Geneticus: kans is klein dat stellen halfbroer en halfzus zijn
NIJMEGEN (ANP) - De kans dat donorkinderen zonder het te weten een relatie krijgen met een halfbroer of een halfzus, is heel klein. Het gaat om kleine aantallen nakomelingen die verwekt zijn dankzij een spermadonor. Daardoor is de kans ook klein dat zij samen een kind krijgen. Dat zegt Wendy van Zelst-Stams, klinisch geneticus aan ziekenhuis Radboudumc in Nijmegen en voorzitter van de Vereniging Klinische Genetica Nederland (VKGN). Die artsen doen onderzoek naar erfelijke aandoeningen.
Van Zelst-Stams reageert op de bekendmaking van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) dinsdag dat de administratie van zijn voormalige spermabank een rommeltje was. Van zeker tachtig kinderen is niet meer na te gaan wie hun donorvader was, doordat de registratie ontbreekt. Negen spermadonoren hadden meer biologische kinderen dan de grens van 25. Met het zaad van één van de donoren zijn zelfs ongeveer negentig kinderen verwekt.
De grens is op 25 gesteld om de kans op onbewuste inteelt zo klein mogelijk te maken. Als twee mensen dezelfde donorvader hebben, hebben ze mogelijk ook dezelfde genetische eigenschappen van hem geërfd. De kans dat ze die doorgeven aan een kind dat ze samen krijgen, is groter dan wanneer de partner niet verwant is.
Gezondheidsproblemen
Een donorvader kan bijvoorbeeld drager zijn van een erfelijke vorm van borstkanker. Van Zelst-Stams: "Hij weet dat misschien niet, omdat het bij hem niet tot uiting komt. Maar hij kan het wel doorgeven aan een donordochter." Ook problemen met het hart, de oren en de ogen kunnen erfelijk zijn.
Het vruchtbaarheidscentrum van het LUMC was van 1977 tot 2004 actief. "Donoren worden in principe niet getest op dragerschap van aandoeningen. En zeker in die periode was de mogelijkheid om op genetische aandoeningen te testen zeer beperkt, de kennis was er toen niet. Bovendien zitten de meeste donoren die sperma afstaan nog niet in de leeftijdsfase dat zulke aandoeningen tot uiting komen", zegt Van Zelst-Stams.
Onderzoek
Van Zelst-Stams denkt dat klinieken hun zaakjes nu beter op orde hebben dan vroeger. "Er is meer controle, meer bewustzijn, meer kennis. We hebben geleerd van het verleden."
Het LUMC roept op tot een groot onderzoek naar donorbanken. De VKGN heeft daar geen mening over.
Meer uit Gezond
UTRECHT (ANP) - Stressgerelateerde klachten en griepverschijnselen waren ook dit jaar de belangrijkste oorzaken van ziekteverzuim onder werknemers in Nederland. Dat melden de arbodiensten ArboNed en HumanCapitalCare. Ze zeggen dat het verzuim onverminderd hoog bleef en dat er meer focus moet komen op preventie, bijvoorbeeld door snelle ondersteuning bij mentale en fysieke klachten.
1 dag geleden
AMSTERDAM (ANP) - De producent van borstimplantaten Allergan is niet verantwoordelijk voor de ziektes die vrouwen hebben gekregen nadat zij de implantaten hadden laten plaatsen, zo oordeelt de rechtbank. Vrouwenrechtenorganisatie Bureau Clara Wichmann had de zaak aangespannen.
3 dagen geleden
VEENENDAAL (ANP) - De Nederlandse Patiënten Vereniging (NPV) is teleurgesteld in de Kamermeerderheid die dinsdagmiddag voor de initiatiefwet voor embryokweek stemde. Dat zegt directeur Bert-Jan Heusinkveld. "Daarmee gaat wel een wissel om. Leven wordt nu gekweekt om instrumenteel gebruikt te worden. Het gaat niet meer over het leven van het embryo, maar de dienst van het embryo voor onderzoeksdoelen", aldus de directeur van de christelijke organisatie.
3 dagen geleden
HEERLEN (ANP) - Het Zuyderland-ziekenhuis in Limburg komt met een nieuwe vleugel voor acute zorg in Sittard-Geleen. Deze opent naar verwachting in 2031, meldt het ziekenhuis. Deze zorg verdwijnt dan uit de vestiging in Heerlen, zoals al eerder bekend was.
4 dagen geleden
DEN HAAG (ANP) - Artsen roepen in een open brief aan informateur Rianne Letschert het nieuwe kabinet op om de productie, lozing en het gebruik van PFAS te verbieden. "Dat is goed voor de mens, de toekomstbestendigheid van de zorg en de schatkist", aldus de ondertekenaars, onder wie intensivist Diederik Gommers, longarts Wanda de Kanter en huisarts en voorzitter Groene Zorg Alliantie Evelyn Brakema.
4 dagen geleden
UTRECHT (ANP) - Tata Steel moet duidelijker maken hoeveel impact geplande miljardeninvesteringen in het productieproces hebben op de gezondheid van omwonenden. Dat staat in een tussentijds advies van de Commissie voor de milieueffectrapportage (MER), die op verzoek van de provincie Noord-Holland het verduurzamingsplan van het staalbedrijf heeft beoordeeld. Volgens de commissie ontbreken in het ingediende MER "belangrijke cijfers en verklaringen" over processen en de impact op het milieu en de leefomgeving.
4 dagen geleden
UTRECHT (ANP) - Sinds corona gaan minder mensen naar de huisarts om van een rookverslaving af te komen. Dat komt naar voren uit onderzoek van het kennisinstituut Nivel naar de huisartsenzorg tijdens en na de coronapandemie.
1 week geleden