Inlichtingendiensten schonden tientallen keren hun meldplicht
DEN HAAG (ANP) - De Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst AIVD heeft tussen mei 2018 en november 2019 57 keer mensen in de gaten gehouden op een manier die niet aan de regels voldoet. Het gaat om mensen die zelf geen onderwerp van het onderzoek waren, maar een medewerker van de dienst of bijvoorbeeld een informant. Als de AIVD hen afluistert, volgt of op een andere manier natrekt, moet daar melding van gemaakt worden bij de toezichthouder CTIVD. Dat is niet gebeurd, staat in een donderdag verschenen CTIVD-rapport.
De meldingsplicht is vastgelegd in de inlichtingenwet Wiv 2017. Daarin staat ook dat de geheime diensten hun bevoegdheden mogen gebruiken als ze bijvoorbeeld willen uitzoeken of een bron betrouwbaar is. Ze mogen volgens die regels ook om veiligheidsredenen mensen in de gaten houden die voor de dienst werken, bijvoorbeeld om te voorkomen dat zij in gevaarlijk gebied ontdekt worden.
De bijzondere bevoegdheden mogen alleen gebruikt worden als het echt noodzakelijk is en er geen betere opties zijn om het inlichtingenwerk te doen. En er moet dus melding van gemaakt worden.
MIVD
De AIVD heeft 98 keer gebruikgemaakt van de regeling voor dit soort onderzoeken en daar dus 41 keer wél melding van gedaan. In die gevallen is volgens de toezichthouder aan alle regels voldaan, ook aan de regels op basis waarvan wordt bepaald of zo'n onderzoek überhaupt mag worden verricht.
De militaire inlichtingendienst MIVD moet volgens dezelfde regels ook melding maken bij de CTIVD als hij mensen die voor de dienst werken in de gaten houdt. Dat gebeurde zes keer en is in alle gevallen volgens de regels verlopen. Wel hebben beide inlichtingendiensten twee keer onderzoek gedaan zonder zich te beroepen op het artikel waarin dit soort onderzoeken is geregeld. Dat had wel gemoeten en dat was, zo stelt de toezichthouder achteraf vast, ook terecht geweest.
Het onderzoek gaat over de eerste anderhalf jaar sinds de invoering van de nieuwe wet waarin de meldplicht is vastgelegd. De toezichthouder raadt de inlichtingendiensten aan om de werkwijze voor dit soort onderzoeken intern te verduidelijken. De verantwoordelijke ministers Kajsa Ollongren en Ank Bijleveld schrijven in een brief aan de Tweede Kamer de aanbevelingen uit het rapport over te nemen.
Meer uit Binnenland
AMSTERDAM (ANP) - De demonstratie tegen het optreden van de Israëlische zanger Shai Abramson in het Concertgebouw is afgelopen. De laatste pro-Palestijnse actievoerders verlieten het Museumplein rond 21.30 uur, zag een ANP-verslaggever. Het aantal demonstranten was kort daarvoor snel afgenomen van enkele honderden tot enkele tientallen demonstranten.
1 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Pro-Palestijnse demonstranten hebben rode en groene rookbommen afgestoken tussen het Museumplein en het Concertgebouw, waar de omstreden Israëlische voorzanger Shai Abramson zondagavond optreedt bij besloten chanoekavieringen. ANP-verslaggevers zien dat de politie massaal aanwezig is.
3 uur geleden
LIMA (ANP) - De voor moord en drugssmokkel veroordeelde Nederlander Joran van der Sloot is medisch behandeld nadat hij vrijdag zwaargewond zou zijn aangetroffen in zijn cel in de Peruaanse gevangenis waar hij zijn straf uitzit. Dat meldt het Peruaanse ministerie van Justitie en Mensenrechten in een verklaring. Volgens de krant La República zou hij een zelfmoordpoging hebben gedaan.
4 uur geleden
MOERGESTEL (ANP) - De twee kinderen die zaterdagavond zwaargewond in een woning in Moergestel werden aangetroffen, zijn buiten levensgevaar. Dat meldt de politie.
4 uur geleden
UTRECHT (ANP) - Bij een protest van de extreemrechtse Nederlandse Volks-Unie in Utrecht heeft de politie twee mannen aangehouden. Een 48-jarige man uit Rotterdam is gearresteerd voor verstoring van de openbare orde en een 20-jarige man uit Zutphen voor het dragen van een verboden teken. Volgens de politie gaat het om een teken "dat in de Tweede Wereldoorlog door groepen werd gebruikt die nationaalsocialistisch gedachtegoed verheerlijkten". Een woordvoerder zegt dat het niet gaat om een hakenkruis, maar wil niet zeggen wat de man wel droeg.
6 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De Nationaal Coördinator Terrorisme en Veiligheid (NCTV) heeft met afschuw gereageerd op de dodelijke schietpartij op Bondi Beach in Sydney. "Ook in Nederland is alertheid geboden", zegt NCTV-baas Wieke Vink in een reactie.
6 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - Actievoerders hebben zondagmiddag kort twee ingangen van het Concertgebouw in Amsterdam geblokkeerd. Dat bevestigt een woordvoerder na een bericht op sociale media. De politie heeft volgens hem ingegrepen. Een politiewoordvoerder bevestigt dat er aanhoudingen zijn verricht. Om hoeveel aanhoudingen het gaat en waarvoor, wil de politie niet zeggen.
7 uur geleden