maar ze zijn bijna allemaal opgepakt, afgevoerd en vermoord in concentratiekampen. Zo woonden vrijwel alle Joodse psychiatrische patiënten in Het Apeldoornsche Bosch, het enige gesticht in Nederland van Joodse signatuur. Zowel de bewoners als het personeel zijn op 21 januari 1943 gedeporteerd. Niemand van de bijna 1300 mensen keerde terug.
Meer uit Binnenland
NIJVERDAL (ANP) - Bassist Herman Deinum van de bluesband Cuby & the Blizzards is op 79-jarige leeftijd overleden. Deinum stierf vrijdag in zijn woonplaats Nijverdal, deelt het Cuby and the Blizzards (C+B) Museum. "Fans kwamen speciaal voor hem naar de concerten, om van zijn duidelijk hoorbare, melodieuze, stuwende baspartijen te genieten", aldus het museum.
25 minuten geleden
VUGHT (ANP) - "We focussen ons nu op het terugkeren van de rust in de penitentiaire inrichting." Een uur na de beëindiging van de gijzeling van twee medewerkers van de gevangenis in Vught zegt een woordvoerder van de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) dat dat "nu het belangrijkste is".
2 uur geleden
ORANJESTAD (ANP) - De Arubaanse premier Mike Eman annuleert zijn bezoek aan Nederland. Als reden geeft hij 'de voelbare spanning in de regio'. Amerika heeft in de afgelopen maanden een grote militaire macht opgebouwd voor de grens met Venezuela. Aruba ligt enkele tientallen kilometers van het Zuid-Amerikaanse land.
3 uur geleden
VUGHT (ANP) - De gijzeling in de psychiatrische afdeling van de gevangenis in het Brabantse Vught is voorbij. Een gedetineerde hield daar twee medewerkers vast tegen hun wil. Aan het begin van de avond werden zij in veiligheid gebracht. "De gedetineerde is onder controle", laat de Dienst Justitiële Inrichtingen weten.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De gegijzelden die op de psychiatrische afdeling van de gevangenis in Vught worden vastgehouden, zijn twee medewerkers. Dat laat het ministerie van Justitie en Veiligheid weten. Eerder was nog onbekend om hoeveel mensen het ging, en of het gedetineerden of medewerkers zijn.
4 uur geleden
VUGHT (ANP) - Op de psychiatrische afdeling van de penitentiaire inrichting in Vught is een gijzeling gaande, meldt de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI). De politie is ter plaatse en doet er alles aan om de situatie zo snel mogelijk onder controle te krijgen. De families van de betrokkenen zijn ingelicht, meldt de dienst.
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het gemelde incident in de gevangenis in Vught vindt niet plaats in de Extra Beveiligde Inrichting (EBI), meldt het ministerie van Justitie en Veiligheid. In de EBI zit onder meer Ridouan Taghi opgesloten. Verdere informatie over het incident had de woordvoerder niet.
5 uur geleden