Kiezen moet maar geen keuze is gratis, waarschuwt CPB
DEN HAAG (ANP) - Een in zichzelf gekeerd Nederland, dat inzet op zelfvoorziening en zich onaantrekkelijk maakt voor migranten, zal op termijn weinig economische groei kennen en sobere sociale voorzieningen. Vol inzetten op verduurzaming gaat eveneens ten koste van groei en maakt het leven bovendien duurder. Dat schrijft het Centraal Planbureau (CPB) in zijn nieuwste langetermijnverkenning voor de economie.
Het CPB zet daarin vier scenario's naast elkaar en brengt de gevolgen in kaart voor onder meer economische ontwikkeling, arbeidsmarkt, sociale zekerheid, zorg en ruimtegebruik. De hoofdboodschap van het planbureau is dat er "geen gratis keuzes" zijn, maar dat kiezen wel moet. "Hoe langer oplossingen vooruitgeschoven worden, hoe groter het risico op abrupte en dure aanpassingen."
Met deze publicatie, die donderdag is aangeboden aan minister-president Dick Schoof, "geeft het CPB aanzetten tot een debat over de toekomstige ontwikkeling van de economie en de maatschappij". Het rapport laat zien waar het toe kan leiden als de overheid een koers bepaalt en daaraan vasthoudt, maar ook "welke keerzijdes we dan voor lief moeten nemen".
Pensioenleeftijd
Radicaal kiezen voor materiële welvaart bijvoorbeeld, leidt tot de hoogste groei, maar ook tot meer ongelijkheid en vervuiling. In dat scenario staat economische vrijheid centraal. Klimaatdoelen worden niet gehaald, wat op termijn de economische groei juist kan bedreigen. Dit scenario gaat ook gepaard met een hoge migratie, waardoor de druk op de woningmarkt en leefomgeving toeneemt.
Het scenario waarin zelfvoorziening en gemeenschapsdenken voorop staan, zet juist een rem op de economische groei. Om minder afhankelijk te worden van het buitenland, wordt actieve industriepolitiek bedreven. Dat remt handel en innovatie af. De keerzijde van het scenario waarin solidariteit centraal staat, is dat de belastingen stijgen en de pensioenleeftijd sneller omhooggaat.
'Combinaties'
Het duurzaamheidsscenario is het enige waarin de klimaatdoelen worden gehaald, maar scoort eveneens laag op economische groei. De overheid treedt sterk sturend op door vervuilend gedrag te verbieden of te belasten. Dat kan leiden tot stijgende prijzen en beperking van de keuzevrijheid.
"De scenario's zijn geen voorspellingen", benadrukt CPB-directeur Pieter Hasekamp. Ook zijn er "combinaties denkbaar" tussen beleidsopties uit de verschillende scenario's. "Deze verkenning laat vooral zien dat aan alle keuzes consequenties vastzitten."
Meer uit Binnenland
DEN HAAG (ANP) - De minister van Sociale Zaken had de afgelopen jaren te weinig toezicht op de problemen die de uitvoeringsorganisatie UWV had met de WIA. Dat schrijft de Algemene Rekenkamer in een rapport. Volgens de Rekenkamer was het UWV vooral bezig met het wegwerken van achterstanden en was er te weinig aandacht voor hoe de uitkeringen van arbeidsongeschikten werden vastgesteld. Daardoor kregen tienduizenden mensen te veel of te weinig geld.
9 uur geleden
ROTTERDAM (ANP) - De rechtbank in Rotterdam wil in de strafzaak tegen Sywert van Lienden en zijn voormalige zakenpartners Camille van Gestel en Bernd Damme meer weten over de werkwijze van de rechercheurs van de Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD). Die deden onderzoek naar de mondkapjesaffaire.
10 uur geleden
DORDRECHT (ANP) - Het Dordrechts Museum voegt deze week een werk van Marlene Dumas toe aan de collectie. De Geboorte van de Schilderkunst is volgens het museum een sleutelwerk, dat dankzij "een genereuze bruikleengever" in het museum kan worden tentoongesteld. Het doek van de in Zuid-Afrika geboren kunstenares wordt donderdag in ontvangst genomen, in het bijzijn van Dumas.
11 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Nederlandse gebruikers van Spotify luisterden dit jaar vooral naar de muziek van de Haagse rapper Frenna. Hij voert het jaaroverzicht van de streamingdienst aan. Daarna volgen Lil Kleine en Ronnie Flex. Alle gebruikers van de dienst krijgen woensdag hun eigen lijst te zien, de Spotify Wrapped.
11 uur geleden
UTRECHT (ANP) - Jagers hebben op de Utrechtse Heuvelrug een wolf doodgeschoten. Uit een spoedanalyse van het DNA moet blijken of het gaat om de wolf waarvoor de provincie Utrecht eerder dit jaar een afschotvergunning verleende. Die wolf heeft een aantal keer mensen aangevallen en gebeten.
12 uur geleden
MAASTRICHT (ANP) - Het noodlijdende vliegveld van Maastricht heeft wederom een nieuwe algemeen directeur aangesteld. Cor de Man begint op 1 februari als CEO van Maastricht Aachen Airport (MAA). Hij volgt Joost Meijs op, die net een jaar in dienst was toen hij op 1 november zijn functie neerlegde om directeur te worden van Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL).
12 uur geleden
UTRECHT (ANP) - Ook in Drenthe hebben mensen met schade aan hun woning door de gaswinning in Groningen vaker last van stress en minder vertrouwen in de overheid. "De impact van de gaswinningsproblematiek stopt niet bij de provinciegrens van Groningen", stelt onderzoeksinstituut Nivel, dat samen met de Rijksuniversiteit Groningen onderzoek doet.
12 uur geleden