
Hoogleraar: dubbelrol Rutte niet onmogelijk, wel onwenselijk
DEN HAAG (ANP) - Als demissionair premier Mark Rutte wordt benoemd tot secretaris-generaal van de NAVO voordat er een nieuw kabinet is, kán Rutte premier blijven. De functie als hoogste baas van de NAVO is "niet per se onverenigbaar" met het premierschap, maar in de praktijk is dat wel onwenselijk, zegt Bert van den Braak, bijzonder hoogleraar parlementaire geschiedenis en parlementair stelsel. "Ik kan me niet voorstellen dat dit gaat gebeuren."
Over eventuele 'twee petten' van een premier in Nederland is niets geregeld, zegt Van den Braak tegen het ANP. Hoewel beide functies theoretisch niet met elkaar botsen, ziet Van den Braak toch een "onmogelijkheid" om beide functies te combineren. Als het demissionaire kabinet straks een nieuwe begroting moet opstellen, en dus ook die van Defensie, is het toch lastig als de premier die ook NAVO-topman wordt zich daarmee gaat bemoeien, geeft hij als voorbeeld. Ook in het geval Rutte pas in oktober bij de NAVO begint.
Steeds meer landen scharen zich achter Rutte als nieuwe NAVO-topman. Deze week spraken de Amerikaanse president Biden en de Duitse bondskanselier Scholz hun steun voor Rutte uit als opvolger van Jens Stoltenberg. De kandidatuur voor Rutte zou nu door zo'n twee derde van de NAVO-lidstaten worden gesteund. Alle 31 NAVO-landen moeten het eens zijn over de opvolging van Stoltenberg. De verwachting is dat de knoop op uiterlijk 4 april wordt doorgehakt.
Vervanger
Het is aannemelijker dat Rutte zijn premierschap opgeeft zodra hij wordt benoemd, vindt Van den Braak. Het is dan aan de VVD om met een vervanger te komen. Bij de formatie van Rutte IV is afgesproken dat het ministerie van Algemene Zaken aan de VVD toekomt. AZ is het ministerie van de premier.
Daarmee is niet gezegd dat VVD-minister en -partijleider Dilan Yeşilgöz naar het Torentje doorschuift. Volgens de hoogleraar kan het een andere VVD-minister worden, maar ook een VVD-Kamerlid zoals Sophie Hermans of een VVD'er van buiten het kabinet of Kamer.
Er zijn geen bijzondere regels verbonden aan de vervanging van een premier, weet Van den Braak. Het gaat net zoals bij de vervanging van bijvoorbeeld voormalig minister van Financiën Sigrid Kaag of ex-zorgminister Ernst Kuipers. De partij waar zij lid van zijn, in dit geval beide van D66, zorgt voor een opvolger. Die wordt per koninklijk besluit (KB) benoemd.
Meer uit Politiek
PARAMARIBO (ANP) - In het Surinaamse parlement is Jennifer Simons (71) zondagmiddag gekozen tot president. Omdat er geen tegenkandidaat was, gebeurde dat zonder stemming. Gregory Rusland is gekozen tot vicepresident." Op 16 juli neemt Simons de leiding van het land officieel over van Chan Santokhi. Zij zal leiding geven aan een coalitie van zes partijen.
16 uur geledenDEN HAAG (ANP) - Demissionair staatssecretaris Teun Struycken (Justitie, NSC) weet nog niet wat de strengere asielwet gaat betekenen voor het al nijpende cellentekort. De Tweede Kamer stemde na een chaotische dag in met de asielwet, waarin nu ook staat dat illegaliteit en hulp aan illegalen strafbaar zijn. Illegalen of helpers kunnen tot zes maanden celstraf krijgen, terwijl het kabinet vanwege het cellentekort nu al toestaat dat gevangenen tot twee weken eerder de cel mogen verlaten.
2 dagen geledenDEN HAAG (ANP) - Staatssecretaris Thierry Aartsen (Milieu) is blij met het voorstel van het bedrijfsleven om jaarlijks minstens 115.000 ton gerecycled plastic in te kopen. Voorafgaand aan de ministerraad zegt de demissionaire VVD-bewindsman dat hij "nu eindelijk een keer die discussie kan gaan voeren."
2 dagen geledenDEN HAAG (ANP) - Een meerderheid van 94 Tweede Kamerleden heeft voor de asielnoodmaatregelenwet gestemd na een avond waarin de fracties van NSC en SGP tot op het laatst onbeslist waren. De partijen hadden veel moeite met het wijzigingsvoorstel van de PVV over de strafbaarstelling van illegaliteit, omdat ze vreesden dat humanitaire hulp aan illegalen daardoor strafbaar zou worden.
3 dagen geledenDEN HAAG (ANP) - Een ruime meerderheid van 95 Kamerleden heeft voor de wet gestemd over een tweestatusstelsel. Hierin wordt geregeld dat vluchtelingen worden opgedeeld in twee groepen, waarvan er één minder rechten krijgt. Het is nog allerminst zeker of de wet ook op voldoende steun kan rekenen in de Eerste Kamer. Daar is de steun van het CDA belangrijk en die partij is tegen.
3 dagen geledenDEN HAAG (ANP) - Justitie- en asielminister David van Weel (VVD) is bereid het artikel uit de asielnoodmaatregelenwet dat de strafbaarstelling van illegaliteit regelt, niet meteen in werking te laten treden. Hij laat eerst de Raad van State advies uitbrengen en bespreekt dit vervolgens met de Tweede Kamer.
3 dagen geledenDEN HAAG (ANP) - VVD en CDA willen een boycot van producten uit illegale Israëlische nederzettingen op de bezette Westelijke Jordaanoever. Ze willen dat demissionair minister Caspar Veldkamp (Buitenlandse Zaken, NSC) hiervoor steun gaat zoeken in de Europese Unie. De bewindsman ontraadde donderdag de motie, maar een meerderheid in de Kamer stemde er toch mee in.
3 dagen geleden