Inlichtingendiensten schonden tientallen keren hun meldplicht
DEN HAAG (ANP) - De Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst AIVD heeft tussen mei 2018 en november 2019 57 keer mensen in de gaten gehouden op een manier die niet aan de regels voldoet. Het gaat om mensen die zelf geen onderwerp van het onderzoek waren, maar een medewerker van de dienst of bijvoorbeeld een informant. Als de AIVD hen afluistert, volgt of op een andere manier natrekt, moet daar melding van gemaakt worden bij de toezichthouder CTIVD. Dat is niet gebeurd, staat in een donderdag verschenen CTIVD-rapport.
De meldingsplicht is vastgelegd in de inlichtingenwet Wiv 2017. Daarin staat ook dat de geheime diensten hun bevoegdheden mogen gebruiken als ze bijvoorbeeld willen uitzoeken of een bron betrouwbaar is. Ze mogen volgens die regels ook om veiligheidsredenen mensen in de gaten houden die voor de dienst werken, bijvoorbeeld om te voorkomen dat zij in gevaarlijk gebied ontdekt worden.
De bijzondere bevoegdheden mogen alleen gebruikt worden als het echt noodzakelijk is en er geen betere opties zijn om het inlichtingenwerk te doen. En er moet dus melding van gemaakt worden.
MIVD
De AIVD heeft 98 keer gebruikgemaakt van de regeling voor dit soort onderzoeken en daar dus 41 keer wél melding van gedaan. In die gevallen is volgens de toezichthouder aan alle regels voldaan, ook aan de regels op basis waarvan wordt bepaald of zo'n onderzoek überhaupt mag worden verricht.
De militaire inlichtingendienst MIVD moet volgens dezelfde regels ook melding maken bij de CTIVD als hij mensen die voor de dienst werken in de gaten houdt. Dat gebeurde zes keer en is in alle gevallen volgens de regels verlopen. Wel hebben beide inlichtingendiensten twee keer onderzoek gedaan zonder zich te beroepen op het artikel waarin dit soort onderzoeken is geregeld. Dat had wel gemoeten en dat was, zo stelt de toezichthouder achteraf vast, ook terecht geweest.
Het onderzoek gaat over de eerste anderhalf jaar sinds de invoering van de nieuwe wet waarin de meldplicht is vastgelegd. De toezichthouder raadt de inlichtingendiensten aan om de werkwijze voor dit soort onderzoeken intern te verduidelijken. De verantwoordelijke ministers Kajsa Ollongren en Ank Bijleveld schrijven in een brief aan de Tweede Kamer de aanbevelingen uit het rapport over te nemen.
Meer uit Binnenland
ZEVENBERGEN (ANP) - Dat Moerdijk ook wordt genoemd in een onderzoek naar locaties voor een kleine kerncentrale in Noord-Brabant leidde woensdag tijdens een informatieavond tot vragen van bewoners. Afgelopen weken werd bekend dat het dorp mogelijk moet verdwijnen ten behoeve van een ander energieproject: Powerport. Het onderzoek naar locaties voor een kleine kerncentrale viel daar "bijzonder ongelukkig" mee samen, zei gedeputeerde Wilma Dirken van de provincie.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Schrijver Anja Meulenbelt krijgt de P.C. Hooft-prijs 2026 voor haar beschouwend proza. Ze krijgt 60.000 euro, die hoort bij de belangrijke literaire oeuvreprijs voor een Nederlandse schrijver.
6 uur geleden
DEN BOSCH (ANP) - Stint-ondernemers Edwin Renzen en Peter Noorlander hebben woensdag in de rechtbank toegegeven dat zij onjuiste informatie hebben opgenomen in gebruikershandleidingen. Zo schreven zij dat de elektrische bolderkar voldeed aan Europese veiligheidsrichtlijnen, terwijl dit niet klopte. Ook in een aanvraag bij het ministerie van Infrastructuur meldden zij volgens het Openbaar Ministerie ten onrechte dat de Stint voldeed aan de benodigde veiligheidseisen. Het OM verdenkt de bedrijven van het tweetal van onder meer valsheid in geschrifte.
6 uur geleden
UITWIJK (ANP) - In het dorpje Uitwijk in de gemeente Altena is vogelgriep vastgesteld op een vleeskuikenbedrijf. Alle kuikens op de locatie in Noord-Brabant worden gedood.
7 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Regionale omroepen zijn vanaf 2026 live te volgen op NPO Start, de streamingdienst van de publieke omroep. Minister Gouke Moes (Media, BBB) heeft hiertoe besloten, omdat hij het belangrijk vindt dat regionale publieke omroepen "voor iedereen beter vindbaar en zichtbaar zijn". De demissionaire bewindsman gaat daarom ook de Mediawet aanpassen, schrijft hij in een Kamerbrief.
8 uur geleden
BILTHOVEN (ANP) - Iets meer dan 2,25 miljoen mensen hebben dit najaar een vaccinatie tegen het coronavirus gekregen. Dat meldt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). De opkomst is iets lager dan vorig jaar, toen er ruim 2,5 miljoen prikken werden gezet tijdens de najaarsronde. Het jaar daarvoor, in 2023, kregen ruim 2,7 miljoen mensen een coronavaccinatie.
8 uur geleden
HOORN (ANP) - Acteur en komiek Hans Otjes is overleden. Hij stierf maandag op 78-jarige leeftijd in zijn woonplaats Hoorn, heeft zijn familie woensdag bekendgemaakt.
8 uur geleden