Hoge inflatie in 2023 kwam volgens DNB vooral door gestegen lonen
AMSTERDAM (ANP) - De hoge inflatie van vorig jaar kwam vooral door de gestegen lonen van Nederlandse werknemers. Ook de winsten van bedrijven droegen bij aan het oplopen van de prijzen, maar dat effect nam gaandeweg het jaar wel af. Dit komt naar voren uit onderzoek door De Nederlandsche Bank (DNB).
Volgens de centrale bank was er vorig jaar discussie over de mate waarin winsten en lonen aan de hoge inflatie hebben bijgedragen. Achteraf is mogelijk om dieper in te zoomen op de cijfers en te ontrafelen welke effecten van doorslaggevende aard waren. Dan blijkt dat de loonkosten de grootste bijdrage hebben geleverd, aldus DNB.
"Dit is niet verrassend, omdat de lonen in 2023 sterk zijn gestegen", zeggen onderzoekers van DNB. Dit komt voornamelijk door de hoge looneisen van de vakbonden, die erop aandrongen dat werknemers werden gecompenseerd voor de forse inflatie in het jaar ervoor, toen de energieprijzen omhoog schoten na de Russische inval in Oekraïne. Ook de krappe arbeidsmarkt speelde een rol.
Beteugelen
Vorig jaar waarschuwde DNB-president Klaas Knot herhaaldelijk voor de dreiging van een zogeheten loon-prijsspiraal. Van zo'n scenario zou sprake zijn als mensen flink meer te besteden krijgen, meer gaan uitgeven en daarmee bedrijven aanzetten om hun prijzen verder op te voeren.
Dat zou dan ook gevolgen kunnen hebben voor het rentebeleid van de Europese Centrale Bank (ECB), omdat de rente dan waarschijnlijk langer hoog gehouden moet worden voor het beteugelen van de inflatie. Maar recent zeiden kenners van DNB dat de kans op zo'n loon-prijsspiraal momenteel klein is.
Voorzichtig
Inmiddels is de inflatie behoorlijk gedaald en ook de loongroei neemt af. De verwachting is dat de inflatie dit en volgend jaar verder zal afnemen. Daarmee lijken de loonstijgingen die de laatste tijd in cao's worden afgesloten een verlaging van de rente in de eurozone later dit jaar niet in de weg te staan.
Toch blijft het volgens DNB belangrijk om de ontwikkeling van de lonen goed in de gaten te houden. Knot zei eind vorige maand dat de ECB na een hoogstwaarschijnlijke renteverlaging in juni voorzichtig zal zijn met een volgende rentestap. Volgens Knot zullen de beleidsmakers bij de ECB na elke rentevergadering opnieuw goed naar alle data moeten kijken om te zien hoe de situatie is op dat moment.
Meer uit Financieel
UTRECHT (ANP) - Het aandeel internationale kopers op de Nederlandse huizenmarkt is in de afgelopen vijf jaar verdubbeld. Zij kopen nu vaker een woning dan dat zij huren, vanwege de hoge huren en het krappe aanbod. Dit meldt dochteronderneming brainbay van makelaarsvereniging NVM gespecialiseerd in vastgoeddata.
27 minuten geleden
DEN HAAG (ANP) - De werkloosheid is in augustus licht gestegen ten opzichte van een maand eerder, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Afgelopen maand zat 3,9 procent van de beroepsbevolking zonder betaald werk. In juli was dat 3,8 procent. Gemiddeld nam het aantal werklozen in de afgelopen drie maanden met 5000 per maand toe.
1 uur geleden
NEW YORK (ANP) - De aandelenbeurzen in New York hebben gemengd gereageerd op het rentebesluit van de Federal Reserve. Die verlaagde de leenkosten zoals verwacht met een kwart procentpunt en liet doorschemeren dat er dit jaar nog twee renteverlagingen aankomen. Volgens de Fed zijn de risico's op een afzwakkende arbeidsmarkt groter geworden.
10 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - De Federal Reserve blijft zich volledig inzetten voor het behoud van zijn onafhankelijkheid. Dat zei Fed-voorzitter Jerome Powell in een persconferentie over het rentebesluit van de Amerikaanse koepel van centrale banken.
11 uur geleden
WASHINGTON (ANP) - De Federal Reserve heeft de rente in de Verenigde Staten met een kwart procentpunt verlaagd. Dat is de uitkomst van een van de meest politiek beladen rentevergaderingen van de Fed van de afgelopen jaren. De Amerikaanse president Donald Trump probeerde de afgelopen maanden de Fed onder druk te zetten om de leenkosten snel te verlagen.
12 uur geleden
BEIJING (ANP) - Europese bedrijven moeten nog altijd lang wachten op exportvergunningen voor zeldzame aardmetalen uit China. Dat zegt de voorzitter van de Kamer van Koophandel van de EU in China (EUCCC) tegen zakenkrant Financial Times (FT). De aardmetalen zijn cruciaal voor onder andere defensiematerieel, computers, windmolens en elektrische auto's.
13 uur geleden
KOPENHAGEN (ANP/DPA) - De bouw van de tunnel tussen het Duitse eiland Fehmarn en het Deense eiland Lolland loopt opnieuw vertraging op, meldt de projectontwikkelaar. Het miljarden euro's kostende project moest in 2029 klaar zijn, maar dat verwacht de ontwikkelaar niet meer te halen.
13 uur geleden