Koning biedt excuses aan voor Nederlands slavernijverleden
AMSTERDAM (ANP) - Koning Willem-Alexander heeft zaterdag in het Amsterdamse Oosterpark zijn excuses aangeboden voor de rol van Nederland in het slavernijverleden. De koning hield tijdens de Nationale Herdenking Slavernijverleden een toespraak. "Vandaag sta ik hier voor u. Als uw koning en als deel van de regering maak ik vandaag deze excuses zelf", zei de koning. "Ze worden door mij met hart en ziel intens beleefd."
In zijn boodschap vroeg de koning om "vergiffenis". "Slavenhandel en slavernij worden erkend als een misdaad tegen de menselijkheid. De stadhouders en de koningen van het Huis van Oranje-Nassau hebben hier niets tegen ondernomen. Ze handelden binnen het kader van wat toen wettelijk geoorloofd werd geacht. Maar het slavernijsysteem illustreerde het onrecht van die wetten", aldus de koning. "Op een gegeven moment voel je de morele plicht om op te treden."
Na het aanbieden van de excuses kreeg de koning luid applaus en er werd gejuicht, iemand uit het publiek schreeuwde "eindelijk!". Koningin Máxima, ook aanwezig bij de excuses, was duidelijk geëmotioneerd.
Begin gemaakt
De koning benadrukte ook een ander gevoel in de samenleving, namelijk dat er ook inwoners zijn "die het aanbieden van excuses zo lang na de afschaffing van de slavernij overdreven vinden". "Zij ondersteunen echter in overgrote meerderheid wél de strijd voor gelijkwaardigheid van alle mensen, ongeacht kleur of culturele achtergrond."
Eind vorig jaar bood premier Mark Rutte zijn excuses namens de Nederlandse staat aan, en dus ook namens de koning. De vorst sloot zich bij het excuus aan en zei dat er "een begin gemaakt" was, maar dat er ook "nog een lange weg voor ons" ligt.
Onderzoek
Inmiddels loopt er in opdracht van de koning een onderzoek naar de rol van het Huis Oranje-Nassau in de koloniale geschiedenis. Hoogleraar Gert Oostindie is hier eind 2022 mee begonnen en verwacht drie jaar nodig te hebben.
De afgelopen tijd is het slavernijverleden regelmatig een onderwerp geweest voor het koninklijk huis. Zo maakte de koning vorig jaar bekend de omstreden gouden koets voorlopig niet te gebruiken, omdat op zijpanelen koloniale afbeeldingen staan. Tijdens Koningsdag in Rotterdam en tijdens het bezoek van het koningspaar en prinses Amalia aan het Caribisch deel van Nederland eerder dit jaar, was ook veel aandacht voor het slavernijverleden.
Trend
Het is uniek voor een monarch dat de koning excuses aanbood, maar dat past ook "binnen een trend", aldus historicus en auteur Arnout van Cruyningen. Hij schreef boeken over het koningshuis en is gespecialiseerd in de Europese monarchie. Steeds meer Europese landen worden volgens Van Cruyningen aangesproken op het koloniale verleden.
Het is niet de eerste keer dat koning Willem-Alexander excuses aanbiedt voor de rol van Nederland in de geschiedenis. In maart 2020 bood hij in Indonesië zijn excuses aan voor het Nederlandse geweld bij de onafhankelijkheidsstrijd van Indonesië.
Meer uit Binnenland
AMSTERDAM (ANP) - Sinds de persconferentie van de Amsterdamse driehoek van vrijdagavond, kan de politie nog geen update geven over ontwikkelingen in de zaak-Lisa. Dat komt vooral doordat de verdachte, een 22-jarige asielzoeker, in volledige beperkingen zit, legt een woordvoerster uit. Dat houdt in dat de man alleen contact mag hebben met zijn advocaat.
6 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Op de kades in Amsterdam komt de stroom bezoekers op gang voor de vierde dag van SAIL. Bij sommige schepen staat alweer een flinke rij. De organisatie houdt er rekening mee dat zaterdag de drukste dag wordt. "Een echte familiedag", zegt de woordvoerder.
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Binnen 19 uur is er 20.000 euro ingezameld om langs Nederlandse snelwegen de boodschap 'Wij eisen de nacht op, laat vrouwen veilig thuiskomen' te tonen. Initiatiefneemster Danique de Jong wil die tekst "zo snel mogelijk overal in Nederland" op snelwegmasten zien.
9 uur geleden
ISTANBUL (ANP) - In de Turkse stad Istanbul zijn twee Nederlandse broers van 15 en 17 jaar overleden in hun hotel. Dat bevestigt een woordvoerder van Buitenlandse Zaken na berichtgeving in het AD en Turkse media. De vader van de jongens ligt in het ziekenhuis.
10 uur geleden
ZANDVOORT (ANP) - Zandvoort rekent komende week op duizenden extra bezoekers vergeleken met eerdere edities van het Formule 1-weekend. Met een uitgebreider programma wil de stichting Zandvoort Beyond ervoor zorgen dat rond de raceactiviteiten op het circuit meer mensen in het centrum van de Noord-Hollandse kustplaats zullen zijn. "Overdag liep er andere jaren alleen een verdwaalde toerist in het dorp, ik ben ervan overtuigd dat het nu veel drukker wordt", zegt directeur Rob Langenberg van Zandvoort Beyond.
11 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - In Amsterdam zijn vier mensen uit een woning gered die vol was komen te staan met rook door een brand. De brand brak vrijdagavond laat uit op de eerste etage van een gebouw aan de J.J. Viottastraat in het Museumkwartier. De oorzaak van de brand is niet bekend.
16 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet ziet een nationaal verbod op import uit illegale Israëlische nederzettingen nu niet zitten. Ruben Brekelmans (VVD), waarnemend minister van Buitenlandse Zaken, wil eerst op Europees niveau kijken of overeenstemming over een boycot mogelijk is. Als dat niet het geval is, wil hij "overwegen om met een groep gelijkgezinde landen op nationaal niveau die maatregelen te nemen".
20 uur geleden