Inlichtingendiensten schonden tientallen keren hun meldplicht
DEN HAAG (ANP) - De Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst AIVD heeft tussen mei 2018 en november 2019 57 keer mensen in de gaten gehouden op een manier die niet aan de regels voldoet. Het gaat om mensen die zelf geen onderwerp van het onderzoek waren, maar een medewerker van de dienst of bijvoorbeeld een informant. Als de AIVD hen afluistert, volgt of op een andere manier natrekt, moet daar melding van gemaakt worden bij de toezichthouder CTIVD. Dat is niet gebeurd, staat in een donderdag verschenen CTIVD-rapport.
De meldingsplicht is vastgelegd in de inlichtingenwet Wiv 2017. Daarin staat ook dat de geheime diensten hun bevoegdheden mogen gebruiken als ze bijvoorbeeld willen uitzoeken of een bron betrouwbaar is. Ze mogen volgens die regels ook om veiligheidsredenen mensen in de gaten houden die voor de dienst werken, bijvoorbeeld om te voorkomen dat zij in gevaarlijk gebied ontdekt worden.
De bijzondere bevoegdheden mogen alleen gebruikt worden als het echt noodzakelijk is en er geen betere opties zijn om het inlichtingenwerk te doen. En er moet dus melding van gemaakt worden.
MIVD
De AIVD heeft 98 keer gebruikgemaakt van de regeling voor dit soort onderzoeken en daar dus 41 keer wél melding van gedaan. In die gevallen is volgens de toezichthouder aan alle regels voldaan, ook aan de regels op basis waarvan wordt bepaald of zo'n onderzoek überhaupt mag worden verricht.
De militaire inlichtingendienst MIVD moet volgens dezelfde regels ook melding maken bij de CTIVD als hij mensen die voor de dienst werken in de gaten houdt. Dat gebeurde zes keer en is in alle gevallen volgens de regels verlopen. Wel hebben beide inlichtingendiensten twee keer onderzoek gedaan zonder zich te beroepen op het artikel waarin dit soort onderzoeken is geregeld. Dat had wel gemoeten en dat was, zo stelt de toezichthouder achteraf vast, ook terecht geweest.
Het onderzoek gaat over de eerste anderhalf jaar sinds de invoering van de nieuwe wet waarin de meldplicht is vastgelegd. De toezichthouder raadt de inlichtingendiensten aan om de werkwijze voor dit soort onderzoeken intern te verduidelijken. De verantwoordelijke ministers Kajsa Ollongren en Ank Bijleveld schrijven in een brief aan de Tweede Kamer de aanbevelingen uit het rapport over te nemen.
Meer uit Binnenland
AMSTERDAM (ANP) - Neuropsycholoog Erik Scherder van de Vrije Universiteit in Amsterdam gaat aangifte doen van deepfakevideo's waarin hij het gebruik van bepaalde medicijnen zou aanraden. Dat laat de hoogleraar donderdag weten aan het ANP. Scherder reageert op een uitzending van Pointer Checkt over dit onderwerp, die zondag op YouTube verschijnt.
4 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - Journalist en media-ondernemer Derk Sauer heeft donderdagavond postuum de oeuvreprijs Mercur d'Or/LOF-Prijs voor Magazines gekregen bij de uitreiking van de Mercurs, de vakprijzen in de magazinebranche. De uitreiking vond plaats in Studio21 in Hilversum.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het gaat iets beter met de mentale gezondheid van mbo-studenten, staat in een rapport over de (mentale) gezondheid en het middelengebruik van studenten in het middelbaar beroepsonderwijs van het Trimbos-instituut en de MBO Raad. Donderdag publiceerden onderzoekers ook al zo'n monitor over studenten in het hbo en wo. Volgens de onderzoekers is aandacht nodig voor mentale veerkracht, gezonde gewoonten en sociale steun.
9 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - In het gelekte Amerikaanse vredesplan voor Oekraïne staan "een hoop punten" die voor president Volodymyr Zelensky "ontzettend moeilijk te accepteren" zijn, zei demissionair minister David van Weel (Buitenlandse Zaken, VVD) donderdag na overleg met zijn EU-collega's. Zij hebben ook met de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken gesproken.
9 uur geleden
ZEERIJP (ANP) - Het aantal schademeldingen bij het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) na de aardbeving bij Zeerijp is donderdag opgelopen naar 3004, meldt de organisatie. Daarmee is het aantal met bijna vijfhonderd toegenomen sinds woensdag, toen er 2517 meldingen waren.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De provincie Zuid-Holland heeft in de gemeente Lansingerland een gebied aangewezen waar windturbines kunnen komen. Het gaat om de locatie Kruisweg-Oost langs de A12. Dat gebied krijgt van de provincie de voorkeur boven Bleizo-West, een braakliggend terrein iets verderop langs de snelweg waar Lansingerland en buurgemeente Zoetermeer graag 4000 tot 6000 woningen willen bouwen.
10 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - In Zeeland is vogelgriep vastgesteld bij een hobbypluimveehouder, meldt het ministerie van Landbouw donderdag. In Terhole (gemeente Hulst) worden 87 vogels gedood om verdere verspreiding van het virus te voorkomen.
10 uur geleden