KNAW: geschiedenis monumenten te onbekend
AMSTERDAM (ANP) - Bestuurders, ambtenaren en het grote publiek weten te weinig van de figuren die een standbeeld hebben, aldus de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) op basis van eigen onderzoek. Ook hebben genoemde groepen "gebrekkige kennis" over de veranderingen die zich in de loop der tijd voordeden in de kijk op mensen en gebeurtenissen uit het verleden, stelt de Akademie vast in het rapport Wankele Sokkels.
En met name gemeentes hebben vaak ook nog eens onvoldoende zicht op monumenten en standbeelden binnen hun eigen grenzen. Ook op nationaal niveau is de registratie van dergelijk erfgoed niet goed genoeg op orde, zegt de Akademie. Door al deze oorzaken wordt veelal "ad hoc" gereageerd op discussies over de monumenten. Men is er niet goed op voorbereid.
De organisatie keek onder meer naar monumenten die, soms nogal verschillend, een verband hebben met ons koloniale verleden. Daaronder zijn dat in Hoorn van J.P. Coen (die hardhandig de Nederlandse belangen in Indië behartigde) en dat in Tilburg van Peerke Donders, de voor lepralijders zorgende missionaris die daar staat afgebeeld met een hulpeloos en nederig ogende donkere man aan zijn voeten.
'Uitwissen'
"Hou rekening met de geschiedenis van het monument zelf, waarom wie of wat wanneer is afgebeeld en hoe generaties daar vroeger over dachten", raadt de Akademie aan. Veel weerstand ontstaat uit gebrek aan communicatie en informatie", waarschuwt het geleerde gezelschap verder. "Het is de verantwoordelijkheid van bestuurders om gesprekken te voeren waarbij alle partijen (omwonenden, nabestaanden, actiegroepen) serieus betrokken worden."
Gemeenten moeten ook nagaan welke standbeelden en monumenten er zijn en welke mogelijk ontbreken. De Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE) kan meer ondersteuning bieden met een goed onderhouden landelijk monumentenregister, oordeelt de KNAW.
'Koloniaal perspectief'
Omstreden monumenten kunnen weliswaar worden voorzien van bordjes met nadere info over de afgebeelde figuur of gebeurtenis, maar dat werkt volgens de KNAW maar beperkt. "Verplaatsen van monumenten naar een museum is een mogelijkheid", overweegt de Akademie, maar een echt veelbelovende aanpak is volgens het gezelschap "conceptuele vernieuwing", waarbij het monument een nieuwe context krijgt met bijvoorbeeld een "tegenbeeld". Vernietiging "leidt tot uitwissen van een stuk geschiedenis".
De Nationaal Coördinator tegen Discriminatie en Racisme spreekt in een reactie van een "beperkt, achterhaald en eenzijdig koloniaal perspectief op ons verleden" in ons straatbeeld. Rabin Baldewsingh noemt het "nu zaak dat het kabinet maar zeker ook gemeente- en provinciebesturen de aanbevelingen uit het rapport ter harte nemen".
Meer uit Binnenland
HENGELO (ANP) - In een flatgebouw aan de Nico Werkmanstraat in het Overijsselse Hengelo woedt een zeer grote brand. De flat wordt ontruimd, meldt de veiligheidsregio. Er zijn geen gewonden, aldus een woordvoerder. De brand is vermoedelijk ontstaan in een berging of garagebox.
1 uur geleden
ROTTERDAM (ANP) - De politie is nog op zoek naar de dader of daders die vrijdagavond twee bezoekers van Ahoy met messteken hebben verwond. De slachtoffers zijn een jongen van 15 en een man van 23 jaar oud, aldus een politiewoordvoerder zaterdag.
4 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - De boekenwereld heeft een speciale prijs in het leven geroepen om Frits Spits te bedanken voor zijn "uitzonderlijke bijdragen aan de kracht van verhalen en lezen". De 77-jarige radiomaker kreeg de onderscheiding zaterdag na de laatste aflevering van zijn NPO Radio 1-programma De Taalstaat.
5 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - Frits Spits heeft zaterdag de laatste uitzending van zijn programma De Taalstaat gepresenteerd. De radiomaker kondigde in september aan na 52 jaar te stoppen met radio. In het nieuwe jaar gaat De Taalstaat verder met schrijver Ronald Giphart als presentator.
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De filedruk, het aantal files en de tijd dat weggebruikers stilstonden, is het afgelopen jaar met 3 procent gestegen vergeleken met 2024. Dat meldt de ANWB op basis van cijfers van TomTom. De stijging komt voornamelijk door grenscontroles in Duitsland. De verkeersbond zag het aantal files aan de oostgrens enorm toenemen.
8 uur geleden
BARENDRECHT (ANP) - Minder mensen stappen over van zorgverzekering, meldt vergelijkingssite Zorgwijzer. Vermoedelijk komt dat door de premies die veelal gelijk blijven of zelfs licht dalen. Zorgwijzer ziet het aantal Nederlanders dat overstapt met ruim een kwart dalen ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar.
10 uur geleden
DE BILT (ANP) - Het kan zaterdagochtend glad zijn op de weg. Daarvoor waarschuwt het KNMI. Voor een groot deel van Nederland is code geel afgegeven. Ook omdat het mistig wordt.
11 uur geleden