Hoge inflatie in 2023 kwam volgens DNB vooral door gestegen lonen
AMSTERDAM (ANP) - De hoge inflatie van vorig jaar kwam vooral door de gestegen lonen van Nederlandse werknemers. Ook de winsten van bedrijven droegen bij aan het oplopen van de prijzen, maar dat effect nam gaandeweg het jaar wel af. Dit komt naar voren uit onderzoek door De Nederlandsche Bank (DNB).
Volgens de centrale bank was er vorig jaar discussie over de mate waarin winsten en lonen aan de hoge inflatie hebben bijgedragen. Achteraf is mogelijk om dieper in te zoomen op de cijfers en te ontrafelen welke effecten van doorslaggevende aard waren. Dan blijkt dat de loonkosten de grootste bijdrage hebben geleverd, aldus DNB.
"Dit is niet verrassend, omdat de lonen in 2023 sterk zijn gestegen", zeggen onderzoekers van DNB. Dit komt voornamelijk door de hoge looneisen van de vakbonden, die erop aandrongen dat werknemers werden gecompenseerd voor de forse inflatie in het jaar ervoor, toen de energieprijzen omhoog schoten na de Russische inval in Oekraïne. Ook de krappe arbeidsmarkt speelde een rol.
Beteugelen
Vorig jaar waarschuwde DNB-president Klaas Knot herhaaldelijk voor de dreiging van een zogeheten loon-prijsspiraal. Van zo'n scenario zou sprake zijn als mensen flink meer te besteden krijgen, meer gaan uitgeven en daarmee bedrijven aanzetten om hun prijzen verder op te voeren.
Dat zou dan ook gevolgen kunnen hebben voor het rentebeleid van de Europese Centrale Bank (ECB), omdat de rente dan waarschijnlijk langer hoog gehouden moet worden voor het beteugelen van de inflatie. Maar recent zeiden kenners van DNB dat de kans op zo'n loon-prijsspiraal momenteel klein is.
Voorzichtig
Inmiddels is de inflatie behoorlijk gedaald en ook de loongroei neemt af. De verwachting is dat de inflatie dit en volgend jaar verder zal afnemen. Daarmee lijken de loonstijgingen die de laatste tijd in cao's worden afgesloten een verlaging van de rente in de eurozone later dit jaar niet in de weg te staan.
Toch blijft het volgens DNB belangrijk om de ontwikkeling van de lonen goed in de gaten te houden. Knot zei eind vorige maand dat de ECB na een hoogstwaarschijnlijke renteverlaging in juni voorzichtig zal zijn met een volgende rentestap. Volgens Knot zullen de beleidsmakers bij de ECB na elke rentevergadering opnieuw goed naar alle data moeten kijken om te zien hoe de situatie is op dat moment.
Meer uit Financieel
AUSTIN (ANP) - Aandeelhouders van Tesla hebben de megabeloning voor topman Elon Musk goedgekeurd. Tijdens de aandeelhoudersvergadering van de elektrische autofabrikant op het hoofdkantoor in Austin in de staat Texas stemde ruim 75 procent van de aanwezigen in met de beloning in aandelen met een waarde tot 1 biljoen dollar, oftewel 1000 miljard dollar. Het gaat waarschijnlijk om het grootste beloningsvoorstel voor een topbestuurder van een bedrijf ooit.
3 uur geleden
NEW YORK (ANP) - De aandelenbeurzen in New York zijn donderdag met verliezen gesloten, waarbij vooral de techfondsen werden geraakt door hernieuwde zorgen bij beleggers over de sterk gestegen waarderingen van techbedrijven en de enorme investeringen in AI. Snap, het moederbedrijf van het populaire socialemediaplatform Snapchat, deed het juist wel goed op Wall Street dankzij positief ontvangen resultaten.
4 uur geleden
WASHINGTON (ANP/BLOOMBERG) - Amerikanen gaan dit feestdagenseizoen met onder meer Black Friday en kerst naar verwachting meer dan 1 biljoen dollar, oftewel 1000 miljard dollar, in winkels uitgeven, wat een nieuw record zou betekenen. Dat verwacht de Amerikaanse detailhandelsorganisatie National Retail Federation (NRF).
4 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De "komende dagen" zullen chips van Nexperia uit China weer bij klanten arriveren, verwacht demissionair minister Vincent Karremans (Economische Zaken, VVD). Zijn collega David van Weel (Buitenlandse Zaken, VVD) verwelkomt de aankondiging dat China de leveringen weer mogelijk zal maken, zegt hij op X.
5 uur geleden
NEW YORK (ANP/BLOOMBERG) - De wereld onderschat momenteel hoe groot kunstmatige intelligentie (AI) gaat worden. Dat heeft topman Cristiano Amon van de grote Amerikaanse chipproducent Qualcomm gezegd in een interview met persbureau Bloomberg. Hij vergeleek daarbij AI met de opkomst van het internet, dat volgens Amon ook veel groter is geworden dan mensen aanvankelijk dachten in de jaren 90.
6 uur geleden
BERLIJN (ANP/DPA/RTR) - De Duitse staalindustrie verkeert volgens bondskanselier Friedrich Merz in een "existentiële crisis" door onder meer felle concurrentie van goedkoop staal uit China, de Amerikaanse importheffingen en de zwakkere staalvraag door de malaise in de Europese auto-industrie. Dat zei Merz na afloop van een ontmoeting in Berlijn met topbestuurders uit de staalindustrie.
7 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De Amsterdamse AEX-index is donderdag met rode cijfers gesloten. Staalproducent ArcelorMittal was koploper in de hoofdindex met een plus van 2,4 procent dankzij beter dan verwachte kwartaalresultaten. Bij de middelgrote fondsen op het Damrak was luchtvaartconcern Air France-KLM juist een opvallende daler met een koersval van bijna 15 procent na slecht ontvangen cijfers.
8 uur geleden