Hoogleraar: dubbelrol Rutte niet onmogelijk, wel onwenselijk
DEN HAAG (ANP) - Als demissionair premier Mark Rutte wordt benoemd tot secretaris-generaal van de NAVO voordat er een nieuw kabinet is, kán Rutte premier blijven. De functie als hoogste baas van de NAVO is "niet per se onverenigbaar" met het premierschap, maar in de praktijk is dat wel onwenselijk, zegt Bert van den Braak, bijzonder hoogleraar parlementaire geschiedenis en parlementair stelsel. "Ik kan me niet voorstellen dat dit gaat gebeuren."
Over eventuele 'twee petten' van een premier in Nederland is niets geregeld, zegt Van den Braak tegen het ANP. Hoewel beide functies theoretisch niet met elkaar botsen, ziet Van den Braak toch een "onmogelijkheid" om beide functies te combineren. Als het demissionaire kabinet straks een nieuwe begroting moet opstellen, en dus ook die van Defensie, is het toch lastig als de premier die ook NAVO-topman wordt zich daarmee gaat bemoeien, geeft hij als voorbeeld. Ook in het geval Rutte pas in oktober bij de NAVO begint.
Steeds meer landen scharen zich achter Rutte als nieuwe NAVO-topman. Deze week spraken de Amerikaanse president Biden en de Duitse bondskanselier Scholz hun steun voor Rutte uit als opvolger van Jens Stoltenberg. De kandidatuur voor Rutte zou nu door zo'n twee derde van de NAVO-lidstaten worden gesteund. Alle 31 NAVO-landen moeten het eens zijn over de opvolging van Stoltenberg. De verwachting is dat de knoop op uiterlijk 4 april wordt doorgehakt.
Vervanger
Het is aannemelijker dat Rutte zijn premierschap opgeeft zodra hij wordt benoemd, vindt Van den Braak. Het is dan aan de VVD om met een vervanger te komen. Bij de formatie van Rutte IV is afgesproken dat het ministerie van Algemene Zaken aan de VVD toekomt. AZ is het ministerie van de premier.
Daarmee is niet gezegd dat VVD-minister en -partijleider Dilan Yeşilgöz naar het Torentje doorschuift. Volgens de hoogleraar kan het een andere VVD-minister worden, maar ook een VVD-Kamerlid zoals Sophie Hermans of een VVD'er van buiten het kabinet of Kamer.
Er zijn geen bijzondere regels verbonden aan de vervanging van een premier, weet Van den Braak. Het gaat net zoals bij de vervanging van bijvoorbeeld voormalig minister van Financiën Sigrid Kaag of ex-zorgminister Ernst Kuipers. De partij waar zij lid van zijn, in dit geval beide van D66, zorgt voor een opvolger. Die wordt per koninklijk besluit (KB) benoemd.
Meer uit Politiek
LONDEN (ANP) - De vooral Europese bondgenoten die Oekraïne na een staakt-het-vuren willen beschermen zaten donderdag veel op één lijn met hun Amerikaanse gesprekspartners, constateert demissionair premier Dick Schoof. Hij zag bij een videovergadering van de zogenoemde coalitie van bereidwillige landen "brede overeenstemming dat de druk op Rusland verder opgevoerd moet worden". Voor het eerst schoven vertegenwoordigers van de Amerikaanse regering en kringen rond president Donald Trump aan.
8 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Demissionair minister Eelco Heinen (Financiën) is blij met de nieuwe economische ramingen van het Centraal Planbureau (CPB). Die laten zien dat de economie ondanks alle geopolitieke spanningen blijft groeien, al gaat het wel langzamer dan eerder gedacht. Ook de nog altijd stijgende koopkracht stemt de VVD-bewindsman tevreden.
12 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het demissionaire kabinet kan door met het geven van een omvangrijk steunpakket aan het noodlijdende Damen Naval. Een ruime meerderheid van de Tweede Kamer is hiermee akkoord. Alleen SP, Forum voor Democratie, Partij voor de Dieren en DENK waren donderdag tijdens de stemming een andere mening toegedaan.
14 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Tweede Kamer komt donderdag terug van zomerreces om te stemmen over de vraag of ze zich voldoende geïnformeerd acht voor het geven van staatssteun aan een niet nader genoemd bedrijf. Ingewijden bevestigen na berichtgeving van verschillende media dat het kabinet een overbruggingskrediet wil verschaffen aan scheepsbouwer Damen Naval.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - De helft van de Nederlanders heeft minder vertrouwen in de politiek na de val van het kabinet. Bij NSC-kiezers is de impact van de kabinetsval op het vertrouwen het grootst. Dit blijkt uit een enquête van Kieskompas en het ANP die is ingevuld door bijna 20.000 mensen.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Met extra belastingvrijstellingen wil de VVD een koopwoning voor meer mensen bereikbaar maken. Starters moeten wat de liberalen betreft tot 75.000 euro belastingvrij kunnen sparen voor de koop van een eigen woning. Ook wil de partij de mogelijkheden verruimen voor ouders om voor dit doel belastingvrij te schenken aan hun kinderen.
2 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - De petitie van GroenLinks-PvdA tegen de twee strenge asielwetten is ruim 110.000 keer ondertekend. De wetten kregen vorige week steun van een meerderheid van de Tweede Kamer. De opstellers roepen mensen op om de petitie te ondertekenen om de Eerste Kamer - die de wetten na de zomervakantie behandelt - op andere gedachten te brengen.
3 dagen geleden