Hoogleraar: dubbelrol Rutte niet onmogelijk, wel onwenselijk
DEN HAAG (ANP) - Als demissionair premier Mark Rutte wordt benoemd tot secretaris-generaal van de NAVO voordat er een nieuw kabinet is, kán Rutte premier blijven. De functie als hoogste baas van de NAVO is "niet per se onverenigbaar" met het premierschap, maar in de praktijk is dat wel onwenselijk, zegt Bert van den Braak, bijzonder hoogleraar parlementaire geschiedenis en parlementair stelsel. "Ik kan me niet voorstellen dat dit gaat gebeuren."
Over eventuele 'twee petten' van een premier in Nederland is niets geregeld, zegt Van den Braak tegen het ANP. Hoewel beide functies theoretisch niet met elkaar botsen, ziet Van den Braak toch een "onmogelijkheid" om beide functies te combineren. Als het demissionaire kabinet straks een nieuwe begroting moet opstellen, en dus ook die van Defensie, is het toch lastig als de premier die ook NAVO-topman wordt zich daarmee gaat bemoeien, geeft hij als voorbeeld. Ook in het geval Rutte pas in oktober bij de NAVO begint.
Steeds meer landen scharen zich achter Rutte als nieuwe NAVO-topman. Deze week spraken de Amerikaanse president Biden en de Duitse bondskanselier Scholz hun steun voor Rutte uit als opvolger van Jens Stoltenberg. De kandidatuur voor Rutte zou nu door zo'n twee derde van de NAVO-lidstaten worden gesteund. Alle 31 NAVO-landen moeten het eens zijn over de opvolging van Stoltenberg. De verwachting is dat de knoop op uiterlijk 4 april wordt doorgehakt.
Vervanger
Het is aannemelijker dat Rutte zijn premierschap opgeeft zodra hij wordt benoemd, vindt Van den Braak. Het is dan aan de VVD om met een vervanger te komen. Bij de formatie van Rutte IV is afgesproken dat het ministerie van Algemene Zaken aan de VVD toekomt. AZ is het ministerie van de premier.
Daarmee is niet gezegd dat VVD-minister en -partijleider Dilan Yeşilgöz naar het Torentje doorschuift. Volgens de hoogleraar kan het een andere VVD-minister worden, maar ook een VVD-Kamerlid zoals Sophie Hermans of een VVD'er van buiten het kabinet of Kamer.
Er zijn geen bijzondere regels verbonden aan de vervanging van een premier, weet Van den Braak. Het gaat net zoals bij de vervanging van bijvoorbeeld voormalig minister van Financiën Sigrid Kaag of ex-zorgminister Ernst Kuipers. De partij waar zij lid van zijn, in dit geval beide van D66, zorgt voor een opvolger. Die wordt per koninklijk besluit (KB) benoemd.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Demissionair minister Gouke Moes van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap wil de NPO toestaan 10 procent van de zendtijd aan reclame te besteden, bevestigen ingewijden na berichtgeving van De Telegraaf. Dat is nu nog 8 procent. De publieke omroep zou daar volgens de minister 10 miljoen euro meer mee verdienen. Op die manier moet een deel van in totaal 150 miljoen euro aan bezuinigingen worden terugverdiend.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - D66 en CDA spreken vrijdag onder begeleiding van informateur Sybrand Buma over economie en klimaat. Net als op andere onderhandelingsdagen schuiven ook experts aan. Partijleiders Rob Jetten (D66) en Henri Bontenbal (CDA) gaan onder andere in gesprek met voormalig ASML-topman Peter Wennink, die werkt aan een advies aan het kabinet over het investeringsklimaat.
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De VVD heeft een initiatiefwetsvoorstel ingediend dat het mogelijk moet maken dat een kind maximaal vier ouders krijgt, verdeeld over maximaal twee huishoudens. Het meerouderschap moet wel voor de zwangerschap door een rechter worden toegekend.
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het initiatiefwetsvoorstel dat het mogelijk maakt dat een kind maximaal vier ouders heeft, is volgens lhbti+ belangenorganisaties COC Nederland en Meer dan Gewenst "een cruciale stap voorwaarts voor meeroudergezinnen".
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De leiders van de formerende partijen D66 en CDA zijn donderdag in gesprek gegaan met VVD-leider Dilan Yeşilgöz over de uitspraken van voormalig informateur Hans Wijers (D66), bevestigen bronnen na berichtgeving van De Telegraaf. Yeşilgöz sprak het woensdag zelf al uit met Wijers.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Bedrijven met minder dan 250 werknemers hoeven vanaf 2027 niet meer de CO2-uitstoot bij te houden die wordt veroorzaakt door zakelijke reizen en woon-werkverkeer. Dat schrijft demissionair staatssecretaris Thierry Aartsen (Infrastructuur, VVD) donderdag aan de Kamer.
7 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Na ruim een jaar voorbereiding hebben het ministerie van Landbouw en Natuur (LVVN) en de provincies het Landelijk Informatiepunt Wolven geopend. Hier kan iedereen terecht met "vragen en zorgen" over wolven. Het informatiepunt, beheerd door de provinciale uitvoeringsorganisatie BIJ12, is te bereiken via een website en een telefoonnummer.
8 uur geleden