Hongaarse premier Orbán steunt Rutte als nieuwe NAVO-chef
BOEDAPEST (ANP) - De Hongaarse premier Viktor Orbán steunt Mark Rutte als volgende secretaris-generaal van de NAVO. Orbán lag lang dwars bij de benoeming, maar had maandag een "goed gesprek" met de Nederlandse demissionaire premier. Hij liet toen al doorschemeren hem te zullen steunen.
Alleen Roemenië heeft nog geen steun uitgesproken voor Rutte. De Roemeense president Klaus Iohannis is zelf nog altijd kandidaat voor de opvolging van de afzwaaiende secretaris-generaal Jens Stoltenberg, maar heeft geen andere lidstaten achter zich.
Rutte beloofde Orbán in het gesprek maandag om een brief te sturen waarin hij zou ingaan op de twee voorwaarden die de Hongaarse premier aan zijn zegen had verbonden. Hij beaamt dat hij als NAVO-topman Hongarije de ruimte zal blijven geven om buiten de NAVO-steun aan Oekraïne te blijven. Hongarije hoeft daarvoor geen personeel of geld bij te dragen, schrijft Rutte.
Uitlatingen over Hongarije
Ook komt hij terug op eerdere uitlatingen over Hongarije die volgens Boedapest weinig respectvol waren. Rutte heeft "opgemerkt dat enkele opmerkingen die ik in 2021 heb gemaakt als premier van Nederland ongenoegen hebben gewekt in Hongarije", schrijft hij. Als NAVO-chef zal hij zich sterk maken "om de eensgezindheid te bewaren en alle bondgenoten met dezelfde mate van begrip en respect te behandelen".
Rutte zei tijdens een EU-top in 2021 dat Hongarije "niets te zoeken had in de EU" als het land een omstreden wet zou aannemen die lhbti-rechten zou schenden. Hij zei er ook naar te streven het land op dat punt "op de knieën" te krijgen. De demissionair premier wilde volgens ingewijden geen excuses maken voor de gewraakte uitspraken. Hij benadrukte na het gesprek maandag dat Orbán, "hoewel dat het vermoeden was", niet om verontschuldigingen heeft gevraagd.
Steun aan Rusland
Orbán deelt de brief op X en meldt daarbij dat Hongarije daardoor "bereid is Ruttes kandidatuur voor secretaris-generaal van de NAVO te steunen". Ruttes toezegging zou Boedapest ervan verzekeren dat de afspraken met de NAVO "bestand zijn tegen de tand des tijds".
Hongarije gold als het laatste belangrijke obstakel voor Rutte om secretaris-generaal van het bondgenootschap te worden. Het land deinst er niet voor terug om strafmaatregelen tegen Rusland, hulp aan Oekraïne of bijvoorbeeld de toetreding van Zweden tot de NAVO lang te dwarsbomen en op te houden.
VS
De Verenigde Staten wilden juist vaart maken met de aanstelling van Rutte. Zo zou de NAVO-top volgende maand in Washington eensgezindheid en kracht kunnen uitstralen.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - De ChristenUnie en de SGP vroegen D66-leider Rob Jetten woensdag bij het debat over de formatie om "zelfbeheersing" met onderwijsvrijheid. Hierover is dinsdag opnieuw discussie ontstaan, nadat een Kamermeerderheid en ook D66 voor een motie van de VVD hadden gestemd, tot onvrede van de christelijke partijen. Hierin werd opgeroepen om het grondrecht om onderwijs te geven dat aansluit bij de eigen levensbeschouwing, nooit ten koste te laten gaan van de gelijke behandeling van leerlingen.
11 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Ton van Nimwegen is de nieuwe partijvoorzitter van de VVD. Het hoofdbestuur had hem vorige maand voorgedragen als opvolger van Eric Wetzels. Woensdag was de deadline voor andere kandidaten om zich te melden, maar die waren er niet. Daarom is Van Nimwegen meteen partijvoorzitter, meldt de partij.
12 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Tweede Kamer vindt het demissionaire kabinet te stil als het gaat om de spanningen in de Cariben. Partijen vinden de informatievoorziening aan Aruba, Curaçao en Bonaire onvoldoende, maar ook aan de Kamer zelf.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Demissionair landbouwminister Femke Wiersma wil "eerlijk en zorgvuldig" te werk gaan bij het openbaar maken van uitstootgegevens van boeren. Dat laat zij via een woordvoerder weten na een kritische brief van het Adviescollege Openbaarheid en Informatiehuishouding, dat haar ervan beticht de publicatie van deze data doelbewust te vertragen.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Een Kamermeerderheid roept demissionair klimaat- en energieminister Sophie Hermans opnieuw op de gaswinning bij Warffum te beëindigen. De VVD-bewindsvrouw herhaalde eerder deze week nog in een debat dat de wet haar dit niet toestaat. Een motie van de SP haalde het toch, met steun van D66, PVV, GroenLinks-PvdA, ChristenUnie, PvdD, DENK, 50PLUS en Volt.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - D66 wil dat Rianne Letschert de nieuwe informateur wordt. Een woordvoerder van de partij bevestigt een bericht van BNR daarover. Letschert is bestuursvoorzitter van de Universiteit Maastricht en moet Sybrand Buma opvolgen als informateur.
1 dag geleden
DEN HAAG (ANP) - Het Adviescollege Openbaarheid en Informatiehuishouding haalt in een brief uit naar minister Femke Wiersma van Landbouw over het weigeren van het openbaar maken van uitstootgegevens van veehouderijen. Follow the Money en NRC hadden nogmaals een verzoek tot bemiddeling ingediend om de gegevens te krijgen. Het adviescollege vindt dat de minister doelbewust vertraagt en dat dit de belastingbetaler miljoenen euro's kost.
1 dag geleden