Inspectie: Rutte en ministerie in de fout met bewaren sms'jes
DEN HAAG (ANP) - Sms-berichten van premier Mark Rutte zijn jarenlang niet goed genoeg opgeslagen in archieven door zijn ministerie van Algemene Zaken, oordeelt de Inspectie Overheidsinformatie en Erfgoed in een kritisch rapport. De berichten zijn wel volgens een ‘rijksbrede instructie’ gearchiveerd, maar niet altijd volgens de wet over de archivering van overheidsstukken (de archiefwet). De manier waarop de berichten zijn bewaard, leidde bovendien tot gegevensverlies.
De Inspectie onderzocht de omgang met Ruttes chatberichten nadat in een rechtszaak over overheidsdocumenten in coronatijd aan het licht was gekomen dat Rutte zelf volop sms'jes verwijderde. In een spoeddebat over die onthulling in mei, zei Rutte nog "zowel aan de geest als aan de letter van de wet" te voldoen. "Ik voldoe ook helemaal aan de regeling over het bewaren van chatberichten."
De premier had in die tijd nog een simpele Nokia, en klaagde dat de telefoon langzaam en onoverzichtelijk werd als hij sms’jes erop liet staan. Rutte legde in een debat in de Kamer uit dat hij zelf sms'jes verwijdert, en berichten doorstuurt of 'doorbelt' naar ambtenaren als deze berichten moesten worden opgeslagen. Veel partijen reageerden verontwaardigd op deze ‘selectieve’ manier van archiveren. Rutte reageerde fel, en verdedigde de werkwijze.
Te strenge selectie
Goede archivering is juist belangrijk voor verantwoording achteraf over bepaalde zaken en keuzes.
In haar rapport concludeert de Inspectie Overheidsinformatie en Erfgoed dat Rutte ontvangen chatberichten (in zijn geval vooral sms'jes) "vrijwel altijd" doorstuurt naar een ambtenaar, verzonden chatberichten niet altijd. Bij de keuze welke sms-berichten vervolgens worden opgeslagen in het archief, handelden Rutte en zijn ambtenaren volgens de handleiding, "maar niet altijd via de archiefwet". Dit kwam enerzijds doordat Rutte niet alle sms-berichten doorstuurde, en anderzijds omdat zijn ambtenaren "een te strenge selectie" maakten.
Bij het doorsturen van chatberichten is niet meer te zien wanneer zo'n bericht is ontvangen. Soms worden screenshots opgeslagen, waarbij ook informatie verloren gaat. Ruttes ministerie heeft nog geen betere werkwijze, en zal volgens de Inspectie betere afspraken moeten maken. Hoe vaak chatberichten niet zijn opgeslagen, terwijl dat wel had gemoeten volgens de wet, kan de Inspectie niet nagaan. "Veel chatberichten zijn immers gewist."
Bredere problemen
De problemen op het ministerie van Algemene Zaken op het gebied van archivering zijn breder, aldus de Inspectie. Het departement voldoet niet aan alle randvoorwaarden voor goede archivering. Twee belangrijke functies voor informatiehuishouding zijn niet gevuld. Willekeur dreigt bovendien omdat een "overkoepelende visie" ontbreekt.
Daarnaast moet er meer duidelijkheid komen over de regels rond archivering, vindt de Inspectie. Het kabinet moet de rijksbrede instructie aanpakken, en het moet duidelijker worden wat onder de archiefwet valt.
Meer uit Politiek
Den Haag (ANP) - Voor de gloednieuwe Tweede Kamervoorzitter Thom van Campen (35) is het een "ongelooflijk mooie eer" dat hij is gekozen tot voorzitter van de Tweede Kamer. De VVD'er benadrukte in een reactie dat hij wil zorgen voor een beschaafd en positief debat.
13 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - D66-leider Rob Jetten is blij dat VVD'er Thom van Campen de nieuwe Kamervoorzitter is. In een korte reactie zei de premierskandidaat dat zijn partij vooral hoopte dat "een van de twee Tommen zou winnen". Daarmee doelt hij op Van Campen en Tom van der Lee (GroenLinks-PvdA).
13 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Vertrekkend voorzitter van de Tweede Kamer Martin Bosma noemt het een "enorme teleurstelling" dat hij de komende kabinetsperiode niet meer de Kamervoorzitter is. "Ik was graag doorgegaan", zei hij in een reactie tegen het ANP.
14 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - VVD'er Thom van Campen (35) is dinsdag verkozen tot de nieuwe Tweede Kamervoorzitter. Hij kreeg in de derde stemmingsronde 79 stemmen. Zijn concurrent en zittend Kamervoorzitter Martin Bosma (PVV, 61) bleef steken op 69.
14 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Tom van der Lee (GroenLinks-PvdA) wordt geen voorzitter van de Tweede Kamer. Hij moest het in de tweede ronde afleggen tegen Thom van Campen (VVD) en Martin Bosma (PVV).
15 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De onderhandelende partijen D66 en CDA spreken woensdag met experts over stikstof, landbouw en natuur. Rob Jetten (D66), Henri Bontenbal (CDA), hun secondanten en informateur Sybrand Buma (CDA) praten eerst met twee landbouworganisaties en het Interprovinciaal Overleg (IPO), daarna met twee natuurorganisaties en als derde met specialisten van het Planbureau voor de Leefomgeving en de universiteiten van Utrecht en Wageningen. De dag wordt afgesloten met een gesprek met een afvaardiging van het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur.
16 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De term 'omvolking' is geen verboden woord in de Tweede Kamer. Dat zei zittend Kamervoorzitter Martin Bosma (PVV) in zijn speech voorafgaand aan de verkiezing voor een nieuwe Tweede Kamervoorzitter. Hij reageerde daarmee op een opmerking van Kamerlid Ralf Dekker (FVD), die zei teleurgesteld te zijn omdat Bosma als Kamervoorzitter woorden als remigratie en omvolking zou hebben verboden.
16 uur geleden