Hoogleraar: dubbelrol Rutte niet onmogelijk, wel onwenselijk
DEN HAAG (ANP) - Als demissionair premier Mark Rutte wordt benoemd tot secretaris-generaal van de NAVO voordat er een nieuw kabinet is, kán Rutte premier blijven. De functie als hoogste baas van de NAVO is "niet per se onverenigbaar" met het premierschap, maar in de praktijk is dat wel onwenselijk, zegt Bert van den Braak, bijzonder hoogleraar parlementaire geschiedenis en parlementair stelsel. "Ik kan me niet voorstellen dat dit gaat gebeuren."
Over eventuele 'twee petten' van een premier in Nederland is niets geregeld, zegt Van den Braak tegen het ANP. Hoewel beide functies theoretisch niet met elkaar botsen, ziet Van den Braak toch een "onmogelijkheid" om beide functies te combineren. Als het demissionaire kabinet straks een nieuwe begroting moet opstellen, en dus ook die van Defensie, is het toch lastig als de premier die ook NAVO-topman wordt zich daarmee gaat bemoeien, geeft hij als voorbeeld. Ook in het geval Rutte pas in oktober bij de NAVO begint.
Steeds meer landen scharen zich achter Rutte als nieuwe NAVO-topman. Deze week spraken de Amerikaanse president Biden en de Duitse bondskanselier Scholz hun steun voor Rutte uit als opvolger van Jens Stoltenberg. De kandidatuur voor Rutte zou nu door zo'n twee derde van de NAVO-lidstaten worden gesteund. Alle 31 NAVO-landen moeten het eens zijn over de opvolging van Stoltenberg. De verwachting is dat de knoop op uiterlijk 4 april wordt doorgehakt.
Vervanger
Het is aannemelijker dat Rutte zijn premierschap opgeeft zodra hij wordt benoemd, vindt Van den Braak. Het is dan aan de VVD om met een vervanger te komen. Bij de formatie van Rutte IV is afgesproken dat het ministerie van Algemene Zaken aan de VVD toekomt. AZ is het ministerie van de premier.
Daarmee is niet gezegd dat VVD-minister en -partijleider Dilan Yeşilgöz naar het Torentje doorschuift. Volgens de hoogleraar kan het een andere VVD-minister worden, maar ook een VVD-Kamerlid zoals Sophie Hermans of een VVD'er van buiten het kabinet of Kamer.
Er zijn geen bijzondere regels verbonden aan de vervanging van een premier, weet Van den Braak. Het gaat net zoals bij de vervanging van bijvoorbeeld voormalig minister van Financiën Sigrid Kaag of ex-zorgminister Ernst Kuipers. De partij waar zij lid van zijn, in dit geval beide van D66, zorgt voor een opvolger. Die wordt per koninklijk besluit (KB) benoemd.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - D66, VVD en CDA moeten 30 januari ook een akkoord hebben over financiën. Dat heeft informateur Rianne Letschert gezegd nadat ze zondagavond en maandag gesprekken heeft begeleid tussen de drie partijen op landgoed De Zwaluwenberg.
13 uur geleden
HILVERSUM (ANP) - Het vertrouwen tussen de partijleiders van D66, VVD en CDA is volgens henzelf gegroeid met hun overleg op landgoed De Zwaluwenberg. Dat benadrukten ze alle drie toen ze na een overleg met overnachting naar buiten kwamen. Over wat er inhoudelijk is besproken, wilden ze niets kwijt.
13 uur geleden
SCHIPHOL (ANP) - Premier Dick Schoof is "positief gestemd" over de onderhandelingen tussen Oekraïne en de Verenigde Staten over een einde aan de oorlog, waarbij hij maandagavond aanschuift. Hij hoort dat de besprekingen goed verlopen "en ik hoop dat we dat vanavond ook met elkaar kunnen afronden", zei Schoof voor vertrek naar Berlijn.
14 uur geleden
TER APEL (ANP) - Bij haar werkbezoek aan Ter Apel heeft demissionair asielminister Mona Keijzer (BBB) ondernemers en lokale politici beloften gedaan om problemen aan te pakken rond het asielopvangcentrum. Burgemeester Jaap Velema en wethouder Giny Luth van de gemeente Westerwolde zagen 'Den Haag' de laatste jaren vaker wat beloven, maar de asielproblemen niet opgelost. "'Vertrouwen' heb ik al jaren in de ijskast gezet", aldus Velema, sinds zeven jaar burgemeester. "Je kan wel een toezegging doen; de uitdaging is het ook waar te maken", zegt Luth, al elf jaar wethouder.
15 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het is "ondenkbaar" dat het Openbaar Ministerie mensen gaat vervolgen die ongedocumenteerden helpen. Dat heeft demissionair migratieminister David van Weel (VVD) gezegd in een debat met de Tweede Kamer. Hij sprak daarmee zorgen tegen dat niet alleen uitgeprocedeerde vreemdelingen, maar ook andere mensen met justitie te maken krijgen als illegaliteit strafbaar wordt.
15 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Tweede Kamer wil dat het kabinet de verruiming van de transgenderwet opnieuw indient. Een motie met dat verzoek van GroenLinks-PvdA-Kamerlid Marjolein Moorman krijgt steun van een meerderheid, meldt haar partij.
18 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Raad van State ziet weinig in een voorstel vanuit de Tweede Kamer om etnisch profileren te verbieden. Discriminatie is al verboden, en dit door D66 en NSC ingebrachte initiatiefwetsvoorstel maakt de regels er niet beter of duidelijker op, schrijft de belangrijkste raadgever van kabinet en Kamer op het gebied van wetgeving in een advies.
19 uur geleden