Hoogleraar: dubbelrol Rutte niet onmogelijk, wel onwenselijk
DEN HAAG (ANP) - Als demissionair premier Mark Rutte wordt benoemd tot secretaris-generaal van de NAVO voordat er een nieuw kabinet is, kán Rutte premier blijven. De functie als hoogste baas van de NAVO is "niet per se onverenigbaar" met het premierschap, maar in de praktijk is dat wel onwenselijk, zegt Bert van den Braak, bijzonder hoogleraar parlementaire geschiedenis en parlementair stelsel. "Ik kan me niet voorstellen dat dit gaat gebeuren."
Over eventuele 'twee petten' van een premier in Nederland is niets geregeld, zegt Van den Braak tegen het ANP. Hoewel beide functies theoretisch niet met elkaar botsen, ziet Van den Braak toch een "onmogelijkheid" om beide functies te combineren. Als het demissionaire kabinet straks een nieuwe begroting moet opstellen, en dus ook die van Defensie, is het toch lastig als de premier die ook NAVO-topman wordt zich daarmee gaat bemoeien, geeft hij als voorbeeld. Ook in het geval Rutte pas in oktober bij de NAVO begint.
Steeds meer landen scharen zich achter Rutte als nieuwe NAVO-topman. Deze week spraken de Amerikaanse president Biden en de Duitse bondskanselier Scholz hun steun voor Rutte uit als opvolger van Jens Stoltenberg. De kandidatuur voor Rutte zou nu door zo'n twee derde van de NAVO-lidstaten worden gesteund. Alle 31 NAVO-landen moeten het eens zijn over de opvolging van Stoltenberg. De verwachting is dat de knoop op uiterlijk 4 april wordt doorgehakt.
Vervanger
Het is aannemelijker dat Rutte zijn premierschap opgeeft zodra hij wordt benoemd, vindt Van den Braak. Het is dan aan de VVD om met een vervanger te komen. Bij de formatie van Rutte IV is afgesproken dat het ministerie van Algemene Zaken aan de VVD toekomt. AZ is het ministerie van de premier.
Daarmee is niet gezegd dat VVD-minister en -partijleider Dilan Yeşilgöz naar het Torentje doorschuift. Volgens de hoogleraar kan het een andere VVD-minister worden, maar ook een VVD-Kamerlid zoals Sophie Hermans of een VVD'er van buiten het kabinet of Kamer.
Er zijn geen bijzondere regels verbonden aan de vervanging van een premier, weet Van den Braak. Het gaat net zoals bij de vervanging van bijvoorbeeld voormalig minister van Financiën Sigrid Kaag of ex-zorgminister Ernst Kuipers. De partij waar zij lid van zijn, in dit geval beide van D66, zorgt voor een opvolger. Die wordt per koninklijk besluit (KB) benoemd.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Het demissionaire kabinet wil instemmen met het omstreden EU-Mercosurverdrag. Dat schrijven minister David van Weel en staatssecretaris Aukje de Vries (beiden Buitenlandse Zaken, VVD) in een brief aan de Tweede Kamer. Het handelsverdrag tussen de EU en de Mercosur-landen (Argentinië, Brazilië, Paraguay en Uruguay) is al ruim 25 jaar in de maak en krijgt veel kritiek in de Kamer.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - De mensenrechtenschendingen in Soedan moeten "onmiddellijk" worden beëindigd en het wapenembargo van de Verenigde Naties (VN) moet worden nageleefd, vindt demissionair minister David van Weel (Buitenlandse Zaken). De VVD-bewindsman deed deze oproep "met klem" in een video die is getoond bij een bijeenkomst in Genève van de VN-Mensenrechtenraad, die mede op verzoek van Nederland is ingelast.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Arbeidsmigranten moeten een tijdelijk huurcontract kunnen krijgen, dat wil woonminister Mona Keijzer (BBB) regelen met een wetswijziging. Nu is het zo dat bij een verblijf 'van korte duur' geen regels over bijvoorbeeld maximale huurprijs bestaan. Die termijn was eerst niet vastgelegd, dat wordt nu dertig dagen, is het voorstel van Keijzer.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Sybrand Buma (CDA) was graag met twee informateurs verder gegaan, maar vanwege de planning gaat hij nu alleen verder. Dat zegt de informateur vrijdagmiddag na het opstappen van zijn mede-informateur Hans Wijers. Hij betreurt het vertrek van de oud-minister van D66.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Ex-informateur Hans Wijers (D66) zou VVD-leider Dilan Yeşilgöz in privéappjes "die feeks van de VVD" hebben genoemd, schrijft NRC. Een artikel over de berichtjes leidde tot het terugtreden van Wijers, die al onder vuur lag vanwege uitspraken die hij deed op een verkiezingsavond voor ondernemers. Daar zou hij haar "een leugenaar" hebben genoemd. Ook vond hij het jammer dat de VVD niet harder "was afgestraft" bij de verkiezingen, aldus NRC.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Volgens D66-leider Rob Jetten was het terugtreden van informateur Hans Wijers vanwege "privéappjes" de "enige logische keuze". Wijers lag al onder vuur om uitspraken die hij zou hebben gedaan over de VVD en partijleider Dilan Yeşilgöz. NRC komt waarschijnlijk later vrijdag met berichtgeving over wat er in de appberichten stond.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Nederland gaat definitief lobbyen in Brussel om de Europese douaneautoriteit in Nederland te vestigen. Dat maakt staatssecretaris Eugène Heijnen (Douane, BBB) bekend na afloop van de ministerraad. Een beoogde locatie kan hij nog niet noemen.
1 dag geleden