KNAW: geschiedenis monumenten te onbekend
AMSTERDAM (ANP) - Bestuurders, ambtenaren en het grote publiek weten te weinig van de figuren die een standbeeld hebben, aldus de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) op basis van eigen onderzoek. Ook hebben genoemde groepen "gebrekkige kennis" over de veranderingen die zich in de loop der tijd voordeden in de kijk op mensen en gebeurtenissen uit het verleden, stelt de Akademie vast in het rapport Wankele Sokkels.
En met name gemeentes hebben vaak ook nog eens onvoldoende zicht op monumenten en standbeelden binnen hun eigen grenzen. Ook op nationaal niveau is de registratie van dergelijk erfgoed niet goed genoeg op orde, zegt de Akademie. Door al deze oorzaken wordt veelal "ad hoc" gereageerd op discussies over de monumenten. Men is er niet goed op voorbereid.
De organisatie keek onder meer naar monumenten die, soms nogal verschillend, een verband hebben met ons koloniale verleden. Daaronder zijn dat in Hoorn van J.P. Coen (die hardhandig de Nederlandse belangen in Indië behartigde) en dat in Tilburg van Peerke Donders, de voor lepralijders zorgende missionaris die daar staat afgebeeld met een hulpeloos en nederig ogende donkere man aan zijn voeten.
'Uitwissen'
"Hou rekening met de geschiedenis van het monument zelf, waarom wie of wat wanneer is afgebeeld en hoe generaties daar vroeger over dachten", raadt de Akademie aan. Veel weerstand ontstaat uit gebrek aan communicatie en informatie", waarschuwt het geleerde gezelschap verder. "Het is de verantwoordelijkheid van bestuurders om gesprekken te voeren waarbij alle partijen (omwonenden, nabestaanden, actiegroepen) serieus betrokken worden."
Gemeenten moeten ook nagaan welke standbeelden en monumenten er zijn en welke mogelijk ontbreken. De Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE) kan meer ondersteuning bieden met een goed onderhouden landelijk monumentenregister, oordeelt de KNAW.
'Koloniaal perspectief'
Omstreden monumenten kunnen weliswaar worden voorzien van bordjes met nadere info over de afgebeelde figuur of gebeurtenis, maar dat werkt volgens de KNAW maar beperkt. "Verplaatsen van monumenten naar een museum is een mogelijkheid", overweegt de Akademie, maar een echt veelbelovende aanpak is volgens het gezelschap "conceptuele vernieuwing", waarbij het monument een nieuwe context krijgt met bijvoorbeeld een "tegenbeeld". Vernietiging "leidt tot uitwissen van een stuk geschiedenis".
De Nationaal Coördinator tegen Discriminatie en Racisme spreekt in een reactie van een "beperkt, achterhaald en eenzijdig koloniaal perspectief op ons verleden" in ons straatbeeld. Rabin Baldewsingh noemt het "nu zaak dat het kabinet maar zeker ook gemeente- en provinciebesturen de aanbevelingen uit het rapport ter harte nemen".
Meer uit Binnenland
ASSEN (ANP) - Het Openbaar Ministerie geeft vrijdagochtend in de rechtbank in Assen een toelichting op de stand van zaken in het onderzoek naar de kunstroof uit het Drents Museum in Assen op 25 januari. Twee verdachten staan terecht tijdens deze eerste openbare zitting in de internationaal geruchtmakende zaak. De buit is nog altijd zoek.
18 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - Reizigers in Den Haag zouden tijdens de NAVO-top eind juni gratis gebruik moeten kunnen maken van bijvoorbeeld bus en tram. Het kabinet moet regelen dat het openbaar vervoer tijdelijk kosteloos beschikbaar is "als gebaar naar Hagenaars", vindt de Haagse gemeenteraad unaniem. De partijen willen dat er daarom een verzoek naar de overheid gaat.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Als het aan de gemeenteraad van Den Haag ligt, worden beelden van de jongeren die vorige week deelnamen aan rellen in Scheveningen zo snel mogelijk online gezet. De meeste fracties steunden in een raadsvergadering donderdagavond een motie daarvoor. Ze willen dat burgemeester Jan van Zanen bij het Openbaar Ministerie en de politie aandringt op publicatie van de beelden.
2 uur geleden
WAGENINGEN (ANP) - Veel bijen hebben de afgelopen winter niet overleefd. Ongeveer 22 procent van de bijenvolken is overleden, iets meer dan de winter ervoor. Volgens de universiteit in Wageningen is het de derde winter op rij dat meer dan 20 procent van de bijenvolken niet door de winter komt.
8 uur geleden
OSLO (ANP) - Het compromisvoorstel van NAVO-topman Mark Rutte voor een hoger defensiebudget van de NAVO-landen zou weleens kansrijk kunnen zijn, denkt premier Dick Schoof. Hij rekent er voorzichtig op dat de Verenigde Staten, die volgens velen een onhaalbaar hoge eis stelden, met Ruttes plan zouden kunnen leven. Maar Schoofs eigen kabinet is nog niet zover, tekent hij aan.
9 uur geleden
WARSCHAU (ANP) - EU-ministers van Buitenlandse Zaken, onder wie Caspar Veldkamp, vinden dat de druk op Rusland moet worden opgevoerd om een einde te maken aan de oorlog in Oekraïne. "We zien dat Rusland nog geen serieuze plannen heeft tot vrede", zei Veldkamp tegen het ANP, na afloop van een bijeenkomst met de ministers in Warschau. "Ze blijven letterlijk en figuurlijk ook burgerdoelen beschieten."
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De gemeente Den Haag en de politie hadden geen signalen vooraf dat er vorige week rellen konden uitbreken in Den Haag. Dat heeft burgemeester Jan van Zanen donderdag gezegd. De gemeenteraad vroeg hem om opheldering over de aanpak van de ongeregeldheden.
11 uur geleden