Hoogleraar: politieke woonbeloftes gratuit, miljarden zijn nodig
DEN HAAG (ANP) - Politieke partijen maken zich schuldig aan "gratuite" of holle beloftes als het gaat om de woningmarkt, vindt hoogleraar woningmarkt Peter Boelhouwer (TU Delft). Hij mist in verkiezingsprogramma's de miljardeninvesteringen die volgens hem nodig zijn om de woningbouw weer vlot te trekken. Ook ontbreekt het volgens hem in de programma's aan uitvoeringskracht en realiteitszin. De hoogleraar blijft dan ook weinig optimistisch over de woningmarkt voor de komende jaren.
Verschillende partijen, zoals de VVD, het CDA, GroenLinks-PvdA en NSC, schrijven in hun programma's dat ze meer "regie" op de volkshuisvesting willen, in plaats van de markt z'n gang te laten gaan. Over de term 'regie' valt Boelhouwer, "want welke regie is dat dan? Het gaat om doorzettingsmacht, die moet georganiseerd worden."
De overheid moet bovenal veel meer geld uittrekken om het probleem serieus aan te pakken. Boelhouwer denkt hier aan 3 tot 5 miljard euro per jaar. Van dat geld kunnen nog meer projecten uit het slop worden getrokken, iets wat de overheid nu al doet met bijvoorbeeld de Woningbouw- en de Startbouwimpuls. Ook moet er geld gestoken worden in infrastructuur voor nieuwe woonwijken. Verder zijn er volgens Boelhouwer meer ambtenaren nodig voor de nu vaak nog lange procedures. Overigens moeten die volgens de hoogleraar ook op de schop: "twee jaar lang procederen bij de Raad van State, dat kan toch niet waar zijn?"
Te moeilijk
Partijen trekken bij lange na niet het geld uit wat Boelhouwer graag zou zien, blijkt uit de doorrekeningen van het Centraal Planbureau. D66 en GroenLinks-PvdA investeren beide 400 miljoen euro extra. Het CDA en de ChristenUnie trekken hier 200 miljoen euro extra uit. De SGP gaat voor hetzelfde bedrag, maar wil ook 200 miljoen euro extra naar infrastructuur voor woonwijken.
Boelhouwer somt een reeks oplossingen op die zowel linkse als rechtse partijen ook voorstellen. Zo vindt hij inderdaad dat beleggers en ontwikkelaars het te moeilijk wordt gemaakt door verschillende beleidskeuzes. De overdrachtsbelasting is fors verhoogd naar 10,4 procent en ook de nieuwe regels voor middenhuur maken het minder aantrekkelijk om in die sector te bouwen. Het splitsen van woningen in kleinere appartementen zou volgens hem ook bijdragen aan de oplossing, net zoals "een straatje erbij" aan randen van dorpen of steden.
Veel mogelijkheden
Verder zou het helpen om strenge eisen voor het type bouw los te laten. Nu nog moet twee derde van de nieuwbouw betaalbaar zijn, maar flexibiliteit daarin kan helpen. "Op een aantal plekken kan het gewoon niet", aldus Boelhouwer. Dan heeft het volgens hem meer zin om een duurder huis te bouwen dan helemaal niets, want ook duurdere woningen dragen bij aan de doorstroming. "Dan moet er natuurlijk wel vraag naar zijn." Meer ouderenwoningen met gemeenschappelijke voorzieningen levert ook doorstroming op, én kan verlichting geven in de ouderenzorg.
Ook 'op links' ziet Boelhouwer veel mogelijkheden. Zo steunt hij het SP-plan om leegstand veel beter in kaart te brengen en vervolgens tegen te gaan. Het verder afbouwen van de hypotheekrenteaftrek en het belasten van de gestegen woningwaarde bij verkoop zou prijsstijgingen voor koopstarters kunnen dempen. Ook meer financiële ruimte voor woningcorporaties, bijvoorbeeld door een voor hen dure antiwitwasmaatregel en de winstbelasting te schrappen, kan de bouw stimuleren. Verder kan het aantrekkelijker worden gemaakt om samen te wonen zonder een deel van je uitkering te verliezen als de kostendelersnorm minder zwaar wordt.
Maar om de wooncrisis op te lossen, moeten wel veel van deze maatregelen worden genomen, benadrukt Boelhouwer. "Er is niet één 'golden bullet' je moet op heel veel fronten acteren."
Meer uit Politiek
LELYSTAD (ANP) - De fractievoorzitter van de BBB in de provincie Flevoland, Anja Keuter, heeft haar zetel ingeleverd. Ze verlaat de provinciale politiek omdat ze van de rechter een taakstraf heeft gekregen voor illegale praktijken bij haar visserijbedrijf. "Ik wil voorkomen dat de fractie, zowel provinciaal als landelijk, wordt belast met de (negatieve) aandacht die deze uitspraak en een eventueel vervolgtraject met zich kunnen meebrengen", aldus Keuter in een schriftelijke reactie.
8 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Wouter Koolmees vindt zijn taak als verkenner "een interessante puzzel" die "ingewikkeld" is, omdat verschillende partijen blokkades opwerpen. Daarmee doelt hij op de VVD, die een coalitie met GroenLinks-PvdA uitsluit, maar ook op de partijen die samenwerking met Forum voor Democratie of de PVV uitsluiten. Dinsdagavond brengt hij verslag uit aan Kamervoorzitter Martin Bosma. Daarover debatteert de Tweede Kamer donderdag.
11 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Senaatsvoorzitter Mei Li Vos (GroenLinks-PvdA) is op gesprek geweest bij verkenner Wouter Koolmees en gaf toe dat het vooral om een formaliteit ging. "Kan, maar formaliteiten zijn ook goed", antwoordde ze toen een journalist dit vermoeden uitsprak. "Het is ook niet mijn rol om een voorkeur te geven, dat is echt aan de partijen in de Tweede Kamer", zei ze voor het gesprek. De politica heeft alleen de positie van de Eerste Kamer toegelicht.
11 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het demissionaire kabinet heeft 2,5 miljard euro klaargezet voor wegen, fietspaden en tramlijnen van en naar nieuwe woonwijken. Het geld was al afgesproken in het regeerakkoord door de toenmalige coalitiepartijen PVV, VVD, NSC en BBB en wordt nu door de drie betrokken bewindslieden verdeeld.
14 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Dilan Yeşilgöz ziet een formatie met in eerste instantie alleen D66, CDA en VVD als een mogelijke optie. "Dat zou kunnen", liet de VVD-leider desgevraagd weten na afloop van een gesprek met verkenner Wouter Koolmees. Al voegde ze eraan toe dat een formatie van vier of vijf partijen haar voorkeur heeft.
17 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De grenscontroles die de Koninklijke Marechaussee (KMar) uitvoert om migranten zonder geldige papieren tegen te houden, worden met een half jaar verlengd, schrijft asielminister David van Weel (VVD) in een Kamerbrief. Volgens de demissionaire bewindsman is dat nodig "gezien de voortdurende dreiging voor de openbare orde", zonder toe te lichten wat die dreiging precies inhoudt.
17 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Klaas Verschuure, die in het verleden wethouder was in Utrecht, is maandag voorgedragen om wethouder in Den Haag te worden. De Haagse afdeling van D66 wil dat hij de plek overneemt van Robert van Asten, die lid van de Tweede Kamer wordt.
19 uur geleden