Hongaarse premier Orbán steunt Rutte als nieuwe NAVO-chef
BOEDAPEST (ANP) - De Hongaarse premier Viktor Orbán steunt Mark Rutte als volgende secretaris-generaal van de NAVO. Orbán lag lang dwars bij de benoeming, maar had maandag een "goed gesprek" met de Nederlandse demissionaire premier. Hij liet toen al doorschemeren hem te zullen steunen.
Alleen Roemenië heeft nog geen steun uitgesproken voor Rutte. De Roemeense president Klaus Iohannis is zelf nog altijd kandidaat voor de opvolging van de afzwaaiende secretaris-generaal Jens Stoltenberg, maar heeft geen andere lidstaten achter zich.
Rutte beloofde Orbán in het gesprek maandag om een brief te sturen waarin hij zou ingaan op de twee voorwaarden die de Hongaarse premier aan zijn zegen had verbonden. Hij beaamt dat hij als NAVO-topman Hongarije de ruimte zal blijven geven om buiten de NAVO-steun aan Oekraïne te blijven. Hongarije hoeft daarvoor geen personeel of geld bij te dragen, schrijft Rutte.
Uitlatingen over Hongarije
Ook komt hij terug op eerdere uitlatingen over Hongarije die volgens Boedapest weinig respectvol waren. Rutte heeft "opgemerkt dat enkele opmerkingen die ik in 2021 heb gemaakt als premier van Nederland ongenoegen hebben gewekt in Hongarije", schrijft hij. Als NAVO-chef zal hij zich sterk maken "om de eensgezindheid te bewaren en alle bondgenoten met dezelfde mate van begrip en respect te behandelen".
Rutte zei tijdens een EU-top in 2021 dat Hongarije "niets te zoeken had in de EU" als het land een omstreden wet zou aannemen die lhbti-rechten zou schenden. Hij zei er ook naar te streven het land op dat punt "op de knieën" te krijgen. De demissionair premier wilde volgens ingewijden geen excuses maken voor de gewraakte uitspraken. Hij benadrukte na het gesprek maandag dat Orbán, "hoewel dat het vermoeden was", niet om verontschuldigingen heeft gevraagd.
Steun aan Rusland
Orbán deelt de brief op X en meldt daarbij dat Hongarije daardoor "bereid is Ruttes kandidatuur voor secretaris-generaal van de NAVO te steunen". Ruttes toezegging zou Boedapest ervan verzekeren dat de afspraken met de NAVO "bestand zijn tegen de tand des tijds".
Hongarije gold als het laatste belangrijke obstakel voor Rutte om secretaris-generaal van het bondgenootschap te worden. Het land deinst er niet voor terug om strafmaatregelen tegen Rusland, hulp aan Oekraïne of bijvoorbeeld de toetreding van Zweden tot de NAVO lang te dwarsbomen en op te houden.
VS
De Verenigde Staten wilden juist vaart maken met de aanstelling van Rutte. Zo zou de NAVO-top volgende maand in Washington eensgezindheid en kracht kunnen uitstralen.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - De overstap naar één landelijke doorstroomtoets voor alle basisschoolleerlingen in plaats van zes verschillende, kan niet worden gemaakt voor het schooljaar 2029-2030. Dat herhaalde demissionair staatssecretaris Koen Becking (VVD) donderdagavond in een Kamerdebat. Becking zei "bereid" te zijn om te kijken of dit sneller kan, maar gaf aan niet te weten hoe.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het eerste gesprek tussen informateur Rianne Letschert en de leiders van D66, CDA en VVD donderdag had een "goede sfeer". Dat vertelden Rob Jetten (D66) en Letschert na afloop van het onderhoud. De bijeenkomst was vooral bedoeld om kennis te maken met de nieuwe informateur en een agenda voor de komende dagen vast te stellen.
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Oekraïne staat onder zware druk van de Verenigde Staten om tot een deal te komen met Rusland. De Amerikanen spraken daarover al met de Russen. Het is cruciaal dat er geen besluiten achter de rug om van Oekraïne worden genomen, laat demissionair premier Dick Schoof donderdag weten na een video-overleg met de Coalition of the Willing en president Volodymyr Zelensky van Oekraïne.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Energieminister Sophie Hermans ziet nu geen mogelijkheden om de gaswinning in Warffum te beëindigen. Dat zegt ze in een debat over Groningen. Deze week sprak de Kamer opnieuw de wens uit om de gaswinning bij het Groningse dorp te stoppen; daar geeft de VVD-minister nu geen vervolg aan. "Dat kán ik niet uitvoeren, omdat ik daarmee buiten de wet ga," zegt Hermans.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Binnen het demissionaire kabinet speelt een hoog opgelopen conflict over mestregels en waterkwaliteit. BBB-minister Robert Tieman (Infrastructuur en Waterstaat) heeft tevergeefs geprobeerd zijn partijgenoot Femke Wiersma (Landbouw) te overtuigen om strengere mestregels in te voeren om de waterkwaliteit te verbeteren, bevestigen Haagse bronnen na berichtgeving van de NOS.
6 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - In Den Haag is donderdag aan het eind van de middag het eerste overleg van de nieuwe informateur Rianne Letschert met de leiders van D66, CDA en VVD begonnen. De bijeenkomst is vooral bedoeld om de agenda voor de komende dagen vast te stellen. Letschert heeft tot eind januari om haar opdracht af te ronden.
8 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het demissionaire kabinet trekt 750.000 euro uit voor Holocausteducatie op middelbare scholen. Dat schrijven VVD-staatssecretarissen Judith Tielen (Jeugd), Jurgen Nobel (Participatie en Integratie) en Koen Becking (Funderend Onderwijs) en Nationaal Coördinator Antisemitismebestrijding Eddo Verdoner. Met het geld kunnen scholen bijvoorbeeld leerlingen meenemen naar musea of voorstellingen.
9 uur geleden