'Kabinet moet beter uitleggen wat minister valt aan te rekenen'
DEN HAAG (ANP) - De verhouding tussen regering en parlement is "verruwd" en "vertroebeld", vindt de Raad van State. Het kabinet moet duidelijker maken waar bewindslieden verantwoordelijk voor zijn en waarvoor niet. De Tweede Kamer moet op zijn beurt minder achter incidenten aanhollen. En ook respecteren dat een minister niet alles vermag.
De Raad van State maakt zich zorgen over de zogeheten ministeriële verantwoordelijkheid, de basisregel dat de Kamer een bewindspersoon ter verantwoording kan roepen voor alles wat zijn ambtenaren doen. De spelregels voor het kabinet, het parlement en de ambtenarij zijn vervaagd en niet langer voor iedereen hetzelfde, constateert een van de belangrijkste raadgevers van kabinet en Kamer.
De Raad van State adviseert doorgaans op verzoek, maar besloot dit probleem uit eigen beweging aan de orde te stellen. "De spelregel van de ministeriële verantwoordelijkheid is relevanter dan ooit en kan niet worden gemist of worden ingewisseld voor iets anders", zegt vice-president Thom de Graaf. Als de regel niet meer werkt, verliest het parlement (en daarmee de kiezer) zijn greep op wat de overheid doet.
Eindverantwoordelijk
Bewindslieden kunnen hun verantwoordelijkheid soms niet langer waarmaken, doordat ze taken en bevoegdheden uitbesteden. Ze noemen zich vervolgens wel eindverantwoordelijk voor 'het systeem' of 'de keten'. Maar dat wekt dan weer overspannen verwachtingen en is zo een recept voor teleurstellingen, waarschuwt de Raad van State.
Het kabinet moet volgens de Raad van State terughoudend zijn met het uitbesteden van taken. En het zou de Kamer beter moeten informeren, zodat die beter zijn controlerende werk kan doen.
Ambtenaren zouden ook wat vaker zelf met Kamerleden kunnen praten, suggereert de raad. Ga "ontspannen" om met de regel dat die dat aan hun minister moeten overlaten, is het advies. Tegelijkertijd moeten politici "zuinig" zijn op de ambtenaren die het beleid uitvoeren.
De verhouding tussen ambtenaren en bewindslieden ligt al enige tijd onder het vergrootglas. Zo nam premier Mark Rutte het in een kritische Kamer meermaals fel op voor de ambtenarij, bijvoorbeeld voor die van de Belastingdienst.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Het kabinetsplan om de NPO meer tijd te laten inruimen voor reclame, moet jaarlijks ongeveer 12 miljoen euro opleveren. De ministerraad is vrijdag akkoord gegaan met dit plan van demissionair minister Gouke Moes (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, BBB), waar media donderdag al over berichtten.
18 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Landbouwminister Femke Wiersma verwacht een "positieve grondhouding" van de Europese Commissie als het gaat om een nieuwe uitzondering die Nederlandse boeren ruimte geeft meer mest uit te rijden. Dat zei de demissionaire BBB-minister vrijdag voor het begin van de ministerraad. Ze legt een verband tussen de mestregels en een internationaal handelsverdrag.
20 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Nederland is gebaat bij een "gretig" kabinet dat voortvarend aan de slag wil met klimaatbeleid. Met die boodschap is voorzitter Kees Vendrik van het Nationaal Klimaat Platform aangeschoven bij informateur Sybrand Buma en de onderhandelaars over een nieuw kabinet namens D66 en CDA.
20 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Hoge verkeersboetes blijven nodig om "de politie, de brandweer en andere veiligheidsvraagstukken" te betalen. Dat zei demissionair justitieminister Foort van Oosten (VVD) voorafgaand aan de ministerraad. "Het zijn hoge boetes, dat erken ik. Dat heeft enerzijds te maken met het naleven van de verkeersregels, en anderzijds met een financieringsvraagstuk dat we hieruit betalen."
21 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Defensieminister Ruben Brekelmans heeft "grote vraagtekens" bij "een aantal elementen" van het Amerikaanse vredesplan voor Oekraïne. Welke punten dat precies zijn, wilde de demissionaire VVD-bewindsman niet zeggen.
21 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet gaat kijken wat de gevolgen zijn als het bedrijf Solvinity, dat onder meer een belangrijke rol speelt bij het gebruik van DigiD, wordt overgenomen door een Amerikaans bedrijf. Het Amerikaanse bedrijf Kyndryl staat op het punt Solvinity over te nemen, meldde de Autoriteit Consument & Markt vrijdag.
21 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Voormalig ASML-topman Peter Wennink maakt zich zorgen over het tempo waarin elders in de wereld wordt ingespeeld op grote maatschappelijke veranderingen, zoals digitalisering, vergrijzing, oplopende zorgkosten en de energietransitie. Europa en Nederland blijven daarbij achter, zei hij voor aanvang van een gesprek met informateur Sybrand Buma en de onderhandelaars over een nieuw kabinet namens D66 en CDA.
21 uur geleden