Kabinet wil bedrijven die fossiele steun verliezen helpen
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet erkent dat het tekenen van de verklaring over het stopzetten van steun aan fossiele brandstofprojecten "een verslechtering van de internationale concurrentiepositie" betekent voor Nederlandse bedrijven. Die profiteren nu nog volop van dit soort overheidshulp. Samen met belanghebbenden wil het kabinet gaan bekijken "wat haalbaar en nodig is voor een groene transitie", laat staatssecretaris Hans Vijlbrief de Tweede Kamer weten. Behoud van banen en kennis staat daarbij centraal.
Na aanvankelijke weigering tekende Nederland maandag alsnog de verklaring op de klimaattop in Glasgow. Daarin staat dat het eind volgend jaar afgelopen moet zijn met staatssteun voor nieuwe fossiele brandstofprojecten in andere landen. Dat vergt een hele omslag voor bijvoorbeeld de maritieme sector, die zeer actief is op dit terrein. Nederlandse bedrijven leggen bijvoorbeeld pijpleidingen voor olie en gas, installeren boorinstallaties en baggeren de bodem uit om winning en transport van fossiele brandstoffen mogelijk te maken.
De Nederlandse overheid helpt bedrijven hier onder meer bij met zogeheten exportkredietverzekeringen (ekv). Dat zijn verzekeringen voor grote projecten die niet op de normale manier te verzekeren zijn. Ruim een kwart (26 procent) van alle lopende verplichtingen die de staat op zich heeft genomen draagt het stempel 'fossiel'. Dat komt neer op bijna 5 miljard euro. Lopende projecten blijven buiten schot, maar ze maken wel de omvang van de overheidssteun duidelijk.
Orders verliezen
"Bedrijven kunnen op korte termijn orders verliezen aan concurrenten in andere landen die de verklaring vooralsnog niet hebben getekend en wel gebruik kunnen maken van de ekv", schrijft Vijlbrief. "Deze bedrijven moeten hun strategie hierop aanpassen bijvoorbeeld door te reorganiseren, meer risico te nemen of andere contracten af te sluiten met hun afnemers." Tegelijkertijd schept de overgang naar duurzame energie "nieuwe kansen voor bedrijven", aldus de staatssecretaris.
Tot nog toe hebben 26 landen en instellingen de verklaring ondertekend. Daaronder zijn de VS, het Verenigd Koninkrijk, Canada, Italië en Denemarken. Het kabinet hoopt dat veel landen nog zullen volgen, zodat een "eerlijk speelveld" ontstaat.
Vijlbrief gaat ook in op de "beperkte uitzonderingen" waar in de verklaring naar wordt verwezen. Zo gaat het in zijn volledigheid over steun aan "ongemitigeerde" projecten. Die woordkeuze laat ruimte voor projecten waarbij CO2 wordt afgevangen en opgeslagen, concludeert Vijlbrief. "Internationale overheidssteun voor fossiele projecten die hun emissies afvangen of compenseren zou dus mogelijk zijn." Verder mogen overheden activiteiten blijven verzekeren die alleen indirect te maken hebben met de fossiele energiesector, zoals het uitbaggeren van een haven waarin ook fossiele brandstoffen worden getransporteerd.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Lidewij de Vos van Forum voor Democratie wil dat de Tweede Kamer eerst over grote thema's stemt, om vervolgens ministers te zoeken die die wensen gaan uitwerken. Dat idee legt De Vos ook voor aan verkenner Wouter Koolmees (D66), zei ze voordat ze met hem in gesprek ging.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Laurens Dassen houdt met zijn partij Volt naar alle waarschijnlijkheid nog maar één zetel over en wil daarmee een "progressief kompas" worden in de oppositie. Voorafgaand aan zijn gesprek met verkenner Wouter Koolmees (D66) zei hij te hopen op een "breed meerderheidskabinet" van D66, VVD, CDA en GroenLinks-PvdA.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - 50PLUS zal zich als kleine partij bescheiden opstellen in de formatie, zei fractievoorzitter Jan Struijs voor zijn gesprek met verkenner Wouter Koolmees (D66). Maar hij zegt ook dat de twee zetels waarmee 50PLUS in de Tweede Kamer komt "belangrijke zetels" kunnen zijn. Coalitiedeelname sluit hij ook niet uit.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet bepaalt het buitenlandbeleid, concludeert demissionair minister David van Weel (Buitenlandse Zaken, VVD) op X na een uitspraak van het gerechtshof Den Haag. De Palestijnse mensenrechtenorganisatie Al-Haq en negen andere organisaties eisten in een hoger beroep dat de Staat meer moest doen om genocide in Gaza te voorkomen. Maar de rechter gaf hen daarin geen gelijk.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Esther Ouwehand van de Partij voor de Dieren wil het met verkenner Wouter Koolmees vooral hebben over de manier waarop partijen zich verhouden tot de democratische rechtsstaat. "Daar heeft de VVD behoorlijk wat huiswerk te doen", zei Ouwehand voordat ze donderdag met de D66-verkenner in gesprek ging.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - SGP-leider Chris Stoffer vindt het niet logisch om met verkiezingswinnaar D66 het kabinet in te gaan. Voorafgaand aan zijn gesprek met verkenner Wouter Koolmees (D66) zei hij dat het niet voor de hand ligt om als vijfde partij aan te sluiten bij een kabinet met D66, VVD, CDA en JA21.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - De SP wil niet in het volgende kabinet. "Een partij die niet gewonnen heeft zoals de mijne past bescheidenheid", zei partijleider Jimmy Dijk voorafgaand aan zijn gesprek met verkenner Wouter Koolmees (D66). De SP verloor twee zetels bij de verkiezingen en houdt er drie over.
1 dag geleden