Inspectie: Rutte en ministerie in de fout met bewaren sms'jes
DEN HAAG (ANP) - Sms-berichten van premier Mark Rutte zijn jarenlang niet goed genoeg opgeslagen in archieven door zijn ministerie van Algemene Zaken, oordeelt de Inspectie Overheidsinformatie en Erfgoed in een kritisch rapport. De berichten zijn wel volgens een ‘rijksbrede instructie’ gearchiveerd, maar niet altijd volgens de wet over de archivering van overheidsstukken (de archiefwet). De manier waarop de berichten zijn bewaard, leidde bovendien tot gegevensverlies.
De Inspectie onderzocht de omgang met Ruttes chatberichten nadat in een rechtszaak over overheidsdocumenten in coronatijd aan het licht was gekomen dat Rutte zelf volop sms'jes verwijderde. In een spoeddebat over die onthulling in mei, zei Rutte nog "zowel aan de geest als aan de letter van de wet" te voldoen. "Ik voldoe ook helemaal aan de regeling over het bewaren van chatberichten."
De premier had in die tijd nog een simpele Nokia, en klaagde dat de telefoon langzaam en onoverzichtelijk werd als hij sms’jes erop liet staan. Rutte legde in een debat in de Kamer uit dat hij zelf sms'jes verwijdert, en berichten doorstuurt of 'doorbelt' naar ambtenaren als deze berichten moesten worden opgeslagen. Veel partijen reageerden verontwaardigd op deze ‘selectieve’ manier van archiveren. Rutte reageerde fel, en verdedigde de werkwijze.
Te strenge selectie
Goede archivering is juist belangrijk voor verantwoording achteraf over bepaalde zaken en keuzes.
In haar rapport concludeert de Inspectie Overheidsinformatie en Erfgoed dat Rutte ontvangen chatberichten (in zijn geval vooral sms'jes) "vrijwel altijd" doorstuurt naar een ambtenaar, verzonden chatberichten niet altijd. Bij de keuze welke sms-berichten vervolgens worden opgeslagen in het archief, handelden Rutte en zijn ambtenaren volgens de handleiding, "maar niet altijd via de archiefwet". Dit kwam enerzijds doordat Rutte niet alle sms-berichten doorstuurde, en anderzijds omdat zijn ambtenaren "een te strenge selectie" maakten.
Bij het doorsturen van chatberichten is niet meer te zien wanneer zo'n bericht is ontvangen. Soms worden screenshots opgeslagen, waarbij ook informatie verloren gaat. Ruttes ministerie heeft nog geen betere werkwijze, en zal volgens de Inspectie betere afspraken moeten maken. Hoe vaak chatberichten niet zijn opgeslagen, terwijl dat wel had gemoeten volgens de wet, kan de Inspectie niet nagaan. "Veel chatberichten zijn immers gewist."
Bredere problemen
De problemen op het ministerie van Algemene Zaken op het gebied van archivering zijn breder, aldus de Inspectie. Het departement voldoet niet aan alle randvoorwaarden voor goede archivering. Twee belangrijke functies voor informatiehuishouding zijn niet gevuld. Willekeur dreigt bovendien omdat een "overkoepelende visie" ontbreekt.
Daarnaast moet er meer duidelijkheid komen over de regels rond archivering, vindt de Inspectie. Het kabinet moet de rijksbrede instructie aanpakken, en het moet duidelijker worden wat onder de archiefwet valt.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - De ChristenUnie en de SGP vroegen D66-leider Rob Jetten woensdag bij het debat over de formatie om "zelfbeheersing" met onderwijsvrijheid. Hierover is dinsdag opnieuw discussie ontstaan, nadat een Kamermeerderheid en ook D66 voor een motie van de VVD hadden gestemd, tot onvrede van de christelijke partijen. Hierin werd opgeroepen om het grondrecht om onderwijs te geven dat aansluit bij de eigen levensbeschouwing, nooit ten koste te laten gaan van de gelijke behandeling van leerlingen.
48 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - PVV-leider Geert Wilders bekritiseerde in het debat over de formatie de keuzes die D66 en CDA hebben gemaakt in hun formatiestuk. Wilders hekelt tegenover D66-leider Rob Jetten dat de partijen voorsorteren op bezuinigingen op de zorg en sociale zekerheid.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Ton van Nimwegen is de nieuwe partijvoorzitter van de VVD. Het hoofdbestuur had hem vorige maand voorgedragen als opvolger van Eric Wetzels. Woensdag was de deadline voor andere kandidaten om zich te melden, maar die waren er niet. Daarom is Van Nimwegen meteen partijvoorzitter, meldt de partij.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - D66, VVD en CDA nemen tot 30 januari de tijd voor de volgende fase van de formatie. Dat staat in de motie die D66 woensdag gaat indienen in het debat over de kabinetsformatie, bevestigt een woordvoerder van D66 na berichtgeving door De Telegraaf.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Tweede Kamer wil dat het huidige demissionaire kabinet geen besluit neemt over het openen van Lelystad Airport voor burgerluchtvaart. Een motie van GroenLinks-PvdA met dat verzoek is ondertekend door een Kamermeerderheid.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Tweede Kamer vindt het demissionaire kabinet te stil als het gaat om de spanningen in de Cariben. Partijen vinden de informatievoorziening aan Aruba, Curaçao en Bonaire onvoldoende, maar ook aan de Kamer zelf.
16 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het demissionaire kabinet gaat de Amerikaanse aanvallen op vermeende drugsboten uit Venezuela niet veroordelen. Minister David van Weel (Buitenlandse Zaken, VVD) zei dinsdagavond in een debat in de Tweede Kamer over de spanningen in de Cariben nog niet zo ver te willen gaan.
16 uur geleden