Hongaarse premier Orbán steunt Rutte als nieuwe NAVO-chef
BOEDAPEST (ANP) - De Hongaarse premier Viktor Orbán steunt Mark Rutte als volgende secretaris-generaal van de NAVO. Orbán lag lang dwars bij de benoeming, maar had maandag een "goed gesprek" met de Nederlandse demissionaire premier. Hij liet toen al doorschemeren hem te zullen steunen.
Alleen Roemenië heeft nog geen steun uitgesproken voor Rutte. De Roemeense president Klaus Iohannis is zelf nog altijd kandidaat voor de opvolging van de afzwaaiende secretaris-generaal Jens Stoltenberg, maar heeft geen andere lidstaten achter zich.
Rutte beloofde Orbán in het gesprek maandag om een brief te sturen waarin hij zou ingaan op de twee voorwaarden die de Hongaarse premier aan zijn zegen had verbonden. Hij beaamt dat hij als NAVO-topman Hongarije de ruimte zal blijven geven om buiten de NAVO-steun aan Oekraïne te blijven. Hongarije hoeft daarvoor geen personeel of geld bij te dragen, schrijft Rutte.
Uitlatingen over Hongarije
Ook komt hij terug op eerdere uitlatingen over Hongarije die volgens Boedapest weinig respectvol waren. Rutte heeft "opgemerkt dat enkele opmerkingen die ik in 2021 heb gemaakt als premier van Nederland ongenoegen hebben gewekt in Hongarije", schrijft hij. Als NAVO-chef zal hij zich sterk maken "om de eensgezindheid te bewaren en alle bondgenoten met dezelfde mate van begrip en respect te behandelen".
Rutte zei tijdens een EU-top in 2021 dat Hongarije "niets te zoeken had in de EU" als het land een omstreden wet zou aannemen die lhbti-rechten zou schenden. Hij zei er ook naar te streven het land op dat punt "op de knieën" te krijgen. De demissionair premier wilde volgens ingewijden geen excuses maken voor de gewraakte uitspraken. Hij benadrukte na het gesprek maandag dat Orbán, "hoewel dat het vermoeden was", niet om verontschuldigingen heeft gevraagd.
Steun aan Rusland
Orbán deelt de brief op X en meldt daarbij dat Hongarije daardoor "bereid is Ruttes kandidatuur voor secretaris-generaal van de NAVO te steunen". Ruttes toezegging zou Boedapest ervan verzekeren dat de afspraken met de NAVO "bestand zijn tegen de tand des tijds".
Hongarije gold als het laatste belangrijke obstakel voor Rutte om secretaris-generaal van het bondgenootschap te worden. Het land deinst er niet voor terug om strafmaatregelen tegen Rusland, hulp aan Oekraïne of bijvoorbeeld de toetreding van Zweden tot de NAVO lang te dwarsbomen en op te houden.
VS
De Verenigde Staten wilden juist vaart maken met de aanstelling van Rutte. Zo zou de NAVO-top volgende maand in Washington eensgezindheid en kracht kunnen uitstralen.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - Demissionair minister Robert Tieman van Infrastructuur en Waterstaat bespreekt alternatieven voor de bezuiniging op infrastructuur die bij Prinsjesdag is doorgevoerd, zei hij vrijdag na de ministerraad. Hij wil met het ministerie van Financiën zoeken naar manieren om te voorkomen dat zijn ministerie "disproportioneel zwaar wordt geraakt".
36 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - Staatssecretaris Thierry Aartsen (Openbaar Vervoer, VVD) denkt dat het "verstandig" is om meer geld te steken in het spoor, maar vindt het aan het volgende kabinet om daarover te besluiten. Donderdag meldde ProRail dat de spoorbeheerder de komende jaren steeds vaker alleen noodzakelijk onderhoud kan plegen. Maar voor klussen om het spoor 'toekomstklaar' te maken is geen budget.
56 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - Een coalitie met D66, CDA, VVD en JA21 is momenteel het meest realistische scenario voor Henri Bontenbal. Dat zei de CDA-leider na besprekingen met D66, VVD en de nieuwe informateur Rianne Letschert. Hij benadrukte dat de gesprekken nog lopen, maar dat hij verwacht dat er eerst naar JA21 wordt gekeken en dus niet naar GroenLinks-PvdA.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - D66, CDA en VVD omarmen het rapport waarin oud-ASML-topman Peter Wennink stelt dat moeilijke keuzes nodig zijn om de welvaart in Nederland te behouden. "Eigenlijk moet je dit rapport met beide handen aanpakken om ervoor te zorgen dat we ook over tien jaar hier genoeg verdienen om alle ambities van de overheid te betalen", stelde Rob Jetten van D66 voor het begin van onderhandelingen met CDA en VVD. CDA-leider Henri Bontenbal vindt dat het rapport goed aansluit bij het formatiestuk dat hij en Jetten hebben opgesteld.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Het meningsverschil over mestregels tussen twee demissionaire BBB-ministers is vrijdag voor het begin van de ministerraad aan de oppervlakte gekomen tegenover de verzamelde pers. Femke Wiersma (Landbouw) is ervan overtuigd dat versoepelingen van mestregels op sommige plekken kunnen, terwijl Robert Tieman (Infrastructuur en Waterstaat) zijn oordeel laat afhangen van technische adviezen. Haagse bronnen spraken al van een hoogoplopend conflict.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - D66-leider en beoogd premier Rob Jetten hoopt dat er "heel snel" een nieuw kabinet komt, zodat een einde komt aan het "desastreuze" mestbeleid van demissionair landbouwminister Femke Wiersma (BBB). "Het zou schandalig zijn als dit doorgaat, omdat het uiteindelijk boeren op nog grotere afstand zet en de komende jaren nog grotere maatregelen moeten worden genomen", aldus Jetten vrijdag voor aanvang van formatiegesprekken tussen D66, CDA en VVD.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De overstap naar één landelijke doorstroomtoets voor alle basisschoolleerlingen in plaats van zes verschillende, kan niet worden gemaakt voor het schooljaar 2029-2030. Dat herhaalde demissionair staatssecretaris Koen Becking (VVD) donderdagavond in een Kamerdebat. Becking zei "bereid" te zijn om te kijken of dit sneller kan, maar gaf aan niet te weten hoe.
15 uur geleden