
Kamerleden willen positie Friese taal versterken
DEN HAAG (ANP) - Tweede Kamerleden die aanwezig waren bij een rondetafelgesprek over de Friese taal willen dat de positie van het Fries sterker wordt. Zij kregen informatie van experts uit de sectoren rechtspraak, onderwijs, bestuur en cultuur. De boodschap was telkens dezelfde: de hulp van de regering en de Tweede Kamer is nodig om het Fries gelijkwaardig te maken aan het Nederlands.
Het vier uur durende rondetafelgesprek was georganiseerd omdat momenteel wordt gesproken over een nieuwe Bestjoersôspraak Fryske taal en kultuer (BFTK), waarin de provincie en regering overeenkomen hoe de Friese taal en cultuur de komende vier jaar worden bevorderd.
Commissaris van de Koning in Friesland Arno Brok zei stellig dat het Rijk "achterblijft op het gebied van visie en beleid". Hij vindt dat de provincie er alles aan moet doen om de taal te bevorderen. Volgens Brok is meer inzet van het Rijk nodig voor het Fries, maar ook voor het Engels en het Papiaments, dat in het Caribische deel van het koninkrijk wordt gesproken. Brok, geboren in Zuid-Holland, was zichtbaar geëmotioneerd toen hij vertelde wat het Fries voor hem betekent. "Het heeft mij gelukkig gemaakt, ik hoop dat het dat ook voor anderen kan doen."
Friese lessen
Om de kwaliteit van het Fries te verbeteren is volgens de sprekers over het onderwijs meer inzet nodig van voorschools onderwijs tot aan de universiteit. Onderzoeker aan de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) Anne Merkuur zei dat de positie van het Fries aan de universiteiten sinds 2001 "voortdurend is verzwakt". "De huidige financiering is niet toereikend, omdat die is gekoppeld aan de BFTK van vier jaar, het moet een duurzamere financiering worden." Nelleke IJssennagger-Van der Pluijm van de Fryske Akademy zei dat de infrastructuur ook beter moet worden, om ervoor te zorgen dat er altijd een hoogleraar Fries kan zijn aan de RUG.
Andere sprekers onderschreven dat ook voor het voortgezet onderwijs meer regie en inzet nodig is voor Friesland. Scholen willen ieder jaar Friese lessen aanbieden, niet alleen in de eerste klas. Daar zijn meer docenten voor nodig.
Voor de rechtspraak is het een probleem dat veel rechters Friezen vragen om toch Nederlands te praten, terwijl ze bij de rechtbank Noord-Nederland wel Fries mogen praten. Meerdere experts zeiden dat rechters in het noorden Fries moeten kunnen verstaan en lezen en dat niet van verdachten moet worden gevraagd om Nederlands te praten.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet gaat gewoon door met het plan om het eigen risico te halveren, zoals de ingekrompen coalitie destijds met de PVV had afgesproken. Volgens demissionair en partijloos premier Dick Schoof zijn de financiële aspecten hiervan onderdeel van het nieuwe zorgakkoord dat begin juli werd gesloten met veel zorgpartijen. Schoof zei dat vrijdag tijdens zijn persconferentie na de laatste ministerraad voor de zomer na aantijgingen van oud-zorgminister en vicepremier Fleur Agema (PVV) op X.
15 uur geledenDEN HAAG (ANP) - Het kabinet gaat in hoger beroep tegen de gerechtelijke uitspraak die de natuurvergunning van Schiphol vernietigde. Dat schrijft staatssecretaris Jean Rummenie (Natuur) in een Kamerbrief. De staatssecretaris moet opnieuw de vergunningaanvraag beoordelen, ook nu een hoger beroep is ingesteld.
15 uur geledenDEN HAAG (ANP) - Het volgende kabinet moet het begrotingssaldo richting 2030 structureel met 7 miljard euro verbeteren, door te bezuinigen of belastingen te verhogen. Dat adviseert de Studiegroep Begrotingsruimte (SBR), een groep topambtenaren die in de aanloop naar Tweede Kamerverkiezingen in kaart brengt hoeveel bestedingsruimte de nieuw te vormen regering heeft.
16 uur geledenDEN HAAG (ANP) - Minister Mona Keijzer (Volkshuisvesting, BBB) heeft een plan gemaakt om statushouders die door woningnood nog steeds in een asielzoekerscentrum (azc) verblijven aan een huis te helpen. Ze wil tijdelijke locaties inrichten waar deze statushouders, maar ook andere groepen terechtkunnen. Bovendien wil ze alleenstaanden vaker een woning laten delen.
17 uur geledenDEN HAAG (ANP) - Het stikstofdoel in de wet wordt vervangen door een norm voor emissie, als het aan landbouwminister Femke Wiersma ligt. Ze komt met een wetsvoorstel om de zogeheten kritische depositiewaarde (KDW) te vervangen door uitstootdoelen. De demissionaire BBB-minister wil hiermee tegemoetkomen aan een langgekoesterde wens van boeren, die juridisch ingewikkeld ligt.
17 uur geledenLONDEN (ANP) - De vooral Europese bondgenoten die Oekraïne na een staakt-het-vuren willen beschermen zaten donderdag veel op één lijn met hun Amerikaanse gesprekspartners, constateert demissionair premier Dick Schoof. Hij zag bij een videovergadering van de zogenoemde coalitie van bereidwillige landen "brede overeenstemming dat de druk op Rusland verder opgevoerd moet worden". Voor het eerst schoven vertegenwoordigers van de Amerikaanse regering en kringen rond president Donald Trump aan.
1 dag geledenDEN HAAG (ANP) - Demissionair minister Eelco Heinen (Financiën) is blij met de nieuwe economische ramingen van het Centraal Planbureau (CPB). Die laten zien dat de economie ondanks alle geopolitieke spanningen blijft groeien, al gaat het wel langzamer dan eerder gedacht. Ook de nog altijd stijgende koopkracht stemt de VVD-bewindsman tevreden.
1 dag geleden