Hongaarse premier Orbán steunt Rutte als nieuwe NAVO-chef
BOEDAPEST (ANP) - De Hongaarse premier Viktor Orbán steunt Mark Rutte als volgende secretaris-generaal van de NAVO. Orbán lag lang dwars bij de benoeming, maar had maandag een "goed gesprek" met de Nederlandse demissionaire premier. Hij liet toen al doorschemeren hem te zullen steunen.
Alleen Roemenië heeft nog geen steun uitgesproken voor Rutte. De Roemeense president Klaus Iohannis is zelf nog altijd kandidaat voor de opvolging van de afzwaaiende secretaris-generaal Jens Stoltenberg, maar heeft geen andere lidstaten achter zich.
Rutte beloofde Orbán in het gesprek maandag om een brief te sturen waarin hij zou ingaan op de twee voorwaarden die de Hongaarse premier aan zijn zegen had verbonden. Hij beaamt dat hij als NAVO-topman Hongarije de ruimte zal blijven geven om buiten de NAVO-steun aan Oekraïne te blijven. Hongarije hoeft daarvoor geen personeel of geld bij te dragen, schrijft Rutte.
Uitlatingen over Hongarije
Ook komt hij terug op eerdere uitlatingen over Hongarije die volgens Boedapest weinig respectvol waren. Rutte heeft "opgemerkt dat enkele opmerkingen die ik in 2021 heb gemaakt als premier van Nederland ongenoegen hebben gewekt in Hongarije", schrijft hij. Als NAVO-chef zal hij zich sterk maken "om de eensgezindheid te bewaren en alle bondgenoten met dezelfde mate van begrip en respect te behandelen".
Rutte zei tijdens een EU-top in 2021 dat Hongarije "niets te zoeken had in de EU" als het land een omstreden wet zou aannemen die lhbti-rechten zou schenden. Hij zei er ook naar te streven het land op dat punt "op de knieën" te krijgen. De demissionair premier wilde volgens ingewijden geen excuses maken voor de gewraakte uitspraken. Hij benadrukte na het gesprek maandag dat Orbán, "hoewel dat het vermoeden was", niet om verontschuldigingen heeft gevraagd.
Steun aan Rusland
Orbán deelt de brief op X en meldt daarbij dat Hongarije daardoor "bereid is Ruttes kandidatuur voor secretaris-generaal van de NAVO te steunen". Ruttes toezegging zou Boedapest ervan verzekeren dat de afspraken met de NAVO "bestand zijn tegen de tand des tijds".
Hongarije gold als het laatste belangrijke obstakel voor Rutte om secretaris-generaal van het bondgenootschap te worden. Het land deinst er niet voor terug om strafmaatregelen tegen Rusland, hulp aan Oekraïne of bijvoorbeeld de toetreding van Zweden tot de NAVO lang te dwarsbomen en op te houden.
VS
De Verenigde Staten wilden juist vaart maken met de aanstelling van Rutte. Zo zou de NAVO-top volgende maand in Washington eensgezindheid en kracht kunnen uitstralen.
Meer uit Politiek
DEN HAAG (ANP) - De Tweede Kamer heeft dinsdag meerdere moties aangenomen waarin staat dat Nederland de Amerikaanse militaire acties in het Caribisch gebied niet moet steunen. De Kamer wil niet dat Nederland militaire steun biedt, helpt bij de voorbereidingen of inlichtingen deelt met de Verenigde Staten. Ook heeft de Kamer militaire steun voor het Caribische deel van het koninkrijk uitgesproken.
1 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Tweede Kamer wil nog deze week in debat met de ministers Femke Wiersma (Landbouw, BBB), Robert Tieman (Infrastructuur, BBB) en staatssecretaris Thierry Aartsen (Milieu, VVD) over mestregels. Vorige week kwam naar buiten dat tussen deze drie demissionaire bewindspersonen een conflict is ontstaan over mestregels die vanaf 1 januari 2026 moeten ingaan. Of het plan nog voor de kerstvakantie in het kabinet wordt besproken, is onzeker.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Een meerderheid van de Tweede Kamer wil dat er in 2027 één landelijke doorstroomtoets komt voor basisschoolleerlingen. Dinsdagmiddag werd een motie van D66-Kamerlid Ilana Rooderkerk, die hierom vroeg, aangenomen. Tijdens een debat afgelopen donderdag zei demissionair staatssecretaris van Onderwijs Koen Becking (VVD) nog dat het niet mogelijk is om dit voor het schooljaar 2029-2030 voor elkaar te krijgen.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Tweede Kamer wil dat er een transparantieverplichting komt over het privébezit van het koninklijk huis. De Kamer wil ook dat uitkeringsgerechtigde leden van het koninklijk huis evenveel belasting gaan betalen als alle andere Nederlanders. Daarvoor moet de grondwet worden aangepast.
2 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Een meerderheid van de Tweede Kamer heeft voor de initiatiefwet van D66 en VVD gestemd die embryokweek voor onderzoek mogelijk maakt. De initiatiefnemers hopen dat dit leidt tot medische doorbraken, waardoor ivf-behandelingen worden verbeterd en erfelijke ziektes vroegtijdig kunnen worden opgespoord. ChristenUnie en SGP pleitten voorafgaand aan de stemming nog vurig tegen het voorstel.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Tweede Kamer heeft dinsdagmiddag kort stilgestaan bij de aanslag in de Australische stad Sydney. "Wij leven mee met allen die door deze laffe daad van antisemitisch geweld zijn geraakt", zei Kamervoorzitter Thom van Campen.
3 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De financiële specialisten van D66, VVD en CDA zijn dinsdag aangeschoven bij het formatieoverleg. Dat gebeurde "om met elkaar te kijken naar de grote opgaven die er liggen als het gaat om het betalen van de rekening", zei D66-leider Rob Jetten. Welke onderwerpen op de agenda staan, wilde hij niet zeggen.
5 uur geleden