Kiezen moet maar geen keuze is gratis, waarschuwt CPB
DEN HAAG (ANP) - Een in zichzelf gekeerd Nederland, dat inzet op zelfvoorziening en zich onaantrekkelijk maakt voor migranten, zal op termijn weinig economische groei kennen en sobere sociale voorzieningen. Vol inzetten op verduurzaming gaat eveneens ten koste van groei en maakt het leven bovendien duurder. Dat schrijft het Centraal Planbureau (CPB) in zijn nieuwste langetermijnverkenning voor de economie.
Het CPB zet daarin vier scenario's naast elkaar en brengt de gevolgen in kaart voor onder meer economische ontwikkeling, arbeidsmarkt, sociale zekerheid, zorg en ruimtegebruik. De hoofdboodschap van het planbureau is dat er "geen gratis keuzes" zijn, maar dat kiezen wel moet. "Hoe langer oplossingen vooruitgeschoven worden, hoe groter het risico op abrupte en dure aanpassingen."
Met deze publicatie, die donderdag is aangeboden aan minister-president Dick Schoof, "geeft het CPB aanzetten tot een debat over de toekomstige ontwikkeling van de economie en de maatschappij". Het rapport laat zien waar het toe kan leiden als de overheid een koers bepaalt en daaraan vasthoudt, maar ook "welke keerzijdes we dan voor lief moeten nemen".
Pensioenleeftijd
Radicaal kiezen voor materiële welvaart bijvoorbeeld, leidt tot de hoogste groei, maar ook tot meer ongelijkheid en vervuiling. In dat scenario staat economische vrijheid centraal. Klimaatdoelen worden niet gehaald, wat op termijn de economische groei juist kan bedreigen. Dit scenario gaat ook gepaard met een hoge migratie, waardoor de druk op de woningmarkt en leefomgeving toeneemt.
Het scenario waarin zelfvoorziening en gemeenschapsdenken voorop staan, zet juist een rem op de economische groei. Om minder afhankelijk te worden van het buitenland, wordt actieve industriepolitiek bedreven. Dat remt handel en innovatie af. De keerzijde van het scenario waarin solidariteit centraal staat, is dat de belastingen stijgen en de pensioenleeftijd sneller omhooggaat.
'Combinaties'
Het duurzaamheidsscenario is het enige waarin de klimaatdoelen worden gehaald, maar scoort eveneens laag op economische groei. De overheid treedt sterk sturend op door vervuilend gedrag te verbieden of te belasten. Dat kan leiden tot stijgende prijzen en beperking van de keuzevrijheid.
"De scenario's zijn geen voorspellingen", benadrukt CPB-directeur Pieter Hasekamp. Ook zijn er "combinaties denkbaar" tussen beleidsopties uit de verschillende scenario's. "Deze verkenning laat vooral zien dat aan alle keuzes consequenties vastzitten."
Meer uit Binnenland
BRUSSEL (ANP) - Er is voldoende steun voor het verzoek van minister Caspar Veldamp (Buitenlandse Zaken) tot EU-onderzoek naar schending van het humanitair recht door Israël. EU-buitenlandchef Kaja Kallas heeft besloten het onderzoek uit te voeren.
19 minuten geleden
DELFZIJL (ANP) - "We hopen op een goede afloop, maar we bevinden ons tussen hoop en vrees", verwoordde burgemeester Ben Visser de gevoelens in Delfzijl over de vermissing van Jeffrey (10) en Emma (8). In navolging van de oproep van de familie van de kinderen bij het gemeentehuis vroeg ook hij te blijven zoeken naar de kinderen, die zaterdagmiddag werden meegenomen door hun vader.
28 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - De NAVO vraagt Nederland om minstens 16 tot 19 miljard euro extra in defensie te steken. Nederland komt dan uit op 3,5 procent van het bruto binnenlands product (bbp), schrijft defensieminister Ruben Brekelmans (VVD) aan de Tweede Kamer. De forse verhoging is volgens het bondgenootschap nodig om de verdediging van de alliantie op peil te houden. Het is nog wel aan het kabinet om over het verzoek te beslissen.
33 minuten geleden
LEER (ANP) - De Duitse politie vraagt mensen die in de buurt van de grens met Groningen wonen om ook uit te kijken naar de vermiste kinderen Jeffrey (10) en Emma (8). Mogelijk zijn ze door hun vader meegenomen richting Duitsland, meldt de politie van de plaatsen Leer en Emden dinsdag.
44 minuten geleden
AMSTERDAM (ANP) - Een nieuw voorstel van de Europese Commissie voor versoepeling van het terugkeerbeleid voor asielzoekers zal leiden tot verdere verzwakking van de toegang tot asiel in Europa. Dat denkt Amnesty International. De Commissie wil het makkelijker maken voor EU-lidstaten om asielzoekers zonder asielprocedure direct terug te sturen naar een land dat als veilig wordt beschouwd.
45 minuten geleden
DELFZIJL (ANP) - De familie van de vermiste Jeffrey (10) en Emma (8) is ten einde raad, zo heeft de halfbroer van de kinderen dinsdag gemeld. "We missen hen zo. Het enige wat ik kan vragen: blijf alsjeblieft zoeken, geef niet op."
1 uur geleden
BALEN (ANP) - In het Belgische Balen is maandag een verdachte aangehouden voor de schietpartij bij een partycentrum in Rotterdam begin februari, maakt de politie dinsdag bekend. Het gaat om een 32-jarige man uit Amsterdam. Bij de schietpartij raakten twee mannen zwaargewond, van wie er een later in het ziekenhuis overleed.
1 uur geleden