KNAW: geschiedenis monumenten te onbekend
AMSTERDAM (ANP) - Bestuurders, ambtenaren en het grote publiek weten te weinig van de figuren die een standbeeld hebben, aldus de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) op basis van eigen onderzoek. Ook hebben genoemde groepen "gebrekkige kennis" over de veranderingen die zich in de loop der tijd voordeden in de kijk op mensen en gebeurtenissen uit het verleden, stelt de Akademie vast in het rapport Wankele Sokkels.
En met name gemeentes hebben vaak ook nog eens onvoldoende zicht op monumenten en standbeelden binnen hun eigen grenzen. Ook op nationaal niveau is de registratie van dergelijk erfgoed niet goed genoeg op orde, zegt de Akademie. Door al deze oorzaken wordt veelal "ad hoc" gereageerd op discussies over de monumenten. Men is er niet goed op voorbereid.
De organisatie keek onder meer naar monumenten die, soms nogal verschillend, een verband hebben met ons koloniale verleden. Daaronder zijn dat in Hoorn van J.P. Coen (die hardhandig de Nederlandse belangen in Indië behartigde) en dat in Tilburg van Peerke Donders, de voor lepralijders zorgende missionaris die daar staat afgebeeld met een hulpeloos en nederig ogende donkere man aan zijn voeten.
'Uitwissen'
"Hou rekening met de geschiedenis van het monument zelf, waarom wie of wat wanneer is afgebeeld en hoe generaties daar vroeger over dachten", raadt de Akademie aan. Veel weerstand ontstaat uit gebrek aan communicatie en informatie", waarschuwt het geleerde gezelschap verder. "Het is de verantwoordelijkheid van bestuurders om gesprekken te voeren waarbij alle partijen (omwonenden, nabestaanden, actiegroepen) serieus betrokken worden."
Gemeenten moeten ook nagaan welke standbeelden en monumenten er zijn en welke mogelijk ontbreken. De Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE) kan meer ondersteuning bieden met een goed onderhouden landelijk monumentenregister, oordeelt de KNAW.
'Koloniaal perspectief'
Omstreden monumenten kunnen weliswaar worden voorzien van bordjes met nadere info over de afgebeelde figuur of gebeurtenis, maar dat werkt volgens de KNAW maar beperkt. "Verplaatsen van monumenten naar een museum is een mogelijkheid", overweegt de Akademie, maar een echt veelbelovende aanpak is volgens het gezelschap "conceptuele vernieuwing", waarbij het monument een nieuwe context krijgt met bijvoorbeeld een "tegenbeeld". Vernietiging "leidt tot uitwissen van een stuk geschiedenis".
De Nationaal Coördinator tegen Discriminatie en Racisme spreekt in een reactie van een "beperkt, achterhaald en eenzijdig koloniaal perspectief op ons verleden" in ons straatbeeld. Rabin Baldewsingh noemt het "nu zaak dat het kabinet maar zeker ook gemeente- en provinciebesturen de aanbevelingen uit het rapport ter harte nemen".
Meer uit Binnenland
DEN HAAG (ANP) - Tegenover de Russische ambassade in Den Haag is een plaquette geplaatst voor de Russische oppositieleider Aleksej Navalny, die vorig jaar overleed. De Haagse wethouder Robert Barker heeft die zaterdag onthuld, samen met de weduwe van de dissident. Het plaatje is op een bank geschroefd. In het Nederlands, Engels en Russisch staat erop: "Aleksej Navalny (1976-2024), gestorven voor vrijheid".
13 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Kick Out Zwarte Piet (KOZP) wil op 15 november demonstreren tegen te zwart geschminkte pieten bij de sinterklaasintochten in het Zeeuwse Yerseke en op Texel. De organisatie, die dit jaar voor het laatst actief is, zegt dat daar nog steeds zwarte pieten aanwezig zijn en pleit voor een racismevrije sinterklaasintocht.
15 uur geleden
LEEUWARDEN (ANP) - Door een grote brand bij een autorecyclingbedrijf in Leeuwarden zijn zaterdagochtend meerdere voertuigen beschadigd. Volgens de veiligheidsregio hebben ongeveer twintig auto's in brand gestaan. Inmiddels zijn alle auto's geblust.
15 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Joost Prinsen wordt zaterdag in meerdere rouwadvertenties en in diverse kranten herdacht door bekenden en oud-collega's. De acteur en presentator overleed maandag op 83-jarige leeftijd.
17 uur geleden
HELMOND (ANP) - Bij een steekpartij in een woning aan de Peelhof in het Noord-Brabantse Helmond zijn in de nacht van vrijdag op zaterdag twee personen gewond geraakt. Het gaat om een man en een vrouw, meldt de politie. Het incident vond rond 02.30 uur plaats.
22 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - In een groot deel van het land, behalve in het westen, komt in de nacht van vrijdag op zaterdag en zaterdagochtend plaatselijk dichte mist voor. Het KNMI heeft daarom voor alle provincies, behalve Limburg, Zeeland en Zuid- en Noord-Holland, code geel afgekondigd. De waarschuwing geldt tot 11.00 uur.
1 dag geleden
TERNEUZEN (ANP) - In de haven van het Zeeuwse Terneuzen is vrijdagavond brand uitgebroken op een schip. De brandweer heeft opgeschaald en is met drie blusvoertuigen en een hoogwerker aanwezig. Ook zetten brandweerlieden een speciaal blussysteem in dat werkt met ultrahoge druk om het vuur onder controle te krijgen.
1 dag geleden