Inspectie: Rutte en ministerie in de fout met bewaren sms'jes
DEN HAAG (ANP) - Sms-berichten van premier Mark Rutte zijn jarenlang niet goed genoeg opgeslagen in archieven door zijn ministerie van Algemene Zaken, oordeelt de Inspectie Overheidsinformatie en Erfgoed in een kritisch rapport. De berichten zijn wel volgens een ‘rijksbrede instructie’ gearchiveerd, maar niet altijd volgens de wet over de archivering van overheidsstukken (de archiefwet). De manier waarop de berichten zijn bewaard, leidde bovendien tot gegevensverlies.
De Inspectie onderzocht de omgang met Ruttes chatberichten nadat in een rechtszaak over overheidsdocumenten in coronatijd aan het licht was gekomen dat Rutte zelf volop sms'jes verwijderde. In een spoeddebat over die onthulling in mei, zei Rutte nog "zowel aan de geest als aan de letter van de wet" te voldoen. "Ik voldoe ook helemaal aan de regeling over het bewaren van chatberichten."
De premier had in die tijd nog een simpele Nokia, en klaagde dat de telefoon langzaam en onoverzichtelijk werd als hij sms’jes erop liet staan. Rutte legde in een debat in de Kamer uit dat hij zelf sms'jes verwijdert, en berichten doorstuurt of 'doorbelt' naar ambtenaren als deze berichten moesten worden opgeslagen. Veel partijen reageerden verontwaardigd op deze ‘selectieve’ manier van archiveren. Rutte reageerde fel, en verdedigde de werkwijze.
Te strenge selectie
Goede archivering is juist belangrijk voor verantwoording achteraf over bepaalde zaken en keuzes.
In haar rapport concludeert de Inspectie Overheidsinformatie en Erfgoed dat Rutte ontvangen chatberichten (in zijn geval vooral sms'jes) "vrijwel altijd" doorstuurt naar een ambtenaar, verzonden chatberichten niet altijd. Bij de keuze welke sms-berichten vervolgens worden opgeslagen in het archief, handelden Rutte en zijn ambtenaren volgens de handleiding, "maar niet altijd via de archiefwet". Dit kwam enerzijds doordat Rutte niet alle sms-berichten doorstuurde, en anderzijds omdat zijn ambtenaren "een te strenge selectie" maakten.
Bij het doorsturen van chatberichten is niet meer te zien wanneer zo'n bericht is ontvangen. Soms worden screenshots opgeslagen, waarbij ook informatie verloren gaat. Ruttes ministerie heeft nog geen betere werkwijze, en zal volgens de Inspectie betere afspraken moeten maken. Hoe vaak chatberichten niet zijn opgeslagen, terwijl dat wel had gemoeten volgens de wet, kan de Inspectie niet nagaan. "Veel chatberichten zijn immers gewist."
Bredere problemen
De problemen op het ministerie van Algemene Zaken op het gebied van archivering zijn breder, aldus de Inspectie. Het departement voldoet niet aan alle randvoorwaarden voor goede archivering. Twee belangrijke functies voor informatiehuishouding zijn niet gevuld. Willekeur dreigt bovendien omdat een "overkoepelende visie" ontbreekt.
Daarnaast moet er meer duidelijkheid komen over de regels rond archivering, vindt de Inspectie. Het kabinet moet de rijksbrede instructie aanpakken, en het moet duidelijker worden wat onder de archiefwet valt.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - De Tweede Kamer heeft dinsdagmiddag kort stilgestaan bij de aanslag in de Australische stad Sydney. "Wij leven mee met allen die door deze laffe daad van antisemitisch geweld zijn geraakt", zei Kamervoorzitter Thom van Campen.
3 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - De financiële specialisten van D66, VVD en CDA zijn dinsdag aangeschoven bij het formatieoverleg. Dat gebeurde "om met elkaar te kijken naar de grote opgaven die er liggen als het gaat om het betalen van de rekening", zei D66-leider Rob Jetten. Welke onderwerpen op de agenda staan, wilde hij niet zeggen.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De oprichting van de commissie die de schadeclaims van Oekraïners gaat beoordelen is een "duidelijke boodschap" richting Rusland, zei demissionair premier Dick Schoof bij de conferentie hierover in Den Haag. "Dat nadat de vrede is bereikt, gerechtigheid zijn beloop moet krijgen."
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Geert Wilders heeft na de toespraak van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky herhaald dat de PVV geen financiële steun meer aan Oekraïne wil geven. Hij zei ook dat Oekraïne wat hem betreft nooit lid mag worden van de NAVO en de Europese Unie.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - D66, VVD en CDA moeten 30 januari ook een akkoord hebben over financiën. Dat heeft informateur Rianne Letschert gezegd nadat ze zondagavond en maandag gesprekken heeft begeleid tussen de drie partijen op landgoed De Zwaluwenberg.
21 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - Het vertrouwen tussen de partijleiders van D66, VVD en CDA is volgens henzelf gegroeid met hun overleg op landgoed De Zwaluwenberg. Dat benadrukten ze alle drie toen ze na een overleg met overnachting naar buiten kwamen. Over wat er inhoudelijk is besproken, wilden ze niets kwijt.
21 uur geleden
SCHIPHOL (ANP) - Premier Dick Schoof is "positief gestemd" over de onderhandelingen tussen Oekraïne en de Verenigde Staten over een einde aan de oorlog, waarbij hij maandagavond aanschuift. Hij hoort dat de besprekingen goed verlopen "en ik hoop dat we dat vanavond ook met elkaar kunnen afronden", zei Schoof voor vertrek naar Berlijn.
22 uur geleden