'Kabinet moet beter uitleggen wat minister valt aan te rekenen'
DEN HAAG (ANP) - De verhouding tussen regering en parlement is "verruwd" en "vertroebeld", vindt de Raad van State. Het kabinet moet duidelijker maken waar bewindslieden verantwoordelijk voor zijn en waarvoor niet. De Tweede Kamer moet op zijn beurt minder achter incidenten aanhollen. En ook respecteren dat een minister niet alles vermag.
De Raad van State maakt zich zorgen over de zogeheten ministeriële verantwoordelijkheid, de basisregel dat de Kamer een bewindspersoon ter verantwoording kan roepen voor alles wat zijn ambtenaren doen. De spelregels voor het kabinet, het parlement en de ambtenarij zijn vervaagd en niet langer voor iedereen hetzelfde, constateert een van de belangrijkste raadgevers van kabinet en Kamer.
De Raad van State adviseert doorgaans op verzoek, maar besloot dit probleem uit eigen beweging aan de orde te stellen. "De spelregel van de ministeriële verantwoordelijkheid is relevanter dan ooit en kan niet worden gemist of worden ingewisseld voor iets anders", zegt vice-president Thom de Graaf. Als de regel niet meer werkt, verliest het parlement (en daarmee de kiezer) zijn greep op wat de overheid doet.
Eindverantwoordelijk
Bewindslieden kunnen hun verantwoordelijkheid soms niet langer waarmaken, doordat ze taken en bevoegdheden uitbesteden. Ze noemen zich vervolgens wel eindverantwoordelijk voor 'het systeem' of 'de keten'. Maar dat wekt dan weer overspannen verwachtingen en is zo een recept voor teleurstellingen, waarschuwt de Raad van State.
Het kabinet moet volgens de Raad van State terughoudend zijn met het uitbesteden van taken. En het zou de Kamer beter moeten informeren, zodat die beter zijn controlerende werk kan doen.
Ambtenaren zouden ook wat vaker zelf met Kamerleden kunnen praten, suggereert de raad. Ga "ontspannen" om met de regel dat die dat aan hun minister moeten overlaten, is het advies. Tegelijkertijd moeten politici "zuinig" zijn op de ambtenaren die het beleid uitvoeren.
De verhouding tussen ambtenaren en bewindslieden ligt al enige tijd onder het vergrootglas. Zo nam premier Mark Rutte het in een kritische Kamer meermaals fel op voor de ambtenarij, bijvoorbeeld voor die van de Belastingdienst.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Discussies in de ministerraad zijn wel degelijk "veel politieker nu", zegt premier Mark Rutte. Het ANP becijferde dat ministerraden gemiddeld nog geen drie uur duren, terwijl Rutte na de val van zijn derde kabinet had gezegd dat die overleggen veel langer zullen duren, omdat het politieke zwaartepunt op het vrijdagse beraad komt te liggen. Dat laatste is wel het geval, stelt Rutte. Maar "het is natuurlijk niet zo dat het kabinet een debatclub is die de lengte van de vergadering een doel op zichzelf vindt".
15 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Gemeenten en provincies willen met het kabinet en de Tweede Kamer in gesprek over de voorjaarsnota. Volgens de voorjaarsnota is er vanaf 2026 structureel 3,4 miljard euro minder beschikbaar voor de decentrale overheden. Hierdoor zouden zij niet genoeg geld beschikbaar hebben om hun taken uit te voeren.
15 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Premier Mark Rutte is hoopvol dat de coalitie goede afspraken zal maken over het indammen van de instroom van migranten in Nederland. Hij verwacht dat het kabinet er in de tweede helft van juni uit is, zei hij tijdens zijn wekelijkse persconferentie na de ministerraad. Hij benadrukt dat zijn "commitment" die hij deed als VVD-leider dat de instroom van asielzoekers omlaag moet, overeind staat.
15 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De voorspelling die premier Mark Rutte voor het aantreden van zijn vierde kabinet deed dat de ministerraden "heel lang" zullen gaan duren, is bepaald niet uitgekomen. De wekelijkse vergaderingen die zijn kabinet het afgelopen anderhalf jaar hield, duurden gemiddeld nog geen drie uur, blijkt uit een analyse van het ANP.
16 uur geleden
DEN BOSCH (ANP) - De provincie Noord-Brabant denkt 8 miljard euro nodig te hebben om te kunnen voldoen aan de doelstellingen voor stikstof en natuurherstel. Daarmee zou de provincie een belangrijke hap opeisen uit het landelijk transitiefonds, waarin 24,3 miljard euro zit.
17 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het is het overwegen waard om de vrijwillige ouderbijdrage op basisscholen af te schaffen, vindt onderwijsminister Dennis Wiersma. Verschillende onderwijs-, leerling- en ouderorganisaties hebben dit verzoek vrijdag neergelegd bij de Tweede Kamer, die hier volgende week over in debat gaat met de minister. Zij vinden dat de bijdrage ongelijkheid in de hand werkt. Daarnaast vinden de organisaties het oneerlijk dat ouders extra bij moeten leggen voor digitale leermiddelen als laptops en tablets.
19 uur geleden
GRONINGEN (ANP) - De Nationale ombudsman en Kinderombudsman zien dat de aangekondigde kabinetsmaatregelen voor gedupeerde Groningers leiden tot verwarring. Dit schrijven Reinier van Zutphen en Margrite Kalverboer in een brief aan Kamervoorzitter Vera Bergkamp, naar aanleiding van onlangs gepresenteerde maatregelen voor Groningers in aardbevingsgebied.
19 uur geleden