INT: manosfeer 'verschijnwoord', graaiflatie 'verdwijnwoord'
LEIDEN (ANP) - Manosfeer is dit jaar het 'verschijnwoord' en graaiflatie het 'verdwijnwoord', volgens het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT). Dat instituut volgt continu hoe het Nederlands zich ontwikkelt, welke woorden winnen aan populariteit en welke stilaan verdwijnen.
De woordtrends worden in beeld gebracht op de website woordpeiler.ivdnt.org. De twee gekozen woorden werden zaterdag bekendgemaakt door het instituut in het radioprogramma De Taalstaat op NPO Radio 1. De peiling is gebaseerd op een data-analyse door het INT van ongeveer tien miljoen krantenartikelen uit de periode 2000 tot nu.
Volgens het INT maakte het woord manosfeer in 2025 een opvallende opmars in de Nederlandse kranten. Met manosfeer wordt een onlinegemeenschap van mannen bedoeld die bekendstaat om machogedrag, antifeministische, vrouwonvriendelijke en seksistische opvattingen. Een woord dat dit jaar juist sterk aan terrein verloor, graaiflatie, verwijst naar het verhogen van productprijzen uit winstbejag, vaak onder het voorwendsel van stijgende kosten, aldus het INT.
Vernederlandsing
Het woord manosfeer is niet helemaal nieuw. In 2016 dook het voor het eerst op als vernederlandsing van het Engelse manosphere, dat volgens het INT in 2012 voor het eerst voorkwam. De toename van het gebruik komt volgens het taalinstituut door de Britse miniserie Adolescence, die in maart 2025 verscheen. Daarin wordt een dertienjarige jongen gearresteerd voor de moord op een klasgenote en komt het thema aan de orde.
Andere woorden die dit jaar opvallend vaker in de kranten voorkwamen dan de jaren ervoor waren bijvoorbeeld importheffingen, AI-modellen, vrijwilligerskorps (BE), omroephuizen (NL), femicide en rodelijndemonstratie.
Graaiflatie werd in 2023 nog verkozen tot Woord van het Jaar. Het is een zogenoemde leenvertaling van het Engelse greedflation. In 2024 kwam graaiflatie nog regelmatig voor in de kranten, maar in 2025 werd het nauwelijks nog gebruikt. Andere woorden die dit jaar een sterke daling doormaakten qua gebruik zijn: twitteraar, natuurherstelwet, flitsbezorger en energieplafond.
Meer uit Binnenland
DEN HAAG (ANP) - Vorig jaar liepen Nederlanders 5,6 miljoen sportblessures op, ongeveer 300.000 meer dan in het jaar daarvoor. Dat meldt VeiligheidNL, een kenniscentrum voor letselpreventie. Volgens het centrum is het 'blessurerisico' toch gedaald, omdat meer Nederlanders zijn gaan sporten.
5 uur geleden
HOUTEN (ANP) - 2025 was een uitzonderlijk droog jaar. Tot dusver viel er 672 millimeter regen, terwijl er gemiddeld 869 millimeter valt over een heel jaar. "De laatste keer dat een jaar zo droog verliep was in 2018 en het is pas de derde keer deze eeuw dat gemiddeld over het land minder dan 700 millimeter viel", meldt Weeronline.
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Haagse politiechef Karin Krukkert verwacht dat agenten van haar eenheid gewond zullen raken tijdens de komende jaarwisseling. Daarvoor waarschuwt ze op Omroep West. "Het is niet de vraag óf we gewonde collega's hebben aan het eind van de jaarwisseling. Maar, hoe treurig ook, dat het een gegeven is", aldus Krukkert.
6 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - Oud-premier Jan Peter Balkenende en voormalig minister voor Vreemdelingenbeleid en Integratie Rita Verdonk wisten niet dat toenmalig VVD-voorzitter Bas Eenhoorn en partijleider Gerrit Zalm al jaren eerder op de hoogte waren van onwaarheden in de asielaanvraag van Ayaan Hirsi Ali. Dat blijkt uit het NTR-premiersportret 'De storm van Balkenende', een tweedelige documentaireserie die de NTR op 27 en 28 december uitzendt.
12 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Demissionair minister Mona Keijzer (Asiel en Migratie, BBB) heeft vrijdagmorgen busbedrijf Qbuzz ten onrechte aangewezen als verantwoordelijke voor de pendelbus van en naar het Groningse Ter Apel. Dat laat het ministerie van Asiel en Migratie weten na vragen van het ANP.
15 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De speciale pendelbus die rijdt tussen station Emmen en het asielzoekerscentrum in Ter Apel is niet meer gratis. Dat schrijft demissionair minister Mona Keijzer (Asiel, BBB) vrijdag aan de Tweede Kamer. De kaartjesverkoop was gestopt vanwege overlast door wanbetalers.
16 uur geleden
DEN BOSCH (ANP) - De teller van 3FM Serious Request staat na een dag actievoeren op 4.306.428 euro. Dat is vrijdagavond bekendgemaakt op NPO 3FM. Niet eerder werd er op de eerste dag van de actie zoveel geld opgehaald.
18 uur geleden