KNAW: geschiedenis monumenten te onbekend
AMSTERDAM (ANP) - Bestuurders, ambtenaren en het grote publiek weten te weinig van de figuren die een standbeeld hebben, aldus de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) op basis van eigen onderzoek. Ook hebben genoemde groepen "gebrekkige kennis" over de veranderingen die zich in de loop der tijd voordeden in de kijk op mensen en gebeurtenissen uit het verleden, stelt de Akademie vast in het rapport Wankele Sokkels.
En met name gemeentes hebben vaak ook nog eens onvoldoende zicht op monumenten en standbeelden binnen hun eigen grenzen. Ook op nationaal niveau is de registratie van dergelijk erfgoed niet goed genoeg op orde, zegt de Akademie. Door al deze oorzaken wordt veelal "ad hoc" gereageerd op discussies over de monumenten. Men is er niet goed op voorbereid.
De organisatie keek onder meer naar monumenten die, soms nogal verschillend, een verband hebben met ons koloniale verleden. Daaronder zijn dat in Hoorn van J.P. Coen (die hardhandig de Nederlandse belangen in Indië behartigde) en dat in Tilburg van Peerke Donders, de voor lepralijders zorgende missionaris die daar staat afgebeeld met een hulpeloos en nederig ogende donkere man aan zijn voeten.
'Uitwissen'
"Hou rekening met de geschiedenis van het monument zelf, waarom wie of wat wanneer is afgebeeld en hoe generaties daar vroeger over dachten", raadt de Akademie aan. Veel weerstand ontstaat uit gebrek aan communicatie en informatie", waarschuwt het geleerde gezelschap verder. "Het is de verantwoordelijkheid van bestuurders om gesprekken te voeren waarbij alle partijen (omwonenden, nabestaanden, actiegroepen) serieus betrokken worden."
Gemeenten moeten ook nagaan welke standbeelden en monumenten er zijn en welke mogelijk ontbreken. De Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE) kan meer ondersteuning bieden met een goed onderhouden landelijk monumentenregister, oordeelt de KNAW.
'Koloniaal perspectief'
Omstreden monumenten kunnen weliswaar worden voorzien van bordjes met nadere info over de afgebeelde figuur of gebeurtenis, maar dat werkt volgens de KNAW maar beperkt. "Verplaatsen van monumenten naar een museum is een mogelijkheid", overweegt de Akademie, maar een echt veelbelovende aanpak is volgens het gezelschap "conceptuele vernieuwing", waarbij het monument een nieuwe context krijgt met bijvoorbeeld een "tegenbeeld". Vernietiging "leidt tot uitwissen van een stuk geschiedenis".
De Nationaal Coördinator tegen Discriminatie en Racisme spreekt in een reactie van een "beperkt, achterhaald en eenzijdig koloniaal perspectief op ons verleden" in ons straatbeeld. Rabin Baldewsingh noemt het "nu zaak dat het kabinet maar zeker ook gemeente- en provinciebesturen de aanbevelingen uit het rapport ter harte nemen".
Meer uit Binnenland
DEN HAAG (ANP) - Voor acht pluimveebedrijven in Noord-Brabant, dicht bij de Belgische grens, geldt per direct een vervoersverbod. De bedrijven liggen binnen 10 kilometer van een pluimveebedrijf in Pelt waar vogelgriep is vastgesteld. De ondernemers mogen daarom geen vogels of eieren vervoeren vanaf hun eigen bedrijf.
6 uur geleden
MARGRATEN/HILVERSUM (ANP) - De twee panelen die zaterdagavond in het televisieprogramma Even tot hier naast de Amerikaanse begraafplaats Margraten zijn geplaatst, zijn daar alweer weg, ziet een ANP-fotograaf. BNNVARA bevestigt dat de panelen slechts tijdelijk waren teruggeplaatst. Volgens de omroep worden ze overhandigd aan Stichting Black Liberation, die zich inzet voor onderzoek naar 'zwarte bevrijders' in de Tweede Wereldoorlog.
7 uur geleden
WINTERSWIJK (ANP) - De ijsbaan in Winterswijk is ook zondagochtend opengegaan. Zaterdag had de baan de primeur van het eerste schaatsen op natuurijs deze herfst. Toen lag er 5 millimeter ijs, nu is het een kleine centimeter, vertelt ijsmeester Hendrik van Prooije vanaf de baan.
12 uur geleden
DE BILT (ANP) - Afgezien van de provincies Limburg en Zeeland geldt zondag in heel het land ergens gedurende de dag code geel door gladheid. In het zuidwesten en westen is het nu al plaatselijk glad door sneeuwval. De sneeuw en gladheid breiden zich de komende uren oostwaarts uit. Daardoor is het uiteindelijk in heel de westelijke helft van het land, met uitzondering van Zeeland, plaatselijk glad in de ochtend. Die gladheid verdwijnt pas halverwege de ochtend, meldt het KNMI.
13 uur geleden
NOORDWIJK (ANP) - De Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij (KNRM) heeft tijdens haar jaarlijkse benefietgala in Noordwijk 1.848.000 euro opgehaald. Dat is ruim 30.000 euro meer dan vorig jaar en daarmee een nieuw recordbedrag. Het was de negentiende keer dat het benefietgala werd georganiseerd. Er schoven 650 gasten aan.
19 uur geleden
Het televisieprogramma Even tot hier heeft naast de Amerikaanse militaire begraafplaats Margraten de twee panelen teruggeplaatst die eerder deze maand door de Amerikaanse beheerder werden verwijderd. De panelen belichten de rol van 'zwarte bevrijders' in de Tweede Wereldoorlog. Ook maakten presentatoren Niels van der Laan en Jeroen Woe zaterdag aan het einde van hun uitzending bekend dat zij rondom de teruggeplaatste panelen ook een aanvullende "tentoonstelling" laten bouwen.
19 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het vliegverkeer van en naar Eindhoven is zaterdagavond stilgelegd, nadat bij het vliegveld meerdere drones waren gesignaleerd. Het vliegveld van Eindhoven is niet alleen een luchthaven, maar op het terrein zit ook een luchtmachtbasis. Daarom is zowel het civiele als het militaire vliegverkeer opgeschort, laat demissionair minister Ruben Brekelmans (Defensie) weten.
23 uur geleden