Hoogleraar: dubbelrol Rutte niet onmogelijk, wel onwenselijk
DEN HAAG (ANP) - Als demissionair premier Mark Rutte wordt benoemd tot secretaris-generaal van de NAVO voordat er een nieuw kabinet is, kán Rutte premier blijven. De functie als hoogste baas van de NAVO is "niet per se onverenigbaar" met het premierschap, maar in de praktijk is dat wel onwenselijk, zegt Bert van den Braak, bijzonder hoogleraar parlementaire geschiedenis en parlementair stelsel. "Ik kan me niet voorstellen dat dit gaat gebeuren."
Over eventuele 'twee petten' van een premier in Nederland is niets geregeld, zegt Van den Braak tegen het ANP. Hoewel beide functies theoretisch niet met elkaar botsen, ziet Van den Braak toch een "onmogelijkheid" om beide functies te combineren. Als het demissionaire kabinet straks een nieuwe begroting moet opstellen, en dus ook die van Defensie, is het toch lastig als de premier die ook NAVO-topman wordt zich daarmee gaat bemoeien, geeft hij als voorbeeld. Ook in het geval Rutte pas in oktober bij de NAVO begint.
Steeds meer landen scharen zich achter Rutte als nieuwe NAVO-topman. Deze week spraken de Amerikaanse president Biden en de Duitse bondskanselier Scholz hun steun voor Rutte uit als opvolger van Jens Stoltenberg. De kandidatuur voor Rutte zou nu door zo'n twee derde van de NAVO-lidstaten worden gesteund. Alle 31 NAVO-landen moeten het eens zijn over de opvolging van Stoltenberg. De verwachting is dat de knoop op uiterlijk 4 april wordt doorgehakt.
Vervanger
Het is aannemelijker dat Rutte zijn premierschap opgeeft zodra hij wordt benoemd, vindt Van den Braak. Het is dan aan de VVD om met een vervanger te komen. Bij de formatie van Rutte IV is afgesproken dat het ministerie van Algemene Zaken aan de VVD toekomt. AZ is het ministerie van de premier.
Daarmee is niet gezegd dat VVD-minister en -partijleider Dilan Yeşilgöz naar het Torentje doorschuift. Volgens de hoogleraar kan het een andere VVD-minister worden, maar ook een VVD-Kamerlid zoals Sophie Hermans of een VVD'er van buiten het kabinet of Kamer.
Er zijn geen bijzondere regels verbonden aan de vervanging van een premier, weet Van den Braak. Het gaat net zoals bij de vervanging van bijvoorbeeld voormalig minister van Financiën Sigrid Kaag of ex-zorgminister Ernst Kuipers. De partij waar zij lid van zijn, in dit geval beide van D66, zorgt voor een opvolger. Die wordt per koninklijk besluit (KB) benoemd.
Meer uit Politiek
AMSTERDAM (ANP) - Meer nieuwbouw leidt op korte termijn niet tot lagere huizenprijzen, zegt ABN AMRO in een speciale editie van zijn woningmarktmonitor in aanloop naar de verkiezingen. Ook de afbouw van de hypotheekrenteaftrek, mits dit geleidelijk gebeurt, zal volgens de bank waarschijnlijk niet leiden tot dalende huizenprijzen.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - GroenLinks-PvdA-leider Frans Timmermans is bereid te onderhandelen over nationale maatregelen om de asielinstroom te verkleinen. Zijn partij is daar geen voorstander van en leunt liever op een Europese aanpak van migratie. Maar: "Ik ben bereid daarover te spreken", zei Timmermans desgevraagd in het televisieprogramma Nieuwsuur.
3 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - BIJ1-lijsttrekker Tofik Dibi heeft door bedreigingen en doxing - het plaatsen van privégegevens om iemand te intimideren - het vertrouwen in instituties als de politie, media en politiek in Nederland verloren. Het voelde voor hem alsof deze instituties er niet voor hem waren, vertelde hij bij een partijbijeenkomst van BIJ1 in Amsterdam.
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Senator en medeoprichter Niko Koffeman verlaat de Partij voor de Dieren (PvdD). Dat bevestigt een woordvoerder van de partij na een bericht van NRC. Hij blijft aan als partijloos Eerste Kamerlid.
7 uur geleden
RIYAD (ANP) - Over een half jaar worden de eerste Syriërs gedwongen om terug te gaan naar hun land, verwacht demissionair minister David van Weel (Asiel en Migratie, VVD). Hij wil die terugkeer gaan stimuleren, zei hij dinsdag tegen het ANP tijdens een bezoek aan Saudi-Arabië.
8 uur geleden
ENSCHEDE (ANP) - Caroline van der Plas gaat aangifte doen tegen The Rights Forum vanwege een poster met haar afbeelding en de tekst "Zij koos voor genocide" die de organisatie heeft gedeeld. Dat zei de BBB-leider tegen het ANP na afloop van een gesprek met Tubantia op de Universiteit Twente.
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - PVV veert terug in de peiling van EenVandaag en Verian. Als er nu verkiezingen zouden zijn, zou de partij van Geert Wilders opnieuw de grootste zijn met 34 zetels. Oud-coalitiegenoot BBB zakt terug, de peilers verwachten ongeveer 2 zetels, de partij heeft er nu 7 in de Tweede Kamer.
11 uur geleden