Hof in Servië noemt tegenhouden grote lithiummijn onrechtmatig
BELGRADO (ANP/BLOOMBERG) - Plannen om een grote mijn voor lithium te ontginnen in Servië hadden nooit verboden mogen worden, oordeelt de hoogste rechtbank van het land. In 2022 blokkeerde de toenmalige premier Ana Brnabic plannen van mijnbouwbedrijf Rio Tinto om de belangrijke grondstof voor accu's voor elektrische auto's te winnen. Maar volgens het grondwettelijk hof van Servië "overschreed de regering haar bevoegdheden" met die ingreep.
Milieuorganisaties zijn bang dat de winning van lithium in het westen van Servië voor ernstige vervuiling zorgt. Na grote weerstand van groepen Serviërs werd de vergunning voor Rio Tinto om de Jadar-mijn te ontginnen ingetrokken.
Het oordeel van donderdag gaat niet over het "nieuw leven inblazen" van het project, benadrukt het hof. De vraag was vooral hoe ver het gezag van de regering reikt. President Aleksandar Vucic heeft herhaaldelijk gezegd dat hij het stopzetten van het mijnbouwproject betreurt. Vorige maand suggereerde hij tegenover Financial Times dat Rio Tinto mogelijk toch toestemming krijgt.
Nieuwe protesten
Rio Tinto's project in Servië levert mogelijk 58.000 ton lithium per jaar op, waarmee de Jadar-mijn de grootste lithiummijn van Europa zou worden. Volgens Vucic zijn harde garanties nodig van het Brits-Australische concern, dat de mijn in 2028 zou kunnen openen. De uitlatingen van de president zorgden voor nieuwe protesten in Servië.
Lithium is van steeds groter strategisch belang. Het is een belangrijke grondstof om de overstap op schonere energie mogelijk te maken en zit in veel batterijen. Naast elektrische auto's zijn die bijvoorbeeld ook nodig voor windmolenparken. Nu komt veel lithium nog uit China, maar de Europese Unie wil hiervoor veel minder afhankelijk zijn van dat land.
Meer uit Financieel
NEW YORK (ANP) - Beleggers hebben het vrijdag rustig aan gedaan op de aandelenbeurzen in New York in afwachting van het rentebesluit van de Federal Reserve, dat volgende week op het programma staat. Op de financiële markten wordt gehoopt dat de Amerikaanse centrale bank de leenkosten dan verder gaat verlagen om de economie te ondersteunen.
4 uur geleden
SAN FRANCISCO (ANP/BLOOMBERG) - OpenAI heeft zich verzet tegen de pogingen van Elon Musk om de conversie van de ChatGPT-maker tot bedrijf te blokkeren. OpenAI, ooit gelanceerd als non-profitorganisatie, heeft een reeks e-mails en berichten vrijgegeven die suggereren dat de miljardair, die zelf bij de oprichting betrokken was, al in de vroegste fase vond dat de start-up een winstgevende component moest hebben.
4 uur geleden
WASHINGTON (ANP/RTR) - Twee leden van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden hebben Apple en Google-moederbedrijf Alphabet vrijdag gevraagd zich voor te bereiden om TikTok op 19 januari uit hun Amerikaanse appstores te verwijderen. Vorige week bepaalde de federale rechtbank in de VS dat een Amerikaanse wet in stand mag blijven die het Chinese TikTok-moederbedrijf ByteDance dwingt zijn Amerikaanse onderdelen te verkopen. Als het bedrijf dat niet doet, kan de populaire videoapp TikTok volgens de wet in de VS worden verboden.
6 uur geleden
AMSTERDAM (ANP) - De Deense farmaceut Novo Nordisk ging vrijdag omlaag op de aandelenbeurs in Kopenhagen na nieuws over afslankmedicijn Ozempic. Volgens een nieuwe studie is er een verband tussen Ozempic en een verhoogd risico op een zeldzame vorm van verlies van gezichtsvermogen, meldde persbureau Bloomberg. Het aandeel verloor bijna 4 procent, de sterkste daling sinds ongeveer een maand.
8 uur geleden
BOSTON (ANP/RTR) - Advies- en consultancybureau McKinsey gaat 650 miljoen dollar betalen, omgerekend bijna 620 miljoen euro, om te schikken in een opiatenonderzoek van het Amerikaanse ministerie van Justitie. Het onderzoek ging over advieswerk van McKinsey voor farmabedrijf Purdue Pharma over het verhogen van de verkoopcijfers. Purdue Pharma heeft op grote schaal de pijnstiller OxyContin verkocht. OxyContin, dat veel gelijkenissen vertoont met heroïne, wordt gezien als het medicijn waarmee de Amerikaanse verslavingsepidemie is begonnen.
8 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - Veel Nederlanders hebben na de viering van Sinterklaas al snel hun kerstbomen gekocht. De branchevereniging voor Nederlandse kerstbomenkwekers noteerde een enorme piek in de verkoop in het weekend na Sinterklaas. Ook voor komend weekend wordt weer grote drukte voorspeld met de verkoop van kerstbomen, zegt secretaris Jaap Bolhuis van de Vereniging Nederlandse Kerstbomenkwekers (VNK).
9 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De Rabobank neemt binnenkort de verzorging van het betalingsverkeer van de Belastingdienst en de Dienst Toeslagen over. Tot 1 mei 2026 blijft ING hiervoor verantwoordelijk. ING blijft wel de Douane als klant houden.
10 uur geleden