Helder wil betere waarborgen bij aankopen in tijden van crisis
DEN HAAG (ANP) - Als de overheid in de toekomst weer onder hoge druk grootschalig moet inkopen, moeten er betere waarborgen van kracht zijn om te voorkomen dat de politiek zich daar te veel mee kan bemoeien. Dat zei minister Conny Helder (Langdurige Zorg) in het Kamerdebat over de mondkapjesdeal die het ministerie van Volksgezondheid sloot met Sywert van Lienden. Die politieke druk om beschermingsmiddelen te kopen was aan het begin van de coronacrisis groot, zei de bewindsvrouw. "Kopen kopen kopen, was het devies."
VWS sloot in april 2020 de inmiddels omstreden mondkapjesdeal van 100 miljoen euro met het Relief Goods Alliance (RGA) van Van Lienden en zijn twee zakenpartners. Die deal bleek, later, geen goede. De kwaliteit van de door RGA geleverde mondkapjes was slecht en de drie mannen hebben er zo'n 30 miljoen euro winst op gemaakt.
Helder vergoelijkt deels de gesloten deal. "Er was in het begin van de coronacrisis veel onzekerheid over de beschikbaarheid van persoonlijke beschermingsmiddelen. De missie was om zoveel mogelijk in te kopen." De verantwoordelijke bewindspersonen van destijds - Hugo de Jonge en Martin van Rijn - hebben volgens Helder ook die druk gevoeld. Niet in de laatste plaats omdat Van Lienden zich vocaal roerde. Via Twitter en op televisie uitte hij diverse keren kritiek op het inkoopbeleid van VWS en beweerde snel veel mondkapjes te kunnen leveren.
Negatief advies
Het Landelijk Consortium Hulpmiddelen (LCH), dat de inkoop van persoonlijke beschermingsmiddelen voor VWS regelde, zag een deal met RGA echter niet zitten. Ambtenaren van VWS hebben dat negatieve advies overruled en LCH gedwongen bij RGA mondkapjes te kopen, erkende Helder. "Met de kennis van nu hou ik een ongemakkelijk gevoel over aan de deal." Daarom moet voortaan vooraf duidelijk worden vastgelegd wie verantwoordelijk is voor de inkoop, ook in tijden van crisis.
De oppositie blijft ervan overtuigd dat Hugo de Jonge de deal heeft doorgedrukt, onder meer om van de kritiek van Van Lienden af te zijn.
Geen kwalijke rol
VVD, D66 en ChristenUnie spreken weliswaar van een slechte en lelijke deal, maar vinden niet dat Helder hieruit politieke consequenties moet trekken. Voor het CDA is het duidelijk dat de CDA-minister geen kwalijke rol heeft gespeeld.
Het debat wordt na het kerstreces voortgezet. De Kamer wil eerst schriftelijke antwoorden van Helder ontvangen op de vele vragen die in het ruim tien uur durende debat onbeantwoord zijn gebleven.
Meer uit Binnenland
AMSTERDAM (ANP) - Een Europees onderzoek naar schending van het humanitair recht door Israël is "een welkome eerste stap" maar wel een die "verwoestend laat" komt, vindt Eve Geddie van Amnesty International. Zeventien EU-lidstaten steunden dinsdag het verzoek van minister Caspar Veldkamp (Buitenlandse Zaken) tot een dergelijk onderzoek. Daarop besloot EU-buitenlandchef Kaja Kallas het onderzoek uit te voeren.
1 uur geleden
FINSTERWOLDE (ANP) - De politie merkt dat burgers graag willen helpen zoeken naar de vermiste Jeffrey (10) en Emma (8). Dinsdagmiddag meldden tientallen mensen zich bij het buurthuis in Finsterwolde, van waaruit de zoektocht wordt gecoördineerd. Onder hen ook veel inwoners van de omliggende dorpen. "Dat waarderen we zeer."
2 uur geleden
TEL AVIV (ANP/AFP/RTR) - Israël meldt dat dinsdag 93 vrachtwagens van de Verenigde Naties zijn toegelaten tot de Gazastrook. De wagens vervoerden humanitaire hulp, waaronder meel voor bakkerijen, babyvoeding, medische apparatuur en medicijnen.
3 uur geleden
BRUSSEL (ANP) - Er is voldoende steun voor het verzoek van minister Caspar Veldkamp (Buitenlandse Zaken) tot EU-onderzoek naar schending van het humanitair recht door Israël. EU-buitenlandchef Kaja Kallas heeft besloten het onderzoek uit te voeren.
4 uur geleden
DELFZIJL (ANP) - "We hopen op een goede afloop, maar we bevinden ons tussen hoop en vrees", verwoordde burgemeester Ben Visser de gevoelens in Delfzijl over de vermissing van Jeffrey (10) en Emma (8). In navolging van de oproep van de familie van de kinderen bij het gemeentehuis vroeg ook hij te blijven zoeken naar de kinderen, die zaterdagmiddag werden meegenomen door hun vader.
5 uur geleden
DEN HAAG (ANP) - De NAVO vraagt Nederland om minstens 16 tot 19 miljard euro extra in defensie te steken. Nederland komt dan uit op 3,5 procent van het bruto binnenlands product (bbp), schrijft defensieminister Ruben Brekelmans (VVD) aan de Tweede Kamer. De forse verhoging is volgens het bondgenootschap nodig om de verdediging van de alliantie op peil te houden. Het is nog wel aan het kabinet om erover te beslissen.
5 uur geleden
LEER (ANP) - De Duitse politie vraagt mensen die in de buurt van de grens met Groningen wonen om ook uit te kijken naar de vermiste kinderen Jeffrey (10) en Emma (8). Mogelijk zijn ze door hun vader meegenomen richting Duitsland, meldt de politie van de plaatsen Leer en Emden dinsdag.
5 uur geleden