Kabinet dacht onvoldoende na over Afghaanse tolken in gevaar
DEN HAAG (ANP) - In de periode voorafgaand aan de machtsovername van Kabul door de taliban medio augustus 2021 is in Nederland onvoldoende nagedacht over wie gevaar zou lopen en geëvacueerd moest worden. De taliban rukten snel op in het land en de Nederlandse ambassade in de Afghaanse hoofdstad probeerde de ministeries van Buitenlandse Zaken en Defensie tot meer spoed te bewegen Afghaanse tolken en lokaal personeel over te brengen naar Nederland. De operatie werd ietsje versneld maar het was bij lange na niet voldoende.
Dat staat in het rapport van de commissie die de chaotische evacuatieperiode onderzocht onder leiding van oud-topambtenaar Maarten Ruys. Volgens de commissie waren de twee departementen vooral bezig op hun eigen terrein en werkten ze niet goed samen. Ook ontbrak er een "proceseigenaar" die de kar moest trekken. Buitenlandse Zaken meende dat Defensie die verantwoordelijkheid moest oppakken.
In de periode van 2002 tot 2021, toen Nederland actief was in Afghanistan, maakten vooral militairen veelvuldig gebruik van tolken. Bekend was dat deze mensen hierdoor groot gevaar liepen. De taliban waren niet meer aan de macht, maar bevonden zich wel dreigend op de achtergrond, vaak onzichtbaar tussen de wantrouwige bevolking.
Meermaals aangedrongen
De ambassade in Kabul vond dat Defensie de tolken die voor Nederland hadden gewerkt, pro-actiever moest benaderen. Daarnaast was er meer mankracht nodig op de ambassade om de overbrenging voor te bereiden. Defensie herkende zich niet in die kritiek. Het departement stelde dat de eerder gemaakte werkafspraken voor de tolken goed liepen en werden uitgevoerd.
In het voorjaar van 2021 trok de Tweede Kamer opnieuw aan de bel. Ze wilde meer en sneller actie voor de tolken. Ook militaire vakbonden en veteranenorganisaties probeerden actief het kabinet in beweging te krijgen. In de zeven jaren daarvoor had de Tweede Kamer al meermaals aangedrongen op een betere bescherming van Afghanen.
Omsingeld
Een van de problemen was dat Afghanen zonder paspoort niet mochten vertrekken van de Afghaanse regering. Het kabinet bedacht wel versoepelingen, maar tegelijkertijd werd gesteggeld over wie naar Nederland mocht komen en met welke familieleden, omdat men vreesde voor "een aanzuigende werking".
Uiteindelijk regelde Defensie op 13 augustus 2021 twee charters voor elk honderd personen. Er moest daarbij ook plaats zou zijn voor tolken zonder papieren, besloot het kabinet op het laatste moment. De vluchten werden gepland voor 19 en 23 augustus. Maar op 15 augustus viel de stad in handen van de taliban. Het vliegveld werd omsingeld en de betrokkenen konden toen niet meer weg.
Meer uit Binnenland
NIJMEGEN (ANP) - Deelnemers aan de Vierdaagse in Nijmegen, die dinsdag van start gaat, kunnen zomers weer met soms een bui tegemoet zien. De laatste twee wandeldagen verlopen warmer dan de eerste twee, verwacht Weeronline.
17 minuten geleden
VLAARDINGEN (ANP) - Een 29-jarige automobilist is zaterdagochtend overleden toen zijn auto van de weg raakte op de A20 bij Vlaardingen. Het eenzijdige ongeval gebeurde rond 05.25 uur, meldt de politie. De man zat alleen in de auto. Op foto's in regionale media is te zien dat de auto op zijn kop in het gras ligt. Volgens Rijnmond werd de bestuurder enkele tientallen meters naast het voertuig gevonden.
52 minuten geleden
GIFHORN (ANP/DPA) - Bij een ongeluk met een Nederlandse touringcar in de Duitse deelstaat Nedersaksen zijn zes mensen gewond geraakt, van wie twee zwaar. De bus met 23 senioren uit Nederland zou aan het begin van de avond van de weg zijn geraakt tussen de steden Rötgesbüttel en Meine in het district Gifhorn nadat de buschauffeur onwel was geworden, volgens de Duitse hulpdiensten.
10 uur geleden
DAKAR (ANP/RTR) - De Nederlandse ambassade in Senegal heeft vrijdag besloten om een lhbti-evenement in de hoofdstad Dakar te annuleren na een waarschuwing van de Senegalese overheid. Het zou gaan om een filmvertoning met daaropvolgend een discussie over lhbti-kwesties, georganiseerd samen met de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de VN. Homoseksualiteit is strafbaar in Senegal.
13 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - In onder meer Gaza, Oekraïne en Soedan herhaalt zich op dit moment iets vergelijkbaars als wat zich in Srebrenica heeft afgespeeld dertig jaar geleden. Dat heeft hoofdimam Aldin Šahbazović van de Islamitische Vereniging voor Bosniakken in Nederland vrijdag gezegd bij de herdenking van de massamoord in 1995. Volgens hem herhaalt de wereld "hetzelfde patroon: onrecht wordt eerst genegeerd, daarna gerelativeerd en tenslotte gerechtvaardigd door koude geopolitieke berekeningen".
15 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Enkele honderden mensen hebben in Den Haag de genocide in Srebrenica in 1995 herdacht. Op de Lange Voorhout kwamen zij samen om stil te staan bij de massamoord 30 jaar geleden. Voorafgaand aan de bijeenkomst werd een vredesmars gelopen vanuit Wassenaar. Een groot aantal deelnemers droeg een wit shirt met de tekst 'never forget Srebrenica', sommigen hadden de Bosnische vlag om.
16 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De ministerraad heeft ingestemd met een nieuwe Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV). Vanaf 1 januari 2026 zal Marc Kuipers deze positie vervullen. Hij vervangt dan Pieter-Jaap Aalbersberg, die de functie sinds 2019 bekleedt.
17 uur geleden